Bài giảng Kỹ thuật vi xử ký - Ghép nối 8088 với bộ khiều ra vào trực tiếp bộ nhớ - Phạm Hoàng Duy

HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG 
BÀI GIẢNG MÔN
Kỹ Thuật Vi Xử Lý
Giảng viên: TS. Phạm Hoàng Duy
Điện thoại/E-mail: phamhduy@gmail.com
Bộ môn: Khoa Học Máy Tính- Khoa CNTT1
Học kỳ/Năm biên soạn:2009
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 2
NỘI DUNG
GHÉP NỐI 8088 VỚI BỘ ĐIỀU 
KHIỂN VÀO RA TRỰC TIẾP BỘ 
NHỚ
Giảng viên: TS. Phạm Hoàng Duy
E-mail: phamhduy@gmail.com
Năm biên soạn: 2009
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 3
NỘI DUNG
Ghép nối vào ra trực tiếp bộ nhớ
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 4
Nội dung
 Khái niệm DMA
 Bộ điều khiển DMA 8237
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 5
Truy nhập trực tiếp bộ nhớ - DMA
Truy nhập trực tiếp bộ nhớ là quá trình các thiết 
bị vào/ra chiếm quyền điều khiển hệ thống buýt 
của CPU
Truy nhập trực tiếp bộ nhớ thường dùng để 
truyền dữ liệu với tốc độ cao như ổ cứng, 
CDROM 
Ý tưởng cơ bản của DMA là truyền dữ liệu theo 
từng khối trực tiếp giữa bộ nhớ và thiết bị ngoại 
vi mà không đi qua CPU
Tốc độ truyền dữ liệu lệ thuộc vào tốc độ truy 
nhập của bộ nhớ và thiết bị
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 6
Truy nhập trực tiếp bộ nhớ - DMA
 Bình thường CPU toàn quyền kiểm soát buýt hệ thống. 
Trong quá trình DMA, các thiết bị lấy quyền điều khiển
 Các tín hiệu HOLD và HLDA được sử dụng để nhận 
và xác nhận yêu cầu treo CPU
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 7
Truy nhập trực tiếp bộ nhớ - DMA
CPU
HOLD
Bộ nhớ
Thiết bị 
vào/ra
Bộ điều khiển 
DMA
HLDA
DRQ
DACK
Buýt hệ thống
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 8
Bộ điều khiển DMA – Intel 8237
 Hỗ trợ 4 kênh DMA độc lập
 Tự động khởi tạo độc lập cho tất cả các kênh
 Điều khiển cho phép hoặc cấm từng yêu cầu DMA riêng 
lẻ
 Truyền từ bộ nhớ tới bộ nhớ
 Khởi tạo các khối bộ nhớ
 Tự động tăng/giảm địa chỉ
 Tốc độ truyền dữ liệu tới 1.6MB/s với 8237A ở 5MHz
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 9
Các tín hiệu 8237
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 10
Sơ đồ khối 8237
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 11
Sơ đồ khối 8237
 Timing Control
 Sinh ra các tín hiệu định thời bên trong và tín hiệu điều 
khiển bên ngoài cho 8237
 Program Command Control
 Giải mã các câu lệnh gửi tới 8237 trước khi phục vụ yêu 
cầu DMA
 Giải mã từ điều khiển chế độ xác định kiểu DMA trong khi 
phục vụ yêu cầu DMA
 Priority Encoder
 Giải quyết xung đột yêu cầu DMA đồng thời
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 12
Sơ đồ khối 8237
Tên thanh ghi Kích
cỡ 
(bít)
Số
lượng
A3..A0
Địa chỉ cơ sở 16 4
Đếm từ cơ sở 16 4
Địa chỉ hiện thời 16 4
Đếm từ hiện thời 16 4
Địa chỉ tạm 16 1
Đếm từ tạm 16 1
Trạng thái 8 1
Lệnh 8 1
Tạm 8 1
Chế độ 6 4
Mặt nạ 4 1
Yêu cầu 4 1
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 13
Ghép nối với CPU
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 14
Biểu đồ thời gian
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 15
Hoạt động của 8237
 Bao gồm 2 chu kỳ: rỗi và hoạt động
 Chu kỳ rỗi
 Kiểm tra các tín hiệu DREQ xem có thiết bị nào yêu cầu 
DMA
 Kiểm tra CS nếu CPU có yêu cầu đọc/ghi các thanh ghi 
bên trong
 Chu kỳ hoạt động
 Diễn ra khi có yêu cầu DREQ từ thiết bị
 Gửi tín hiệu HRQ tới CPU
 Hoạt động ở 1 trong 4 chế độ
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 16
Các chế độ hoạt động
 Chế độ truyền đơn
 Chế độ truyền theo khối
 Chế độ truyền theo yêu cầu
 Chế độ xếp tầng
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 17
Chế độ truyền đơn
 Thiết bị được lập trình để chỉ thực hiện 1 thao tác truyền. 
