Bài giảng Tâm lý học hiện sinh

TÂM LÝ HỌC 
HIỆN SINH 
Rollo Reese May (1909-1994) 
Ohio-California 
TRIẾT HỌC HIỆN SINH 
Soren Kierkegaard, Friedrich Nietzsche, 
Martin Heidegger, Jean Paul Sartre 
Chống lại cái nhìn giảm thiểu nhân tính (xem 
con người như đồ vật) và cái nhìn xem thực 
tại chỉ là sản phẩm của cảm nhận chủ quan 
Nhấn mạnh cả con người hiện sống và đang 
trải nghiệm lẫn kinh nghiệm của con người 
Quân bình giữa tự do và trách nhiệm 
TRIẾT HỌC HIỆN SINH 
Nhấn mạnh sự trở thành (# trạng thái bất biến) 
Quá trình học làm người (# sản phẩm) 
Sự phát triển và lớn lên (# mức cuối, kết thúc) 
Quyền liên tục thanh lọc bản thân qua các chọn 
lựa (năng động) 
Đi tìm ý nghĩa cho đời mình 
Chịu trách nhiệm về cái mình trở thành 
Chống lại lý thuyết (phân tích thành tố), đề 
cao trải nghiệm 
Hiện diện trong thế giới 
Mình là một phần của thế giới mà mình 
tìm hiểu – Là một với thế giới (# cái nhìn 
của khoa học) 
Đa số chúng ta xem mình như người 
ngòai 
Tách mình khỏi thiên nhiên 
Thiếu những mối tương quan thât sự có ý 
nghĩa 
Xa lánh con người thật của mình 
Hư vô – Không hiện diện 
Để hiện diện đúng nghĩa, phải ý thức mình đang 
sống và trở thành 
Cái chết không phải là cách duy nhất để thành hư 
vô 
Suy tư về cái chết giúp hiểu cuộc sống và sống 
thực sự 
LO LẮNG 
Lo lắng hiện sinh (bình thường) 
Lo Lắng tâm bệnh 
Lo lắng hiện sinh 
Trải qua những giai đọan phát triển 
Đối diện với mối đe dọa đối với các giá trị 
Nỗi lo cân xứng với mối đe dọa 
Lo lắng tâm bệnh 
Các giá tị trở thành giáo điều (cứng nhắc) 
An tòan giả tạo bên ngòai vì không có gì cần đặt 
vấn đề, mọi cái đúng tuyệt đối 
Đánh mất những cơ hội mới mẻ để học cái mới 
và triển nở 
Cảm giác tội lỗi hiện sinh 
Khi chối bỏ những tiềm năng làm người và triển 
nở tối đa của mình 
Khi không cảm nhận chính xác nhu cầu của anh 
em đồng lọai 
Khi không ý thức hoặc lãng quên sự lệ thuộc của 
mình vào thế giới tự nhiên 
Sự chủ tâm (có chủ ý) 
Giúp chọn lựa và hành động 
Làm cho chọn lựa có ý nghĩa 
Thường là ý thức, nhưng đôi khi thuộc vô thức 
Sự quan tâm, tình yêu và ý chí 
Sự quan tâm: nhìn nhận người khác là người 
đồng bạn, cưu mang nỗi niềm của họ 
Tình yêu: Vui mừng vì sự hiện diện của người 
khác và xác nhận giá trị và sự phát triển của 
người đó như chính sự phát triển của mình 
Ý chí: Khả năng tổ chức bản thân để có thể tiến 
đến một mục tiêu (đòi hỏi phải ý thức, chọn lựa, 
định hướng, trưởng thành, # mong ước) 
Hợp nhất giữa tình yêu và ý chí 
Quan niệm sai lầm về tình yêu và ý chí: 
Tình yêu = Cảm giác và tính dục (thóang qua, 
không dấn thân cam kết, chỉ có ước muốn, 
không có ý chí) 
Ý chí = Cương quyết và sức mạnh quyền lực 
của cái đầu (thiếu đam mê, không có sự 
quan tâm, chỉ có sử dụng người mình yêu và 
quan hệ cho mục đích riêng) 
Quá trình tách rời tình yêu và ý chí 
Sinh ra trong tình yêu và hợp nhất với vũ trụ 
(người mẹ) – Tiếng đáp trả “Yes” đầu tiên 
Ý chí phát triển, khẳng định mình, lời khẳng 
định “No” xuất hiện 
Phản ứng lọai trừ của cha mẹ → Con trẻ 
tách rời tình yêu và ý chí 
Sự cần thiết phải tái hợp tình yêu và ý chí 
để vươn đến và mở ra với người khác 
CÁC DẠNG TÌNH YÊU 
Tinh yêu tính dục 
Chức năng sinh học 
Giải tỏa căng thẳng qua họat động của bộ 
phận sinh dục 
Một thời bị chối bỏ (Victoria), đến thời ám 
ảnh về tự do và trở nên vấn đề nan giải 
Duy trì nòi giống 
Eros – Ái tình 
Ước muốn tâm lý nhằm tái tạo hoặc sáng tạo 
qua sự kết hợp với một người mình yêu 
Nhằm thiết lập sự hợp nhất lâu bền (# ước 
muốn khóai lạc: sex) 
Xây dựng trên sự quan tâm, sự dịu dàng và 
lòng tốt 
Là sự cứu tinh của sex 
Philia: Tình bạn, tình anh em 
Ái tình được xây dựng trên philia 
Là tình bạn phi tính dục giữa hai người 
Cần thời gian để phát triển và đâm rễ 
Không đòi hỏi phải làm gì trừ đón 
nhận,hiện diện, tán thưởng, yêu thích 
người khác 
Agape – Tình bác ái huynh đệ 
Tình huynh đệ đại đồng 
Kính trọng người khác 
Quan tâm, tha thiết lo cho phúc lợi của 
người khác 
Yêu vô vị lợi 
Không lệ thuộc vào đặc điểm hay hành 
vi của người mình yêu thương 
Tình yêu có chiều kích tâm linh 
TỰ DO VÀ VẬN MỆNH 
Tự do: 
Khả năng biết rằng mình là người quyết định vận 
mệnh của mình 
Vận mệnh: 
Dự án vũ trụ thể hiện qua dự án của mỗi đời 
người 
Là điểm tới, là mục tiêu, chứ không phải số phận 
tiền định, không thay đổi được 
Tự do và vận mệnh không đối lập nhau mà chắp 
cánh cho nhau 
CÁC LỌAI TỰ DO 
Tự do hiện sinh (# triết học hiện sinh): Tự 
do hành động, chọn lựa và làm cái mình 
yêu thích 
Tự do thực chất: Tự do “là chính mình” 
bất chấp sự hạn chế tự do hiện sinh 
KHỦNG HOẢNG HIỆN SINH 
Khủng hoảng do giai đoạn phát triển 
– Tuổi thiếu niên (teen) 
– Tuổi trung niên 
Khủng hoảng do những biến cố đặc biệt 
trong đời – vỡ òa ra trong ánh sáng mới 
Khủng hoảng khi các giá trị của mình bị 
chất vấn 
SỰ TRỐNG RỖNG HIỆN SINH 
Chất vấn, loại bỏ những giá trị cũ 
Chưa xây dựng được hệ thống giá trị mới 
Vất bỏ cái tôi = tổng hợp những mong chờ, 
định giá của người khác 
Chưa tìm được cái tôi mới độc lập, là của 
chính mình