Ảnh hưởng của truyền thông xã hội đến môi trường báo chí Việt Nam

Tóm tắt Ảnh hưởng của truyền thông xã hội đến môi trường báo chí Việt Nam: ...thông tin với nhau một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất. Tính đến thời điểm năm 2013, số lượng người dùng Facebook ở Việt Nam đã lên đến con số 19.6 triệu người, 21,42% dân số và chiếm tới 71,4% người sử dụng Internet [8]. Cùng với Facebook, các trang mạng xã hội (social networking si...ồng hồ, thông qua mạng lưới đan xen dày đặc của nó. Điều này khiến cho những sai sót của báo chí rất dễ bị phát hiện, và một khi được phát hiện thì rất khó để sửa chữa, bởi dù có sửa lỗi/gỡ bài báo ra khỏi hệ thống nhanh chóng, thì nó có thể đã được hàng nghìn người đọc và chia sẻ. Vớ...ng cho thấy dấu hiệu sai phạm của chính quyền địa phương. Sau đó, các tờ báo lớn đồng loạt điều tra và vạch trần sự việc trước công luận. Nhờ nhận được thông tin kịp thời, sự việc đã được cơ quan chức năng xử lý đúng người đúng tội, mang lại niềm tin cho người dân. Ngoài ra, báo chí cô...

pdf8 trang | Chia sẻ: havih72 | Lượt xem: 181 | Lượt tải: 0download
Nội dung tài liệu Ảnh hưởng của truyền thông xã hội đến môi trường báo chí Việt Nam, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
 sang một giai 
đoạn mới: từ những vịng trịn “friends” nhỏ, 
rời rạc và mang tính cá nhân trên Yahoo 360, 
cộng đồng internet Việt Nam đã chuyển sang 
một mạng lưới thực sự, với hầu hết tất cả người 
dùng đều cĩ thể kết nối và chia sẻ thơng tin với 
nhau một cách nhanh chĩng và hiệu quả nhất. 
Tính đến thời điểm năm 2013, số lượng người 
dùng Facebook ở Việt Nam đã lên đến con số 
19.6 triệu người, 21,42% dân số và chiếm tới 
71,4% người sử dụng Internet [8]. Cùng với 
Facebook, các trang mạng xã hội (social 
networking site) khác cũng xuất hiện ở Việt 
Nam, tiêu biểu cĩ Zing Me, với lượng người 
dùng lên đến 8.5 triệu người trong năm 2012 
[8]. Với một cộng đồng lớn mạnh như vậy, số 
lượng “cơng dân mạng” (netizens) của Việt 
Nam đã đủ để hình thành nên một xã hội mạng 
lưới (network society) thực sự, với sự trợ giúp 
của các cơng cụ truyền thơng đại chúng mới 
(mass-self communication), tự tạo ra một lượng 
thơng tin khổng lồ, và cũng tự lan truyền khối 
lượng thơng tin đĩ đến với nhau [9]. 
Đây cũng là thời điểm mà mạng xã hội bắt 
đầu tạo ra những ảnh hưởng lớn đến nền báo 
chí-và truyền thơng Việt Nam. 
3. Truyền thơng xã hội và mơi trường báo 
chí Việt Nam 
3.1. Báo chí, internet, và mạng xã hội 
Báo chí truyền thống ra đời ở Việt Nam từ 
thế kỷ 19, và phát triển mạnh trong thế kỷ 20 
N.K. Giang / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Khoa học Xã hội và Nhân văn, Tập 31, Số 1 (2015) 12-19 15
cho đến nay cùng với xu hướng chung của nền 
báo chí thế giới. Các hình thức truyền tải của 
báo chí dựa trên nền tảng cơng nghệ của từng 
thời đại nhất định: là báo in trên giấy ở thế kỷ 
19, sau đĩ là báo phát thanh nhờ sự ra đời của 
video, và sau đĩ là truyền hình. 
