Đánh giá website thư viện và triết lý lấy bạn đọc làm trung tâm

Tóm tắt Đánh giá website thư viện và triết lý lấy bạn đọc làm trung tâm: ...kiïëm thöng tin, tiïëp àïën laâ caác böå sûu têåp chñnh trong thû viïån, caác àïì muåc chuã àïì maâ tûâ àoá ngûúâi duâng coá thïí truy cêåp àïën nguöìn taâi liïåu coá trong thû viïån, caác dõch vuå maâ thû viïån cung cêëp, caác thöng tin höî trúå cêìn thiïët. Tuyïåt nhiïn, khöng coá caác tin t...ng caác website àang úã trong tònh traång caái cêìn thò thiïëu maâ caái coá laåi khöng thûåc sûå cêìn. Möåt àiïím nûäa laâ dõch vuå höî trúå trûåc tuyïën cuãa caác thû viïån hêìu nhû khöng coá. Traã lúâi cêu hoãi “Anh chõ coá nhêån àûúåc sûå höî trúå trûåc tiïëp cuãa ban quaãn trõ website khön...ûúåc kïët quaã àaä àûúåc sùæp xïëp gêìn àuáng vúái cêu lïånh tòm. Möåt haån chïë nûäa laâ caác cöng cuå tòm kiïëm thiïëu tñnh mïìm deão. Viïåc múã röång, thu heåp kïët quaã tòm laâ khaá khoá khùn. Thûúâng baån àoåc phaãi àaánh laåi cêu lïånh tòm kiïëm trïn cú súã tûå àûa ra àiïìu kiïån tòm múã...

pdf8 trang | Chia sẻ: havih72 | Lượt xem: 271 | Lượt tải: 0download
Nội dung tài liệu Đánh giá website thư viện và triết lý lấy bạn đọc làm trung tâm, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
àoá laâ: nöåi
dung, giao diïån vaâ kyä thuêåt.
Vïì mùåt nöåi dung. Nöåi dung thöng tin cuãa
möåt website thû viïån cêìn coá àoá laâ: caác nguöìn
lûåc thöng tin maâ thû viïån coá thïí cung cêëp cho
ngûúâi duâng: bao göìm nguöìn thöng tin in êën vaâ
söë hoáa coá trong thû viïån hoùåc liïn kïët àïën
nguöìn trûåc tuyïën tûâ bïn ngoaâi; caác dõch vuå thû
viïån cú baãn maâ thû viïån cung cêëp cho baån
àoåc; caác trúå giuáp vaâ hûúáng dêîn cuãa thû viïån
nhùçm giuáp baån àoåc khai thaác thöng tin möåt
caách hiïåu quaã nhêët.
Vïì giao diïån. Möåt nguyïn tùæc quan troång laâ
giao diïån phaãi cho pheáp baån àoåc têåp trung
àûúåc vaâo thöng tin quan troång nhêët. Nhû àaä
trònh baây úã phêìn trïn, trong quaá trònh thiïët kïë
cêìn nghiïn cûáu baån àoåc àïí biïët àûúåc thöng tin
naâo laâ quan troång, vaâ baån àoåc quan têm nhêët
àïën loaåi hònh thöng tin naâo. Ngoaâi ra coân coá
caác yïëu töë cêìn xem xeát khaác, àoá laâ, tñnh haâi
hoâa vïì phöëi mêìu, hònh aãnh phuâ húåp, kiïíu chûä
thöëng nhêët, böë cuåc húåp lyá, vaâ thiïët kïë hûúáng
têm àïí dïî sûã duång trïn nhiïìu thiïët bõ.
