Bài giảng Mạch điện tử số - Bùi Thị Mai Hoa

đổi
các đầu ra số
về dạng
tương tự
ở thực tế
Giới thiệu về Điện tử số (tiếp)
Kết hợp của
công nghệ số và tương tự!
Chương 1: Cơ sở số học
• 1.1 Biểu diễn thông tin trong máy tính
• 1.2. Các hệ thống số dùng trong máy tính
• 1.3 Mô tả các số trong máy tính
• 1.4 Thực hiện các phép tính số học trong 
máy tính
1.1 Biểu diễn thông tin trong MT
• 1.1.1 Mã hóa ký tự
- Mã ASCII(American Standart Code for Information 
Interchange) 
- Mã EBCDIC (Extended Binary Coded Decimal 
Interchange Code)
- Mã Baudot
-> Nhận xét
• 1.1.2 Mã hóa số
- Mã nhị phân
- Mã nhị thập phân (BCD code)
- Mã Gray
->Nhận xét
1.2 Các hệ thống số dùng trong Mt
• Các hệ 10, 2, 8, 16 (tên, cơ số, tập ký
hiệu, giá trị số)
• Số học nhị phân -> số học với các hệ đếm
->nhận xét
• Chuyển đổi giữa các hệ
1.3 Mô tả các số trong máy tính
• Mô tả dấu
• Mô tả giá trị
- Số dấu chấm cố định
- Số dấu chấm động
-> Chú ý
• Mã hóa số có dấu: Mã thuận, mã bù, mã
ngược
Mã hóa số có dấu
Số dương mã thuận, mã ngược, mã bù như
nhau
+0.11001 
 0.11001
Số âm: -0.10111
• Mã thuận: 1.10111
• Mã ngược: 1.01000
• Mã bù : 1.01001
1.4 Thực hiện các phép tính số học 
• Phép cộng/ trừ: thực hiện dưới dạng mã ngược hay mã
bù
+0.11001 
 0.11001 
 0.11001 
 0.11001
-0.10111 
 1.10111 
 1.01000 
 1.01001
+0.00010 10.10000 10.00001 10.00010
1
0.00010
• Phép nhân/ chia: thực hiện dưới dạng mã thuận s1s2s
Xác định bít dấu 00 0
Xác định giá trị : tương tự như hệ 10 01 1
->Nhận xét 10 1
->Bài tập 11 0
Mạch điện tử số
Chương 2
 CƠ SỞ LOGIC
Nội dung chương 2
2.1. Giới thiệu
2.2. Đại số Boole (đại số logic)
2.2. Biểu diễn các hàm logic dưới dạng
chính quy
2.3. Tối thiểu hóa các hàm logic
2.1. Giới thiệu
• Mạch logic (mạch số) hoạt động dựa trên chế độ
nhị phân:
– Điện thế ở đầu vào, đầu vào hoặc bằng 0, hoặc bằng
1
– Với 0 hay 1 tượng trưng cho các khoảng điện thế
được định nghĩa sẵn
– VD: 0 → 0.8V : 0 
2.5 → 5V : 1

 Chú ý
Giới thiệu (tiếp)
• Đại số Boole (đại số logic):
– Do George Boole sáng lập vào thế kỷ 19
– Các hằng, biến và hàm chỉ nhận 1 trong 2 giá trị: 0 và
1
– Là công cụ toán học khá đơn giản cho phép mô tả
mối liên hệ giữa các đầu ra của mạch logic với các
đầu vào của nó dưới dạng biểu thức logic
– Là cơ sở lý thuyết, là công cụ cho phép nghiên cứu, 
mô tả, phân tích, thiết kế và xây dựng các hệ thống
số, hệ thống logic, mạch số ngày nay.
Giới thiệu (tiếp)
• Các phần tử logic cơ bản:
– Còn gọi là các cổng logic, mạch logic cơ bản
là các phần tử thực hiện các phép tính logic 
cơ bản
– Là các khối cơ bản cấu thành nên các mạch
logic và hệ thống số khác
Giới thiệu (tiếp)
• Mục tiêu của chương: sinh viên có thể
– Tìm hiểu về Đại số Boole
– Các phần tử logic cơ bản
– Dùng Đại số Boole để mô tả và phân tích
cách cấu thành các mạch logic phức tạp từ
các phần tử logic cơ bản
Nội dung chương 2
2.1. Giới thiệu
2.2. Đại số Boole
2.2. Biểu diễn các hàm logic dưới dạng
chính quy
2.3. Tối thiểu hóa các hàm logic
1. Các định nghĩa
• Biến logic: là 1 đại lượng có thể biểu diễn bằng
1 ký hiệu nào đó, về mặt giá trị chỉ lấy giá trị 0 
hoặc 1.
