Đề cương Tư tưởng Hồ Chí Minh - Trần Quốc Toản

ốt đẹp, những phong cách, lối sống lành mạnh, luôn hướng con 
người vươn tới cái chân, cái thiện, cái mỹ, không ngừng hoàn thiện bản thân mình. Những phẩm chất tốt đẹp 
làm nên giá trị của con người. Mỗi người phải biến tư tưởng và tình cảm lớn thành phẩm chất cao đẹp. Đó có 
thể là phẩm chất chính trị, phẩm chất đạo đức, phong tục tập quán của cả cộng đồng phẩm chất chuyên môn, 
nghiệp vụ. 
Người chỉ rõ có được những phẩm chất và phong cách đó, tự bản thân con người rèn luyện chưa đủ, 
mà hoạt động văn hóa thấm sâu vào tâm lý quốc dân, phải tham gia chống được tham nhũng, lười biếng, phù 
hoa, xa xỉ, chống sự lạm dụng quyền lực, tham quyền cố vị dẫn tới sự tha hóa con người. Văn hóa giúp cho 
Đề cương tư tưởng Hồ Chí Minh Trường Đại Học Công Nghiệp Hà Nội lớp: ĐHĐT1-K9 
Trần Quốc Toản 19 
con người phân biệt cái tốt với cái xấu, cái lạc hậu và cái tiến bộ... Từ đó văn hóa hướng con người vươn tới 
cái chân, thiện, mỹ. 
Câu 11: Phân tích tư tưởng HCM về vai trò của đạo đức cách mạng. 
Trả lời: Đạo đức là những nguyên tắc chuẩn mực dùng để điều chỉnh mối quan hệ của con người với 
con người và xã hội: đạo đức ra đời từ rất sớm và nó gắn liền với mỗi chế độ xã hội. 
Theo Lênin đạo đức mới là “đạo đức đó là góp phần phá hủy xã hội cũ của bọn bóc lột và góp phần 
đoàn kết tất cả những người lao động chung quanh giai cấp vô sản đang sáng tạo ra XH mới của những 
người cộng sản”. vậy đạo đức chính là những phẩm chất đòi hỏi con người cần phải có để tham ra cuộc đấu 
tranh cho ĐLDT, và CNXH. 
HCM khẳng định đạo đức là nguồn nuôi dưỡng và phát triển con người, như gốc của cây, ngọn nguồn 
của sông suối: “Cũng như sông thì có nguồn mới có nước, không có nguồn thì sông cạn. Cây phải có gốc, 
không có gốc thì cây héo. Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng 
không lãnh đạo được nhân dân”. 
Làm cách mạng để cải tạo xã hội cũ thành xã hội mới là công việc vẻ vang nhưng cũng rất khó khăn, 
nặng nề, “sức có mạnh mới gánh được nặng và đi được xa. Người cách mạng phải có đạo đức cách mạng 
làm nền tảng mới hoàn thành được nhiệm cụ cách mạng vẻ vang”2. Người cách mạng muốn cho dân tin, dân 
yêu thì phải có tư cách đạo đức đã. 
Trong điều kiện Đảng cầm quyền, Người luôn trăn trở với nguy cơ thoái hoá biến chất của cán bộ, 
đảng viên. Vì vậy, Hồ Chí Minh yêu cầu Đảng phải “là đạo đức, là văn minh”. 
Tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh là đạo đức trong hành động, lấy hiệu quả thực tế làm thước đo. Người 
luôn đặt đức - tài trong mối quan hệ gắn bó mật thiết. Đức là gốc nhưng đức và tài, hồng và chuyên phải kết 
hợp, năng lực và phẩm chất phải đi đôi, không thể có mặt này, thiếu mặt kia. 
