Hệ thống chuẩn mực kiểm toán Việt Nam - Chuẩn mực kiểm toán số 250: Xem xét tính tuân thủ pháp luật và các quy định trong kiểm toán Báo cáo tài chính

nh, kiểm toán 
viên phải có trách nhiệm báo cáo những hành vi này với các cơ quan Nhà nước 
có thẩm quyền, thông báo với đại diện chủ sở hữu của đơn vị được kiểm toán 
(Chủ tịch công ty, Hội đồng quản trị, Hội đồng thành viên và đại diện chủ sở 
hữu khác (nếu có) theo quy định của pháp luật) và các đối tượng bên ngoài đơn 
vị được kiểm toán (nếu có). Nếu nghi ngờ có hành vi không tuân thủ pháp luật 
và các quy định, kiểm toán viên phải thực hiện các thủ tục kiểm toán bổ sung để 
làm rõ những nghi ngờ này, đồng thời phải xác định xem liệu kiểm toán viên có 
trách nhiệm báo cáo về các nghi ngờ này với các cơ quan Nhà nước có thẩm 
quyền, thông báo với đại diện chủ sở hữu và các đối tượng bên ngoài đơn vị 
được kiểm toán hay không (xem hướng dẫn tại đoạn A19 - A20 Chuẩn mực 
này). 
Tài liệu, hồ sơ kiểm toán 
29. Theo quy định tại đoạn 08 - 11 và hướng dẫn tại đoạn A6 Chuẩn mực kiểm toán 
Việt Nam số 230, kiểm toán viên phải lưu vào hồ sơ kiểm toán các tài liệu về 
những hành vi không tuân thủ pháp luật và các quy định đã được phát hiện hoặc 
nghi ngờ, cũng như kết quả thảo luận với Ban Giám đốc, Ban quản trị và các bên 
liên quan ngoài đơn vị được kiểm toán (xem hướng dẫn tại đoạn A21 Chuẩn 
mực này). 
Mối quan hệ với kiểm toán viên khác 
29VN. Trong trường hợp kiểm toán viên và doanh nghiệp kiểm toán tiền nhiệm rút 
khỏi hợp đồng kiểm toán khi phát hiện đơn vị được kiểm toán có hành vi không 
tuân thủ pháp luật và các quy định, nếu kiểm toán viên hiện tại yêu cầu cung 
cấp thông tin về đơn vị được kiểm toán thì kiểm toán viên tiền nhiệm phải có 
trách nhiệm: 
(a) Nếu đơn vị được kiểm toán cho phép thảo luận về công việc của họ thì kiểm 
toán viên tiền nhiệm phải đưa ra những thông tin về hành vi không tuân 
thủ pháp luật và các quy định, lý do chấm dứt hợp đồng và các khuyến 
nghị (nếu có); 
CÔNG TY TNHH KẾ TOÁN, KIỂM TOÁN VIỆT NAM 
CHI NHÁNH HẢI PHÒNG 
Số 9 Đoạn Xá (đối diện Kho Chè Hương) - Đông Hải I - Hải An - Hải Phòng 
Tel: 031 3726 859 | Fax: 031 3615 836 | www.vnaahp.vn 
(b) Nếu đơn vị được kiểm toán không cho phép thảo luận về công việc của họ 
thì kiểm toán viên tiền nhiệm cũng phải thông báo về việc không cho phép 
này cho kiểm toán viên hiện tại. 
