Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin - Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân và cách mạng xã hội chủ nghĩ

8/1/15 
1 
SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP CÔNG 
NHÂN VÀ CÁCH MẠNG XÃ HỘI CHỦ 
NGHĨA 
I. SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI 
CẤP CÔNG NHÂN . 
1. Giai cấp công nhân và sứ mệnh lịch sử 
của giai cấp công nhân 
a. Khái niệm giai cấp công nhân 
 Mác và Ăngghen đã dùng một số thuật 
ngữ khác nhau để biểu hiện khái niệm 
GCCN như: giai cấp vô sản, giai cấp 
vô sản hiện đại,giai cấp công nhân 
hiện đại, giai cấp công nhân đại công 
nghiệp 
Hai đặc trưng cơ bản của gccn 
+VÒ ph¬ng thøc lao ®éng, phư¬ng thøc s¶n xuÊt: trùc 
tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp vËn hµnh c¸c c«ng cô s¶n xuÊt cã 
tÝnh chÊt c«ng nghiÖp ngµy cµng hiÖn ®¹i, x· héi ho¸, 
quèc tÕ ho¸ cao 
+ VÒ vÞ trÝ trong quan hÖ s¶n xuÊt Tư b¶n chñ nghÜa, ®ã 
lµ nh÷ng ngêi lao ®«ng kh«ng cã tư liÖu s¶n xuÊt, 
ph¶i b¸n søc lao ®éng cho nhµ tư b¶n vµ bÞ nhµ tư b¶n 
bãc lét gi¸ trÞ thÆng dư, chÝnh v× lÝ do nµy mµ C. M¸c 
vµ ¡ngghen gäi giai cÊp c«ng nh©n lµ giai cÊp v« s¶n. 
§Þnh nghÜa GCCN 
• GCCN là một tập đoàn xã hội ổn định, hình thành và 
phát triển cùng với quá trình phát triển của nền công 
nghiệp hiện đại, với nhịp điệu phát triển của lực lượng 
sản xuất có tính xã hội hóa ngày càng cao, là lực lượng 
sản xuất cơ bản tiên tiến, trực tiếp hoặc gián tiếp tham 
gia vào quá trình sản xuất, tái sản xuất ra của cải vật 
chất và cải tạo các quan hệ xã hội; là lực lượng chủ yếu 
của tiến trình lịch sử quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ 
nghĩa xã hội. Ở các nước tư bản chủ nghĩa, giai cấp 
công nhân là những người không có hoặc về cơ bản 
không có tư liệu sản xuất phải làm thuê cho giai cấp tư 
sản và bị giai cấp tư sản bóc lột giá trị thặng dư; ở các 
nước xã hội chủ nghĩa, họ là người đã cùng nhân dân 
lao động làm chủ những tư liệu sản xuất chủ yếu và 
cùng nhau hợp tác lao động vì lợi ích chung của toàn xã 
hội trong đó có lợi ích chính đáng của bản thân họ.” 
b. Nội dung sứ mệnh lịch sử của 
giai cấp công nhân 
 Lãnh đạo nhân dân lao động đấu tranh 
xóa bỏ chế độ tư bản chủ nghĩa, xóa bỏ 
mọi chế độ áp bức, bóc lột và xây dựng xã 
hội mới - xã hội xã hội chủ nghĩa và cộng 
sản chủ nghĩa 
Sứ mệnh lịch sử của GCCN trải qua 02 bước 
• Bước 01:Giai cấp vô sản chiếm lấy chính 
quyền nhà nước và biến tư liệu sản xuất 
trước hết thành sở hữu nhà nước” 
• Bước 02: “giai cấp vô sản cũng tự thủ 
tiêu với tư cách là giai cấp vô sản, chính vì 
thế mà nó cũng xóa bỏ mọi sự phân biệt 
giai cấp và mọi đối kháng giai cấp, và 
cũng xóa bỏ nhà nước với tư cách nhà 
nước” 
 https://sites.google.com/site/lophocphank57vnua/
 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông NGhiệp Việt Nam
8/1/15 
2 
2. Những điều kiện khách quan qui định SMLS của 
GCCN 
a. Địa vị kinh tế - xã hội của GCCN trong xã hội TBCN 
- Trong chế độ TBCN, GCCN có lợi ích đối 
lập trực tiếp với lợi ích của GCTS 
- GCCN phải không ngừng học tập vươn 
lên sao cho đáp ứng được yêu cầu của 
nền sản xuất ngày càng hiện đại đội ngũ 
công nhân được “ tri thức hóa” cũng ngày 
càng gia tăng. 