Người phân tích: Người nào có đức mà không có tài thì cũng chẳng khác gì ông bụt ngồi trong chùa, 
không làm hại ai, nhưng cũng chẳng cóích gì. Ngược lại, nếu có tài mà không có đức thì cũng chẳng khác gì 
một anh làm kinh doanh giỏi, đem lại nhiều lãi, nhưng lãng phí, tham ô, ăn cắp của công, thì như vậy chỉ có 
hại cho dân, cho nước, còn sự nghiệp của bản thân thì sớm muộn cũng đổ vỡ. Người thực sự có đức thì bao 
giờ cũng cố gắng học tập, nâng cao trình độ, nâng cao năng lực, tài năng để hoàn thành mọi nhiệm vụ được 
giao. 
“Có tài mà không có đức là người vô dụng Có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó” 
“Có trí tuệ mà không có đạo lý, phải coi như con cọp có thêm lưỡi gươm” - Marden 
“Có đạo đức mà không có tài năng như áo giáp không gươm, chỉ có thể bảo vệ được mình mà không 
che chở cho bạn bè được”- Colton. 
Đạo đức là nhân tố tạo nên sức hấp dẫn của chủ nghĩa xã hội 
Theo Hồ Chí Minh, sức hấp dẫn của chủ nghĩa xã hội chưa phải là ở lý tưởng cao xa, ở mức sống vật 
chất dồi dào, ở tư tưởng được tự do giải phóng, mà trước hết là ở những giá trị đạo đức cao đẹp, ở phẩm chất 
của những người cộng sản luôn sống và chiến đấu cho lý tưởng đó của loài người thành hiện thực. Bác nói: 
“Đối với phương Đông một tấm gương sống còn có giá trị hơn 100 bài diễn văn tuyên truyền”. Và cuộc đời 
của Người chính là một tấm gương đạo đức sáng ngời, chẳng những có sức hấp dẫn lớn lao, mạnh mẽ với 
nhân dân Việt Nam mà còn cả với nhân dân thế giới. Tấm gương của Người trở thành nguồn cổ vũ, động 
viên tinh thần quan trọng đối với nhân dân ta và nhân loại tiến bộ đoàn kết đấu tranh vì hoà bình, độc lập dân 
tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội. 
Đề cương tư tưởng Hồ Chí Minh Trường Đại Học Công Nghiệp Hà Nội lớp: ĐHĐT1-K9 
Trần Quốc Toản 20 
Câu 12: Phân tích tư tưởng HCM về phẩm chất đạo đức: cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư 
Trả lời: Đức tính “cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư” theo HCM là nền tảng của đời sống mới là 
phẩm chất hàng đầu của đạo đức cách mạng, chính là bốn đức tính của con người, như trời có bốn mùa, đất 
có bốn phương gắn liền với những hoạt động hằng ngày của con người và Người giải thích cặn kẽ, cụ thể nội 
dung từng khái niệm: 
Cần: là lao động cần cù, siêng năng; lao động có kế hoạch, sáng tạo, có năng suất cao; lao động có tinh 
thần tự lực cánh sinh, không lười biếng, không ỷ lại, không dựa dẫm. Phải thấy rõ “lao động là nghĩa vụ 
thiêng liêng, là nguồn sống, nguồn hạnh phúc của chúng ta”. 
Kiệm: là tiết kiệm sức lao động, tiết kiệm thì giờ, tiết kiệm tiền của dân, của nước, của bản thân mình, 
tiết kiệm từ cái to đến cái nhỏ ; “không xa xỉ, không hoang phí, không bừa bãi, không phô trương, hình 
thức...”kiệm là phẩm chất trong tư tưởng người còn đồng nghĩa với năng suất vao trong lao động, đời sống, 
trong công tác. 