III/ HƯỚNG DẪN ÁP DỤNG 
Khi thực hiện Chuẩn mực này cần tham khảo Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam số 200 
Trách nhiệm tuân thủ pháp luật và các quy định (hướng dẫn đoạn 03 - 08 Chuẩn 
mực này) 
A1. Trách nhiệm của Ban Giám đốc đơn vị được kiểm toán, dưới sự giám sát của 
Ban quản trị đơn vị, là đảm bảo rằng các hoạt động của đơn vị được thực hiện 
theo pháp luật và các quy định. Pháp luật và các quy định có thể ảnh hưởng đến 
báo cáo tài chính của đơn vị theo nhiều cách khác nhau: ví dụ, phần lớn là trực 
tiếp ảnh hưởng đến các thuyết minh cụ thể trên báo cáo tài chính của đơn vị 
hoặc đưa ra khuôn khổ về lập và trình bày báo cáo tài chính. Pháp luật và các 
quy định này cũng có thể thiết lập các quyền và nghĩa vụ hợp pháp của đơn vị, 
trong đó, một số quyền và nghĩa vụ này được ghi nhận trong báo cáo tài chính 
của đơn vị. Đồng thời, pháp luật và các quy định cũng có thể quy định các khoản 
phạt trong trường hợp không tuân thủ. 
A2. Một số chính sách và thủ tục dưới đây có thể giúp đơn vị ngăn ngừa, phát hiện 
hành vi không tuân thủ pháp luật và các quy định: 
(1) Nắm bắt kịp thời yêu cầu của pháp luật và các quy định, đồng thời đảm bảo 
rằng các thủ tục hoạt động được thiết kế để đáp ứng các yêu cầu đó; 
(2) Thiết lập và vận hành hệ thống kiểm soát nội bộ thích hợp; 
(3) Xây dựng, công bố và thực hiện các quy tắc hành xử trong hoạt động của 
đơn vị; 
(4) Đảm bảo tất cả cán bộ, nhân viên của đơn vị đều được tập huấn và nắm rõ 
các quy tắc hành xử trong hoạt động của đơn vị; 
(5) Theo dõi việc tuân thủ các quy tắc hành xử trong hoạt động và có hình thức 
kỷ luật phù hợp đối với các trường hợp vi phạm; 
(6) Sử dụng dịch vụ tư vấn pháp luật để hỗ trợ việc nắm bắt các yêu cầu của 
pháp luật và các quy định; 
(7) Lưu trữ đầy đủ các văn bản pháp luật và các quy định quan trọng mà đơn 
vị phải tuân thủ trong lĩnh vực hoạt động của đơn vị và những tài liệu về 
các khiếu nại tranh chấp. 
Đối với một số đơn vị lớn, các chính sách và thủ tục này có thể được hỗ trợ bằng 
cách giao trách nhiệm phù hợp cho: 
(8) Bộ phận kiểm toán nội bộ; 
CÔNG TY TNHH KẾ TOÁN, KIỂM TOÁN VIỆT NAM 
CHI NHÁNH HẢI PHÒNG 
Số 9 Đoạn Xá (đối diện Kho Chè Hương) - Đông Hải I - Hải An - Hải Phòng 
Tel: 031 3726 859 | Fax: 031 3615 836 | www.vnaahp.vn 
(9) Ban kiểm soát; 
(10) Bộ phận quản lý việc tuân thủ pháp luật. 
Trách nhiệm của kiểm toán viên 
A3. Hành vi không tuân thủ pháp luật và các quy định của đơn vị có thể dẫn đến sai 
sót trọng yếu trong báo cáo tài chính. Việc phát hiện ra hành vi không tuân thủ, 
dù có trọng yếu hay không, có thể ảnh hưởng đến các khía cạnh khác của cuộc 
kiểm toán, như sự cân nhắc của kiểm toán viên về tính chính trực của Ban Giám 
đốc hoặc nhân viên đơn vị được kiểm toán. 
A4. Thông thường, một hành vi có được coi là không tuân thủ pháp luật và các quy 
định hay không là vấn đề có tính pháp lý vượt qua năng lực chuyên môn của 
kiểm toán viên. Tuy nhiên, kiến thức, kinh nghiệm và hiểu biết của kiểm toán 
viên về đơn vị được kiểm toán và lĩnh vực kinh doanh có thể là những cơ sở để 
giúp kiểm toán viên nhận diện một số hành động có thể là không tuân thủ pháp 
luật và các quy định. 