- Điều kiện làm việc, điều kiện sống của 
GCCN đã tạo điều kiện cho họ có thể 
đoàn kết chặt chẽ với nhau trong cuộc đấu 
tranh chống CNTB 
b. Những đặc điểm chính trị - xã hội của 
giai cấp công nhân 
* GCCN là giai cấp tiên phong cách mạng 
+ §ại diện cho PTSX tiên tiến 
+ Lý luËn CN M¸c lªnin 
+Luôn đi đầu trong mäi phong trào cách 
mạng 
• Giai cấp công nhân là giai cấp có tinh 
thần cách mạng triệt để nhất 
 Điều kiện sống, điều kiện lao động 
trong chế độ tư bản chủ nghĩa đã chỉ cho 
họ thấy, họ chỉ có thể được giải phóng 
bằng cách giải phóng toàn xã hội khỏi chế 
độ tư bản chủ nghĩa. 
 * Giai cấp công nhân là giai cấp có ý 
thức tổ chức kỷ luật cao 
 - §K lµm viÖc: nền sản xuất đại công 
nghiệp với hệ thống sản xuất mang tính 
chất dây chuyền và nhịp độ làm việc khẩn 
trương  ý thøc tæ chøc kØ luËt 
 - §K sèng: tËp trung, ®« thÞtính tổ chức, kỷ 
luật chặt chẽ 
 - Tham gia vào các tổ chức nghiệp đoàn, 
công đoàn, tham gia vào cuộc đấu tranh 
chống lại giai cấp tư sản  tu©n theo kØ luËt 
cña tæ chøc 
• Giai cấp công nhân có bản chất quốc tế 
- GCTS là một lực lượng quốc tế muốn 
thắng GCTS cần có sự liên minh quốc tế 
của GCCN 
3. Vai trò của đảng cộng sản trong quá trình 
thực hiện sứ mệnh lịch sử của GCCN 
 a. Tính tất yếu và qui luật hình thành, phát triển 
chính đảng của GCCN 
 - TÝnh tÊt yÕu: Do yêu câu lý luận soi đường, 
lãnh đạo tổ chức để phong trào công 
nhân đi đến thắng lợi 
 - Quy luËt h×nh thµnh, ph¸t triÓn §¶ng: 
CNMLN + PTCN 
 b. Mối quan hệ giữa Đảng Cộng sản với giai cấp 
công nhân 
 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông NGhiệp Việt Nam
 https://sites.google.com/site/lophocphank57vnua/
8/1/15 
3 
* Đảng Cộng sản 
• là tổ chức chính trị cao nhất của giai cấp 
công nhân 
• Là đội tiên phong chiến đấu 
• Có những lợi ích cơ bản thống nhất với lợi 
ích của giai cấp công nhân và quần chúng 
nhân dân lao động 
• Đảng Cộng sản là bộ tham mưu chiến đấu 
của giai cấp công nhân và cả dân tộc 
* Giai cấp công nhân 
• Là cơ sở giai cấp của Đảng cộng sản 
• Là nguồn bổ sung lực lượng phong phú 
cho Đảng cộng sản 
II. CÁCH MẠNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA 
 1. Cách mạng xã hội chủ nghĩa và nguyên nhân 
của nó 
 a. Khái niệm cách mạng xã hội chủ nghĩa 
• Theo nghĩa hẹp, cách mạng xã hội chủ 
nghĩa là một cuộc cách mạng chính trị, 
được kết thúc bằng việc giai cấp công 
nhân cùng với nhân dân lao động giành 
được chính quyền, thiết lập được nhà 
nước chuyên chính vô sản - nhà nước 
của giai cấp công nhân và quần chúng 
nhân dân lao động 
• Theo nghĩa rộng, cách mạng xã hội chủ 
nghĩa bao gồm 02 thời kỳ: 
 + Cách mạng về chính trị 
 + Thời kỳ cải tạo xã hội cũ, xây dựng xã 
hội mới về mọi mặt kinh tế, chính trị, văn 
hóa, xã hội nhằm thực hiện thắng lợi 
chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản. 