Liêm là “luôn luôn tôn trọng giữ gìn của công và của dân; không xâm phạm một đồng xu, hạt thóc của 
nhà nước, của nhân dân”. Phải trong sạch, không tham lam địa vị, tiền của, danh tiếng, sung sướng. Không 
tâng bốc mình. Chỉ có một thứ ham là ham học, ham làm, ham tiến bộ. Hành vi trái với chữ liêm là:... cậy 
quyền thế mà đục khoét, ăn của dân, hoặc trộm của công làm của riêng. Dìm người giỏi, để giữ địa vị và 
danh tiếng của mình là trộm vị. Gặp việc phải, mà sợ khó nhọc nguy hiểm, không dám làm là tham uý lạo. 
Cụ Khổng nói: người mà không liêm, không bằng súc vật. Cụ Mạnh nói: ai cũng tham lợi thì nước sẽ nguy. 
Chính: là không tà, thẳng thắn, đứng đắn. Đối với mình, với người, với việc. 
Đối với mình, không tự cao, tự đại, luôn chịu khó học tập cầu tiến bộ, luôn kiểm điểm mình để phát 
huy điều hay, sửa đổi điều dở. 
Đối với người, không nịnh hót người trên, xem khinh người dưới; luôn giữ thái độ chân thành, khiêm 
tốn, đoàn kết, không dối trá, lừa lọc, luôn giữ thái độ chân thành khiêm tốn, đoàn kết. 
Đối với việc, được giao nhiệm vụ gì quyết làm cho kỳ được, “việc thiện dù nhỏ mấy cũng làm, việc ác 
thì dù nhỏ mấy cũng tránh” để việc công lên trên việc tư, làm việc gì cho đến nơi, đến chốn, không ngại khó, 
nguy hiểm, cố gắng làm việc tốt cho dân cho nước. 
Chí công vô tư, Người nói: "Đem lòng chí công vô tư mà đối với người, với việc". “Khi làm bất cứ 
việc gì cũng đừng nghĩ đến mình trước, khi hưởng thụ thì mình nên đi sau”; phải "lo trước thiên hạ, vui sau 
thiên hạ". là làm bất cứ việc gì cũng đừng nghĩ đến mình trước, chỉ biết vì Đảng, vì Tổ quốc, vì nhân dân, vì 
lợi ích của cách mạng. Thực hành chí công vô tư là quét sạch chủ nghĩa cá nhân, nâng cao đạo đức cách 
mạng. “phải lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ (tiên thiên hạ chi ưu nhi ưu, hậu thiên hạ chi lạc nhi lạc). Chủ 
nghĩa cá nhân chỉ biết đến mình, muốn “mọi người vì mình”. Nó là giặc nội xâm, còn nguy hiểm hơn cả giặc 
ngoại xâm. Hồ Chí Minh viết: “Một dân tộc, một đảng và mỗi con người, ngày hôm qua là vĩ đại, có sức hấp 
dẫn lớn, không nhất định hôm nay vẫn được mọi người yêu mến và ca ngợi, nếu lòng dạ không trong sáng 
nữa, nếu sa vào chủ nghĩa cá nhân”. 
Chí công vô tư là tính tốt có thể gồm 5 điều: nhân, nghĩa, trí, dũng, liêm. Bồi dưỡng phẩm chất đạo 
đức cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư là để vững vàng qua mọi thử thách : “Giàu sang không quyến rũ, 
nghèo khó không thể chuyển lay, uy vũ không thể khuất phục”. 
Câu 13: Phân tích tư tưởng HCM về phẩm chất đạo đức: “trung với nước”, “hiếu với dân” 
Trả lời: Hồ Chí Minh cho rằng phẩm chất đạo đức quan trọng và bao trùm nhất của con người Việt 
Nam là trung với nước, hiếu với dân. Từ khái niệm cũ "trung với vua, hiếu với cha mẹ" trong đạo đức truyền 
thống của xã hội phong kiến phương Đông, Hồ Chí Minh đưa vào đó Tư tưởng trung với nước, hiếu với dân 
của Hồ Chí Minh không chỉ đã kế thừa được những giá trị của chủ nghĩa yêu nước truyền thống của dân tộc 
Đề cương tư tưởng Hồ Chí Minh Trường Đại Học Công Nghiệp Hà Nội lớp: ĐHĐT1-K9 
Trần Quốc Toản 21 
mà còn vượt qua được hạn chế của truyền thống đó. Trung với nước là trung thành với sự nghiệp dựng nước 
và giữ nước.phản ánh đạo đức ngày nay cao rộng hơn là “Trung với nước hiếu với dân”. Đó là một cuộc cách 
mạng trong quan niệm đạo đức giữ vai trò chủ đạo trong đời sống tinh thần của cá nhân. Trong thời đại Hồ 
Chí Minh. 