A5. Theo một số quy định của pháp luật, kiểm toán viên có thể phải báo cáo cụ thể 
về tính tuân thủ pháp luật và các quy định của đơn vị được kiểm toán như một 
phần của cuộc kiểm toán báo cáo tài chính. Trong trường hợp này, đoạn 38 
Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam số 700 và đoạn 11 Chuẩn mực kiểm toán Việt 
Nam số 800 quy định cách trình bày về trách nhiệm này trong báo cáo kiểm 
toán. Hơn nữa, nếu có các yêu cầu báo cáo đặc biệt theo pháp luật, kiểm toán 
viên có thể phải đưa vào kế hoạch kiểm toán các thủ tục kiểm tra đối với việc 
tuân thủ pháp luật và các quy định. 
Lưu ý khi kiểm toán các đơn vị trong lĩnh vực công 
A6. Trong lĩnh vực công, kiểm toán viên có thể có thêm trách nhiệm kiểm toán về 
tính tuân thủ pháp luật và các quy định liên quan đến kiểm toán báo cáo tài 
chính hoặc có thể mở rộng đến các khía cạnh hoạt động khác của đơn vị. 
Xem xét của kiểm toán viên về tính tuân thủ pháp luật và các quy định 
Tìm hiểu về khuôn khổ pháp luật và quy định (hướng dẫn đoạn 12 Chuẩn mực này) 
A7. Để hiểu biết về khuôn khổ pháp luật và các quy định cũng như sự tuân thủ của 
đơn vị được kiểm toán, kiểm toán viên có thể: 
(1) Sử dụng các kiến thức hiện có của kiểm toán viên liên quan đến lĩnh vực 
kinh doanh của đơn vị, các quy định và các yếu tố bên ngoài; 
(2) Cập nhật hiểu biết về pháp luật và các quy định có ảnh hưởng trực tiếp đến 
việc xác định các số liệu và thuyết minh trình bày trong báo cáo tài chính; 
(3) Trao đổi với Ban Giám đốc đơn vị được kiểm toán về pháp luật và các quy 
định khác có ảnh hưởng lớn đến hoạt động của đơn vị; 
CÔNG TY TNHH KẾ TOÁN, KIỂM TOÁN VIỆT NAM 
CHI NHÁNH HẢI PHÒNG 
Số 9 Đoạn Xá (đối diện Kho Chè Hương) - Đông Hải I - Hải An - Hải Phòng 
Tel: 031 3726 859 | Fax: 031 3615 836 | www.vnaahp.vn 
(4) Trao đổi với Ban Giám đốc đơn vị về những chính sách và thủ tục của đơn 
vị liên quan đến việc tuân thủ pháp luật và các quy định; 
(5) Trao đổi với Ban Giám đốc đơn vị về những chính sách hoặc thủ tục mà đơn 
vị đang áp dụng để phát hiện, đánh giá và giải quyết các khiếu nại tranh 
chấp. 
Pháp luật và các quy định có ảnh hưởng trực tiếp đến việc xác định các số liệu và 
thuyết minh trọng yếu trong báo cáo tài chính (hướng dẫn đoạn 13 Chuẩn mực này) 
A8. Một số luật và các quy định lâu đời, rộng rãi được đơn vị kiểm toán và các đơn 
vị khác trong cùng lĩnh vực hoạt động biết đến và có liên quan đến báo cáo tài 
chính của đơn vị (như đã nêu tại đoạn 06(a) Chuẩn mực này). Các luật và quy 
định này liên quan tới các vấn đề như: 
(1) Hình thức và nội dung của báo cáo tài chính; 
(2) Các vấn đề báo cáo tài chính mang tính đặc thù của lĩnh vực hoạt động; 
(3) Hạch toán các giao dịch theo các hợp đồng với Chính phủ; hoặc 
(4) Trích trước hoặc ghi nhận các chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp. 