• Hàm logic: là biểu diễn của nhóm các biến
logic, liên hệ với nhau thông qua các phép toán
logic, về mặt giá trị cũng lấy giá trị 0 hoặc 1.
• Phép toán logic: có 3 phép toán logic c bn:
– Phép Và - "AND"
– Phép Hoặc - "OR"
– Phép Đảo - "NOT"
Các định nghĩa (tiếp)
• Các giá trị 0, 1 không tượng trưng cho các con 
số thực mà tượng trưng cho trạng thái giá trị
điện thế hay còn gọi là mức logic (logic level)
• Một số cách gọi khác của 2 mức logic:
Đóng (Closed switch)Ngắt (Open switch)
Có (Yes)Không (No)
Cao (High)Thấp (Low)
Bật (On)Tắt (Off)
Đúng (True)Sai (False)
Mức logic 1Mức logic 0
2. Biểu diễn biến và hàm logic
• Dùng biểu đồ Venn (Ơle):
– Mỗi biến logic chia không gian thành 2 không gian
con.
– Không gian con thứ nhất, biến nhận giá trị đúng (=1), 
không gian con thứ còn lại, biến nhận giá trị sai (=0).
– VD: F = A AND B
Biểu diễn biến và hàm logic (tiếp)
• Dùng biểu thức đại số:
– Ký hiệu phép Và – AND: .
– Ký hiệu phép Hoặc – OR: +
– Ký hiệu phép Đảo – NOT: 
– VD: F = A AND B hay F = A.B
Biểu diễn biến và hàm logic (tiếp)
• Dùng bảng thật:
– Dùng để mô tả sự phụ thuộc đầu ra vào các mức điện thế đầu vào
của các mạch logic
– Bảng thật biểu diễn 1 hàm logic n biến có:
• (n+1) cột:
– n cột đầu tương ứng với n biến
– cột còn lại tương ứng với giá trị của hàm
• 1+2n hàng:
- hàng tên biến và tên hàm
– tương ứng với 2n giá trị của tổ hợp biến
Biểu diễn biến và hàm logic (tiếp)
• Dùng biểu đồ thời gian:
– Là đồ thị biểu diễn sự biến đổi theo thời gian của
biến và hàm logic
– VD: với F = A . B
3. Các phép toán logic cơ bản
4. Tính chất của phép toán logic 
cơ bản
• Tồn tại phần tử trung tính duy nhất trong
phép toán AND và OR
– Của phép AND là 1: A . 1 = A
– Của phép OR là 0: A + 0 = A
• Tính chất giao hoán
A.B = B.A
A + B = B + A
• Tính chất kết hợp
(A.B).C = A.(B.C) = A.B.C
(A + B) + C = A + (B + C) = A + B + C
Các tính chất (tiếp)
• Tính chất phân phối
(A + B).C = A.C + B.C
(A.B) + C = (A + C).(B + C)
• Tính chất không số mũ, không hệ số
A.A.A.  .A = A
A+A+A+ +A = A
• Phép bù
0.
1
=
=+
=
AA
AA
AA
5. Định lý DeMorgan
• Phủ định của một “tổng” bằng “tích” các phủ định thành
phần
• Phủ định của một “tích” bằng “tổng” các phủ định thành
phần
• Tổng quát:
baba .)( =+
( ) baba +=.
),...,,,.,(),...,,,(., 2121 nn aaafaaaf +=+
6.Hệ quả
6. Nguyên lý đối ngẫu
• Đối ngẫu:
+ đối ngẫu với .