 Trung, hiếu là những khái niệm đã có trong tư tưởng đạo đức truyền thống Việt Nam và phương Đông 
theo quan niệm truyền thống, trung là trung quân, là trung thành với vua mà trung thành với vua là trung 
thành với nước. Ở đây vua với nước là một. Hiếu có nghĩa con, cháu hiếu thảo với cha mẹ, ông bà, chữ hiếu 
chỉ thu hẹp trong phạm vi gia đình, bổn phận của dân đối với vua, con đối với cha mẹ: “Trung với vua, hiếu 
với cha mẹ”. 
Hồ Chí Minh đã mượn khái niệm cũ và đưa vào nội dung mới: “Trung với nước, hiếu với dân”, tạo nên 
một cuộc cách mạng trong quan niệm về đạo đức. 
Trung với nước là tuyệt đối trung thành với sự nghiệp dựng nước và giữ nước, trung thành với con 
đường đi lên của đất nước; là mong muốn mỗi người Việt Nam phải trung với nước, hiếu với dân, suốt đời 
phấn đấu hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn 
nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng. Đây là một lời kêu gọi hành động, vừa là định hướng chính 
trị - đạo đức cho mỗi con người Việt Nam không chỉ trong cuộc đấu tranh cách mạng của nhân dân ta từ 
trước đến nay, mà còn lâu dài về sau. 
Trung với nước phải gắn liền hiếu với dân. Vì nước là nước của dân, còn nhân dân là chủ của đất 
nước. Đây là chuẩn mực đạo đức có ý nghĩa quan trọng hàng đầu. 
Hiếu với dân thể hiện ở chỗ thương dân, tin dân, gắn bó với dân, kính trọng và học tập nhân dân, lấy 
dân làm gốc, phục vụ nhân dân hết lòng. Hồ Chí Minh luôn xác định ''bao nhiêu quyền hạn đều của dân'', 
''bao nhiêu lợi ích đều vì dân''. Đảng và Chính phủ là '' đầy tớ của nhân dân'', chứ không phải là ''quan nhân 
dân để đè đầu cưỡi cổ nhân dân''. Nước ở đây là nước của nhân dân, nhân dân là người chủ của đất nước 
 Đối với cán bộ lãnh đạo, đảng viên, Hồ Chí Minh cho rằng phải nắm vững dân tình, hiểu rõ dân tâm, 
thường xuyên quan tâm cải thiện dân sinh, nâng cao dân trí. của đạo đức cách mạng là ''tuyệt đối trung thành 
với Đảng, với nhân dân'', là ''trung với nước, hiếu với dân'', hơn nữa phải là ''tận trung, tận hiếu'' thì mới xứng 
đáng vừa là người lãnh đạo, vừa là đầy tớ thật trung thành của nhân dân. Tư tưởng hiếu với dân không còn 
dừng lại ở chỗ thương dân mà còn phải phục vụ hết lòng vì dân. Vì vậy phải gần dân, gắn bó với dân, kính 
trọng và học tập dân, dựa hẳn vào dân, lấy dân làm gốc. Đối với cán bộ lãnh đạo, phải nắm vững dân tình. 
Hiểu rõ dân tâm, phải thường xuyên quan tâm đến việc cải thiện dân sinh, nâng cao dân trí để dân hiểu được 
quyền và trách nhiệm của người chủ đất nước. Có như vậy người lãnh đạo sẽ được dân tin yêu, quý mến, 
kính trọng. 