Một số điều khoản trong pháp luật và các quy định trên có thể liên quan trực tiếp 
đến các cơ sở dẫn liệu nhất định trong báo cáo tài chính (ví dụ, tính đầy đủ của 
thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp), trong khi các điều khoản khác có thể liên 
quan trực tiếp đến tổng thể báo cáo tài chính (ví dụ, các báo cáo cần thiết để tạo 
thành một bộ báo cáo tài chính đầy đủ). Mục đích của quy định tại đoạn 13 
Chuẩn mực này là kiểm toán viên phải thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán 
thích hợp liên quan đến các số liệu và thuyết minh trong báo cáo tài chính theo 
các điều khoản của pháp luật và các quy định có liên quan. 
Hành vi không tuân thủ các điều khoản khác của pháp luật và các quy định nói 
trên có thể dẫn đến các khoản phạt, kiện tụng, tranh chấp hoặc hậu quả khác cho 
đơn vị mà chi phí cho các vụ việc này có thể cần phải được phản ánh trong báo 
cáo tài chính, nhưng không được coi là có ảnh hưởng trực tiếp đối với báo cáo 
tài chính như đã nêu tại đoạn 06(a) Chuẩn mực này. 
Thủ tục để xác định các hành vi không tuân thủ pháp luật và các quy định khác 
(hướng dẫn đoạn 14 Chuẩn mực này) 
A9. Kiểm toán viên cần đặc biệt lưu ý đến một số luật và quy định khác mà các luật 
và quy định này có ảnh hưởng lớn đến các hoạt động của đơn vị (như đã nêu tại 
đoạn 06(b) Chuẩn mực này). Hành vi không tuân thủ pháp luật và các quy định 
có ảnh hưởng lớn đến hoạt động của đơn vị có thể làm cho đơn vị ngừng hoạt 
động, hoặc gây nghi ngờ về khả năng hoạt động liên tục của đơn vị. Ví dụ, hành 
vi không tuân thủ các yêu cầu về giấy phép của đơn vị, hoặc không tuân thủ các 
yêu cầu để được thực hiện các quyền khác trong hoạt động của đơn vị có thể gây 
ra ảnh hưởng nói trên (như việc không tuân thủ các quy định về vốn hoặc quy 
CÔNG TY TNHH KẾ TOÁN, KIỂM TOÁN VIỆT NAM 
CHI NHÁNH HẢI PHÒNG 
Số 9 Đoạn Xá (đối diện Kho Chè Hương) - Đông Hải I - Hải An - Hải Phòng 
Tel: 031 3726 859 | Fax: 031 3615 836 | www.vnaahp.vn 
định về đầu tư đối với một ngân hàng). Cũng có nhiều luật và các quy định liên 
quan chủ yếu đến hoạt động của đơn vị mà thường không ảnh hưởng đến báo 
cáo tài chính và không được lưu trữ trong hệ thống thông tin liên quan đến báo 
cáo tài chính của đơn vị. 
A10. Do các luật và quy định khác có thể có ảnh hưởng khác nhau đến báo cáo tài 
chính, phụ thuộc vào đặc thù hoạt động của đơn vị, các thủ tục kiểm toán quy 
định tại đoạn 14 Chuẩn mực này hướng kiểm toán viên tập trung vào các trường 
hợp không tuân thủ pháp luật và các quy định có thể gây ảnh hưởng trọng yếu 
đối với báo cáo tài chính. 
Hành vi không tuân thủ được kiểm toán viên phát hiện thông qua các thủ tục kiểm 
toán khác (hướng dẫn đoạn 15 Chuẩn mực này) 
A11. Các thủ tục kiểm toán được thực hiện để hình thành ý kiến kiểm toán về báo cáo 
tài chính có thể giúp cho kiểm toán viên nhận thấy hành vi không tuân thủ hoặc 
nghi ngờ không tuân thủ pháp luật và các quy định. Ví dụ, các thủ tục kiểm toán 
này có thể bao gồm: 
(1) Xem xét các biên bản họp; 
(2) Trao đổi với Ban Giám đốc và chuyên gia tư vấn pháp luật nội bộ của đơn 
vị được kiểm toán hoặc chuyên gia tư vấn pháp luật bên ngoài liên quan tới 
việc kiện tụng tranh chấp, khiếu nại và bồi thường; 
(3) Thực hiện các thủ tục kiểm tra chi tiết các nhóm giao dịch, số dư tài khoản 
hoặc thông tin thuyết minh. 
