Bài giảng Kỹ thuật phòng thí nghiệm - Bài 3: Kỹ thuật sử dụng các dụng cụ đo khối lượng và cách đo tỷ trọng - Phạm Hồng Hiếu

1ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 1
Bài 3: Kỹ thuật sử dụng các dụng cụ đo khối 
lượng và cách đo tỷ trọng
1. Phần lý thuyết 
1.1. Dụng cụ đo khối lượng 
1.2. Các phương pháp đo khối lượng
1.3. Dụng cụ đo tỷ trọng 
2. Phần thực hành
2.1. Thí nghiệm 1: Đo tỷ trọng của chất rắn 
2.2. Thí nghiệm 2: Đo tỷ trọng của chất lỏng 
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 2
1. Phần lý thuyết
1.1. Dụng cụ đo khối lượng 
1.1.1. Định nghĩa 
1.1.2. Khối lượng (Mass)
1.1.3. Trọng lượng (Weight)
1.1.4. Đơn vị đo 
1.2. Các phương pháp đo khối lượng
1.2.1. Đo khối lượng bằng lực tương tác 
1.2.2. Đo lường bằng phép cân 
1.3. Dụng cụ đo tỷ trọng 
1.3.1. Khái niệm 
1.3.2. Một số dụng cụ đo tỷ trọng 
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 3
1.1. Dụng cụ đo khối lượng
1.1.1. Định nghĩa 
1.1.2. Khối lượng (Mass)
1.1.3. Trọng lượng (Weight)
1.1.4. Đơn vị đo 
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 4
1.1.1. Định nghĩa
 Cân là sự so sánh khối lượng vật thể cần cân với khối 
lượng quả cân gọi. Khối lượng các quả cân đã biết trước 
và tính bằng các đơn vị xác định (mg, g, kg)
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 5
1.1.2. Khối lượng (Mass)
 Trong đời sống hàng ngày ta cĩ thể định nghĩa: Khối 
lượng của một vật là lượng vật chất chứa trong chất đĩ, 
nĩ khơng phụ thuộc vào vị trí tương đối của nĩ so với mặt 
đất
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 6
1.1.3. Trọng lượng (Weight)
 Trọng lượng thực chất là một dạng của lực (như sức hút 
của trái đất) tác động lên vật.
 Đo trọng lượng của một vật thực chất là đo lực tác dụng 
của Trái đất đối với vật đĩ, nĩ phụ thuộc vào vị trí tương 
đối của vật so với Trái đất
 Mối quan hệ giữa khối lượng và trọng lượng: P = mg
Với: P = trọng lượng
m= khối lượng
g = gia tốc trọng trường (g thay đổi theo vĩ độ, độ cao)
2ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 7
1.1.4. Đơn vị đo
 Đơn vị đo trọng lượng là Newton (N)
 Đơn vị đo khối lượng là kilơgam
 Một kilơgam bằng khối lượng của một lít (dm3) nước 
nguyên chất ở 3,98oC
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 8
1.2. Các phương pháp đo khối lượng
1.2.1. Đo khối lượng bằng lực tương tác 
1.2.2. Đo lường bằng pháp cân
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 9
1.2.1. Đo khối lượng bằng lực tương tác
 Định luật III Newton: Lực tương tác giữa hai vật là hai lực trực đối, 
nghĩa là cùng độ lớn, cùng giá nhưng ngược chiều
 Định luật III Newton cho ta một phương pháp đo khối lượng đĩ là: 
Đo khối lượng bằng tương tác. Muốn đo khối lượng của một vật, 
trước hết phải chọn một vật cĩ khối lượng bằng đơn vị gọi là khối 