0 đối ngẫu với 1
• Ví dụ:
(A + B).C = A.C + B.C ⇔ (A.B) + C = (A + 
C).(B + C)
Nội dung chương 2
2.1. Giới thiệu
2.2. Đại số Boole
2.2. Biểu diễn các hàm logic dưới dạng
chính quy
2.3. Tối thiểu hóa các hàm logic
2.2. Biểu diễn các hàm logic dưới
dạng chính quy
1. Tuyển chính quy (phần tham khảo)
• Định lý Shannon: một hàm logic bất kỳ có thể được triển
khai theo 1 trong các biến dưới dạng tổng của 2 tích logic 
như sau:
• Ví dụ:
• Một hàm logic bất kỳ đều có thể chuyển về dạng tuyển
chính quy nhờ áp dụng định lý Shannon cho dạng tuyển
),...,,0(.),...,,1(.),...,,( 212121 nnn AAFAAAFAAAAF +=
)0,0(.)1,0(.)0,1(.)1,1(.
)]0,0(.)1,0(..[)]0,1(.)1,1(..[
),0(.),1(.),(
FBAFBAFBAFAB
FBFBAFBFBA
BFABFABAF
+++=
+++=
+=
Áp dụng nhanh định lý Shannon
2. Hội chính quy (phần tham khảo)
• Định lý Shannon: một hàm logic bất kỳ có thể được triển
khai theo 1 trong các biến dưới dạng tích của 2 tổng logic 
như sau:
• Ví dụ: 
• Một hàm logic bất kỳ đều có thể chuyển về dạng hội chính
quy nhờ áp dụng định lý Shannon cho dạng hội
)],...,,1()].[,...,,0([),...,,( 212121 nnn AAFAAAFAAAAF ++=
)]1,1()].[0,1()].[1,0()].[0,0([
)])1,1()].[0,1([)]).(1,0()].[0,0([(
)],1()].[,0([),(
FBAFBAFBAFBA
FBFBAFBFBA
BFABFABAF
++++++++=
++++++=
++=
Áp dụng nhanh định lý Shannon
3. Biểu diễn hàm logic dưới dạng số
Khái niệm minterm min
Khái niệm Maxterm Min
Dạng chính tắc của hàm logic
Dng tng chun (tuyn chính quy)
Dạng tổng chuẩn của hàm logic: là tổng các số
hạng với mỗi số hạng là tích của một minterm
min và giá trị riêng của hàm fi tương ứng với tổ
hợp biến thứ i.
Như vậy: 
• - Giá trị riêng fi= 1, số hạng thu gọn lại chỉ còn
các min
• - Giá trị riêng fi = 0, tích bằng 0 và số hạng này
biến mất trong biểu thức của tổng chuẩn. 
i
i
ff
n
∗=∑
−
=
n
i
12
0
m
Dng tng chun (tuyn chính quy)
• Thí dụ: Cho hàm 3 biến A,B,C xác định bởi
bảng sự thật:
• Ta có dạng tổng chuẩn của hàm như sau:
Tổng chuẩn (tiếp)
• 
Nhận xét: Số số hạng của hàm bằng số
giá trị hàm bằng 1 trên bảng sự thật.
• ( Mỗi số hạng trong tổng chuẩn là tích của
tất cả các biến tương ứng với tổ hợp mà
hàm có trị riêng bằng 1, biến được giữ
nguyên khi có giá trị 1 và được đảo nếu
giá trị của nó = 0)
Dng tích chun (hi chính quy)
Dạng tích chuẩn của hàm logic: là tích các số hạng với mỗi số hạng
là tổng của một Maxterm và giá trị riêng của hàm fi tương ứng với
tổ hợp biến thứ i.
Như vậy: 
• - Giá trị riêng fi= 0, số hạng thu gọn lại chỉ còn các Max
• - Giá trị riêng fi = 1, tổng bằng 1 và số hạng này biến mất trong biểu
thức của tích chuẩn. 
• Thí dụ: Cho hàm 3 biến A,B,C xác định bởi bảng sự thật như trên, 
ta có dạng tích chuẩn của hàm như sau:
• 
 Số số hạng của hàm bằng số giá trị hàm bằng 0 trên bảng sự
thật.(Biểu thức tích chuẩn gồm các thừa số, mỗi thừa số là tổng các
biến tương ứng với tổ hợp có giá trị riêng =0, một biến giữ nguyên
nếu nó có giá trị 0 và được đảo nếu có giá trị 1)
)(mni
12
0
i
i
ff
n
+=∏−
=
Ký hi	u dng s
:
• Để đơn giản cách viết người ta có thể diễn tả một hàm
Tổng chuẩn hay Tích chuẩn bởi tập hợp các số dưới
dấu tổng (Σ) hay tích (Π). Mỗi tổ hợp biến được thay bởi
một số thập phân i tương đương với trị nhị phân của
chúng. Khi sử dụng cách viết này trọng lượng các biến
phải được chỉ rõ. 
