Giáo trình tóm tắt Kỹ thuật chiếu sáng - Vũ Hùng Cường

a vuoâng. Ñeøn coù nhieàu coâng duïng, vaø coù 
nhieàu côõ ñeå laép caùc boùng coù coâng suaát khaùc nhau. 
Ñeøn thöôøng coù ñoä kín IP65. Kính thuûy tinh phaúng, 
an toaøn cöôøng löïc. Voû ñeøn coù theå coù nhieàu maøu. 
Ñeøn tieâu bieåu: serries ñeøn RADIAL cuûa haõng 
Schredere, vôùi caùc côõ 
RD2, RD3, RD4; troïng löôïng: 5,6kg/11,2kg/13kg; dieän tích caûn 
gioù: 0,11m2/0,22m2/0,25m2; ñoä kín IP66; coù theå gaén caùc boùng 
ñeøn khaùc nhau. (aûnh Schredere-Vieät Nam, Kyø ñaøi Hueá). 
87 
UCHÖÔNG 4U : CHIEÁU SAÙNG ÑÖÔØNG GIAO THOÂNG 
I. UÑAÏI CÖÔNGU: 
1. UÑoái töôïng thieát keá chieáu saùng giao thoângU: 
Thieát keá chieáu saùng ñöôøng giao thoâng, goàm: 
a- UÑöôøng, ñöôøng phoáU: 
- Caáp ñoâ thò: ñöôøng cao toác, ñöôøng phoá chính caáp I, ñöôøng phoá chính caáp II; 
- Caáp khu vöïc: ñöôøng khu vöïc, ñöôøng vaän taûi; 
- Ñöôøng noäi boä: ñöôøng khu nhaø ôû, ñöôøng khu coâng nghieäp vaø kho taøng. 
b- UQuaõng tröôøngU: 
- Quaõng tröôøng chính thaønh phoá; 
- Quaõng tröôøng giao thoâng, quaõng tröôøng tröôùc caàu, quaõng tröôøng tröôùc ga; 
- Quaõng tröôøng tröôùc caùc coâng trình coâng coäng vaø caùc ñòa ñieåm taäp trung coâng coäng. 
2. UCaùc chæ tieâu kyõ thuaät: 
Khi thieát keá chieáu saùng giao thoâng, ngöôøi ta phaûi xeùt ñaït chuaån cho caùc chæ tieâu cô sôû sau ñaây: 
- Möùc ñoä choùi (luminance level) : möùc ñoä choùi trung bình treân maët ñöôøng Lav. 
- Heä soá ñoàng ñeàu cuûa ñoä choùi (luminance uniformity) : heä soá ñoàng ñeàu chung Uo, heä soá 
ñoàng ñeàu doïc tuyeán Ul ; 
- Möùc ñoä haïn cheá choùi loùa (degree of glare limitation): möùc taêng ngöôõng töông ñoái TI, chæ 
soá haïn cheá choùi loùa G 
- Quang phoå cuûa ñeøn (lamp spectra) : choïn loaïi ñeøn cao aùp. 
- Tính hieäu quaû daãn ñöôøng (effective guidance): traùnh nhaàm laãn cho laùi xe. 
3. UCaùc tieâu chuaån thieát keáU: 
a- UTieâu chuaån Vieät NamU: 
TCXDVN 259:2001- Tieâu chuaån thieát keá Chieáu saùng nhaân taïo Ñöôøng, Ñöôøng phoá, Quaõng 
tröôøng ñoâ thò. 
TCVN 5828- Ñeøn ñieän chieáu saùng thaønh phoá, yeâu caàu kyõ thuaät chung. 
88 
b- UTieâu chuaån quoác teá tham khaûoU: CIE 115:1995 – Recommendations for the lighting of Roads 
for Motor and Pedestrian Traffic ; CIE 140:2000 – Roads Lighting Calculations; EN 13201-
1/4: 2004- Road lighting practice. 
II. UMÖÙC ÑOÄ CHOÙI (LUMINANCE LEVEL)U: 
P :ñieåm khaûo saùt; S: vò trí ñeøn ; 
O : vò trí maét ngöôøi quan saùt ; 
E (lx): ñoä roïi ngang taïi P; 
L (cd/m2): ñoä choùi maët ñöôøng taïi P. 