Câu 14: Phân tích tư tưởng HCM về nguyên tắc đạo đức “xây đi đôi với chống” cho ví dụ 
Trả lời: Xây dựng đạo đức mới là phải giáo dục những phẩm chất, những chuẩn mực đạo đức mới cho 
con người Việt Nam trong thời đại mới theo tư tưởng Hồ Chí Minh, từ gia đình, nhà trường, đến xã hội. Phải 
khơi dậy ý thức đạo đức lành mạnh ở mọi người. Bên cạnh đó, phải không ngừng chống lại những cái xấu, 
cái sai, cái vô đạo đức. Xây đi đôi với chống, muốn chống phải xây, chống nhằm mục đích xây. 
HCM đã chỉ ra rằng” Mỗi con người đều có thiện và ác ở trong lòng. Ta phải biết làm cho phần tốt ở 
trong mỗi con người nảy nở như hoa mùa xuân và phần xấu bị mất dần đi, đó là thái độ của người cách 
mạng”. Bản thân sự tự giác cũng là một phẩm chất đạo đức cao quý đối với mỗi người và mỗi tổ chức, trước 
hết là Đảng. 
HCM cho rằng, trên con đường đi tới tiến bộ và cách mạng, đạo đức mới chỉ có thể được xây dựng 
thành công trên cơ sở kiên trì mục tiêu chống CNĐQ, chống những thói quen và tập quán lạc hậu và loại trừ 
chủ nghĩa cá nhân. Đây thực sự là một cuộc chiến đấu khổng lồ giữa tiến bộ và lạc hậu, giữa cách mạng và 
phản cách mạng. Đề giành được thắng lợi trong cuộc chiến này, điều quan trọng là phải phát hiện sớm, phải 
Đề cương tư tưởng Hồ Chí Minh Trường Đại Học Công Nghiệp Hà Nội lớp: ĐHĐT1-K9 
Trần Quốc Toản 22 
tuyên truyền, vận động hình thành phong trào quần chúng rộng rãi đấu tranh cho sự lành mạnh, trong sạch về 
đạo đức 
VD: Baphong trào “Ba xây-Ba chống” là một cuộc vận động chính trị sâu rộng ở miền Bắc trong quá 
trình thực hiện kế hoạch xây dựng kinh tế 5 năm lần thứ nhất theo Nghị quyết Đại hội là: “Ra sức tự lực 
cánh sinh để xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc. Sản xuất nhiều, nhanh, tốt, rẻ để nâng cao đời sống của 
nhân dân, “Chống lãng phí sức người, chống lãng phí thời gian, chống lãng phí máy móc” Cuộc vận động 
“Ba xây-Ba chống” sẽ giúp chúng ta thuận lợi tiến đến mục đích tốt đẹp đó. 
Câu 15: Phân tích bản chất giai cấp công nhân thống nhất với tính nhân dân và dân tộc của nhà nước 
theo tư tưởng HCM 
Trả lời: Sự thống nhất giữa bản chất giai cấp công nhân với tính nhân dân và tính dân tộc; từ sự lãnh 
đạo của ĐCS Việt Nam, một Đảng mang bản chất giai cấp công nhân, đại biểu trung thành cho lợi ích của 
giai cấp công nhân, nhân dân lao động và dân tộc Việt Nam. 
Tính nhân dân của nhà nước ta biểu hiện tập trung ở chỗ đó là nhà nước của dân, do dân, vì dân. Tính 
nhân dân biểu hiện cụ thể trong cơ cấu tham chính, với sự có mặt rộng rãi của mọi giai cấp, tầng lớp trong xã 
hội, từ nông dân, công nhân, trí thức, phụ nữ, tôn giáo, dân tộc, kể cả công chức, quan lại cũ tiến bộ, không 
phân biệt nguồn gốc, miễn là thành thật hợp tác, vì quyền lợi của dân tộc. 