Vì vậy nĩi đến tác động của mạng xã hội 
đến mơi trường truyền thơng-báo chí Việt Nam 
khơng thể khơng nhắc đến tác động của nền 
tảng cơng nghệ tạo ra nĩ-mạng internet. Tuy 
nhiên, đĩ là một đề tài rộng mà tác giả khơng 
thể đề cập hết trong phạm vi của bài báo. Trong 
khuơn khổ bài viết này, tác giả chỉ nhắc đến 
một xu hướng khơng thể đảo ngược ở cả nước 
ta cũng như các nước khác trên thế giới: mạng 
internet thúc đẩy các tịa soạn phải trở nên 
“online.” Với dân số internet ở Việt Nam lên tới 
31 triệu người [5] ngay cả những tờ báo chính 
trị-xã hội và ít chịu sự thay đổi của hoạt động 
kinh doanh như báo Nhân Dân, báo Lao Động, 
báo Cơng An Nhân Dân, cũng đã xuất hiện 
phiên bản online, điều khĩ cĩ thể nghĩ tới khi 
internet xuất hiện tại Việt Nam vào năm 1997. 
Thêm vào đĩ, các tịa soạn cũng đã lập trang 
thơng tin riêng của mình trên các mạng xã hội, 
điển hình là Twitter và Facebook, để kết nối 
nhanh chĩng và dễ hàng hơn với người đọc. 
Một số ví dụ điển hình là fanpage trên 
Facebook của tờ Tin nhanh Việt Nam 
(VNexpress) cĩ gần 1,700,000 lượt like, Tuổi 
trẻ (1,320,000), Thanh niên (588,000) tính đến 
thời điểm viết bài. 
Xuất hiện online, cĩ nghĩa là các tịa soạn 
cũng phải tuân thủ những luật chơi của nĩ. Điều 
này khiến cho các tờ báo ở Việt Nam bắt đầu 
nằm dưới tầm ảnh hưởng của một cơng cụ mà 
giúp cho các bài báo được phân tán rộng rãi ra 
cơng chúng: mạng xã hội. 
Nĩi như vậy khơng cĩ nghĩa là mạng xã hội 
chỉ cĩ thể tác động được đến loại hình báo chí 
hoạt động trong mơi trường internet. Với số 
lượng cơng dân mạng lên đến hàng chục triệu 
người, thì những cuộc tranh luận, những phản 
hồi của độc giả về những bài báo in, những 
chương trình truyền hình thiếu chất lượng, cĩ 
vấn đề, đều cĩ sức nặng rất lớn mà kể cả các tịa 
soạn khơng hoạt động trong mơi trường internet 
cũng phải lưu ý. Một ví dụ nhỏ gần đây là sự 
kiện biên tập viên đài truyền hình thành phố Hồ 
Chí Minh (HTV) gây ra sự cố “chúc quốc tang 
thật nhiều niềm vui” vào ngày 12/10/2013. 
Đoạn hình đĩ được khán giả ghi lại và đưa lên 
trang chia sẻ video Youtube, thu hút được tới 
gần nửa triệu lượt người xem. Lãnh đạo đài 
HTV sau đĩ đã phải chính thức đưa ra lời xin 
lỗi, một sự kiện chưa từng cĩ trong lịch sử phát 
thanh-truyền hình Việt Nam. 
Thêm vào đĩ, trước kỉ nguyên internet, báo 
chí và người đọc chỉ cĩ mối quan hệ một chiều: 
độc giả đĩn nhận những thơng tin được báo chí 
đem lại, hồn tồn khơng cĩ cơ chế giám 
sát/phản hồi hiệu quả. Những mục tương tác như 
bạn đọc viết, với khán giả của đài truyền hình 
khơng phản ánh được thực tế tâm lý người đọc, 
bởi những thơng tin được đăng lên phương tiện 
truyền thơng đều phải qua sàn lọc của ban biên tập. 