α : goùc taïo bôûi tia nhìn OP vaø maët phaúng 
ñöôøng; 
β : goùc taïo bôûi maët phaúng tia nhìn vôùi maët 
phaúng tia chieáu; 
γ : goùc taïo bôûi tia chieáu SP vaø maët ñöôøng. 
1. UHeä soá ñoä choùi luminance coefficient)U: 
Heä soá ñoä choùi q laø tyû soá giöõa ñoä choùi phaûn xaï cuûa maët ñöôøng vaø ñoä roïi thöïc hieän treân maët ñöôøng: 
 q = L / E (1) L = q.E (2) 
3
2
. .cos
.
q I
L q E
h
γ γ= = (3) 
q = q (α,β,γ) : heä soá ñoä choùi q laø moät haøm theo caùc goùc α,β,γ . 
Khoaûng ñöôøng quan troïng cuûa ngöôøi laùi xe laø töø 60m ñeán 160m phía tröôùc. Xem nhö maét ngöôøi laùi 
ôû ñoä cao 1,5m, do ñoù goùc α ôû töø 0,5o ñeán 1,5o, vaäy coù theå xem nhö goùc α laø haèng soá ôû 1o. Nhö vaäy 
heä soá ñoä choùi q coù theå xem laø moät haøm theo caùc goùc β vaø . 
Ñeå thuaän tieän tính toaùn CIE ñònh nghóa moät “ heä soá ñoä choùi ruùt goïn (reduced luminance 
coefficient): 3.cosr q γ= (4) 
Coù theå vieát laïi: 2
.r I
L
h
γ= (5) 
L (cd/m2): ñoä choùi maët ñöôøng taïi ñieåm P; r: hsñc ruùt goïn, laø moät haøm theo β,  ; Iγ (cd/m2): cöôøng 
ñoä saùng cuûa boä ñeøn theo phöông SP; h (m): ñoä cao cuûa ñeøn. 
89 
Nhôø heä soá r, ngöôøi ta coù theå tính ñöôïc ñoä choùi maët ñöôøng taïi baát kyø ñieåm P naøo treân maët döôøng. 
UBaûng heä soá ñoä choùi ruùt goïn r U: 
Heä soá ñoä choùi ruùt goïn r, laø moät haøm theo β vaø , ñöôïc cho theo baûng (coù theå theo β vaø tan ) cho 
caùc loaïi ñöôøng. Trong caùc baûng, vì r <<1, neân thöôøng ñöôïc nhaân cho 10.000. 
Xem caùc Baûng phaûn xaï ñöôøng (Road reflection tables) ñeå tìm heä soá ñoä choùi ruùt goïn r cho caùc maët 
ñöôøng R1, R2, R3, R4 theo phaân loaïi R cuûa CIE trong Phuï luïc E cuoái giaùo trình naøy. 
Phaân loaïi maët ñöôøng khoâ raùo, döïa theo caùc tham soá Qo vaø S1, ñöôïc xaùc ñònh nhö sau: 
0
0 0
1 .oQ q d
Ω
= Ω
Ω ∫ (6) 1
(0, 2)
(0,0)
rS
r
= (7) 
Trong ñoù: Qo : heä soá ñoä choùi trung bình (average luminance coefficient); q : heä soá ñoä choùi (haøm cuûa 
β vaø  ); 0Ω : goùc khoái chöùa taát caû caùc phöông chieáu tính töø ñeøn, ñeán taát caû caùc ñieåm khaûo saùt treân 
maët ñöôøng, trong quaù trình tính trung bình ñoä choùi; S1 : heä soá phaûn chieáu (specularity factor); r(0,0): 
heä soá ñoä choùi ruùt goïn (reduced luminance coefficient) taïi ñieåm β=0, tan =0; r(0,2): heä soá ñoä choùi 
ruùt goïn (reduced luminance coefficient) taïi ñieåm β=0, tan =2. 
Phaân loaïi maët ñöôøng khoâ Giôùi haïn S1 Heä thoáng R Loaïi phaûn xaï 
S1 chuaån Qo chuaån hoùa 
R1 
R2 
R3 
R4 
S1 < 0,42 
0,42≤S1<0,85 
0,85≤S1<1,35 
1,35≤S1 
0,25 
0,58 
1,11 
1,55 
0,10 
0,07 
0,07 
0,08 
Khuyeách taùn. 