lượng chuẩn. Sau đĩ ta cho vật cần đo khối lượng m tương tác với 
khối lượng chuẩn mo. Khối lượng chuẩn thu được gia tốc ao, cịn vật 
m thu được gia tốc a. Ta sẽ cĩ:
 Phương pháp này được dùng để đo khối lượng của các hạt vi mơ 
(electron, prơton, nơtron), cũng như của các vật siêu vĩ mơ (mặt 
trăng, trái đất)
0
00
0
m
a
a
m
m
m
a
a

ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 10
1.2.2. Đo lường bằng phép cân
 Trong thực tế đời sống hàng ngày người ta thường dùng phép cân để 
đo khối lượng
 Nguyên tắc của phép cân là so sánh khối lượng m của một vật với 
khối lượng chuẩn thơng qua so sánh trọng lực tác dụng lên chúng
 Phân loại cân theo độ chính xác của cân:
• Cân thơ (độ chính xác đến gam)
• Cân chính xác (độ chính xác từ 1 đến 10mg)
• Cân phân tích:
o Cân thường (độ chính xác từ 0,1 – 0,2mg)
o Cân bán vi lượng (độ chính xác đến 0,01 – 0,02mg)
o Cân vi lượng (độ chính xác đến 0,001mg)
o Cân siêu vi lượng (độ chính xác đến 10-6 – 10-9)
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 11
Lý thuyết về cân kỹ thuật 
 Là loại cân cho phép cân chính xác đến 0.01g, đơi khi đến 0.001g
 Cĩ nhiều loại cân kỹ thuật: cân hai địn, cân một địn, cân kỹ thuật, 
cân kỹ thuật hĩa học
 Cân kỹ thuật hĩa học chính xác hơn và cĩ độ trọng tải từ 200g đến 
vài kilogam
 Khác các loại cân thơ, cân kỹ thuật cĩ khĩa hãm và ốc điều chỉnh. 
Nhờ khĩa hãm, những bộ phận quan trọng nhất của như địn cân và 
gối cân khi khơng làm việc thì tách khỏi nhau; khơng tỳ sát bề mặt. 
Điều này giữ cho cân khơng bị mất độ nhạy
 Khi bắt đầu cân, người ta xoay khĩa hãm để đưa cân trở lại vị trí làm 
việc
 Khi làm việc, nếu mở khĩa hãm mà cân chưa thăng bằng, thì chỉnh 
bằng ốc điều chỉnh để đạt được thăng bằng
 Đối với những cân kỹ thuật (trừ cân tay), người ta đặt cố định ở vị trí 
nhất định của phịng thí nghiệm
 Thường xuyên phải lau chùi cân kỹ thuật hĩa học 
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 12
Phương pháp cân bằng cân kỹ thuật 
 Trước hết phải kiểm tra độ sạch sẽ của cân
 Xem xét xem cân cĩ làm việc tốt khơng. Dùng núm hãm hạ địn cân, 
Quan sát sự dao động của kim. Nếu kim cân dao động lệch khỏi điểm 
khơng sang trái, sang phải cùng một giá trị độ chia, tức là cĩ thể dùng 
cân được
3ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 13
Phương pháp cân bằng cân kỹ thuật 
 Cĩ 2 cách khác nhau để cân một vật:
• Cách cân trực tiếp được thực hiện bằng cách đặt vật trực tiếp lên 
đĩa cân rồi đọc được khối lượng chỉ trên cân
• Sai số do cân gây nên cĩ thể loại trừ được bằng cách cân hai lần 
được gọi là cách cân lặp (weighting by difference). Khi muốn cân 
một vật bằng cách cân lặp đầu tiên ta cân vật chứa, sau đĩ đặt 
vật muốn cân vào vật chứa rồi cân cả vật chứa và vật muốn cân. 