b. Nguyên nhân của cách mạng XHCN 
• Mâu thuẫn giữa lực lượng sản xuất có tính 
xã hội hóa cao với tính chất tư nhân tư 
bản chủ nghĩa về tư liệu sản xuất duới chủ 
nghĩa tư bản 
2. Mục tiêu, động lực và nội dung của cuộc 
cách mạng xã hội chủ nghĩa 
 a. Mục tiêu của cách mạng xã hội chủ 
nghĩa 
 - Mục tiêu cao nhÊt: Giải phóng xã hội, 
giải phóng con nguời 
 - Mục tiêu giai đoạn thứ nhất: GCCN 
phải đoàn kết với những người lao động 
khác phải giành chính quyền tõ tay gc 
bãc lét 
 - Mục tiêu giai đoạn thứ hai:tổ chức xã 
hội mới về mọi mặt, xóa bỏ tình trạng 
người bóc lột người 
 https://sites.google.com/site/lophocphank57vnua/
 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông NGhiệp Việt Nam
8/1/15 
4 
 b. Động lực của cuộc cách mạng XHCN 
- GCCN vừa là giai cấp lãnh đạo, vừa là 
động lực chủ yếu trong CMXHCN 
- G/c nông dân có nhiều lợi ích cơ bản 
thống nhất với lợi ích của GCCN,trở thành 
động lực to lớn trong CMXHCN 
- Trí thức là động lực quan trọng trong cuộc 
cách mạng xã hội chủ nghĩa 
c. Nội dung của cuộc cách mạng XHCN 
- Trên lĩnh vực chính trị: 
+ Giành chính quyền về tay giai cấp công 
nhân, nhân dân lao động 
+Làm sâu rộng thêm nền dân chủ xã hội chủ 
nghĩa b»ng viÖc ngày càng thu hút đông 
đảo quần chúng nhân dân lao động tham 
gia vào quản lý xã hội, quản lý nhà nước 
- Trªn lĩnh vực kinh tế: 
* QHSX 
+ Thay thế chế độ chiếm hữu tư nhân TBCN 
về TLSX bằng chế độ sở h÷u XHCN với 
những hình thức thích hợp 
+ Thực hiện những biện pháp cần thiết gắn 
người lao động với tư liệu sản xuất 
+ Thực hiện nguyên tắc phân phối theo lao 
động 
*LLSX:phát triển lực lượng sản xuất, nâng 
cao năng suất lao động, trên cơ sở đó 
từng bước cải thiện đời sống nhân dân 
- Trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa 
 + kế thừa một cách có chọn lọc và nâng 
cao các giá trị văn hóa truyền thống của 
dân tộc, tiếp thu các giá trị văn hóa tiên 
tiến của thời đại 
 + Xây dựng từng bước thế giới quan và 
nhân sinh quan mới cho người lao động, 
hình thành những con người mới xã hội 
chủ nghĩa, giàu lòng yêu nước thương 
dân, có bản lĩnh chính trị, nhân văn, nhân 
đạo, có hiểu biết, có khả năng giải quyết 
một cách đúng đắn mối quan hệ cá nhân, 
gia đình và xã hội. 