Gaàn khuyeách taùn. 
Hôi boùng laùng. 
Boùng laùng. 
2. UPhöông phaùp ñoä choùi trung bình U: 
Phöông phaùp ñoä choùi ñieåm, söû duïng heä soá ñoä choùi ruùt 
goïn r cuûa loaïi ñöôøng, vaø ñöôøng cong IDC cuûa boä ñeøn, 
coù theå tính toaùn duøng maùy tính ñeå cho phaân boá ñoä 
choùi taïi moïi ñieåm cuûa maët ñöôøng. Phöông phaùp naøy 
neáu tính baèng tay thì raát daøi doøng vaø phöùc taïp. Do ñoù 
ngöôøi ta hay duøng pp ñoä choùi trung bình hôn. 
90 
a. UCoâng thöùcU: 
 Ñoä choùi trung bình ñöôïc tính theo coâng thöùc: 0. .
. .
L
av
QL
k l e
η Φ
= (8) 
l (m): ñoä roäng cuûa ñöôøng; e (m): khoaûng caùch caùc coät ñeøn; Lav (cd/m2): ñoä roïi trung bình; η : heä 
soá söû duïng cuûa ñeøn, xaùc ñònh theo loaïi boùng ñeøn vaø tyû soá l/h ; Qo : heä soá ñoä choùi trung bình; LΦ 
(lm): quang thoâng cuûa boùng ñeøn; k: heä soá döï tröõ, phuï thuoäc vaøo moâi tröôøng, loaïi ñöôøng, soá laàn lau 
ñeøn. 
Trong coâng thöùc treân, heä soá ñoä choùi trung bình Qo ñöôïc xaùc ñònh theo: 
 avo
av
LQ
E
= (9) 
Ltb (cd/m2): ñoä choùi trung bình cuûa maët ñöôøng; E (lx): ñoä roïi trung bình cuûa maët ñöôøng. 
Trong tieâu chuaån TCXFVN 259:2001, ngöôøi ta ñònh nghóa heä soá R cuûa maët ñöôøng nhö sau: 
 av
av
ER
L
= (10) 
Deã daøng thaáy raèng R chính laø löôïng nghòch ñaûo cuûa heä soá ñoä choùi trung bình Qo: 
0
1R
Q
= (11) 
Coâng thöùc (6) coù theå vieát laïi: .
. . .
av L
av
EL
R R k l e
η Φ
= = (12) 
R ñöôïc xaùc ñònh theo Baûng 8 trong TCXDVN 259:2001. 
b. UCaùch tính toaùnU: 
- UHeä soá döï tröõ kU: heä soá döï tröõ k chính laø nghòch ñaûo cuûa heä soá duy trì MF: 
1
F
k
M
= (13) 
Theo TCXDVN 259, k chæ coù 2 giaù trò 1,3 vaø 1,5 tuøy theo ñeøn laø ñeøn nung saùng (sôïi ñoát) hoaëc ñeøn 
phoùng ñieän, töông öùng vôùi soá laàn lau ñeøn laø 4 laàn trong naêm. 
- UHeä soá söû duïng cuûa boä ñeøn Uη : 
Theo döõ lieäu traéc quang cuûa boä ñeøn do nhaø saûn xuaát cung caáp, ta coù ñoà thò η theo khoaûng caùch l 
töø vò trí ngöôøi quan saùt (truïc quan saùt) ñeán daõy ñeøn. 