Giải trình bằng văn bản (hướng dẫn đoạn 16 Chuẩn mực này) 
A12. Do ảnh hưởng của pháp luật và các quy định đối với báo cáo tài chính có thể 
khác nhau đáng kể, các giải trình bằng văn bản sẽ cung cấp bằng chứng kiểm 
toán cần thiết về nhận thức của Ban Giám đốc đối với hành vi không tuân thủ 
hoặc nghi ngờ có hành vi không tuân thủ pháp luật và các quy định mà có thể 
gây ảnh hưởng trọng yếu đến báo cáo tài chính. Tuy nhiên, theo quy định tại 
đoạn 04 Chuẩn mực kiểm toán Việt Nam số 580, bản thân các giải trình bằng 
văn bản không cung cấp đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp và do đó không 
ảnh hưởng đến tính chất và phạm vi của các bằng chứng kiểm toán khác được 
kiểm toán viên thu thập. 
Các thủ tục kiểm toán khi phát hiện hoặc nghi ngờ có hành vi không tuân thủ 
Dấu hiệu của hành vi không tuân thủ pháp luật và các quy định (hướng dẫn đoạn 18 
Chuẩn mực này) 
A13. Nếu kiểm toán viên nhận thấy sự tồn tại hay có thông tin về các vấn đề sau, thì 
đó có thể là dấu hiệu của hành vi không tuân thủ pháp luật và các quy định: 
(1) Đã có sự điều tra của các cơ quan quản lý và cơ quan Nhà nước có liên 
quan hoặc có các khoản thanh toán tiền phạt, bồi thường; 
CÔNG TY TNHH KẾ TOÁN, KIỂM TOÁN VIỆT NAM 
CHI NHÁNH HẢI PHÒNG 
Số 9 Đoạn Xá (đối diện Kho Chè Hương) - Đông Hải I - Hải An - Hải Phòng 
Tel: 031 3726 859 | Fax: 031 3615 836 | www.vnaahp.vn 
(2) Có những khoản thanh toán cho những dịch vụ không rõ ràng hoặc các 
khoản cho vay đối với các bên tư vấn, các bên liên quan, nhân viên của đơn 
vị hoặc nhân viên của cơ quan quản lý Nhà nước; 
(3) Các khoản hoa hồng bán hàng hoặc phí đại lí quá cao so với mức thông 
thường của đơn vị hoặc so với các đơn vị khác cùng ngành hoặc so với giá 
trị thực tế của dịch vụ nhận được; 
(4) Giá mua quá cao hoặc quá thấp so với giá thị trường; 
(5) Các khoản thanh toán bất thường bằng tiền mặt hoặc bằng séc do người 
cầm séc thụ hưởng; 
(6) Các giao dịch bất thường với những công ty đăng kí kinh doanh tại những 
nước có nhiều ưu đãi về thuế; 
(7) Thanh toán hàng hóa và dịch vụ cho một nước khác với xuất xứ của hàng 
hóa, dịch vụ đó; 
(8) Các khoản thanh toán không có chứng từ hợp lệ; 
(9) Hệ thống thông tin không có khả năng theo dõi và lưu lại các hoạt động 
truy cập, thay đổi trong hệ thống hoặc không cung cấp được các bằng 
chứng đầy đủ, dù là do thiết kế hay do sai sót; 
(10) Những nghiệp vụ không được phê duyệt hoặc những nghiệp vụ ghi chép 
sai; 
(11) Nhận xét tiêu cực của báo chí. 