3. Liên minh giữa giai cấp công nhân với giai 
cấp nông dân trong cách mạng XHCN 
a. Tính tất yếu và cơ sở khách quan của liên 
minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp 
nông dân 
*Tính tất yếu 
 Lênin: nếu không thực hiện liên minh chặt 
chẽ với giai cấp nông dân thì giai cấp công 
nhân không thể giữ được chính quyền nhà 
nước 
• Cơ sở khách quan 
 - Dưới chủ nghĩa tư bản: đều là những 
người lao động, đều bị áp bức, bóc lột 
 - Trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã 
hội, công nghiệp và nông nghiệp là hai 
ngành sản xuất chính 
 - Xét về mặt chính trị - xã hội: CN &ND lµ 
lực lượng chính trị to lớn trong xây dựng, 
bảo vệ chính quyền nhà nước, trong xây 
dựng khối đoàn kết dân tộc 
 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông NGhiệp Việt Nam
8/1/15 
5 
b. Nội dung và nguyên tắc cơ bản của liên minh 
giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân 
* Nội dung liên minh giữa giai cấp công nhân với 
giai cấp nông dân 
• Liên minh về chính trị: 
- Trong thời kỳ đấu tranh giành chính quyền : giành 
lấy chính quyền về tay giai cấp công nhân cùng 
với nhân dân lao động 
- Trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội: cùng 
nhau tham gia vào chính quyền nhà nước từ cơ 
sở đến trung ương, cùng nhau bảo vệ chế độ xã 
hội chủ nghĩa và mọi thành quả cách mạng, làm 
cho nhà nước xã hội chủ nghĩa ngày càng vững 
mạnh 
• Liên minh về kinh tế 
 - Nội dung chủ yếu là phải kết hợp đúng 
đắn lợi ích giữa hai giai cấp 
 BP:xây dựng một hệ thống chính sách phù 
hợp đối với nông dân, nông nghiệp và 
nông thôn. 
• Liên minh về văn hóa - xã hội: 
+ Nâng cao trình độ văn hóa, hiểu biết chính 
sách, pháp luật, gi¸o dôc CN M¸c Lª nin 
cho nh©n d©n ®¸p øng sù ph¸t triÓn cña 
x· héi XHCN 
+ Khắc phục tâm lý tiểu nông và những tư 
tưởng phản động, lạc hậu 
- Những nguyên tắc cơ bản trong xây dựng khối 
liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp 
nông dân 
. Phải đảm bảo vai trò lãnh đạo của giai cấp 
trong khối liên minh công - nông 
. Phải đảm bảo nguyên tắc tự nguyện 
. Phải kết hợp đúng đắn các lợi ích của giai 
cấp công nhân và giai cấp nông dân 
III. HÌNH THÁI KINH TẾ - XÃ HỘI CỘNG SẢN 
CHỦ NGHĨA 
 1. Xu hướng tất yếu của sự xuất hiện hình 
thái kinh tế - xã hội cộng sản chủ nghĩa 
 - Maxr & Angghen: sự chuyển biến từ hình thái 
kinh tế - xã hội thấp lên hình thái kinh tế - xã 
hội cao hơn là một quá trình lịch sử - tự nhiên 
 - Mâu thuÉn gi÷a tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é x· héi 
ho¸ cao cña lùc lîng s¶n xuÊt víi chÕ ®é 
chiÕm h÷u t nh©n t b¶n chñ nghÜa vÒ t liÖu 
s¶n xuÊt (biÓu hiÖn trªn lÜnh vùc chÝnh trÞ x· 
héi lµ m©u thuÉn gi÷a gccn, nh©n d©n lao 
®éng víi gcts) 
2. Các giai đoạn phát triển của hình thái kinh tế 
- xã hội cộng sản chủ nghĩa 
 • M&A: 
 - H×nh th¸i kinh tÕ- x· héi céng s¶n chñ nghÜa 
ph¸t triÓn qua 03 g®: 
 + Thêi kú qu¸ ®é tõ x· héi nä sang x· héi kia 
 + Giai ®o¹n thÊp- x· héi XHCN 
 +Giai ®o¹n cao- x· héi céng s¶n chñ nghÜa 
 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông NGhiệp Việt Nam
8/1/15 
6 
 Lênin đã chia hình thái kinh tế - xã hội 
cộng sản chủ nghĩa thành: 
 (1) những cơn đau đẻ kéo dài 
 (2) giai đoạn đầu của xã hội cộng sản 
chủ nghĩa 
 (3) giai đoạn cao của xã hội cộng sản 
chủ nghĩa. 