• Thí dụ : Cho hàm Z xác định như trên, tương ứng
với dạng chuẩn thứ nhất, hàm này lấy giá trị của các
hàng i=1, 2, 3, 5, 7, ta viết
Z=f(A,B,C) = Σ(1,2,3,5,7).
• Tương tự,nếu dùng dạng chuẩn thứ hai ta có thể viết
Z =f(A,B,C)= Π(0,4,6).

Chuyển đổi giữa 2 dạng
Nội dung chương 2
2.1. Giới thiệu
2.2. Đại số Boole
2.2. Biểu diễn các hàm logic dưới dạng
chính quy
2.3. Tối thiểu hóa các hàm logic
2.3. Tối thiểu hóa các hàm logic
• Một hàm logic được gọi là tối thiểu hoá nếu như nó có
số lượng số hạng ít nhất và số lượng biến ít nhất.
• Mục đích của việc tối thiểu hoá: Mỗi hàm logic có thể
được biểu diễn bằng các biểu thức logic khác nhau. Mỗi
1 biểu thức logic có một mạch thực hiện tương ứng với
nó. Biểu thức logic càng đơn giản thì mạch thực hiện
càng đơn giản.
• Có ba phương pháp để tối thiểu hoá hàm logic: 
– Phương pháp đại số
– Phương pháp bìa Các-nô
– Phương pháp Quine MC.Cluskey
1. Phương pháp đại số
Phương pháp nhóm số hạng
Thêm số hạng đã có vào
biểu thức
Loại bỏ số hạng thừa
• Trong ví dụ sau, AC là số
hạng thừa:
Tối thiểu hóa?
Bài tập áp dụng
• VD1: Tối thiểu hóa các hàm sau bằng
phương pháp đại số:
a.
b. 
))(.()(),,,( CADCBABCADCBAF ++++=
))()()((),,,( CBACBACBACBADCBAF ++++++++=
2. Phương pháp bìa Các-nô
• Quy tắc lập bìa Các-nô:
- 2 ô liền kề nhau chỉ sai khác nhau 1 giá trị của
1 biến (tương ứng với tổ hợp biến khác nhau
1 giá trị) 
- Bìa Các-nô có tính không gian
- Ma trận 2n ô

Chú ý
Bìa Các-nô cho hàm 2, 3, 4 biến
Quy tắc nhóm (dạng tuyển
chính quy)
• Nhóm các ô liền kề mà giá trị của hàm cùng bằng 1 và –
(nếu có) lại với nhau sao cho:
– Số lượng các ô trong nhóm là lớn nhất có thể được,
– Đồng thời số lượng ô trong nhóm phải là lũy thừa của 2,
– Và hình dạng của nhóm phải là hình chữ nhật hoặc hình vuông
(Nhóm có 2n ô ⇒ loại bỏ được n biến)
• Các nhóm được chọn bao phủ hết các ô có giá trị bằng
1
• Các nhóm được chọn phải chứa ít nhất 1 ô 1 không
thuộc nhóm nào khác. 
