Bài giảng Tổ chức công tác khuyến nông - Chương 6: Đánh giá hiệu quả khuyến nông - Nguyễn Thị Minh Thu

Nguyễn Thị Minh Thu
8/17/2015 1
 Những vấn đề cơ bản của đánh giá hiệu quả
KN
 Phương pháp đánh giá hiệu quả KN
8/17/2015 2
 Đánh giá KN
 Hiệu quả KN
 Các chỉ tiêu thể hiện hiệu quả KN
 Vai trò của đánh giá hiệu quả KN
8/17/2015 3
 MỤC ĐÍCH CỦA ĐÁNH GIÁ KN?
◦ Xem có khả thi không
◦ Tình hình hiện tại so với ban đầu
◦ Hiệu quả của chương trình KN
◦ Tác dụng của các phương pháp đã và đang 
áp dụng...
8/17/2015 4
 AI THAM GIA VÀO ĐÁNH GIÁ KN?
◦ Nông dân
◦ Cán bộ KN
◦ Cán bộ quản lý cấp trên
◦ Cán bộ địa phương
◦ Chuyên gia từ bên ngoài
8/17/2015 5
 TRÌNH TỰ TIẾN HÀNH ĐÁNH GIÁ KN?
◦ Thu thập thông tin
◦ So sánh/đối chiếu thông tin với kế
hoạch/tiêu chuẩn/định mức
◦ Rút ra nhận xét, đề xuất
8/17/2015 6
 KHUNG ĐÁNH GIÁ KN?
Vấn đề
Mục đích
Thông tin 
dữ liệu
Phân tích
Kết quả
8/17/2015 7
 PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ KN?
◦ Trước – Sau
◦ Thu – Chi
◦ Cũ – Mới
◦ Có – Chưa có
8/17/2015 8
 NỘI DUNG ĐÁNH GIÁ KN?
◦Đánh giá hiệu quả
◦Đánh giá sự tiếp thu của nông dân
◦Đánh giá kỹ thuật
◦ ...
8/17/2015 9
 Khi nông dân AD công nghệ mới, liệu 
công nghệ đó có mang lại lợi ích cho 
nông dân?
 Hiệu quả công nghệ chuyển giao cho 
nông dân như thế nào?
 Hiệu quả của công nghệ được xem xét 
từ phạm vi hộ → quốc gia
 Xem xét hiệu quả: Kinh tế, xã hội, môi 
trường
8/17/2015 10
• Tăng năng suất, lợi nhuận...
• Tiết kiệm lao động, chi phí...
• Khả năng nhân rộng (Đáp ứng nhu cầu, nguồn lực của nông 
dân đủ để thực hiện, mức độ lan tỏa trong cộng đồng...)
Hiệu 
quả
kinh tế
•AD công nghệ của KN có tiến bộ hơn so với không AD
•Thay đổi nhận thức của người dân
•Tỷ lệ đóng góp vào phát triển kinh tế địa phương
•Số hộ thoát nghèo, cải thiện điều kiện sống...
Hiệu 
quả xã 
hội
•AD công nghệ của KN có gây ảnh hưởng tới môi trường, sức khỏe con 
người không
•AD công nghệ của KN có giúp người dân nâng cao nhận thức về môi 
trường
•Ảnh hưởng tới môi trường của công nghệ cũ so với công nghệ mới...
Hiệu 
quả môi 
trường
8/17/2015 11
 Hiệu quả kinh tế
Hiệu quả kinh tế của AD công nghệ Hiệu quả kinh tế với nông dân
- Lợi ích thu được so với chi phí 
chuyển giao
- % dân áp dụng công nghệ mới so 
với tổng nông dân SX SP đó
- Năng suất của công nghệ mới so 
với cũ
- % DT áp dụng công nghệ mới so 
với tổng DT SX SP đó
- Lợi nhuận thu được do áp dụng 
công nghệ mới
- % vật nuôi áp dụng công nghệ
mới trong tổng số đầu vật nuôi đó
- Thay đổi thu nhập của dân so với 
trước khi AD công nghệ mới
- Thay đổi thu nhập của nhóm nông 
dân đã AD công nghệ mới so với 
nhóm nông dân chưa AD công 
nghệ mới
- Thay đổi năng suất...