91 
Tuøy theo phöông phaùp ñaët ñeøn, ta coù theå tínhη theo ñoà thò: 
UTröôøng hôïp thöù nhaátU: maët ñeøn ôû vò trí chieáu thaúng xuoáng loøng ñöôøng: 1 2η η η= + (14) 
l1=0,2h: 1η = 0,05; l2=0,8h: 2η = 0,45; Suy ra: 1 2η η η= + = 0,05 + 0,45 = 0,50 
UTröôøng hôïp thöù haiU: maët ñeøn ôû vò trí chieáu thaúng xuoáng leà ñöôøng: 2 1η η η= − (15) 
l1=0,15h: 1η = 0,03; l2=0,95h: 2η = 0,47; Suy ra: 2 1η η η= − = 0,47 - 0,03 = 0,44 
 Heä soá söû duïng cuûa boä ñeøn η cuûa boä ñeøn coøn coù theå tính töông ñoái chính xaùc theo Baûng 7 
TCXDVN 259: 
Nguoàn saùng Tyû leä ñoä roäng ñöôøng chia cho ñoä cao coät (l/h) 
0,5 1,0 1,5 
Ñeøn sodium thaáp aùp 0,15 0,25 0,30 
Ñeøn phoùng ñieän khaùc (loaïi boùng baàu ñuïc) 0,20 0,25 0,40 
Ñeøn phoùng ñieän khaùc (loaïi boùng truï trong) 0,25 0,40 0,45 
92 
UVí duïU: ñeøn truï trong, khi l/h = 1,5 thì η = 0,45. 
- UBeà roäng ñöôøng lU: coù lieân quan ñeán heä soá söû duïng η vaø lieân quan ñeán chieàu cao ñaët ñeøn. 
- UKhoaûng caùch ñeøn eU: coù aûnh höôûng ñeán ñoä ñoàng ñeàu chung Uo (overall uniformity), kinh 
phí, chæ tieâu choùi loùa, coâng suaát moãi boä ñeøn, thöôøng ñöôïc choïn töø 10m ñeán 50m. 
- UÑoä cao ñaët ñeøn hU: coù aûnh höôûng giaûm choùi loùa, thöôøng choïn h töø 5m ñeán 20m. 
- UQuang thoâng cuûa boùng ñeøn U LΦ : tuøy theo loaïi boùng ñeøn vaø coâng suaát ñeøn, coù theå tham 
khaûo Phuï luïc 9 cuûa tieâu chuaån TCXDVN 333:2005, hoaëc theo catalog caùc haõng ñeøn. 
UVí duïU: Moät ñöôøng phoá coù ñoä roäng ñöôøng laø 20m, maët ñöôøng laø beâ toâng nhöïa maøu trung bình 
coù R =20, ñöôïc thieát keá chieáu saùng vôùi caùc boä ñeøn ñöôøng sodium cao aùp, choùa ñeøn coù IDC nhö 
tieâu chuaån TCVN 5828, coâng suaát 250W, quang thoâng 28.000lm. Choïn ñoä cao coät laø 10m, 
khoaûng caùch coät laø 30m. Hoûi ñoä choùi trung bình treân maët ñöôøng baèng bao nhieâu? Cho bieát heä 
soá döï tröõ laø 1,5 vaø heä soá söû duïng cuûa ñeøn laø 0,45. 
UGiaûiU: aùp duïng coâng thöùc: 
.
. . .
av L
av
EL
R R k l e
η Φ
= = = (0,45x28.000) / (20x1,5x20x30) = 0,7 cd/m2. 
III. UHEÄ SOÁ ÑOÀNG ÑEÀU CUÛA ÑOÄ CHOÙIU: 
1. UHeä soá ñoàng ñeàu chung (overall uniformity) UoU: 
min
o
av
LU
L
= (16) 
Lmin (cd/m2): ñoä choùi nhoû nhaát cuûa maët ñöôøng; Ltb (cd/m2): ñoä choùi trung bình cuûa maët ñöôøng. 
Uo aûnh höôûng ñeán naêng suaát nhìn. Trong moïi tröôøng hôïp: 
ÔÛ maët ñöôøng: Uo ≥ 0,4; ôû quaõng tröôøng, nuùt giao thoâng: Uo ≥ 0,5. 
2. HeäU soá ñoàng ñeàu doïc (longitudal uniformity) UlU: 
min
max
l
LU
L
= (17) 
Lmin (cd/m2): ñoä choùi nhoû nhaát cuûa maët ñöôøng; Lmax (cd/m2): ñoä choùi lôùn nhaát cuûa maët ñöôøng. 
Caû Lmin vaø Lmax ño treân cuøng moät tuyeán doïc vôùi truïc cuûa ñöôøng. 