a. Thời kỳ quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ 
nghĩa xã hội 
 • Tính tất yếu của thời kỳ quá độ 
 - Thêi k× qu¸ ®é b¾t ®Çu tõ khi GCCN vµ nh©n d©n 
lao ®éng giµnh ®îc chÝnh quyÒn nhµ níc ®Õn khi x©y 
dùng thµnh c«ng CNXH 
 - §èi víi nh÷ng níc qu¸ ®é trùc tiÕp tõ Chñ nghÜa tư 
b¶n lªn CNXH: cÇn TKQ§ ®Ó tæ chøc s¾p xÕp l¹i 
nh÷ng c¬ së vËt chÊt mµ CNTB ®· t¹o ra cho CNXH 
 - §èi víi nh÷ng nưíc qu¸ ®é gi¸n tiÕp (qu¸ ®é bá 
qua giai ®o¹n ph¸t triÓn TBCN ®i lªn CNXH ) ®©y lµ 
thêi k× x©y dùng csvckt cho CNXH víi nhiÖm vô träng 
t©m lµ CNH, H§H 
- TKQ§ lµ cÇn thiÕt ®Ó c¶i t¹o QHSX cò thiÕt 
lËp QHSX míi dùa trªn chÕ ®é c«ng h÷u vÒ 
nh÷ng TLSX chñ yÕu 
- TKQ§ lµ tÊt yÕu ®Ó c¶i t¹o vµ x©y dùng c¸c 
quan hÖ x· héi XHCN 
- TKQ§ lµ cÇn thiÕt ®Ó GCCN tõng bíc lµm 
quen víi nh÷ng c«ng viÖc míi mÎ, khã kh¨n vµ 
phøc t¹p 
- TKQ§ cã thÓ diÔn ra dµi ng¾n kh¸c nhau ë c¸c 
níc cã tr×nh ®é ph¸t triÓn kh¸c nhau nhng lµ tÊt 
yÕu ®èi víi tÊt c¶ c¸c níc ®i lªn CNXH 
* Đặc điểm và thực chất của thời kỳ quá độ từ chủ 
nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội. 
- §Æc ®iÓm: Lµ thêi k× tån t¹i ®an xen gi÷a nh©n tè 
cò vµ nh©n tè míi thèng nhÊt & ®Êu tranh gay g¾t 
trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi 
 + Trªn lÜnh vùc kinh tÕ: Tån t¹i nÒn kinh tÕ nhiÒu 
thµnh phÇn trªn c¬ së kh¸ch quan cña sù tån t¹i 
nhiÒu h×nh thøc së h÷u vÒ TLSX; nh÷ng h×nh thøc 
tæ chøc kinh tÕ ®a d¹ng, ®an xen; nh÷ng h×nh thøc 
ph©n phèi kh¸c nhau trong ®ã ph©n phèi theo lao 
®éng lµ chñ ®¹o 
+ Trªn lÜnh vùc chÝnh trÞ: 
 KÕt cÊu giai cÊp x· héi phøc t¹p: GCCN, 
GCnd,tÇng líp trÝ thøc, ngưêi s¶n xuÊt 
nhá,tÇng líp tư s¶n 
 C¸c giai cÊp tÇng líp võa hîp t¸c võa ®Êu tranh 
víi nhau 
+ Trªn lÜnh vùc tư tưëng v¨n ho¸: Tån t¹i nhiÒu 
tư tưëng vµ v¨n ho¸ kh¸c nhau. V¨n ho¸ cò vµ 
míi thưêng xuyªn ®Êu tranh víi nhau 
- Thùc chÊt: 
 +Là thời kỳ diễn ra cuộc đấu tranh giai cấp giữa 
GCTS đã bị đánh bại không còn là giai cấp 
thống trị và những thế lực chống phá CNXH với 
giai cấp công nhân và quần chúng nhân dân lao 
động. 
 Cuộc đấu tranh giai cấp diễn ra trong điều kiện 
mới là giai cấp công nhân đã cầm quyền, quản 
lý tất cả các lĩnh vực đời sống xã hội. 
 Cuộc đấu tranh giai cấp với những nội dung, 
hình thức mới, diễn ra trong lĩnh vực chính trị, 
kinh tế, văn hóa, tư tưởng, bằng tuyên truyền 
vận động là chủ yếu, bằng hành chính và luật 
pháp. 
 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông NGhiệp Việt Nam
 https://sites.google.com/site/lophocphank57vnua/
8/1/15 
7 
*Nội dung của thời kỳ quá độ lên CNXH 
• Trong lĩnh vực kinh tế: 
- LLSX: thực hiện việc sắp xếp, phối trí lại 
các LLSX hiện có của xã hội theo tính tất 
yếu, khách quan của các qui luật kinh tế, 
đặc biệt là qui luật QHSX phù hợp với 
trình độ phát triển của LLSX 
- QHSX:cải tạo quan hệ sản xuất cũ, xây 
dựng quan hệ sản xuất mới theo hướng 
tạo ra sự phát triển cân đối của nền kinh 
tế, đảm bảo phục vụ ngày càng tốt đời 
sống nhân dân lao động. 