8/17/2015 12
 Hiệu quả xã hội
◦ SL, TL lao động có việc làm do AD công nghệ mới so với khi 
chưa AD
◦ SL, TL phụ nữ AD công nghệ mới so với khi địa phương 
chưa AD
◦ SL phụ nữ có thu nhập tăng thêm nhờ AD công nghệ mới
◦ SL trẻ em được hưởng lợi nhờ AD công nghệ mới
◦ SL nông dân thiểu số AD công nghệ mới
◦ SL nông dân thiểu số AD công nghệ mới cải thiện đời sống
◦ SL, TL hộ nông dân thoát nghèo
◦ SL, TL hộ nông dân vươn lên khá giả
◦ SL tổ chức KN cộng đồng được thành lập
◦ SL, TL nông dân tham gia trong các tổ chức KN cộng đồng
◦ % đóng góp của dân trong tổng chi phí hoạt động KN
◦ ...
8/17/2015 13
 Hiệu quả môi trường
◦ SL loài động thực vật hoang dã được bảo 
tồn
◦ SL động thực vật bản địa được bảo tồn
◦ Mức độ giảm ô nhiễm môi trường
◦ SL quỹ gen được bảo tồn
◦ DT che phủ rừng
◦ ...
8/17/2015 14
 Là cơ sở/thẩm định để đi đến quyết định nhân 
rộng công nghệ mới hay không
 Khẳng định kết quả, hiệu quả của chương 
trình dự án KN
 Thẩm định kế hoạch KN
8/17/2015 15
 Hiệu quả từng phần
 Hiệu quả sản xuất một sản phẩm
8/17/2015 16
 Khái niệm?
Là đánh giá hiệu quả của một công nghệ khi 
AD vào thực tế → Từng phần của hệ thống SX 
thay đổi → Thu chi thay đổi
8/17/2015 17
 Áp dụng trong trường hợp nào?
Khi có 2 lựa chọn: Cũ – Mới, AD – Không AD...
Chỉ tiêu Giống cũ Giống mới
Năng suất (kg/sào) 280 350
Giá thóc thịt (1000đ/kg) 6 5
Lượng giống (kg/sào) 1,5 1
Giá giống (1000đ/kg) 10 20
Chi phí thuốc BVTV (1000đ/sào) 45 30
8/17/2015 18
 Khung phân tích?Khung phan tich hieu qua 
tung phan.docx
Phải chỉ ra được
◦ Mục đích của sự thay đổi
◦ Những yếu tố làm giảm thu
◦ Những yếu tố làm tăng thu
◦ Chênh lệch tăng giảm thu
◦ Kết luận
8/17/2015 19
 Hiệu quả sản xuất một sản phẩm được xác 
định thông qua:
◦ Thu nhập
◦ Lợi nhuận
◦ Hiệu quả sử dụng nguồn lực
◦ Điểm hòa vốn
8/17/2015 20
 Tính theo thu nhập Khung phan tich thu nhap 
cho SX 1 SP.docx
◦ Thu nhập = Tổng thu - Chi phí trực tiếp
◦ Thu nhập/Diện tích
◦ Thu nhập/Đầu vật nuôi
THU CHI PHÍ TRỰC TIẾP
- Từ SP chính - Chi phí biến đổi trực tiếp (vật tư, thiết bị, 
đi thuê)
- Từ SP phụ - Chi phí cố định trực tiếp (chỉ tính cho 
những tài sản phục vụ riêng SX SP đó)
- Chi phí cơ hội của vốn (dùng quy tắc 
ngón tay cái)
8/17/2015 21
 Tính theo lợi nhuận Khung phan tich loi 
nhuan.docx
◦ Lợi nhuận = Tổng thu – Tổng chi
◦ Lợi nhuận/Diện tích
◦ Lợi nhuận/Đầu vật nuôi
◦ Lợi nhuận chỉ tính được khi đơn vị SX hạch toán đầy 
đủ
8/17/2015 22
 Hiệu quả sử dụng nguồn lực Hieu qua su 
dung nguon luc.docx
◦ Theo giá trị nguồn lực
◦ Theo số lượng nguồn lực
8/17/2015 23
 Tính theo điểm hòa vốn 
◦ Điểm hòa vốn theo năng suất: 
 = Tổng chi phí SXSP / Giá có thể bán SP đó
 Ở mức năng suất này thì hòa 
◦ Điểm hoàn vốn theo giá:
 = Tổng chi phí SXSP / NS có thể đạt được của cái MỚI
 Bán ở mức giá này thì hòa
8/17/2015 24
Kết thúc
8/17/2015 25