Các vấn đề liên quan đến đánh giá của kiểm toán viên (hướng dẫn đoạn 18(b) Chuẩn 
mực này) 
A14. Các vấn đề liên quan đến đánh giá của kiểm toán viên về ảnh hưởng có thể có 
đối với báo cáo tài chính bao gồm: 
(1) Hậu quả có thể có về tài chính của hành vi không tuân thủ pháp luật và các 
quy định trên báo cáo tài chính như tiền phạt, thiệt hại, nguy cơ bị tịch biên 
tài sản, buộc đơn vị được kiểm toán phải ngừng hoạt động và kiện tụng, 
tranh chấp; 
(2) Liệu hậu quả có thể có về tài chính có phải được trình bày trong phần 
thuyết minh báo cáo tài chính hay không; 
(3) Liệu các hậu quả có thể có về tài chính có nghiêm trọng tới mức tính trung 
thực và hợp lý của báo cáo tài chính bị nghi ngờ hoặc có thể làm sai lệch 
báo cáo tài chính hay không. 
Các thủ tục kiểm toán (hướng dẫn đoạn 19 Chuẩn mực này) 
A15. Kiểm toán viên có thể thảo luận những phát hiện với Ban quản trị đơn vị được 
kiểm toán khi Ban quản trị có thể cung cấp thêm các bằng chứng kiểm toán. Ví 
CÔNG TY TNHH KẾ TOÁN, KIỂM TOÁN VIỆT NAM 
CHI NHÁNH HẢI PHÒNG 
Số 9 Đoạn Xá (đối diện Kho Chè Hương) - Đông Hải I - Hải An - Hải Phòng 
Tel: 031 3726 859 | Fax: 031 3615 836 | www.vnaahp.vn 
dụ, kiểm toán viên có thể xác nhận rằng Ban quản trị có những hiểu biết tương 
tự về hoàn cảnh và các tình huống liên quan đến các giao dịch hoặc sự kiện dẫn 
đến khả năng có thể xảy ra hành vi không tuân thủ pháp luật và các quy định. 
A16. Nếu Ban Giám đốc đơn vị hoặc Ban quản trị (khi thích hợp) không cung cấp đầy 
đủ thông tin cho kiểm toán viên để chứng minh rằng trên thực tế đơn vị vẫn tuân 
thủ pháp luật và các quy định thì kiểm toán viên có thể xem xét tham khảo ý 
kiến của chuyên gia tư vấn pháp luật nội bộ hoặc chuyên gia tư vấn pháp luật 
bên ngoài của đơn vị về việc áp dụng pháp luật và các quy định trong các hoàn 
cảnh cụ thể này, bao gồm cả khả năng xảy ra gian lận, và ảnh hưởng có thể có 
đến báo cáo tài chính. Nếu kiểm toán viên coi việc tham khảo ý kiến chuyên gia 
tư vấn pháp luật của đơn vị là không thích hợp hoặc không thỏa mãn với ý kiến 
tư vấn này, kiểm toán viên có thể xem xét tham khảo ý kiến chuyên gia tư vấn 
pháp luật của doanh nghiệp kiểm toán về khả năng tồn tại hành vi vi phạm luật 
hoặc các quy định, các hậu quả pháp lý có thể có, kể cả khả năng xảy ra gian lận 
và những thủ tục kiểm toán viên cần tiến hành thêm (nếu cần). 
Đánh giá ảnh hưởng của hành vi không tuân thủ (hướng dẫn đoạn 21 Chuẩn mực 
này) 
A17. Theo quy định tại đoạn 21 Chuẩn mực này, kiểm toán viên phải đánh giá ảnh 
hưởng của những hành vi không tuân thủ đối với những khía cạnh khác của cuộc 
kiểm toán, bao gồm việc đánh giá rủi ro của kiểm toán viên và độ tin cậy của các 
giải trình bằng văn bản. Ảnh hưởng của các hành vi không tuân thủ cụ thể do 
kiểm toán viên phát hiện phụ thuộc vào mối quan hệ giữa việc thực hiện và che 
dấu (nếu có) các hành vi vi phạm và mối quan hệ giữa các hoạt động kiểm soát 
cụ thể và mức độ liên quan của các cấp quản lý hoặc nhân viên của đơn vị được 
kiểm toán, đặc biệt là khi có dấu hiệu cho thấy có sự tham gia của người có thẩm 
quyền cao nhất trong đơn vị. 