 - Đối với những nước chưa trải qua quá trình 
CNH TBCN, tất yếu phải tiến hành CNH xã hội 
chủ nghĩa nhằm tạo ra CSVCKT cho CNXH 
• Trong lĩnh chính trị: 
 - §ấu tranh chống lại những thế lực thù địch, 
chống phá sự nghiệp xây dựng CNXH 
 - Củng cố nhà nước và nền dân chủ xã hội chủ 
nghĩa ngày càng vững mạnh 
 - xây dựng các tổ chức chính trị - xã hội thực sự 
là nơi thực hiện quyền làm chủ của nhân dân lao 
động 
 - xây dựng Đảng cộng sản ngày càng trong 
sạch, vững mạnh ngang tầm với các nhiÖm vụ 
của mỗi thời kỳ lịch sử. 
• Trong lĩnh vực tư tëng, văn hóa 
 - Tuyên truyền, phổ biến chủ nghĩa Mác-
Lênin trong toàn xã hội 
 - Khắc phục những tư tưởng và tâm lý tiêu 
cực đối với tiến trình xây dựng chủ nghĩa 
xã hội 
 - xây dựng nền văn hóa mới đậm đà bản 
sắc dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa thế 
giới. 
• Trong lĩnh vực xã hội: 
 - khắc phục những tệ nạn xã hội do xã hội 
cũ để lại 
 - Từng bước khắc phục sự chênh lệch 
phát triển giữa các vùng miền, các tầng 
lớp dân cư trong xã hội 
 b. Xã hội xã hội chủ nghĩa 
• . Cơ sở vật chất kỹ thuật của xã hội xã hội chủ nghĩa là 
nền đại công nghiệp. 
• . Chủ nghĩa xã hội xóa bỏ chế độ tư hữu tư bản chủ 
nghĩa, thiết lập chế độ công hữu về tư liệu sản xuất 
• . Xã hội xã hội chủ nghĩa là một chế độ xã hội tạo ra 
được cách tổ chức lao động và kỷ luật lao động mới. 
• . Xã hội xã hội chủ nghĩa là một chế độ xã hội thực 
hiện nguyên tắc phân phối theo lao động, coi đó là 
nguyên tắc cơ bản nhất 
• . Xã hội xã hội chủ nghĩa là một xã hội mà ở đó nhà 
nước mang bản chất giai cấp công nhân, có tính nhân 
dân rộng rãi, tính dân tộc sâu sắc; thực hiện quyền lực 
và lợi ích của nhân dân. 
• . Xã hội xã hội chủ nghĩa là một xã hội đã thực hiện 
được sự giải phóng con người khỏi ách áp bức, bóc lột; 
thực hiện quyền bình đẳng xã hội, tạo điều kiện cho con 
người phát triển toàn diện 
c. Giai đoạn cao của hình thái kinh tế - xã hội 
cộng sản chủ nghĩa 
• Về mặt kinh tế: Lực lượng sản xuất phát triển vô 
cùng mạnh mẽ, của cải xã hội tuôn ra dào dạt, ý 
thức con người được nâng lên, khoa học phát 
triển, lao động của con người được giảm nhẹ, 
lúc đó nhân loại mới thực hiện được nguyên tắc 
làm theo năng lực hưởng theo nhu cầu 
• Về mặt xã hội: Trình độ xã hội ngày càng phát 
triển,dân chủ mới thực hiện đầy đủ, dân chủ cho 
mọi người, nhà nước luật pháp tự tiêu vong, 
pháp luật trở thành phong tục, tập quán, thành 
quan niệm đạo đức, mọi người tự giác thực 
hiện; con người có điều kiện phát triển toàn diện 
năng lực, và mang hết tài năng, trí tuệ cống hiến 
cho xã hội 
 Lớp Học Phần VNUA ( Khoa Nông Học ) - Học Viện Nông NGhiệp Việt Nam