Điều này hồn tồn thay đổi khi các tồn 
soạn bước vào thế giới online. Trong giai đoạn 
từ năm 2008 trở đi, hầu hết các tờ báo mạng 
đều triển khai mục “bình luận của bạn đọc” 
(comment) và “yêu thích” (like), dưới mỗi bài 
viết. Một bài báo được nhiều người đọc quan 
tâm khơng chỉ cịn phụ thuộc vào số lượt truy 
cập (view), mà cịn cả số lượng comment và 
like. Điều này thúc đẩy các tờ báo nỗ lực tìm 
kiếm các chủ đề hay, cĩ liên quan mật thiết đến 
thực tế và cuộc sống của độc giả hơn, với cách 
tiếp cận dễ hiểu hơn với quần chúng. Dù khơng 
phủ nhận vai trị cung cấp thơng tin của báo in 
trong giai đoạn tiền internet, nhưng cĩ thể thấy 
rằng, báo in chưa bao giờ tạo ra được một diễn 
đàn chung để cơng chúng thảo luận những vấn 
đề cùng quan tâm. Sự cải tiến về cơng nghệ của 
báo mạng internet đã giúp hình thành nên điều 
N.K. Giang / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Khoa học Xã hội và Nhân văn, Tập 31, Số 1 (2015) 12-19 
16 
đĩ, và nhân tố tác động trực tiếp nhất đến sự cải 
tiến đĩ chính là sự phát triển của mạng xã hội. 
Khơng chỉ tác động đến sự cải tiến về cơng 
nghệ của báo online, mạng xã hội cịn giúp báo 
chí hoạt động cơng khai, minh bạch, và chuyên 
nghiệp hơn nhờ khả năng lan truyền siêu tốc 
của nĩ. Với mạng xã hội, một bài báo thu hút sự 
quan tâm của cơng chúng cĩ thể được “share” 
hàng chục nghìn lần, tiếp cận đến hàng triệu 
người trong vịng vài tiếng đồng hồ, thơng qua 
mạng lưới đan xen dày đặc của nĩ. Điều này 
khiến cho những sai sĩt của báo chí rất dễ bị 
phát hiện, và một khi được phát hiện thì rất khĩ 
để sửa chữa, bởi dù cĩ sửa lỗi/gỡ bài báo ra 
khỏi hệ thống nhanh chĩng, thì nĩ cĩ thể đã 
được hàng nghìn người đọc và chia sẻ. 
 Với sự xuất hiện của các mạng xã hội như 
Facebook hay Youtube, chưa bao giờ độc giả 
lại cĩ sức mạnh to lớn đến vậy trong việc giám 
sát và phản hồi những thơng tin cĩ được từ báo 
chí. Nếu như báo chí truyền thống được coi là 
“quyền lực thứ tư”, và cĩ chức năng giám sát, 
kiểm tra hoạt động của nhà nước và tổ chức, 
doanh, thì với sự xuất hiện của mình, mạng xã 
hội lại đĩng vai trị “quyền lực thứ năm” trong 
việc giám sát hoạt động của các cơ quan truyền 
thơng. Qua đĩ, mạng xã hội gĩp phần tích cực 
trong việc nâng cao chất lượng sản phẩm báo 
chí, giúp nĩ trở nên thiết thực hơn, chất lượng 
hơn, và gắn bĩ mật thiết hơn với nhu cầu và mong 
muốn của cơng chúng. Báo chí thời đại internet 
khơng cịn là cơng cụ truyền thơng một chiều từ 
tịa soạn đến độc giả nữa, mà đang dần trở thành 
một diễn đàn thực sự để cơng chúng tiếp nhận 
thơng tin và tranh luận về các vấn đề quan tâm. 
3.2. Mạng xã hội và “lá cải hĩa” báo chí 
Tuy vậy, mạng lưới rộng và tính lan truyền 
nhanh của mạng xã hội cũng tác động tiêu cực 
đến xu hướng “lá cải hĩa” trong nền báo chí-
truyền thơng Việt Nam. Lá cải hĩa ở đây cĩ thể 
hiểu là việc các tờ báo lợi dụng việc đưa các tin 
tức giật gân (hay cịn được các nhà báo, phĩng 
viên gọi là những bài “cướp, giết, hiếp”), đưa 
tin về người nổi tiếng trong giới giải trí hay thể 
thao, để thu hút sự chú ý của độc giả, từ đĩ dẫn 
đến hành vi tiêu dùng (mua báo hoặc truy cập 
để đọc bài báo) [10]. Lá cải hĩa cĩ xu hướng 
làm lẫn lộn ranh giới giữa thơng tin và giải trí, 
qua đĩ làm giảm đi chất lượng những cuộc thảo 
luận của cơng chúng (public discourse) về 
những đề tài quan trọng [11]. 