Ul laø haøm cuûa ñoä choùi trung bình Ltb vaø khoaûng caùch coät ñeøn e. Ul aûnh höôûng ñeán tieän nghi nhìn. 
93 
Trong moïi tröôøng hôïp neân thieát keá sao cho Ul ≥ 0,7. Muoán ñaït, caàn phaûi baûo ñaûm tyû soá e/h max 
nhö trong Baûng 6 TCXDVN 259: 
Höôùng Imax (loaïi ñeøn coù IDC) Phöông phaùp boá trí ñeøn e/h max 
0 - 75o (IDC ro äng) 
0 - 65o (IDC baùn roäng) 
Moät beân hoaëc hai beân ñoái xöùng 
Hai beân so le 
Moät beân hoaëc hai beân ñoái xöùng 
Hai beân so le 
3,5 
3,2 
3,0 
2,7 
IV. UHAÏN CHEÁ CHOÙI LOÙAU: 
1. UMöùc taêng ngöôõng töông ñoái (Relative Threshold Increment)U: 
Möùc taêng ngöôõng töông ñoái laø moät chæ tieâu choùi loùa 
giaûm khaû naêng quan saùt (disability glare). 
a. UCoâng thöùcU: 
0,8
0,8
65 .F vl
av
M LTI
L
= (18) 
 MF: heä soá duy trì (coù trò soá töø 0,6 ñeán 0,9); Lvl (cd/m2): 
ñoä choùi gaây loùa töông ñöông, tröïc tieáp gaây neân bôûi caùc 
boä ñeøn; Lav (cd/m2): ñoä choùi duy trì trung bình cuûa ñöôøng. 
b. UCaùch tínhU: 
UÑoä choùi gaây loùa töông ñöông Lvl (vieling luminance)U: 
 2
eyei
vl
i i
E
L k
θ
= ∑ (19) 
k: heä soá tuoåi, thöôøng choïn baèng 10; 
Eeyei (lx): ñoä roïi ñöùng taïi maét cuûa ngöôøi quan saùt, do ñeøn thöù i gaây neân; iθ (o): goùc taïo bôûi höôùng 
nhìn (ngang) vaø höôùng töø ñeøn ñeán maét. 
2
2
.sin .cos
'
i i i
eyei
IE
h
θ θ
= (20) 
h’ = h – 1,5 (1,5m: ñoä cao cuûa maét ngöôøi); Ii (cd): cöôøng ñoä saùng cuûa ñeøn thöù I theo phöông deán 
maét ngöôøi quan saùt; iθ (
o): goùc taïo bôûi höôùng nhìn vaø phöông töø ñeøn ñeán maét ngöôøi quan saùt. 
94 
UChuù yùU: chæ tính Lvl cho caùc ñeøn coù goùc iθ töø 15o ñeán 60o. 
- Goùc maø ngöôøi quan saùt (laø ngöôøi laùi xe oâ-toâ), nhaän thaáy TI lôùn nhaát, laø khi ñeøn vöøa vaøo 
goùc baûo veä cuûa maùi che xe oâ-toâ (20o); 
- Caùc ñeøn trong goùc 15o – 20o trong taàm khoâng 
quaù 500m tröôùc maét ngöôøi laùi xe; 
- Neáu ñeøn naøo goùp theâm ít hôn 2% toång caùc TI 
tröôùc ñoù, thì khoâng ñaùng keå, vaø khoâng caàn tính 
tieáp cho caùc ñeøn xa hôn. 
c. UÑaùnh giaù Möùc taêng ngöôõng töông ñoái TIU: 
2. UChæ soá haïn cheá choùi loùa G (glare control mark)U: 
Chæ soá haïn cheá choùi loùa G laø moät chæ tieâu choùi loùa maát tieän 
nghi (discomfort glare). 
a. UCoâng thöùc: 
G = SLI + 0,97 log Lav + 4,41 log h’ – 1,46 log p (21) 
SLI (Specific Lamp Index): chæ soá ñaëc tröng cuûa boä ñeøn; 
Lav (cd/m2): ñoä choùi trung bình maét ñöôøng cuûa thieát keá; h’ 
(m): ñoä cao ñeøn tính töø ñoä cao maét ngöôøi quan saùt ( h-1,5); 
p: soá ñeøn laép ñaët thaúng haøng treân 1 km. 