• Số lượng nhóm phải là ít nhất và chính bằng số lượng
số hạng sau khi đã tối thiểu hóa (mỗi nhóm tương ứng
với 1 số hạng)
• Biến nào nhận được giá trị ngược nhau trong nhóm thì
sẽ bị loại

Nhận xét
Ví dụ
CBCBACBAF
CABABCCBACBACBACBACBAF
++=
+++++=
),,(
),,(
Trường hợp đặc biệt
• Nếu giá trị hàm không
xác định tại một vài tổ
hợp biến nào đó:
– Kí hiệu các ô không xác
định bằng dấu –
– Nhóm các ô – với các ô 1
– Không nhất thiết phải
nhóm hết các ô –
– Bài tập áp dụng CBCBDCBAF +=),,,(
Quy tắc nhóm
(dạng hội chính quy)
• Áp dụng tính đối ngẫu
• Ví dụ
• Nhận xét
Mạch điện tử số
Chương 3
Mạch tổ hợp
Nội dung chương 3
• Khái niệm
• Các phần tử logic cơ bản
• Phân tích mạch tổ hợp
• Tổng hợp mạch tổ hợp

 Một số ví dụ ứng dụng
3.1 Khái niệm
• Khái niệm
– Hệ tổ hợp là hệ mà tín hiệu ra chỉ phụ thuộc vào tín hiệu vào tại
thời điểm hiện tại
– Hệ tổ hợp còn được gọi là hệ không có nhớ
• Mô hình chung
– Tín hiệu vào (n tín hiệu
– Tín hiệu ra (m tín hiệu)
– Mạch xây dựng từ các phần tử logic cơ bản và có chức năng
thực hiện các hàm logic
• Mô tả hoạt động của mạch
3.2 Các phần tử logic cơ bản
– Khái niệm
– Phần tử NOT, AND, OR
– Phần tử XOR, NAND, NOR
– Các mạch tích hợp số
3.1.1 Khái niệm
• Có 3 phép toán logic cơ bản:
– VÀ (AND)
– HOẶC (OR)
– ĐẢO (NOT)
• Phần tử logic cơ bản (mạch logic cơ bản, cổng
logic) thực hiện phép toán logic cơ bản:
– Cổng VÀ (AND gate)
– Cổng HOẶC (OR gate)
– Cổng ĐẢO (NOT inverter)
• Các mạch số đặc biệt khác: các cổng NAND, 
NOR, XOR, XNOR
1. Cổng VÀ (AND gate)
• Chức năng:
– Thực hiện phép toán logic VÀ (AND)
– Đầu ra chỉ bằng 1 khi tất cả các đầu vào bằng 1
• Cổng VÀ 2 đầu vào:
– Ký hiệu:
– Bảng thật:
– Biểu thức: out = A . B 111
001
010
000
outBA
2. Cổng HOẶC (OR gate)
• Chức năng:
– Thực hiện phép toán logic HOẶC (OR)
– Đầu ra chỉ bằng 0 khi tất cả các đầu vào bằng 0
• Cổng HOẶC 2 đầu vào:
– Ký hiệu:
– Bảng thật:
– Biểu thức: out = A + B 111
101
110
000
outBA
3. Cổng ĐẢO (NOT inverter)
• Chức năng:
– Thực hiện phép toán logic ĐẢO (NOT)
• Cổng ĐẢO chỉ có 1 đầu vào:
– Ký hiệu:
– Bảng thật:
– Biểu thức: out = A 01
10
outA
4. Cổng VÀ ĐẢO (NAND gate)
• Chức năng:
– Thực hiện phép ĐẢO của phép toán logic VÀ
– Đầu ra chỉ bằng 0 khi tất cả các đầu vào bằng 1
• Cổng VÀ ĐẢO 2 đầu vào:
– Ký hiệu:
– Bảng thật:
– Biểu thức: out = A . B 011
101
110
100
outBA
5. Cổng HOẶC ĐẢO (NOR gate)
• Chức năng:
– Thực hiện phép ĐẢO của phép toán logic HOẶC
– Đầu ra chỉ bằng 1 khi tất cả các đầu vào bằng 0
• Cổng HOẶC ĐẢO 2 đầu vào:
– Ký hiệu:
– Bảng thật:
– Biểu thức: out = A + B 011
001
010
100
outBA
6. Cổng XOR (XOR gate)
• Chức năng:
– Exclusive-OR
– Thực hiện biểu thức logic HOẶC CÓ LOẠI TRỪ
(phép toán XOR - hay còn là phép cộng module 2)
– Đầu ra chỉ bằng 0 khi tất cả các đầu vào giống nhau
• Cổng XOR 2 đầu vào:
– Ký hiệu:
– Bảng thật:
– Biểu thức: 011
101
110
000
outBA
BABABAout .. +=⊕=
7. Cổng XNOR (XNOR gate)
• Chức năng:
– Exclusive-NOR
– Thực hiện phép ĐẢO của phép toán XOR
– Đầu ra chỉ bằng 1 khi tất cả các đầu vào giống nhau
• Cổng XNOR 2 đầu vào:
– Ký hiệu:
– Bảng thật:
– Biểu thức: 111
001
010
100
outBA
BABABAout .. +=⊕=
8. Bài tập
• Cho các biểu đồ thời gian sau, hãy cho biết từng biểu đồ thời gian
biểu diễn hoạt động của cổng nào?