Dù xu hướng lá cải hĩa báo chí bắt đầu từ 
việc sản phẩm báo chí được thị trường hĩa, cĩ 
thể nhận thấy rằng mạng xã hội gĩp phần khơng 
nhỏ vào việc gia tăng tốc độ “lá cải hĩa” ở trong 
mơi trường báo chí-truyền thơng Việt Nam. 
Lý do cốt yếu nằm ở cơ chế lan truyền. Nền 
tảng cơng nghệ giúp cho việc chia sẻ đường 
link và thơng tin giữa các cá nhân trở nên dễ 
dàng hơn trước rất nhiều. Một thơng tin thú vị 
cĩ khả năng trở nên “viral” (lan truyền nhanh), 
được truyền tải thơng qua mạng xã hội như một 
thứ virus: tăng lên theo cấp số nhân khi lan từ 
network của cá nhân này sang cá nhân khác. 
Lấy một ví dụ điển hình là trang tin 
24h.com.vn. Trang tin này cĩ đến gần 1,5 triệu 
likes trên mạng xã hội Facebook, điều đĩ đồng 
nghĩa với việc bất cứ bài báo nào được “post” 
lên fanpage của trang tin này thì đều cĩ thể 
được tiếp cận bởi gần 1,5 triệu người. Về mặt lý 
thuyết, con số người đọc bài báo cĩ thể tăng lên 
gấp bội, khi chỉ cần một phần trong số 1,5 triệu 
người đĩ share đường link trong network của 
mình. Điều đĩ thúc đẩy các tịa soạn tìm kiếm 
những thơng tin “thú vị”: đủ hấp dẫn để độc giả 
quan tâm, dễ hiểu để tiếp cận với phần đơng 
độc giả, và đa phần là gây tranh cãi để độc giả 
tích cực tham gia chia sẻ, thảo luận về đề tài, 
N.K. Giang / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Khoa học Xã hội và Nhân văn, Tập 31, Số 1 (2015) 12-19 17
qua đĩ tăng lượng truy cập. Lượng truy cập cao 
đồng nghĩa với doanh thu quảng cáo cao hơn 
cho các tờ báo. 
Nhiệm vụ quan trọng nhất của báo chí nước 
ta là “phổ biến những đường lối, chủ trương của 
Đảng và nhà nước đến nhân dân”, và là “diễn 
đàn của nhân dân, phản ánh một cách trung 
thực tâm tư, nguyện vọng, mong muốn của 
nhân dân với Đảng và nhà nước” [12]. Xu 
hướng lá cải hĩa khiến cho báo chí xa rời 
những tiêu chí trên, và một trong những nhân tố 
quan trọng làm đẩy nhanh xu hướng đĩ chính là 
sự bùng nổ của mạng xã hội. 
3.3. Mạng xã hội và Báo chí cơng dân (citizen 
journalism) 
Nền tảng web 2.0 của truyền thơng xã hội 
giúp cho cơng chúng (ở đây cĩ thể coi là độc 
giả của báo chí) lần đầu tiên cĩ khả năng mở ra 
một kênh thơng tin của cá nhân mình, và hoạt 
động với tư cách khơng khác gì một nhà báo: tự 
cung cấp, quảng bá, lan truyền những sản phẩm 
mang tính báo chí của mình ra cộng đồng. Như 
Gillmor [13] từng nhận xét, web 2.0 đã cho 
cơng dân cơ hội được làm cơng việc mà trước 
đây chỉ do nhà báo đảm nhiệm. Các học giả 
truyền thơng thống nhất gọi hiện tượng đĩ là 
“báo chí cơng dân” (citizen journalism). 
Điểm tốt của báo chí cơng dân ở Việt Nam, 
cũng như xu hướng chung trên thế giới, là nĩ 
cung cấp thơng tin đa chiều hơn cho độc giả, 
tạo thêm gia vị cho mơi trường truyền thơng-
báo chí nước nhà. Vai trị của báo chí cơng dân, 
điển hình nhất là blog, là cung cấp sân chơi để 
cơng dân được quyền đưa ra những ý kiến cá 
nhân của mình, đĩng gĩp tích cực vào quá trình 
thảo luận về những vấn đề chung của xã hội. 