Vïì kyä thuêåt. Àaãm baão website cêìn phaãi tûúng
thñch vúái nhûäng trònh duyïåt web phöí thöng nhû:
Firefox, Internet Explorer, Google Chrome vaâ
caác trònh duyïån khaác. Tûúng thñch cho caác thiïët
bõ khaác nhau nhû àiïån thoaåi thöng minh, maáy
tñnh baãng, maáy tñnh àïí baân hay maáy tñnh xaách
tay. Àaãm baão töëc àöå truy cêåp dûúái 5 giêy (theo
khuyïën caáo cuãa google). Coá cöng cuå tra cûáu
maånh vúái khaã nùng möåt cêu lïånh tòm kiïëm coá
thïí àûa ra kïët quaã tûâ nhiïìu nguöìn do thû viïån
cung cêëp (one search for all) vaâ ûu tiïn sùæp xïëp
kïët quaã gêìn àuáng nhêët lïn trïn. Tñnh baão mêåt vaâ
sao lûu dûä liïåu cuäng cêìn phaãi yïu cêìu cao.
Trong ba tiïu chñ trïn, trong khi tiïu chñ vïì
mùåt kyä thuêåt coá aãnh hûúãng giaán tiïëp, thò hai
tiïu chñ vïì nöåi dung vaâ giao diïån coá aãnh hûúãng
trûåc tiïëp àïën triïët lyá lêëy ngûúâi duâng laâm trung
têm. Trong phêìn tiïëp theo, chuáng töi trònh baây
kïët quaã khaão saát theo caác tiïu chñ àaä àûa ra.
4. Thûåc traång website cuãa thû viïån taåi
Viïåt Nam
Qua nghiïn cûáu chuáng töi nhêån thêëy möåt
àiïím chung laâ khi thiïët kïë website caác thû viïån
khöng tiïën haânh nghiïn cûáu cuå thïí vïì baån àoåc
cuãa mònh maâ phêìn lúán dûåa theo löëi kinh nghiïåm
vöën coá (vñ duå nhû hiïíu biïët cuãa thû viïån vïì baån
àoåc phuåc vuå haâng ngaây) vaâ muåc tiïu àùåt ra cuãa
chñnh thû viïån. Chñnh vò vêåy, söë liïåu cho thêëy
website chûa àaáp ûáng àûúåc kyâ voång cuãa baån
àoåc. Coá túái 76% söë baån àoåc àûúåc hoãi khùèng
àõnh rùçng hoå hiïëm khi truy cêåp website thû viïån.
54% khùèng àõnh khöng haâi loâng vúái thûåc traång
cuãa website, trong àoá 36% phaân naân vïì viïåc khoá
khùn khi tòm kiïëm taâi liïåu, vaâ coá 21% ngûúâi
àûúåc khaão saát mong muöën cêìn coá sûå thay àöíi caã
vïì nöåi dung lêîn hònh thûác. Nhû vêåy, nhòn chung
sûå thu huát baån àoåc truy cêåp sûã duång website cuãa
Nghiïn cûáu - Trao àöíi
6 THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 6/2014
THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 6/2014 7
caác thû viïån coân haån chïë. Website chûa àaáp ûáng
àûúåc nhu cêìu cuãa baån àoåc, trong àoá coá ba yïëu töë
chñnh aãnh hûúãng àïën tònh traång trïn bao göìm:
nöåi dung, hònh thûác - giao diïån vaâ kyä thuêåt. 
4.1. Àaánh giaá vïì nöåi dung thöng tin
Möåt trong nhûäng vêën àïì nhêån àûúåc yá kiïën
phaãn höìi nhiïìu nhêët àoá laâ caác thû viïån àang
quaá sa àaâ vaâo viïåc àûa caác thöng tin, tin tûác
maâ khöng têåp trung cêåp nhêåt caác thöng tin tra
cûáu, thöng tin vïì taâi liïåu cho baån àoåc. Nhûäng
thöng tin chung, giúái thiïåu vïì thû viïån hoùåc
tin tûác thûúâng chó phuåc vuå cho nhûäng àöëi
tûúång laâ caán böå cuãa thû viïån àoá hay möåt söë
ngûúâi quan têm àïën ngaânh thöng tin-thû viïån.
Trong khi lûúång baån àoåc chiïëm àa söë thò
thöng tin daânh àïí phuåc vuå cho hoå coân haån chïë.