Khối lượng của vật muốn cân là hiệu số giữa hai giá trị khối 
lượng đĩ
 Sau khi cân bỏ vật cân ra khỏi cân. Đĩng khĩa hãm lại. Làm vệ sinh 
cân sạch sẽ
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 14
Cách cân trên cân kỹ thuật điện tử
 Cắm điện, khởi động cân (bấm nút on/off) trước 10 phút để cân cĩ 
chế độ làm việc ổn định 
 Kiểm tra độ sạch của chén cân
 Đưa chén cân lên bàn cân
 Ghi khối lượng chén cân (cĩ thể dùng nút TARR để trừ bì) 
 Cân khối lượng mẫu cân thiết. Nhớ là khối lượng mẫu + chén nhỏ 
hơn khối lượng cân cho phép 
 Đưa chén ra khỏi bàn cân và tắt cân bằng nút on/off khơng được rút 
trực tiếp từ ổ cắm
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 15
Cân phân tích
 Cân dùng cho các thí nghiệm địi hỏi độ chính xác cao thường là cân 
phân tích. Trước đây cân phân tích thường cĩ hai loại: cân dao động 
tuần hồn và cân dao động khơng tuần hồn.
 Cân phân tích dao động tuần hồn: cĩ nhược điểm là sự tắt dần dao 
động của địn cân xẩy ra rất chậm. Vì vậy cân trên loại cân hay mất 
nhiều thời gian và rất mệt. 
 Cân phân tích dao động khơng tuần hồn: hiện đại hơn, dao động 
khơng điều hịa, cân nhanh, bởi vì nĩ cĩ bộ phận hãm địn cân và kim 
cân bằng từ.
 Sau này, với sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật, loại cân phân tích dao 
động tuần hồn bị loại bỏ, chỉ cịn sử dụng cân dao động khơng tuần 
hồn. Đồng thời cĩ một loại cân mới xuất hiện đĩ là cân phân tích 
điện tử. Với loại cân này cĩ thể cân nhanh, chính xác, ít bị ảnh hưởng 
bởi các yếu tố bên ngồi hơn hai loại cân trên
 Độ chính xác: Từ 10-4- 10-6 gam
 Phạm vi ứng dụng: dùng để cân những chất gốc để pha những dung 
dịch tiêu chuẩn (từ lượng cân người ta tính trực tiếp ra nồng độ)
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 16
Vị trí đặt cân phân tích
 Nếu cĩ điều kiện người ta đặt cân phân tích vào phịng riêng gọi là 
phịng cân. Ngồi ra khi chọn chỗ đặt cân nên tuân theo những qui 
tắc sau:
• Mỗi cân phân tích đặt trên giá đỡ, giá được đính chặt vào tường 
kiên cố
• Khơng đặt gần cân phân tích vật đun nĩng ở nhiệt độ cao. 
• Khơng để ánh sáng mặt trời rọi vào cân hay để cân gần dụng cụ 
sấy nĩng, bởi vì điều đĩ làm cho địn cân nĩng khơng đều, dẫn 
đến mất thăng bằng.
• Khơng đặt cân gần tường ngồi nhà, nơi cĩ khả năng bị sự thay 
đổi của nhiệt độ mùa hè mùa đơng làm ảnh hưởng đến độ chính 
xác của cân phân tích.
• Khơng được đặt cân ở chỗ mà nền hay tường nhà cĩ thể bị rung 
động do đi lại... 
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 17
Vị trí đặt cân phân tích
• Bao giờ người ta cũng đặt cân phân tích trong hịm kính cĩ cửa 
trước kéo lên và hai cửa mở bên sườn
• Bên trái bàn cân phân tích (thấp hơn một chút) là chiếc bàn khác 
đặt bình hút ẩm chứa vật cân
• Để tránh ảnh hưởng rung động cĩ hại khi làm việc trên cân phân 
tích, đặc biệt trên cân vi lượng, người ta thay miếng đệm dưới 
chân cân bằng đĩa polyetylen đường kính 40mm và dầy 6mm, ép 
giữa các đĩa bằng chì, polyetylen ưu việt hơn các vật liệu khác cĩ 
tác dụng khử rung động (nút, dạ, cao su )
• Khi khơng dùng cân, phải đĩng tất cả các cửa cân lại
• Khơng để cho hơi axít và các chất độc khác lọt vào phịng cân. 