Thêm vào đĩ, trong nhiều trường hợp báo 
chí cơng dân đã hỗ trợ tốt cho báo chí truyền 
thống, sử dụng hiệu quả mạng lưới của mình để 
cung cấp những thơng tin đúng sự thật và cần 
thiết cho cơng chúng. Qua thơng tin của báo chí 
cơng dân, nhiều hành vi sai trái của các tổ chức, 
cá nhân đã bị lơi ra ánh sáng, giúp cho báo chí 
chính thống và cả chính quyền vào cuộc để xử 
lý các sai phạm. Điển hình gần đây cĩ vụ sai 
phạm trong quản lý đất đai tại Tiên Lãng, Hải 
Phịng, khi chính quyền xã tịch thu đất đai sai 
quy định của gia đình ơng Đồn Văn Vươn. Sau 
khi vụ việc diễn ra, một số blogger (trong đĩ cĩ 
những người đang cơng tác cho các tịa soạn 
lớn) đã đưa ra những bằng chứng cho thấy dấu 
hiệu sai phạm của chính quyền địa phương. Sau 
đĩ, các tờ báo lớn đồng loạt điều tra và vạch 
trần sự việc trước cơng luận. Nhờ nhận được 
thơng tin kịp thời, sự việc đã được cơ quan 
chức năng xử lý đúng người đúng tội, mang lại 
niềm tin cho người dân. 
Ngồi ra, báo chí cơng dân với thế mạnh 
của nĩ là mạng lưới sâu rộng, tính tương tác rất 
cao (đặc biệt là Facebook), thúc đẩy nhiều hơn 
tranh luận xã hội. Đây là một điều tốt, bởi chỉ 
thơng qua tranh luận thì hiệu quả của thơng tin 
mới được kiểm chứng. Nĩ cũng khiến người 
dân trở nên quan tâm hơn đến tình hình kinh tế-
chính trị-xã hội, và qua đĩ thực hiện được 
nguyên tắc dân chủ: “Dân biết, dân làm, dân bàn, 
dân kiểm tra” do Đảng và nhà nước ta đề ra. 
Tuy vậy, báo chí cơng dân cũng cĩ những 
mặt hạn chế. Thứ nhất, đĩ là nĩ khơng bị kiểm 
sốt, khơng bị ràng buộc bởi các quy chuẩn 
hoạt động như các tờ báo chính thống, và do 
vậy thơng tin được đăng tải lên phần lớn là 
khơng được kiểm chứng. Điều này tạo ra một 
“rủi ro đạo đức” cho các blogger, khi họ sẵn 
sàng đăng những thơng tin chưa được kiểm 
chứng, hoặc sai sự thật, để phục vụ cho mục 
đích riêng của mình. Thứ hai, với một nền báo 
chí đang phát triển thì tình trạng dư thừa thơng 
tin diễn ra khá phổ biến, và Việt Nam cũng 
khơng phải là ngoại lệ. Cộng với sự xuất hiện 
N.K. Giang / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Khoa học Xã hội và Nhân văn, Tập 31, Số 1 (2015) 12-19 
18 
của báo chí cơng dân, cơng chúng bị lâm vào 
tình trạng “bội thực thơng tin,” khiến cho sự 
quan tâm đến các vấn đề hệ trọng bị giảm sút 
nhanh chĩng, làm tổn hại đến quyền làm chủ 
của nhân dân cũng như sự tiến bộ của xã hội. 
4. Kết luận 
Trong vài năm vừa qua, truyền thơng xã hội 
thực sự đã tạo ra những biến đổi mạnh mẽ trong 
nền báo chí Việt Nam. Khơng chỉ khiến báo chí 
tiếp cận được với nhiều người đọc hơn, truyền 
thơng xã hội cịn gĩp phần giúp báo chí cải 
thiện chất lượng nội dung, nâng cao cải tiến về 
cơng nghệ, đáp ứng được nhu cầu thơng tin 
ngày càng tăng của người đọc. 