b- UCaùch tính SLI: 
SLI ñöôïc cho bôûi catalog ñeøn hoaëc tính ñöôïc theo coâng thöùc: 
SLI = 13,84 – 3,31logI80 + 1,3[log(I80/I88)]0,5 – 0,08log(I80/I88) + 1,29logF + c (22) 
Trong ñoù: I80, I88 (cd): cöôøng ñoä saùng cuûa ñeøn môùi 
theo caùc goùc γ baèng 80 vaø 88 ñoä, theo ñöôøng cong 
phaân boá cöôøng ñoä saùng (IDC), trong maët phaúng 
C0, cuûa boä ñeøn; F (m2): dieän tích phaùt saùng cuûa 
choùa ñeøn; c: heä soá söûa maøu: vôùi ñeøn sodium thaáp 
aùp, c = 0,4; vôùi caùc ñeøn phoùng ñieän khaùc, c = 0. 
UCHUÙ YÙU: chæ tính G khi: 0,3 < Lav < 7; 5 < h’ < 
20; 20 0. 
Caùc giôùi haïn khi tính SLI: 50 < I80 < 7000; 1 < I80/I88 < 50; 0,007 < F < 0,4 
TI (%) Ñaùnh giaù haïn cheá choùi loùa 
> 20 
10 
< 10 
Keùm (Xaáu). 
Vöøa phaûi. 
Toát. 
Chæ soá haïn cheá 
choùi loùa G 
Ñaùnh giaù 
<3 
5 
7 
Keùm 
Vöøa phaûi 
Toát 
95 
c. UÑaùnh giaù chæ soá haïn cheá choùi loùa G: 
Thöïc nghieäm cho thaáy khi moät thieát keá ñaït khoâng gaây choùi loùa maát tieän nghi, thì cuõng ñaït khoâng 
gaây choùi loùa maát khaû naêng quan saùt. Do ñoù, neáu moät thieát keá chieáu saùng coù Chæ soá haïn cheá choùi 
loùa G ñaït, thì coù theå khoâng caàn tính Ñoä taêng ngöôõng töông ñoái TI cho thieát keá naøy. 
V. UQUANG PHOÅ CUÛA ÑEØNU: 
Caùc nghieân cöùu thöïc nghieäm xem xeùt quang phoå caùc loaïi ñeøn cho thaáy moät nhaän xeùt quan 
troïng raèng: ñeøn sodium thaáp aùp (LPS) duøng cho chieáu saùng giao thoâng toát hôn ñeøn thuûy ngaân 
cao aùp (HPMV): 
- Ñoä neùt thò giaùc cao hôn: vôùi ñeøn HPMV, maët ñöôøng phaûi ñöôïc chieáu saùng vôùi ñoä choùi hôn 
1,5 laàn so vôùi khi duøng ñeøn LPS ñeå coù cuøng moät ñoä neùt thò giaùc cho ngöôøi laùi xe; 
- Caûm nhaän toác ñoä toát hôn; 
- Ít choùi loùa maát tieän nghi hôn; 
- Hoài phuïc thò giaùc sau choùi mau hôn. 
Ñeøn cao aùp sodium (HPS) cuõng toát hôn ñeøn HPMV nhöng khoâng roõ neùt baèng ñeøn LPS. 
VI. UBOÁ TRÍ ÑEØN VAØ TAÙC DUÏNG DAÃN ÑÖÔØNGU: 
Caùc caùch boá trí ñeøn thöôøng phuï thuoäc vaøo ñoä roäng ñöôøng, vaø hieäu quaû daãn ñöôøng (traùnh nhaàm 
laãn höôùng ñöôøng). 
1. UCaùc caùch boá trí ñeønU: 
Moät beân Hai beân so le Hai beân ñoái xöùng Treân giaûi phaân caùch 
khi l1,5h khi giaûi ph.caùch 1,5- 6m 
96 
Boá trí treân daây treo 
Khi giaûi phaân caùch < 1m, ngöôøi ta cuõng boá trí ñeøn theo hai beân. 