Khơng khí phịng cân phải hồn tồn trong sạch. Phải thường 
xuyên chỉnh cân phân tích, khơng di chuyển cân từ chỗ này đến 
chỗ khác. Để tránh cho cân khỏi bụi, đậy hịm cân bằng bao vải 
dày
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 18
Cách cân trên cân phân tích điện tử
 Cắm điện, khởi động cân (bấm nút on/off) trước 10 phút để cân cĩ 
chế độ làm việc ổn định 
 Bấm nút C (calibration) đển cân tự hiệu chỉnh nút này mỗi ngày chỉ 
bấm 1 lần sau khi khởi động 
 Kiểm tra độ sạch của chén cân
 Đưa chén cân lên bàn cân
 Ghi khối lượng chén cân (cĩ thể dùng nút TARR để trừ bì nếu được) 
M0
 Cân lần lượt khối lượng mẫu cần thiết.trên cân kỹ thuật (Nhớ là khối 
lượng mẫu + chén nhỏ hơn khối lượng cân cho phép)
 Đưa chén cân cĩ chứa mẫu lên cân phân tích, đọc khối lượng M1
 Tính khối lượng mẫu đo chính xác (m = M1 –M0)
 Đưa chén ra khỏi bàn cân và tắt cân bằng nút on/off khơng được rút 
trực tiếp từ ổ điện
4ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 19
1.3. Dụng cụ đo tỷ trọng
1.3.1. Khái niệm 
1.3.2. Một số dụng cụ đo tỷ trọng 
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 20
1.3.1. Khái niệm
 Khối lượng riêng của một chất là khối lượng của của một 
đơn vị thể tích của chất, tức là tỷ số khối lượng của vật 
(m) và thể tích (V) của nĩ. Khối lượng riêng được biểu 
diễn bằng g/cm3 hay g/mL. Cơng thức tính:  = m/ V
 Trọng lượng riêng là tỷ số trọng lượng (trọng lực) của chất 
đối với thể tích. Trọng lượng riêng được biểu diễn bằng 
g/cm2.sec2. Cơng thức tính:  = FG / V
 Khối lượng riêng và trọng lượng riêng của chất phụ thuộc 
vào nhau. Các trị số của chúng biểu diễn trong cùng một 
hệ thống đơn vị khác nhau. Khối lượng riêng của chất 
khơng phụ thuộc vào vị trí của nĩ đối với trái đất; trọng 
lượng riêng thì ngược lại, tại mỗi vị trí khác nhau thì nĩ cĩ 
giá trị đo được khác nhau
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 21
1.3.1. Khái niệm
 Tỷ khối là tỷ số giữa khối lượng riêng của một chất và 
khối lượng riêng của một chất khác ở những điều kiện xác 
định. Tỷ khối được biểu diễn bằng hư số
 Người ta thường quy ước xác định tỷ khối của các chất 
bằng cách so sánh khối lượng riêng của chúng với khối 
lượng riêng của nước cất
Với: : là khối lượng riêng của chất
: là khối lượng riêng của nước cất ở 4oC
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 22
1.3.2. Một số dụng cụ đo tỷ trọng
 Phù kế
 Tỷ khối kế (bình tỷ trọng)
 Dung tích kế
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 23
Phù kế
Phù kế là một ống phao thủy tinh dài hàn 
kín, trên đĩ cĩ chia thành những vạch nhỏ
Phần dưới của phù kế cĩ đặt một khối 
nặng (các hạt bi), trọng lượng của những 
hạt này phụ thuộc vào chức năng sử dụng 
của từng loại phù kế. Nhờ đĩ mà phù kế 
nhúng chìm được trong chất lỏng và giữ 
được ở vị trí thẳng đứng
Theo độ chìm sâu của phù kế mà ta cĩ 
thể biết được tỷ trọng của chất lỏng
Đơi khi trong phù kế cĩ đặt nhiệt kế, cho 
phép đo đồng thời nhiệt độ tại thời điểm 
xác định
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 24
Phương pháp sử dụng phù kế
 Nguyên lý: Dựa vào định luật Archimet.