Tính dân tộc của nhà nước ta được thể hiện trước hết ở chỗ Nhà nước thay mặt nhân dân thực thi chủ 
quyền dân tộc, đấu tranh cho lợi ích của dân tộc, đấu tranh với mọi xu hướng đi ngược lại lợi ích của dân tộc. 
Tính dân tộc còn thể hiện sâu sắc ở chỗ, nguồn gốc sức mạnh của Nhà nước ta là khối đại đoàn kết 
toàn dân trong Mặt trận dân tộc thống nhất dưới sự lãnh đạo của Đảng; Nhà nước luôn hoạt động vì lợi ích 
quốc gia, của dân tộc, kế thừa và phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc và có chính sách 
đúng đắn để giải quyết vấn đề dân tộc. 
Cơ sở khách quan đảm bảo tính thống nhất này chính là ở chỗ giai cấp công nhân lãnh đạo Nhà nước, 
mà “quyền lợi của giai cấp công nhân và nhân dân lao động và của cả dân tộc là một”. Giai cấp công nhân 
không có lợi ích nào khác lợi ích của dân tộc, của nhân dân và chỉ có giải phóg dân tộc mới giải phóng được 
giai cấp công nhân một cách triệt để. 
Mối quan hệ biện chứng bản chất giai cấp công nhân thống nhất với tính nhân dân và tính dân tộc của 
Nhà nước thể hiện ở chỗ: 
Nhà nước ta ra đời là kết quả của cuộc đấu tranh lâu dài, gian khổ của rất nhiều thế hệ người Việt Nam 
từ quá trình dựng nước và giữ nước hàng nghìn năm của dân tộc. Lấy lợi ích của dân tộc làm nền tảng và bảo 
vệ lợi ích cho nhân dân. Chính phủ do Hồ Chí Minh đứng đầu luôn là Chính Phủ đại đoàn kết dân tộc. 
Trong thực tế, Nhà nước ta khi vừa mới ra đời đã đứng ra làm nhiệm vụ của cả dân tộc giao phó, đã 
lãnh đạo nhân dân tiến hành các cuộc kháng chiến để bảo vệ nền độc lập, tự do của tổ quốc, xây dựng một 
nước Việt Nam hoà bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh, góp phần tích cực vào sự phát triển tiến 
bộ của thế giới. 
Câu 16: Phân tích tư tưởng HCM về nguyên tắc đạo đức “Nói đi đôi với làm, nêu gương về đạo đức” 
Trả lời: Nói đi đôi với làm được HCM coi là nguyên tắc quan trọng bậc nhất trong xây dựng một nền 
đạo đức mới.Nói đi đôi với làm là đặc trưng bản chất của tư tưởng đạo đức HCM- đạo đức cách mạng. 
Đối với mỗi người, lời nói phải đi đôi với việc làm thì mới đem lại hiệu quả thiết thực cho chính bản 
thân và có tác dụng đối với người khác. Nếu nói nhiều, làm ít, nói mà không làm, hơn nữa, nói một đằng, 
làm một nẻo thì chỉ đem lại hiệu quả phản tác dụng mà thôi. Nói mà không làm gọi là đạo đức giả. Sau này, 
Người đã nhiều lần bàn đến việc tẩy sạch căn bệnh quan liêu, coi thường quần chúng của một số cán bộ, 
Đề cương tư tưởng Hồ Chí Minh Trường Đại Học Công Nghiệp Hà Nội lớp: ĐHĐT1-K9 
Trần Quốc Toản 23 
đảng viên “ miệng thì nói dân chủ, nhưng làm việc thì họ theo lối “quan chủ”, làm trái ngược với lợi ích quần 
chúng, trái ngược với phương châm và chinh sách của Đảng và Chính phủ, làm tổn hại uy tín của Đảng của 
chính phủ trước nhân dân. 