Ngoaøi ra ngöôøi ta coù theå boá trí ñeøn treân daây treo, nhaát laø ñöôøng ñoâi noäi thò ôû 
thaønh phoá lôùn, khi hai beân laø cao oác. Vôùi boá trí daây treo ngöôøi ta troàng caùc coät 
cao ôû giaûi phaân caùch, caùch nhau töø 60 ñeán 90m, giaêng caùp theùp chòu löïc giöõa 
caùc coät, roài treo ñeøn treân ñoù, caùch nhau töø 10 ñeán 20m. 
Heä thoáng daây treo ñeøn cho: heä soá ñoàng ñeàu cao, ít choùi loùa, ñoä nhìn roõ cao hôn 
(nhaát laø trong nhöõng ñieàu lieän thôøi tieát xaáu). 
Trong caùc caùch boá trí ñeøn, hieäu quaû daãn ñöôøng toát nhaát vôùi boá trí daây treo, khi 
cho caùc ñeøn saùt nhau, vaø keùm nhaát vôùi boá trí hai beân so le. 
2. UCaùch boá trí ñeøn treân ñoaïn ñöôøng congU: 
Khi baùn kính cong > 1000m, boá trí nhö ñöôøng thaúng. Khi baùn kính cong < 1000m, coät ñeøn ñaët ôû 
phía ngoaøi ñoaïn cong, vôùi khoaûng coät thu nhoû 0,7l. 
Neáu l < 1,5h, boá trí theâm ñeøn phuï ôû phí trong ñöôøng cong. 
3. UBoá trí ñeøn taïi caùc giao loä U: 
 UÑöôøng chính vôùi ñöôøng phuïU UVôùi ñöôøng coù giaûi phaân caùch 
UHai ñöôøng chính giao nhauU 
UVoøng xoayU 
97 
 UÑöôøng reõ cho xe gaén maùyU 
 UBoá trí coät cao taïi giao loä 
VII. UCHOÙA ÑEØN ÑÖÔØNGU: 
1. UCaùc loaïi ñeøn ñöôøng trang trí ñoâ thòU: 
a- UÑeøn ñaàu truïU: 
* Kieåu daùng myõ thuaät, coå ñieån, vöøa chieáu 
saùng vöøa trang trí. Ñeøn naøy hay ñöôïc thieát 
keá chieáu saùng nhöõng phoá trung taâm, ñoâng 
ñuùc nhöng toác ñoä vaän chuyeån khoâng cao 
laém. 
*Ñeøn laép treân truï 4-5m, coâng suaát boùng ñeøn 
(cao aùp) khoâng quaù 150W. Ñeøn coù keát caáu 
kín nöôùc toát, phaàn kính choáng va ñaäp. Choùa ñeøn tieâu bieåu: Ñeøn 
BELGICA cuûa haõng Shredere. (aûnh Schredere). 
b- UÑeøn truï saùngU: 
* Vừa chiếu sáng 
vừa trang trí cảnh 
quan. Tạo ấn 
tượng đặc biệt cho khu vực được lắp đặt. 
 * Kết cấu vững chắc, độ chịu 
lực cao. 
 * Boä quang hoïc goàm choùa 
phaûn quang vaø oáng nhöïa ñuïc 
daøi 2 -3m, chiều cao có thể 
thay đổi. 
 * Ñeøn duøng boùng Metal 
Halide 70-150W. 
Thích hôïp cho phoá ñi boä, coâng vieân, caûnh quan tröôùc dinh thöï. 
Choùa ñeøn tieâu bieåu: ñeøn NEMO cuûa haõng Schredere. Leuven, Bæ (aûnh Schdere ) 
98 
c- UÑeøn treoU: 
* Treo treân coät cao 
4-5m, duøng vôùi 
ñeøn phoùng ñieän 50 
– 150W. 
* Ñeøn coù keát caáu 
vöõng chaéc. Boä 
phaän quang hoïc 
kín nöôùc, boùng chòu ñöôïc va ñaäp. 
* Kieåu daùng myõ thuaät, coå ñieån, thích hôïp 
vôùi nhieàu loaïi caàn ñeøn taïo daùng, vöøa 
chieáu saùng vöøa trang trí cho caûnh quan ñoâ 
thò. Choùa ñeøn tieâu bieåu: ñeøn ALBANY cuûa haõng Schredere. (aûnh Schredere). 