Möåt söë thû viïån thêåm chñ múái àûa ra àûúåc
cöng cuå tòm kiïëm thû muåc (OPAC), caác dõch
vuå khaác hêìu nhû khöng coá. Nïëu so saánh tñnh
àêìy àuã caác yïëu töë thöng tin thò thöng tin giúái
thiïåu chung vïì thû viïån, tin tûác laåi chiïëm söë
lûúång lúán hún caác thöng tin tham khaão, caác
hûúáng dêîn baån àoåc truy cêåp àïën caác nguöìn taâi
liïåu. Nhû vêåy, nhòn chung caác website àang úã
trong tònh traång caái cêìn thò thiïëu maâ caái coá laåi
khöng thûåc sûå cêìn.
Möåt àiïím nûäa laâ dõch vuå höî trúå trûåc tuyïën
cuãa caác thû viïån hêìu nhû khöng coá. Traã lúâi
cêu hoãi “Anh chõ coá nhêån àûúåc sûå höî trúå trûåc
tiïëp cuãa ban quaãn trõ website khöng?”, thò
100% ngûúâi duâng tin àïìu traã lúâi khöng nhêån
àûúåc höî trúå tûâ ngûúâi quaãn trõ khi gùåp caác sûå cöë
trong quaá trònh truy cêåp website thû viïån. Höî
trúå trûåc tuyïën cuãa thû viïån luön trong tònh
traång offline. Thöng tin vïì àiïån thoaåi vaâ email
liïn hïå phêìn lúán laâ cuãa böå phêån haânh chñnh
khöng phaãi laâ nhûäng böå phêån phuåc vuå hay caán
böå trûåc tiïëp phuåc vuå baån àoåc. Chuáng töi àaä thûã
gûãi möåt söë yïu cêìu vaâ thùæc mùæc vïì tòm kiïëm
taâi liïåu theo àõa chó email maâ thû viïån cung
cêëp. Tuy nhiïn, sau hai thaáng kïët thuác thu
thêåp söë liïåu vêîn chûa coá möåt phaãn höìi naâo tûâ
caác thû viïån. Möåt söë baån àoåc mong muöën rùçng
phña sau website thû viïån luön coá caán böå thû
viïån tuác trûåc àïí höî trúå baån àoåc khi cêìn thiïët.
Viïåc thiïëu vùæng taâi liïåu söë cuäng laâ möåt
trong nhûäng nguyïn nhên dêîn àïën website cuãa
thû viïån àang àûúåc baån àoåc sûã duång nhû möåt
OPAC - tra cûáu muåc luåc trûåc tuyïën. Àêy coá leä
laâ chûác nùng duy nhêët maâ baån àoåc sûã duång khi
truy cêåp website. Baån àoåc cêìn hún nûäa nguöìn
tin söë hoáa maâ thû viïån cung cêëp. Chó möåt söë
thû viïån lúán cho pheáp truy cêåp nguöìn tin söë
hoáa, tuy nhiïn rêët haån chïë vïì söë lûúång taâi liïåu.
Àïí laâm roä mong muöën cuãa baån àoåc vïì thöng
tin trïn website cuãa thû viïån, chuáng töi àûa ra
baãy nhoám thöng tin hiïån àang coá trïn 
website vaâ àûa ra àöå ào böën mûác tûâ khöng cêìn
thiïët àïën rêët cêìn thiïët. Kïët quaã àûúåc trònh baây
taåi baãng sau:
Nghiïn cûáu - Trao àöíi
Nöåi dung thöng tin Rêët cêìn
thiïët
Cêìn thiïët Khöng cêìn
thiïët lùæm
Khöng cêìn
thiïët
Giúái thiïåu caác nguöìn taâi liïåu coá trong thû viïån 66% 30% 2% 2%
Tra cûáu vaâ hûúáng dêîn tra cûáu 90% 10% % 0%
Thöng baáo taâi liïåu múái 74% 20% 1% 5%
Thöng tin vïì sûã duång thû viïån vaâ höî trúå 82% 10% 0% 8%
Liïn kïët àïën caác nguöìn taâi liïåu tûâ caác TV khaác 80% 5% 7% 8%