Nêu gương về đạo đức là một nét đẹp trong truyền thống phương Đông. HCM khẳng định: “Nói chung 
thì các dân tộc phương Đông đều giàu tình cảm, và đối với họ một tấm gương sống còn có giá trị hơn một 
trăm bài diễn văn tuyên truyền”. Nói đi đôi với làm phải gắn với nêu gương về đạo đức. 
HCM cho rằng, trong việc xây dựng một nền đạo đức mới, đạo đức cách mạng phải đặc biệt chú trọng 
đạo làm gương. “Lấy gương người tốt, việc tốt để hàng ngày giáo dục lẫn nhau là một cách tốt nhất để xây 
dựng Đảng, xây dựng các tổ chức cách mạng, xây dựng con người mới, cuộc sống mới”. Phải luôn chú ý 
phát hiện, xây dựng những điển hình người tốt, việc tốt trong mọi lĩnh vực của đời sống. 
Nêu gương về đạo đức phải diễn ra ở mọi lúc, mọi nơi. Trong gia đình, đó là tấm gương của bố mẹ đối 
với con cái, của anh chị đối với các em, của ông bà đối với con cháu; trong nhà trường, đó là tấm gương của 
thầy cô giáo đối với học sinh; trong tổ chức, tập thể là tấm gương của người lãnh đạo, của cấp trên đối với 
cấp dưới; trong xã hội là tấm gương của người này đối với người kia, của thế hệ trước đối với thế hệ sau. 
Tấm gương đạo đức của Hồ Chủ tịch là tấm gương chung cho cả dân tộc, cho các thế hệ người Việt 
Nam mãi mãi về sau 
Câu 17: Phân tích tư tưởng HCM về những biện pháp xây dựng con người mới. 
Trả lời: Xuất phát từ quan niệm coi con người là vốn quý nhất, là yếu tố quyết định đối với sự thành bại của 
cách mạng, là mục tiêu và động lực của cách mạng, Hồ Chí Minh hết sức coi trọng chiến lược con người. 
“Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội, trước hết cần có những con người xã hội chủ nghĩa” Trồng người” là yêu 
cầu khách quan, vừa cấp bách, vừa lâu dài của cách mạng. và Con người phải được đặt vào vị trí trung tâm 
của sự phát triển, nhằm phát huy cao nhất mọi tiềm năng của con người. 
Để thực hiện chiến lược “trồng người” có nhiều biện pháp, nhưng theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, giáo dục đào 
tạo là quan trọng nhất. Người nói: 
“Ngủ thì ai cũng như lương thiện, Tỉnh dậy phân ra kẻ dữ, hiền. Hiền, dữ đâu phải là tính sẵn, Phần nhiều do 
giáo dục mà nên”. 
Người cho rằng, để “trồng người” có hiệu quả, cần tiến hành đồng bộ các giải pháp sau: 
Trước hết, mọi người phải tự tu dưỡng, rèn luyện. Tu dưỡng hàng ngày, bền bỉ suốt đời, gắn với thực tiễn 
cách mạng. Trong khi xây dựng những đức tính tốt, phải có bản lĩnh chống lại mọi thói hư tật xấu như lối 
sống bàng quan, vị kỉ cá nhân, thiếu tinh thần trách nhiệm, chống tham nhũng, xa hoa, lãng phí, 
Phải dựa vào sức mạnh tổ chức của cả hệ thống chính trị. Đó là vai trò của chi bộ Đảng, của các tổ chức 
chính trị - xã hội như công đoàn, đoàn thanh niên, hội phụ nữ, hội thanh niên, sinh viên Việt Nam, 
Thông qua các phong trào cách mạng như phong trào “Thi đua yêu nước”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời 
sống văn hoá”, phong trào “người tốt việc tốt”, “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa”, xoá đói giảm 
nghèo, xây dựng gia đình văn hoá, làng, xã, phường văn hoá,