2. UCaùc ñeøn ñöôøng coät caoU: 
a- UChoùa ñeøn kieåu corbra-head côõ nhoûU: 
* Độ kín bộ quang học IP 66, 
 kiểu dáng nhỏ gọn. Sử dụng với 
nhiều loại bóng từ 50 đến 150w. 
* Kết cấu vững chắc, dễ dàng 
bảo dưỡng. Thích hợp cho chiếu 
sáng đường nhỏ, khu đô thị, ngõ xóm. 
* Chóa đèn tiêu biểu: Đèn NANO của hãng Schrédere. 
(ảnh Schredere -Việt Nam) 
b- UChoùa ñeøn kieåu corbra-head thoâng duïngU: 
* Goïn, höõu duïng, beàn vöõng. 
Cuøng moät kieåu, coù vaøi côõ 
choùa. 
* Duøng ñöôïc caùc loaïi ñeøn 
phoùng ñieän, coâng suaát töø 50w ñeán 400w. 
(Höông loä 25, TP.Hoà Chí Minh (aûnh Schredere-VieätNam) 
99 
* Thaân ñeøn thöôøng laøm baèng hôïp kim nhoâm, chuïp chòu va ñaäp, baèng nhöïa hoaëc thuûy tinh, ñoä kín 
IP54 ñeán IP65. Ñeøn coù theå laép vôùi caàn ñeøn hoaëc laép ñaàu truï, thích hôïp cho nhieàu loaïi ñöôøng. 
* Söû duïng nhieàu boä phaûn xaï khaùc nhau, coù theå ñieàu chænh boùng, thay boùng deã daøng. Choùa ñeøn tieâu 
bieåu: Z1 / Z2 / Z2-SUPER cuûa haõng Schredeøre. 
c- UChoùa ñeøn kieåu hoäp giaøy, laép moâ-ñunU: 
* Đèn đa dụng, có thể sử dung với nhiều bộ 
quang học khác nhau tùy đặc điểm của đường. 
* Bộ quang học kép giúp duy trì sự chiếu sáng 
nếu có một bóng bị hỏng . 
* Kết cấu mô-đun, giúp có thể lắp nhiều đèn lên 
cùng một đầu. 
* Kết cấu 
vững chắc, tiết 
kiệm chi phí 
đầu tư, lắp đặt, 
bảo dưỡng. 
(Đường cao tốc Pháp, ảnh 
Schredere) 
* Phần quang có cấp bảo vệ IP66. 
Bộ linh kiện lắp rời, dễ bảo 
dưỡng. Bóng đèn có thể chỉnh 
được. Có thể lắp các bóng phóng 
điện từ 150w – 600w. 
* Chóa đèn tiêu biểu: đèn TXN 
của hãng Schredere. 
3- UÑeøn ñöôøng ñaït chuaånU: 
ÔÛ Vieät Nam, moät boä ñeøn 
ñöôøng ñaït chuaån phaûi ñaït tieâu 
chuaån TCVN 5828:1994, vôùi 
caùc yeâu caàu kyõ thuaät toùm taét 
nhö sau: 
100 
- Duøng ñeøn phoùng ñieän trong chaát khí (HID), ñieän aùp 220V, taàn soá 50Hz; 
- Ñöôøng cong phaân boá cöôøng ñoä saùng (IDC) coù daïng baùn roäng nhö sau: 
- Caáp baûo veä toái thieåu IP23; 
- Ñieän trôû caùch ñieän giöõa caùc phaàn mang 
ñieän vaø voû kim loaïi ≥ 2Mohm (sau khi thöû 
noùng aåm 48 giôø); 
- Baûo veä choáng ñieän giaät Caáp 01; 
- Taám phaûn quang coù heä soá phaûn xaï ≥ 0,8; 
taám kieáng baûo veä coù heä soá xuyeân saùng ≥ 0,85. 
- Coù ghi nhaõn ñaày ñuû: teân cô sôû saûn xuaát, kieåu ñeøn, coâng suaát vaø ñieän aùp danh ñònh. 
Goùc α (o) Cöôøng ñoä saùng I (cd) ≤ 
75 
80 
85 
90 
200 
80 
25 
20