Từ đếm giảm dần, địa chỉ giảm dần (hoặc tăng) sau mỗi 
thao tác truyền. Khi từ đếm giảm từ 0 sang FFFFH, quá 
trình truyền kế thúc
 DREQ phải giữ ở mức tích cực cho đến khi DACK được 
xác nhận. Nếu DREQ giữ ở mức tích cực trong suốt quá 
trình truyền đơn thì HRQ sẽ chuyển sang mức thụ động 
và giải phóng buýt cho hệ thống. Quá trình tiếp tục cho 
đến nhận được tín hiệu HLDA mới và, thao tác truyền 
được tiếp tục
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 18
Chế độ truyền theo khối
 Bộ điều khiển DMA được kích hoạt bởi DREQ và liên tục 
truyền trong quá trình phục vụ yêu cầu cho đến khi kết 
thúc do bộ đếm từ chuyển từ 0 về FFFFH hoặc do tín 
hiệu EOP từ bên ngoài.
 DREQ chỉ cần giữ tích cực cho đến khi nhận được 
DACK.
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 19
Chế độ truyền theo yêu cầu
 Thực hiện việc truyền liên tục cho đến khi bộ đếm 
chuyển sang FFFFH hoặc nhận được EOP hoặc DREQ 
chuyển sang thụ động.
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 20
Chế độ xếp tầng
 Dùng để mở rộng 
hệ thống
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 21
Các kiểu truyền dữ liệu
 Từ bộ nhớ tới bộ nhớ
 Tự động khởi tạo
Ưu tiên
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 22
Từ bộ nhớ tới bộ nhớ
 Cho phép tiết kiệm thời gian truyền dữ liệu từ không 
gian nhớ này sang không gian nhớ khác
 Sử dụng 2 kênh của bộ điều khiển DMA
 Quá trình truyền được khởi xướng bằng cách đặt DREQ 
cho kênh 0. Sau khi nhận được HLDA, bộ điều khiển 
thực hiện việc truyền theo khối
 Thanh ghi địa chỉ hiện thời trên kênh 0 gán vào địa chỉ bắt 
đầu của không gian nhớ cần đọc
 Dữ liệu được đọc vào thanh ghi tạm
 Kênh 1 truyền dữ liệu từ thanh ghi tạm vào bộ nhớ. Địa chỉ 
được xác định bằng thanh ghi địa chỉ hiện thời của kênh 1
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 23
Tự động khởi tạo
 Trong quá trình xác lập, các giá trị của thanh ghi địa chỉ 
hiện thời và đếm từ hiện thời được khôi phục từ giá trị 
của thanh ghi địa chỉ cơ sở và đếm từ cơ sở của kênh 
khi có tín hiệu EOP
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 24
Truyền ưu tiên
Ưu tiên cố định
 Kênh 0 > ..> Kênh 3
 Khi có nhiều yêu cầu DMA, kênh nào có độ ưu tiên cao 
hơn được đáp ứng trước
Ưu tiên quay vòng
 Kênh nào được phục vụ thì sẽ chuyển xuống độ ưu tiên 
thấp nhất
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 25
Cấu trúc các thanh ghi
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 26
Cấu trúc các thanh ghi
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 27
Cấu trúc các thanh ghi
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 28
Các câu lệnh phần mềm
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 29
Mã lệnh thanh ghi đếm từ và địa chỉ
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 30
Lập trình 8237
 Xóa mạch lật
 Cấm kênh
 Đặt địa chỉ thấp (LSB), địa chỉ cao (MSB)
 Đặt từ đếm thấp, từ đếm cao
 Có thể đặt thêm chế độ hoạt động
 Kiểm tra trạng thái kết thúc
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 31
Ví dụ
BÀI GIẢNG MÔN
KỸ THUẬT VI XỬ LÝ
www.ptit.edu.vn GIẢNG VIÊN: TS. Phạm Hoàng Duy
BỘ MÔN: KHMT-Khoa CNTT1
Trang 32
Ví dụ lập trình