Hònh aãnh, thöng tin vïì thû viïån 19% 9% 51% 21%
Sûå kiïån, tin tûác diïîn ra trong vaâ ngoaâi thû viïån 22% 12% 60% 6%
Baãng 1. Àaánh giaá cuãa baån àoåc vïì thöng tin trïn website thû viïån
Nghiïn cûáu - Trao àöíi
8 THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 6/2014
Coá thïí thêëy caác nhoám thöng tin nhû: thöng
tin vïì nguöìn taâi liïåu coá trong thû viïån, tra cûáu
vaâ hûúáng dêîn tra cûáu, thöng baáo taâi liïåu múái,
thöng tin vïì sûã duång thû viïån vaâ höî trúå, vaâ caác
liïn kïët àïën caác nguöìn taâi nguyïn laâ nhûäng
thöng tin àûúåc baån àoåc àùåc biïåt quan têm vaâ
mong muöën coá trïn website. Vúái 85-100%
baån àoåc cho rùçng nhûäng thöng tin naây laâ cêìn
thiïët vaâ rêët cêìn thiïët. ÚÃ chiïìu ngûúåc laåi, 66%
vaâ 72% baån àoåc cho rùçng nhûäng thöng tin nhû
hònh aãnh, thöng tin vïì thû viïån cuäng nhû tin
tûác laâ khöng cêìn thiïët lùæm hoùåc thûåc sûå khöng
cêìn thiïët. Möåt söë baån àoåc cho rùçng nhûäng
thöng tin naây cêìn phaãi àûa vaâo trang thûá hai
trúã ài, trang chuã (home page) phaãi daânh àïí
phuåc vuå ngûúâi sûã duång thû viïån.
Nhû vêåy coá thïí thêëy, sûå lïåch pha trong
caách tiïëp cêån xêy dûång website giûäa baån àoåc
vaâ thû viïån, hoå chûa coá àûúåc tiïëng noái chung
vïì nöåi dung thöng tin cêìn thïí hiïån trïn 
website, àùåc biïåt laâ taåi trang chuã. Caác thû viïån
àang àûa quaá nhiïìu thöng tin vïì thû viïån, vïì
tin tûác lïn trang chuã - nhûäng thöng tin naây baån
àoåc hêìu nhû khöng quan têm. Trong khi àoá,
phêìn daânh cho baån àoåc àïí khai thaác taâi liïåu thò
rêët ñt vaâ chó coá möåt söë àûúâng liïn kïët nùçm úã võ
trñ khoá nhòn. Baån àoåc mêët ñt nhêët hai àïën ba
thao taác àïí truy cêåp àïën cöng cuå tòm kiïëm
hoùåc thöng tin giúái thiïåu vïì taâi liïåu trong thû
viïån. Àêy laâ vêën àïì caác thû viïån cêìn àùåc biïåt
lûu yá trong caách tiïëp cêån xêy dûång website
cuãa mònh, àïí àaãm baão website taåo ra laâ do baån
àoåc cêìn vaâ phuåc vuå baån àoåc laâ chñnh.
4.2. Àaánh giaá vïì hònh thûác - giao diïån
Vúái cêu hoãi “Anh/chõ àaánh giaá giao diïån
website thû viïån nhû thïë naâo?” Chuáng töi thu
àûúåc kïët quaã phaãn höìi laâ caác website thû viïån
thiïët kïë coân rûúâm raâ, chûa thûåc sûå bùæt mùæt.
Kïët quaã àûúåc thïí hiïån úã Hònh 2:
Kïët quaã cho thêëy 64% baån àoåc cho rùçng
giao diïån website böë trñ chûa haâi hoâa, thöng
tin àún àiïåu, coá quaá nhiïìu chûä trong khi thiïëu
hònh aãnh coá nöåi dung liïn quan, hoå cho rùçng
thiïët kïë cêìn phaãi thay àöíi. Àêy laâ con söë àaáng
lûu yá cho caác thû viïån búãi baån àoåc àaánh giaá
khaá thêëp vïì giao diïån cuãa website.
