Bài giảng Lý thuyết dược liệu 1 - Dược liệu chứa glycosid - Nguyễn Thu Hằng

DƯỢC LIỆU CHỨA GLYCOSIDMỤC TIÊU Định nghĩa glycosidCác dây nối glycosidLý, hóa tính của glycosidPhương pháp chiết xuất glycosid ĐỊNH NGHĨA GLYCOSIDGlycosid là những hợp chất tạo thành do sự ngưng tụ giữa một phần là đường và một phần không phải là đường với điều kiện nhóm OH bán acetal của đường phải tham gia vào sự ngưng tụPhần đường : GlyconPhần không đường : Aglycon/ GeninRutin Rutin	 Hòe	 Styphnolobium japonicum L.PHÂN LOẠITheo liên kết đường – aglyconO-glycosid : đường nối với aglycon theo dây nối C-O-CC-glycosid : đường nối với aglycon theo dây nối C-CS-glycosid : đường nối với aglycon theo dây nối C-S-CN-glycosid : đường nối với aglycon theo dây nối C-N-CPseudoglycosid : đường nối với aglycon theo dây nối C-O-O-C (ester)O-glycosid C - glycosid S – glycosidSinalbin N – glycosidCrotonosid PseudoglycosidAsiaticosid PHÂN LOẠITheo cấu trúc phần aglyconGlycosid timSaponinAnthranoidFlavonoidCoumarinTaninTÍNH CHẤT LÝ HỌC Đa số kết tinh được Đa số không màu ( Anthranoid : đỏ/ da cam ; flavonoid : vàng) Thường vị đắng Độ tan khác nhau (Glycosid/Aglycon) Năng suất quay cực : thường là tráiTÍNH CHẤT HÓA HỌC Phụ thuộc cấu tạo phần aglycon Các thuốc thử định tính các nhóm chức Phần đường đặc biệt : Đường 2,6 – desoxy cho phản ứng với thuốc thử Xanthydrol và thuốc thử Keller - KilianiTÁC DỤNG CỦA ENZYM Glycosid dễ bị thủy phân bởi enzym. Mỗi loại enzym chỉ có thể cắt 1 loại dây nối nhất định Trong cây : Genuin glycosid (chưa bị Enzym thủy phân)  Glycosid thứ cấpTÁC DỤNG CỦA ENZYMPhương pháp diệt enzym : Dùng nhiệt độPP nhiệt khô : Không khí nóng đi qua dược liệuPP nhiệt ẩm : Hơi nước ở áp suất cao, nhiệt độ 110 – 120 oCDùng cồn sôi (PP Bourquelot) hoặc nước sôiCHIẾT XUẤT GLYCOSID- Không có phương pháp chung Chủ yếu dựa vào độ tan : Lựa chọn dung môi và phương pháp chiết xuất thích hợp Loại tạp chất : 	+ Tạp tan trong nước : gôm, chất nhầy, tanin, pectin,	+ Tạp tan trong dầu : chất béo, chlorophyl, carotenoid, Tinh chế Phân lập các chất tinh khiết : Sắc ký cột, sắc ký chế hóa, kết tinh phân đoạn