Mạng xã hội cũng làm tăng cường khả năng 
tương tác giữa tịa soạn và độc giả, giúp độc giả 
nắm vai trị giám sát và kiểm định chất lượng 
các sản phẩm báo chí. Hơn nữa, sự xuất hiện 
của báo chí cơng dân cũng hỗ trợ báo chí chính 
thống rất nhiều trong việc phát hiện ra những 
vấn đề quan trọng với cơng chúng. 
Tuy vậy, mạng xã hội cũng cĩ những mặt 
tiêu cực. Đầu tiên, nĩ là một trong những nhân 
tố làm gĩp phần đẩy nhanh hiện tượng “lá cải hĩa” 
báo chí ở nước ta. Thêm vào đĩ, mạng xã hội với 
những thơng tin khơng được kiểm chứng, sự thật 
bị bĩp méo, hay những tin đồn vơ căn cứ cũng 
làm cho mơi trường thơng tin bị nhiễu loạn. 
Một phần lý do của các hiện tượng tiêu cực 
trên là do chúng ta cịn thiếu những cơ chế quản 
lý mạng xã hội hiệu quả. Mạng xã hội xuất hiện 
ở nước ta từ năm 2004-2005, nhưng phải đến 
năm 2008 thì văn bản pháp luật đầu tiên đề cập 
đến nĩ mới được ban hành (Nghị định 97 NĐ-
CP ban hành năm 2008) [14]. Từ “mạng xã hội” 
chính thức được đề cập đến ở nghị định 72 TT-
CP ban hành vào tháng 7, 2013. Đây cĩ thể coi 
là một sự chậm trễ về mặt chính sách, bởi 
những biến đổi trong mơi trường internet, đặc biệt 
là mạng xã hội, diễn ra rất nhanh nhưng cĩ tác 
động cực kì to lớn đến đời sống của cơng chúng. 
Chính vì vậy, nghiên cứu về truyền thơng 
xã hội (hay mạng xã hội) cần phải được đẩy 
mạnh hơn nữa để tạo ra nền tảng thơng tin và 
kiến thức vững chắc cho nhà nước tạo lập ra 
những chính sách quản lý hợp lý hơn, cho các 
tịa soạn đề ra phương hướng phát triển bền 
vững hơn, và cho các tổ chức, cá nhân, cũng 
như cơng chúng sử dụng cơng cụ truyền thơng 
xã hội tốt hơn, hiệu quả hơn, phục vụ cho lợi 
ích chung của cả cộng đồng. 
Các ảnh hưởng của truyền thơng xã hội đến 
báo chí khơng chỉ là hiện tượng ở Việt Nam mà 
cịn là khắp nơi trên thế giới. Các quốc gia 
thường cĩ cách xử lý vấn đề này khác nhau tùy 
thuộc vào điều kiện của mỗi nước. Các nước thị 
trường tự do như Anh và Mỹ hầu như khơng cĩ 
sự can thiệp về chính sách nào đế mạng xã hội, 
và để cho các tổ chức báo chí tự điều tiết. Trong 
khi một số nước như Trung Quốc quản lý rất 
chặt chẽ, với nhiều cơ quan khác nhau điều tiết 
hoạt động của mạng xã hội. 
Với điều kiện chính trị-xã hội nhất định của 
Việt Nam, tác giả khuyến nghị các nhà làm 
chính sách cần phải để ý nhiều hơn đến sự phát 
triển của mạng xã hội. “Để ý” khơng cĩ nghĩa 
là kìm kẹp quá chặt, khơng cho nĩ điều kiện 
phát triển (vì như vậy là đi ngược lại xu hướng 
tồn cầu hĩa của thế giới), mà là hạn chế những 
ảnh hưởng tiêu cực của nĩ đối với báo chí cũng 
như cơng chúng nĩi chung. Điều này cĩ thể 
thực hiện được bằng việc xây dựng một hành 
lang pháp lý cụ thể để điều chỉnh các hành vi 
trên mạng xã hội. Một cộng đồng với hơn 30 
triệu người tham gia như mạng xã hội, nếu 
khơng cĩ cơ chế quản lý đúng đắn sẽ dễ dẫn 
đến những tác hại tiêu cực. Tất nhiên vai trị 
quan trọng nhất trong việc hạn chế những ảnh 
hưởng tiêu cực của mạng xã hội đối với báo chí 
thuộc về chính các cơ quan báo chí. Thực tế các 
N.K. Giang / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Khoa học Xã hội và Nhân văn, Tập 31, Số 1 (2015) 12-19 19
nền báo chí phát triển ở châu Âu và Mỹ cho 
thấy, báo chí truyền thống phải tích cực tương 
tác nhiều hơn nữa với mạng xã hội mới khơng 
bị bỏ lại trong kỷ nguyên số. Thêm vào đĩ, báo 
chí cần phải đảm bảo chất lượng, nâng cao tính 
chính xác, kịp thời, bổ ích của thơng tin. Thực 
tế cho thấy mạng xã hội cĩ tốc độ đưa tin và lan 
truyền nhanh, nhưng khi cần những nguồn tin 
đáng tin cậy, cơng chúng vẫn tìm đến báo chí 
truyền thống. Điều đĩ khẳng định báo chí truyền 
thống luơn cĩ chỗ đứng vững chắc trong xã hội, 
vấn đề là phải biết thích nghi như thế nào trong 
hồn cảnh mới. 