Möåt yïëu töë trong giao diïån cuãa website thû
viïån laâ sitemap (sú àöì cuãa website). Hai phêìn
ba söë website maâ chuáng töi khaão saát àïìu
khöng coá chûác nùng naây. Sitemap khaá quan
troång àöëi vúái website cuãa caác cú quan thû viïån
búãi cöng cuå naây giuáp ngûúâi duâng tin biïët àûúåc
sú àöì cuãa trang web vaâ hoå coá thïí dïî daâng tòm
kiïëm thöng tin trïn àoá.
4.3. Àaánh giaá vïì kyä thuêåt
Nhû àaä trònh baây úã trïn, coá nhiïìu tiïu chñ
àïí àaánh giaá vïì kyä thuêåt cuãa möåt website. Tuy
nhiïn, àûáng tûâ phña ngûúâi duâng chuáng töi chó
nïu ra ba tiïu chñ àoá laâ: cöng cuå tòm kiïëm, töëc
àöå phaãn höìi cuãa website, vaâ tñnh tûúng thñch
cuãa website vúái trònh duyïåt vaâ thiïët bõ.
Kïët quaã phên tñch söë liïåu chó ra rùçng, cöng
cuå tòm kiïëm cuãa thû viïån àang coân haån chïë.
Hònh 2. Àaánh giaá cuãa baån àoåc vïì
giao diïån webite
THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 6/2014 9
Nghiïn cûáu - Trao àöíi
Möåt trong nhûäng haån chïë cuãa caác cöng cuå tòm
kiïëm cuãa thû viïån àoá laâ khöng höî trúå tòm àa
cú súã dûä liïåu (CSDL). Ngûúâi duâng thûúâng
phaãi lûåa choån tûâng CSDL nhû: saách, baáo-taåp
chñ, luêån vùn-luêån aán, taâi liïåu toaân vùn
trong quaá trònh tòm kiïëm. Bïn caånh àoá, caác
cöng cuå tòm kiïëm àöi khi boã soát thöng tin hoùåc
àûa ra quaá nhiïìu kïët quaã, gêy nhiïîu thöng tin.
Caác cöng cuå naây bõ àaánh giaá laâ chûa thöng
minh khi chûa àûa ra àûúåc kïët quaã àaä àûúåc
sùæp xïëp gêìn àuáng vúái cêu lïånh tòm.
Möåt haån chïë nûäa laâ caác cöng cuå tòm kiïëm
thiïëu tñnh mïìm deão. Viïåc múã röång, thu heåp
kïët quaã tòm laâ khaá khoá khùn. Thûúâng baån àoåc
phaãi àaánh laåi cêu lïånh tòm kiïëm trïn cú súã tûå
àûa ra àiïìu kiïån tòm múã röång hay thu heåp theo
kinh nghiïåm caá nhên, maâ hoaân toaân khöng coá
sûå höî trúå cuãa cöng cuå tòm kiïëm. Chùèng haån
nhû gúåi yá baån àoåc tòm kiïëm chñnh xaác hún,
hay loåc búát caác taâi liïåu khöng phuâ húåp trïn cú
súã kïët quaã tòm kiïëm trûúác àoá. Kïët quaã khaão saát
cho thêëy rùçng, 64% baån àoåc àûúåc hoãi cho rùçng
hoå gùåp khoá khùn trong viïåc sûã duång cöng cuå
tòm kiïëm àïí tòm thöng tin trong thû viïån. Hoå
coá caãm giaác laâ cöng cuå tòm kiïëm cuãa thû viïån
chûa cho pheáp hoå “luåc tung” hay “tòm kyä” caác
taâi liïåu coá trong thû viïån.
Àiïím àaánh giaá thûá hai laâ töëc àöå phaãn höìi cuãa
website thû viïån. Kïët quaã khaão saát chó ra rùçng
töëc àöå phaãn höìi trung bònh cuãa caác website thû
viïån laâ 6 giêy. Nhû vêåy, coá thïí thêëy laâ chêåm so
vúái khuyïën caáo cuãa google laâ dûúái 5 giêy (theo
chuyïn gia vïì SEO caác website àûúåc àaánh giaá
töët thûúâng coá thúâi gian phaãn höìi nhoã hún 5 giêy
vaâ àïí ngûúâi duâng haâi loâng thò töëc àöå phaãi nhoã
hún 2 giêy). Chuáng töi sûã caác cöng cuå nhû
Woorank vaâ PageSpeed Insights àïí àaánh giaá
tñnh nùng kyä thuêåt liïn quan àïën töëc àöå truy cêåp
cuãa website thû viïån. Kïët quaã cho thêëy, töëc àöå
trung bònh cuãa caác website thû viïån dûúái 70
àiïím (tûác laâ töëc àöå truy cêåp lúán hún 5 giêy).