• E0 (EA, EB) = ?
Bài tập (tiếp)
• E0 (EA, EB) = ?
3.2.2 Thực hiện phần tử AND, OR
(phần tham khảo)
• Diode:
– Kí hiệu:
– Chức năng: cho dòng điện đi qua theo 1 
chiều từ A đến K
– Hoạt động:
• Nếu UA > UK thì IAK > 0, Diode làm việc ở chế độ
Thông
• Nếu UA ≤ UK thì IAK = 0, Diode làm việc ở chế độ
Tắt
Phần tử AND 2 đầu vào dùng Diode
• Xét mạch ở hình bên.
• Giả sử lấy TTL làm chuẩn cho
hoạt động của mạch.
• Lần lượt đặt điện áp 0V và 5V 
vào 2 đầu vào A và B, sau đó đo
điện áp tại đầu ra S, ta có:
S = A.B
Phần tử OR 2 đầu vào dùng Diode
• Xét mạch ở hình bên.
• Giả sử lấy TTL làm chuẩn cho hoạt
động của mạch.
• Lần lượt đặt điện áp 0V và 5V vào
2 đầu vào A và B, sau đó đo điện
áp tại đầu ra S, ta có:
S = A+B
3.2.3. Thực hiện phần tử NOT 
(Phần tham khảo)
• Transistor lưỡng cực:
– Có 2 loại: NPN và PNP
– Transistor có 3 cực:
• B: Base – cực gốc
• C: Collector – cực góp
• E: Emitter – cực phát
– Chức năng: Dùng để khuếch đại (thông) dòng IC bằng việc điều
khiển dòng IB
– Hoạt động:
• IB = 0, Transistor làm việc ở chế độ không khuếch đại (tắt), IC = 0
• IB > 0, Transistor làm việc ở chế độ khuếch đại (thông), IC = β.IB, 
trong đó β là hệ số khuếch đại.
Phần tử NOT dùng Transistor
• Xét mạch ở hình sau.
• Giả sử lấy TTL làm chuẩn cho hoạt động của mạch.
• Lần lượt đặt điện áp 0V và 5V vào đầu vào A và chọn Rb đủ nhỏ
sao cho Transistor thông bão hòa, sau đó đo điện áp tại đầu ra S, ta
có:
AS =
Các mạch tích hợp số
• Các phần tử logic được cấu thành từ các linh kiện điện
tử
• Các linh kiện điện tử này khi kết hợp với nhau thường ở
dạng các mạch tích hợp hay còn gọi là IC (Integrated 
Circuit).
• Mạch tích hợp hay còn gọi là IC, chip, vi mạch, bo có
đặc điểm:
– Ưu điểm: mật độ linh kiện, làm giảm thể tích, giảm trọng lượng
và kích thước mạch.
– Nhược điểm: hỏng một linh kiện thì hỏng cả mạch.
• Có 2 loại mạch tích hơp:
– Mạch tích hợp tương tự: làm việc với các tín hiệu tương tự
– Mạch tích hợp số: làm việc với các tín hiệu số
Phân loại mạch tích hợp số
• Theo mật độ linh kiện:
– Tính theo số lượng cổng (gate).