Tài liệu tham khảo 
[1] Globe, Gordon, The history of social networking. 
Tạp chí Digital Trend. 
of-social-networking/. Truy cập ngày 22/11/2013 
[2] Kaplan, Andreas M., and Michael Haenlein. Users 
of the world, unite! The challenges and 
opportunities of Social Media. Business 
horizons 53.1 (2010): 59-68. 
[3] Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam, Nghị định 
Về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và 
thơng tin điện tử trên mạng Số: 72/2013/NĐ-CP. 
[4] Murthy, Dhiraj, Towards a Sociological 
Understanding of Social Media: Theorizing 
Twitter. Sociology 2012 46: 1059. 
[5] Trung Tâm Internet Việt Nam VNNIC. Sách trắng 
tài nguyên internet Việt Nam. 
[6] Quinn, Stephen. The power of the blog in 
Vietnam. Trong Social media and Politics: Online 
Social networking and Political Communication 
in Asia, konrad-Adenauer-Stiftung, 2010. 
[7] Báo Quân Đội Nhân Dân 10 sự kiện CNTT-VT 
Việt Nam nổi bật năm 2006. 
VN/61/6984/print/Default.aspx. truy cập ngày 
22/11/2013. 
[8] Số liệu từ hãng nghiên cứu thị trường Social 
Baker (2012) và (2013). 
[9] Castells, M. Communication, power and counter-
power in the network society. International 
journal of communication, 1(1), 238-266. 
[10] Deuze, Mark . Popular journalism and 
professional ideology: tabloid reporters and 
editors speak out. Trong Media Culture & Society 
2005 27: 861. 
[11] Ưrnebring, Henrik & Jưnsson, Anna Maria 
Tabloid journalism and the public sphere: a 
historical perspective on tabloid journalism.Trong 
Journalism Studies, Volume 5, Number 3, 2004, 
pp. 283–295. 
[12] Nguyễn Linh Khiếu . Trách nhiệm xã hội của báo 
chí Việt Nam hiện nay. Tạp Chí Triết Học số 6 
(217). Tháng 6-2009. 
[13] Gillmor, Dan. We the Media: grassroots 
journalism by the people, for the people. 
Sebastopol, CA: O’Reilly. (2006) 
[14] Nghị Định Về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ 
Internet và thơng tin điện tử trên Internet Số: 
97/2008/NĐ-CP. 
The Impacts of Social Media on the Journalism Landscape 
in Vietnam 
Nguyễn Khắc Giang 
Aarhus University (Denmark) and City University London (UK) 
Abstract: The author sketches the penetration process of social media into Vietnam’s society 
since 2000s, accordingly analyzes its impacts on Vietnam’s journalism landscape. The results are 
mixed: social media contributes both positively and negatively to the journalism development in 
Vietnam, which then requires all parties in Vietnam’s media environment to have a more in-depth 
understanding on the issues that it raises. 
Keywords: Social media, citizen journalism, tabloidization, Vietnam journalism landscape. 

File đính kèm:

  • pdfanh_huong_cua_truyen_thong_xa_hoi_den_moi_truong_bao_chi_vie.pdf