Àïí khaách quan, chuáng töi khaão saát àaánh
giaá cuãa baån àoåc àöëi vúái töëc àöå truy cêåp cuãa
website. Coá 51% baån àoåc cho rùçng töëc àöå cuãa
website chêåm vaâ rêët chêåm, àùåc biïåt laâ tòm
kiïëm taâi liïåu trong OPAC; 21% àaánh giaá töëc
àöå trung bònh; coân laåi 28% baån àoåc àaánh giaá
töëc àöå truy cêåp website thû viïån khaá nhanh vaâ
töët. Nhû vêåy coá thïí thêëy, phaãn höìi cuãa baån àoåc
tûúng àöìng vúái caác cöng cuå kiïím tra laâ 
website thû viïån coá töëc àöå phaãn höìi chêåm.
Àaánh giaá cuöëi cuâng laâ tñnh tûúng thñch cuãa
website vúái caác trònh duyïåt vaâ caác thiïët bõ.
Chuáng töi àaä tiïën haânh thûã nghiïåm caác website
cuãa caác thû viïån trïn möåt söë trònh duyïåt nhû laâ
Internet Explorer, Google Chrome, Safari,
Mozilla Firefox vaâ Net Scape, chaåy trïn nïìn
taãng caác hïå àiïìu haânh Mac Os, Window XP/7,
Ubuntu vaâ caác thiïët bõ nhû maáy tñnh àïí baân,
maáy xaách tay, àiïån thoaåi thöng minh vaâ maáy
tñnh baãng. Kïët quaã khaã quan laâ têët caã caác 
website àïìu hiïín thõ àêìy àuã caác chûác nùng,
phên hïå, kïët cêëu, cúä aãnh khöng bõ phaá vúä. Àêy
laâ möåt ûu àiïím cuãa caác website thû viïån.
5. Kïët luêån vaâ khuyïën nghõ
Kïët quaã khaão saát chó ra rùçng viïåc caác website
thû viïån chûa thu huát àûúåc baån àoåc, chûa laâm töët
vai troâ laâ cöíng thöng tin vaâ cêìu nöëi giûäa baån àoåc
vúái thû viïån laâ do nhûäng nguyïn nhên sau: caác
thû viïån chûa thûåc sûå quan têm baån àoåc khi thiïët
kïë vaâ phaát triïín website, thöng tin trïn website
(àùåc biïåt laâ trang chuã) àang phêìn lúán laâ nhùçm
giúái thiïåu vïì thû viïån, taâi liïåu söë coân haån chïë,
thiïët kïë website chûa thûåc sûå töët, vaâ coân haån chïë
vïì mùåt kyä thuêåt àoá laâ cöng cuå tòm kiïëm chûa
hiïåu quaã cuäng nhû töëc àöå phaãn höìi cuãa website
chêåm. Trïn cú súã kïët quaã nghiïn cûáu naây, chuáng
töi àûa ra möåt söë khuyïën nghõ sau:
- Cêìn àûa ra triïët lyá lêëy baån àoåc laâm trung têm.
Phaãi àûa triïët lyá naây vaâo vùn baãn vaâ haânh àöång cuå
thïí cuãa thû viïån. Àiïìu naây tûúãng nhû lyá thuyïët
nhûng laåi rêët quan troång àöëi vúái thû viïån trong
chiïën lûúåc phaát triïín chung. Vò chó khi caã thû viïån
cuâng coá möåt àõnh hûúáng laâ lêëy baån àoåc laâm trung
têm thò moåi hoaåt àöång cuãa thû viïån seä thöëng nhêët.