A18. Trong trường hợp hãn hữu, kiểm toán viên có thể xem xét việc rút khỏi cuộc 
kiểm toán, nếu pháp luật cho phép, khi Ban Giám đốc hoặc Ban quản trị không 
thực hiện các biện pháp xử lý mà kiểm toán viên cho là cần thiết trong hoàn 
cảnh cụ thể, kể cả khi hành vi không tuân thủ đó không ảnh hưởng trọng yếu đến 
báo cáo tài chính. Khi quyết định có cần thiết phải rút khỏi cuộc kiểm toán hay 
không, kiểm toán viên có thể tham khảo ý kiến của chuyên gia tư vấn pháp luật. 
Nếu không thể rút khỏi cuộc kiểm toán, kiểm toán viên có thể xem xét biện pháp 
thay thế, bao gồm việc mô tả hành vi không tuân thủ trong đoạn “Các vấn đề 
khác” trong báo cáo kiểm toán (theo quy định tại đoạn 08 Chuẩn mực kiểm toán 
Việt Nam số 706). 
Báo cáo về phát hiện hoặc nghi ngờ có hành vi không tuân thủ 
Báo cáo về hành vi không tuân thủ cho cơ quan có thẩm quyền (hướng dẫn đoạn 28 
Chuẩn mực này) 
CÔNG TY TNHH KẾ TOÁN, KIỂM TOÁN VIỆT NAM 
CHI NHÁNH HẢI PHÒNG 
Số 9 Đoạn Xá (đối diện Kho Chè Hương) - Đông Hải I - Hải An - Hải Phòng 
Tel: 031 3726 859 | Fax: 031 3615 836 | www.vnaahp.vn 
A19. Trách nhiệm nghề nghiệp của kiểm toán viên trong việc duy trì tính bảo mật 
thông tin của khách hàng có thể không cho phép kiểm toán viên thông báo với 
bên thứ ba ngoài đơn vị được kiểm toán về việc kiểm toán viên đã xác định hay 
nghi ngờ có hành vi không tuân thủ pháp luật và các quy định. Tuy nhiên, trong 
một số trường hợp, pháp luật hoặc tòa án có thể bắt buộc kiểm toán viên không 
tuân thủ trách nhiệm bảo mật thông tin này. Ví dụ, kiểm toán viên thực hiện 
kiểm toán báo cáo tài chính của các tổ chức tài chính có thể có trách nhiệm báo 
cáo với các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền giám sát về các hành vi không 
tuân thủ đã xảy ra hoặc nghi ngờ có thể xảy ra. Đồng thời, theo quy định của 
pháp luật, kiểm toán viên có thể có trách nhiệm báo cáo các sai sót cho các cơ 
quan Nhà nước có thẩm quyền trong trường hợp Ban Giám đốc và Ban quản trị 
đơn vị được kiểm toán không thực hiện sửa chữa sai sót này. Kiểm toán viên có 
thể cân nhắc việc tham khảo ý kiến chuyên gia tư vấn pháp luật để xác định các 
hành động thích hợp. 
Lưu ý khi kiểm toán các đơn vị trong lĩnh vực công 
A20. Khi kiểm toán các đơn vị trong lĩnh vực công, kiểm toán viên có thể có nghĩa vụ 
phải báo cáo với cơ quan quản lý Nhà nước hoặc phải trình bày trong báo cáo 
kiểm toán về các trường hợp không tuân thủ pháp luật và các quy định. 
Tài liệu, hồ sơ kiểm toán (hướng dẫn đoạn 29 Chuẩn mực này) 
A21. Tài liệu của kiểm toán viên về những phát hiện liên quan đến việc xác định hoặc 
nghi ngờ có hành vi không tuân thủ pháp luật và các quy định, bao gồm: 
(1) Bản sao các ghi chép hoặc các tài liệu; 
(2) Biên bản thảo luận với Ban Giám đốc, Ban quản trị đơn vị được kiểm toán 
hoặc các đối tượng bên ngoài đơn vị. /. 
*****