 Rĩt chất lỏng cần đo (ở nhiệt độ xác định) vào một ống 
đong bằng thủy tinh cao, khơ cĩ dung tích  500mL.
 Nhúng phù kế khơ vào chất lỏng, ấn nhẹ phù kế xuống, 
nhưng khơng ấn quá mạnh, khơng để phù kế va vào 
đáy của ống đong.
 Để yên trong vịng 5  10 phút. Quan sát xem độ chìm 
của phù kế tới vạch nào của thang chia trên phù kế thì 
đĩ là tỷ trọng của chất lỏng. 
 Cách đọc giống như đọc mức dung dịch ở các dụng cụ 
đo thể tích.
 Sau khi dùng, phù kế được rửa sạch, lau khơ và đặt 
vào bao hoặc hộp riêng
5ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 25
Tỷ khối kế (Bình tỷ trọng)
Dùng để xác định tỷ khối của chất 
lỏng đến độ chính xác 0.0001.
Cĩ các loại như : Gay Lucxăc, 
Menđeleep, Osvan
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 26
Tỷ khối kế
Phương pháp sử dụng :
•Đầu tiên cân tỷ khối kế trống khơng, sạch và khơ được ( P)
•Cho nước cất vào đầy tỷ khối kế (chú ý khơng để sĩt khơng khí 
trong tỷ khối kế)
•Cân tỷ khối kế chứa nước (P2)
•Đổ nước ra, tráng lại bằng chất lỏng định đo. Cho chất lỏng vào 
đầy tỷ khối kế (chú ý khơng để sĩt khơng khí trong tỷ khối kế)
•Sau đĩ cân tỷ khối kế cĩ chứa chất lỏng cần nghiên cứu (P1)
•Tỷ khối của chất cần biết sẽ là:
•Mọi phép cân đều được tiến hành trên cân phân tích với độ chính 
xác là 0,0001 g
PP
PP
d
2
1



ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 27
Tỷ khối kế
Quy tắc sử dụng: 
•Phải rửa thật sạch tỷ khối kế, tráng rượu hoặc ête, rồi làm khơ 
trước khi sử dụng
•Sử dụng cân phân tích cĩ độ chính xác tới 0.0001 g để cân tỷ khối 
kế. Cân theo đúng quy tắc cân
•Phương pháp này chỉ thuận lợi khi xác định tỷ khối của các chất 
lỏng cĩ độ nhớt thấp
•Cần để tỷ khối kế trong máy điều nhiệt khoảng 10 – 15 phút trước 
khi sử dụng để đo
•Muốn xác định rất chính xác tỷ khối của nguyên liệu, cần đưa số 
hiệu chỉnh (P) đối với khối lượng khơng khí trong thể tích chiếm 
bởi tỷ khối kế:
oA : là thể tích của tỷ khối kế
o : là tỷ khối của khơng khí ở áp suất khí quyển và ở nhiệt độ 
trong phịng cân



.A)PP(
.A)PP(
P
2
1
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 28
Dung tích kế
Là một bình cầu kiểu bình định mức, 
cĩ cổ dài, trên cổ cĩ vạch chia độ. Độ 
chính xác đến 0.1 mL
Người ta thường dùng dung tích kế 
để xác định tỷ khối của các chất rắn ở 
dạng bột
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 29
Phương pháp sử dụng dung tích kế
 Nghiền nhỏ chất rắn, sấy khơ trong 1.5 – 2 giờ ở nhiệt độ 105oC 
(nếu chất chịu được nhiệt độ này). Cho vào bình hút ẩm, để nguội.