Tûâ chiïën lûúåc phaát triïín, quy àõnh àöëi vúái caán böå
thû viïån vïì thaái àöå phuåc vuå, caác nguöìn lûåc thöng
tin, caác dõch vuå vaâ höî trúå, xêy dûång website àïìu
hûúáng túái phuåc vuå töët nhêët cho baån àoåc.
- Cêåp nhêåt nöåi dung söë vaâ xêy dûång dõch vuå
trûåc tuyïën. Caác CSDL àiïån tûã cuãa caác thû viïån
coân rêët haån chïë, chó vaâi thû viïån tûå xêy dûång
cho mònh, tuy nhiïn con söë àoá quaá khiïm töën,
chûa àaáp ûáng àûúåc nhu cêìu ngaây caâng lúán cuãa
ngûúâi duâng tin, vò vêåy caác thû viïån nïn mua
hoùåc thuï nhûäng CSDL söë coá chêët lûúång cao.
Cêìn cung cêëp caác dõch vuå vaâ höî trúå trûåc tuyïën
Nghiïn cûáu - Trao àöíi
10 THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 6/2014
àïí baån àoåc sûã duång website thûúâng xuyïn
hún.
- Thiïët kïë laåi giao diïån lêëy baån àoåc laâm
trung têm. Cêìn coá nghiïn cûáu nghiïm tuác vïì
baån àoåc trong quaá trònh thiïët kïë. Cêìn thuï
cöng ty thiïët kïë àïí àaãm baão tñnh thêím myä
cuäng nhû chuyïín taãi àûúåc triïët lyá cuãa thû viïån.
Gúä boã thöng tin maâ baån àoåc khöng cêìn, tùng
cûúâng thöng tin baån àoåc quan têm trïn 
website, taåo ra sûå trao àöíi thöng tin hai chiïìu
tûâ phña baån àoåc vaâ thû viïån.
- Nêng cao nùng lûåc tòm kiïëm. Albers vaâ
Still (2010) àùåt vêën àïì taåi sao hïå thöëng caác thû
viïån laåi coá nhûäng trang tòm kiïëm phûác taåp,
trong khi google chó coá möåt höåp thoaåi tòm
kiïëm duy nhêët nhûng laåi toã ra hiïåu quaã [2].
Khúãi àêìu cuãa tûå àöång hoáa thû viïån laâ sûå xuêët
hiïån cuãa cöng cuå tra cûáu thû muåc trûåc tuyïën
OPAC – àûúåc xem nhû cöíng tra cûáu thöng tin
cuãa thû viïån. Tuy nhiïn àïën nay khaái niïåm naây
khöng coân thûåc sûå yá nghôa khi maâ thû viïån àaä
trúã thaânh möåt hïå thöëng thöng tin phûác taåp,
trong àoá quaãn lyá nhûäng nguöìn taâi liïåu múã,
nguöìn taâi liïåu àoáng, taâi liïåu coá sùén trong
CSDL cuãa thû viïån, taâi liïåu mua baãn quyïìn
cuãa caác cöng ty cung cêëp thöng tin, caác CSDL
thû muåc vaâ CSDL toaân vùn. Do vêåy, thû viïån
cêìn ài theo xu thïë tòm kiïëm “one search for
all” (möåt cêu lïånh tòm àïën têët caã caác nguöìn tin
maâ thû viïån coá). Bïn caånh àoá cêìn caãi thiïån
chêët lûúång tòm vaâ sûå linh hoaåt trong quaá trònh
tòm kiïëm thöng tin.
Caãi thiïån töëc àöå truy cêåp. Caãi thiïån tònh
traång phaãn höìi cuãa website bùçng biïån phaáp nhû:
nêng cêëp hïå thöëng maáy chuã, nêng cêëp phêìn
mïìm thû viïån, cên bùçng taãi vaâ àûúâng truyïìn,
giaãm kñch cúä àöì hoaå trong trang web, quy àõnh
cuå thïí kñch cúä caác file àöì hoaå trong maä HTML,
giaãm söë file vaâ khöng quaá laåm duång caác yïëu töë
flash. Nïn thuï möåt cöng ty chuyïn vïì CEO àïí
tùng töëc àöå phaãn höìi cuãa website cuäng nhû sûå
hiïån diïån cuãa website trong kïët quaã tòm kiïëm
cuãa caác cöng cuå tòm kiïëm phöí biïën hiïån nay.