• Một cổng có khoảng 2÷10 transistor
• VD: cổng NAND 2 đầu vào có cấu tạo từ 4 transistor
– Có các loại sau:
• SSI - Small Scale Integration: các vi mạch có mật độ tích
hợp cỡ nhỏ: < 10 cổng/chip
• MSI - Medium Scale Integration: các vi mạch có mật độ tích
hợp cỡ trung bình: 10 ÷ 100 cổng/chip
• LSI - Large Scale Integration: các vi mạch có mật độ tích hợp
cỡ lớn: 100 ÷ 1000 cổng/chip
• VLSI - Very Large Scale Integration: các vi mạch có mật độ
tích hợp cỡ rất lớn: 103÷106 cổng/chip
• ULSI - Ultra Large Scale Integration: các vi mạch có mật độ
tích hợp cỡ cực kỳ lớn: > 106 cổng/chip
Phân loại mạch tích hợp số (tiếp)
• Theo bản chất linh kiện được sử dụng:
– IC sử dụng Transistor lưỡng cực:
• RTL Resistor Transistor Logic (đầu vào mắc điện trở, đầu ra
là Transistor) 
• DTL Diode Transistor Logic (đầu vào mắc Diode, đầu ra là
Transistor)
• TTL Transistor Transistor Logic (đầu vào mắc Transistor, 
đầu ra là Transistor)
• ECL Emitter Coupled Logic (Transistor ghép nhiều cực
emitter)
– IC sử dụng Transistor trường - FET (Field Effect 
Transistor) 
• MOS Metal Oxide Semiconductor
• CMOS Complementary MOS
Đặc tính điện của IC
• Dải điện áp quy định mức logic
• VD: với chuẩn TTL ta có:
Dải điện áp
không xác định
5V
2V
0.8V
0V
Vào
5V
3,5V
0,5V
0V
Ra
Dải điện áp
không xác định
Đặc tính điện của IC 
(tham khảo)
• Thời gian truyền: tín hiệu truyền từ đầu vào tới đầu ra
của mạch tích hợp phải mất một khoảng thời gian nào
đó. Thời gian đó được đánh giá qua 2 thông số:
– Thời gian trễ: là thời gian trễ thông tin của đầu ra so với đầu vào
– Thời gian chuyển biến: là thời gian cần thiết để chuyển biến từ
mức 0 lên mức 1 và ngược lại.
– Thời gian chuyển biến từ 0 đến 1 còn gọi là thời gian thiết lập sườn
dương
– Thời gian chuyển biến từ 1 đến 0 còn gọi là thời gian thiết lập sườn âm
– Trong lý thuyết: thời gian chuyển biến bằng 0
– Trong thực tế, thời gian chuyển biến được đo bằng thời gian chuyển
biến từ 10% đến 90% giá trị biên độ cực đại.
Đặc tính điện của IC (tham khảo)
• Công suất tiêu thụ ở chế độ động:
– Chế độ động là chế độ làm việc có tín hiệu
– Là công suất tổn hao trên các phần tử trong vi mạch, 
nên cần càng nhỏ càng tốt.
– Công suất tiêu thụ ở chế độ động phụ thuộc
• Tần số làm việc.
• Công nghệ chế tạo: công nghệ CMOS có công suất tiêu thụ
thấp nhất.
Đặc tính cơ của IC (tham khảo)
• Là đặc tính của kết cấu vỏ bọc bên ngoài.
• Có 2 loại thông dụng:
– Vỏ tròn bằng kim loại, số chân < 10
– Vỏ dẹt bằng gốm, chất dẻo, có 3 loại
• IC một hàng chân SIP (Single Inline Package) hay 
SIPP (Single In-line Pin Package) 
• IC có 2 hàng chân DIP (Dual Inline Package) 
• IC chân dạng lưới PGA (Pin Grid Array): vỏ vuông, 
chân xung quanh
Đặc tính cơ của IC (tiếp)
• Một số dạng IC:
Đặc tính nhiệt của IC (tham khảo)
• Mỗi một loại IC được chế tạo để sử dụng
ở một điều kiện môi trường khác nhau tùy
theo mục đích sử dụng nó.
– IC dùng trong công nghiệp: 0°C÷70°C
– IC dùng trong quân sự: -55°C ÷125°C
VD: Phần tử AND dùng IC
VD: Phần tử AND dùng IC (tiếp)
VD: Phần tử OR dùng IC
VD: Phần tử NAND dùng IC
VD: Phần tử NOR dùng IC
VD: Phần tử XOR và XNOR 
dùng IC
Các phần tử logic cơ bản
• AND: 74LS08
• OR: 74LS32
• NOT: 74LS04/05
• NAND: 74LS00
• NOR: 74LS02
• XOR: 74LS136
• NXOR: 74LS266
Bài tập áp dụng
• Biểu diễn các phần tử logic hai đầu vào
AND, OR và phần tử logic một đầu vào
NOT chỉ dùng phần tử NAND.
• Biểu diễn các phần tử logic hai đầu vào
AND, OR và phần tử logic một đầu vào
NOT chỉ dùng phần tử NOR.
3.3 Phân tích mạch tổ hợp
4.1. Khái niệm
4.2. Các bước phân tích mạch
4.3. Ví dụ
- Phân tích mạch dùng EWB
Ví dụ