 Cân dung tích kế đã làm sạch, khơ. Cho chất rắn cần phân tích 
vào dung tích kế, cân trên cân phân tích
 Rĩt dung mơi hữu cơ (ví dụ: dầu hỏa, rượu, clorofom,,.) vào dung 
tích kế theo từng lượng nhỏ; lắc đều để trộn thật đều. Cho dung 
mơi vào khoảng 2/3 dụng cụ. Đun nĩng đến 60- 65oC trong 1 – 2 
giờ trên nồi cách thủy. Thỉnh thoảng lắc nhẹ để đuổi bọt khí. Khi 
hết bọt khí, làm nguội dụng cụ, cho thêm dung mơi đến vạch dấu 
và đem cân
 Tỷ khối của chất rắn sẽ là:
FGP
dP
d lỏngr 

dlỏng : Tỷ khối của chất lỏng
P : Khối lượng của chất rắn (g)
G : Khối lượng của dung tích kế 
đựng đầy chất lỏng (g)
F : Khối lượng của dung tích kế 
chứa chất lỏng và chất rắn (g)
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 30
Các quy tắc sử dụng dung tích kế
 Chất lỏng phải thấm ướt chất nghiên cứu và tỷ trọng của chất lỏng 
phải nhỏ hơn tỷ khối của chất rắn cần đo.
 Chỉ thu được kết quả chính xác khi ta đuổi hết khơng khí ra khỏi 
chất cần đo.
 Nhiệt độ của dung tích kế sau khi làm nguội phải ở mức quy dịnh 
(thường là 20oC)
6ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 31
2. Phần thực hành
2.1. Thí nghiệm 1: Đo tỷ trọng của chất rắn 
2.2. Thí nghiệm 2: Đo tỷ trọng của chất lỏng 
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 32
Thí nghiệm 1: Đo tỷ trọng của chất rắn
 Tiến hành song song hai mẫu để lấy giá trị trung bình 
 Dung tích kế được sấy khơ cẩn thận trong 30 phút trước khi sử dụng 
ở nhiệt độ 1050C 
 Cân dung tích kế để biết khối lượng dung tích kế 
 Cho đầy etanol vào dung tích kế rồi cân để biết khối lượng G
 Cân khoảng 10gam bột soda đã được nghiền mịn, sấy khơ ở 1200c 
trong một giờ trước đĩ trên cân phân tích bằng beaker 100mL để biết 
khối lượng P
 Dùng etanol chuyển lượng soda vào dung tích kế, sao cho tổng thể 
tích etanol tiêu tốn khoảng 40mL (etanol cĩ d = 0,789gam/ mL)
 Đun cách thủy trong vịng 1 giờ ở 650 C
 Thêm etanol cho đầy dung tích kế 
 Cân dung tích kế để khối lượng F từ đĩ tính tốn kết quả
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 33
Thí nghiệm 2: Đo tỷ trọng của chất lỏng
 Pha các dung dịch NaCl:
• Dung dịch NaCl 10%: Cân trên cân kỹ thuật 10 gam 
NaCl hịa tan bằng nước nĩng để nguội định mức 
thành 100mL
• Dung dịch NaCl 20%: Cân trên cân kỹ thuật 20 gam 
NaCl hịa tan bằng nước nĩng để nguội định mức 
thành 100mL
• Dung dịch NaCl 30%: Cân trên cân kỹ thuật 30 gam 
NaCl hịa tan bằng nước nĩng để nguội định mức 
thành 100mL
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 34
Thí nghiệm 2: Đo tỷ trọng của chất lỏng
 Đo tỷ trọng của một chất lỏng bằng tỷ trọng kế trên hai 
loại dung dịch cĩ nồng độ khác nhau:
• Dung dịch cồn 500, 300, 150 tượng trưng cho các 
dung dịch cĩ d < 1
• Dung dịch NaCl 30%, NaCl 20%, NaCl 10%
ThS. Phạm Hồng Hiếu Kỹ thuật phịng thí nghiệm – Bài 3 35