Toám laåi, coá thïí thêëy caác website thû viïån
Viïåt Nam vêîn àang trong giai àoaån àêìu cuãa sûå
phaát triïín trong tiïën trònh höåi nhêåp Internet vaâ
thïë giúái söë. Caác thû viïån phaát triïín website chûa
thûåc sûå lêëy baån àoåc laâm trung têm. Chuáng töi hy
voång rùçng, caác thû viïån thêåt sûå lûu têm trong kïë
hoaåch phaát triïín website cuãa mònh theo hûúáng
phuåc vuå baån àoåc. ÚÃ àoá baån àoåc laâ trung têm cuãa
têët caã nhûäng thöng tin vaâ dõch vuå maâ website
cung cêëp, chûá khöng phaãi laâ núi àïí thû viïån tûå
giúái thiïåu vïì mònh. Hy voång vúái thay àöíi àoá, caác
website thû viïån seä trúã thaânh cöíng thöng tin vaâ
laâ cêìu nöëi thûåc sûå giûäa baån àoåc vaâ thû viïån.
1. Aharony, Noa (2012) An analysis of American academic
libraries' websites: 2000-2010. The Electronic Library 30(6), 764-776.
2. Albers, M. and Still, B. (2010) Usability of Complex Information
Systems: Evaluation of User Interaction. NW: Taylor and Francis
3. Allen, B.L. (1996)
cfm?id=81100651996&coll=DL&dl=ACM&trk=0&cfid=36229996
4&cftoken=93851216. Information Tasks: Toward a User-Cen-
tered Approach to Information Systems. Florida: Academic Press
4. Böå KH&CN. (2008). Àaánh giaá Trang thöng tin àiïån tûã
trïn maång Internet cuãa caác àún võ trûåc thuöåc Böå Khoa hoåc vaâ
Cöng nghïå. Quyïët àõnh söë 2444 /QÀ-BKHCN ngaây 05
/11/2008 cuãa Böå trûúãng Böå Khoa hoåc vaâ Cöng nghïå.
5. Becker, D. A. and Yannotta L. (2013). Modeling a library
website redesign process: developing a user-centered web-
site through usability testing. Information Technology and
Libraries, 32(1), pp. 6 - 22.
6. George, C.A. (2008). User-centred library websites:
Usability evaluation methods. Oxford: Chandos Publishing
7. Katz-Haas, R. (nd.). User-centered design and web
development. Retrieved from 
ics/articles/ucd%20_web_devel.html
8. Ninh, T.K.T. (2010). Möåt vaâi neát vïì nöåi dung caác web-
site thû viïån àaåi hoåc trïn àõa baân TP. HCM. Taåp chñ Thû viïån
Viïåt Nam, 4 (24), tr. 29-36.
9. Ngö, T.T. (2012). Àaánh giaá website thû viïån. Taåp chñ thû
viïån Viïåt Nam, 1 (33), tr. 31– 36.
10. Jasek, C. ( 2007). How to design library websites to
maximize usability. Library Connect. Retrieved 
nectarchive.elsevier.com/lcp/0502/ lcp0502.pdf.
11. Roslyn R. (2001). Academic library website design
Principles: development of a checklist. Australian Academic &
Research Libraries. 32(2), pp. 123-136.
12. Truchard, A. and Katz-Haas, R. (1998). 5(1). Retrieved from
Taâi liïåu tham khaão
(Ngaây Toâa soaån nhêån àûúåc baâi: 10-6-2014; Ngaây phaãn biïån
àaánh giaá: 12-9-2014; Ngaây chêëp nhêån àùng: 15-10-2014).

File đính kèm:

  • pdfdanh_gia_website_thu_vien_va_triet_ly_lay_ban_doc_lam_trung.pdf