Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin trên internet - Võ Thúy Hoa

KỸ NĂNG 
TÌM KIẾM & ĐÁNH GIÁ THÔNG TIN 
TRÊN INTERNET
Trình bày: Võ Thúy Hoa
Phòng Dịch vụ Thông tin TTHL Huế
I. Kỹ năng tìm kiếm thông tin
1. Các thông tin phổ biến trên mạng
- Tin tức, sự kiện
- Thông tin kinh tế
- Thông tin của chính phủ
- Thông tin học thuật
- Văn hóa đại chúng
- Hướng dẫn kỹ năng
- Giải trí
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 2
I. Kỹ năng tìm kiếm thông tin
2. Đặc điểm của thông tin trên Internet
- Được bổ sung và cập nhật liên tục
- Tài liệu không được xử lý bằng bất kỳ một 
hệ thống tiêu chuẩn nào
- Thông tin được tìm kiếm bằng nhiều công 
cụ khác nhau
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 3
I. Kỹ năng tìm kiếm thông tin
3. Có thể tìm được mọi thông tin trên 
Internet?
- Có phải mọi thông tin đều miễn phí?
- Các thông tin khó tìm thấy trên Internet?
+ Các bài báo chuyên ngành toàn văn
+ Các tài liệu cũ, quý hiếm 
+ Chất lượng nội dung 
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 4
I. Kỹ năng tìm kiếm thông tin
4. Tìm kiếm các thông tin học thuật ở đâu?
- Website của các trường đại học
- Website của các viện nghiên cứu
- Các nhà xuất bản
- Các cơ sở dữ liệu chuyên ngành
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 5
I. Kỹ năng tìm kiếm thông tin
5. Tìm tin bằng cách nào?
Search Engines (Máy tìm tin)
- Dễ sử dụng
- Mỗi search engine chỉ tìm một số lượng 
nhất định các trang web, không phải tất 
cả các trang
- Mỗi search engine có những đặc điểm 
khác nhau về tính năng cũng như diện 
bao quát
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 6
I. Kỹ năng tìm kiếm thông tin
5. Tìm tin bằng cách nào?
Một số Search Engines phổ biến
- Google
- AltaVista
- Ask.com
- Yahoo! Search
- Bing
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 7
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 8
I. Kỹ năng tìm kiếm thông tin
5. Tìm tin bằng cách nào?
Một số Search Engines tiếng Việt
- www.timnhanh.com
- www.xalo.vn
- 
- www.diadiem.com
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 9
I. Kỹ năng tìm kiếm thông tin
5. Tìm tin bằng cách nào?
Directories (Danh mục theo chủ đề)
- Chất lượng của các trang web trong danh
mục này có thể không được kiểm soát
- Không bao quát hết các lĩnh vực trên
Internet
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 10
I. Kỹ năng tìm kiếm thông tin
5. Tìm tin bằng cách nào?
Một số Directories phổ biến
- 
- www.about.com
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 11
I. Kỹ năng tìm kiếm thông tin
5. Tìm tin bằng cách nào?
Gateways (Cổng thông tin)
- Cung cấp thông tin về một lĩnh vực cụ thể
- Thông tin được tổ chức theo thứ bậc
- Thông tin đã được kiểm chứng nên có
chất lượng
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 12
I. Kỹ năng tìm kiếm thông tin
5. Tìm tin bằng cách nào?
Gateways tiếng Việt
- Cổng thông tin phát triển Việt Nam:
- Cổng thông tin kinh tế Việt Nam: 
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 13
I. Kỹ năng tìm kiếm thông tin
5. Tìm tin bằng cách nào?
Pathfinders/Subject Guides
(Hướng dẫn tìm thông tin theo chủ đề)
- Ở dạng in hoặc điển tử
- Tập trung vào một lĩnh vực cụ thể
- Do nhân viên thư viện hay chuyên gia 
trong một lĩnh vực tạo ra
- Tương tự cổng thông tin nhưng quy mô
nhỏ hơn
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 14
Tìm kiếm thông tin với
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 15
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 16
Tìm kiếm thông tin với Google
1. Từ khoá:
- Từ có nghĩa rõ ràng, mang tính đặc thù
cao với thông tin cần tìm
- Tránh dùng từ đa nghĩa, bỏ các từ không
có nghĩa
- Sử dụng từ đồng nghĩa, từ có liên quan
khi cần thiết
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 17
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 18
Tìm kiếm thông tin với Google
2. Dấu ngoặc kép “ ”
Sử dụng dấu ngoặc kép khi muốn những từ
trong một cụm từ xuất hiện liền nhau trong một
trang thông tin
“to be or not to be”
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 19
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 20
Tìm kiếm thông tin với Google
3. Dấu “ + ” & dấu “ - ”
- Sử dụng dấu + khi muốn tất cả từ khoá 
được gõ vào ô tìm kiếm đều xuất hiện ở 
mỗi trang thông tin
“lịch bay” + “vietnam airlines”
- Sử dụng dấu - khi muốn loại bỏ bớt
những trang thông tin có chứa từ khoá
nằm sau dấu –
scholarships + nursing -“uk colleges”
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 21
Tìm kiếm thông tin với Google
4. Tìm kiếm với OR
Sử dụng OR khi tìm kiếm những trang web 
bao gồm từ này hoặc từ kia
"học bổng" +"hoa kỳ" OR "anh quốc"
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 22
Tìm kiếm thông tin với Google
5. Tìm kiếm trong một trang web/tên 
miền nhất định
Sử dụng cú pháp:
“nội dung” site:url
"học bổng" site:www.lrc-hueuni.edu.vn
Mở rộng tìm kiếm trong một tên miền cụ thể, 
như .edu, .gov, .org...
"học bổng" site:.edu
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 23
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 24
Tìm kiếm thông tin với Google
6. Dấu “~”
Sử dụng dấu “tương đương” khi muốn tìm cả 
những trang thông tin có chứa các từ liên 
quan hoặc từ đồng nghĩa với từ khóa
~“bệnh tiểu đường”
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 25
Tìm kiếm thông tin với Google
7. Dấu “”
Sử dụng dấu ba chấm “...” giữa hai con số 
để tìm kiếm giá trị trong một phạm vi, ví dụ 
thông tin về một sự kiện, tìm giá của một
mặt hàng, tiểu sử của một nhân vật nổi tiếng 
trong một giai đoạn cụ thể...
barack obama 2000...2013
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 26
Tìm kiếm thông tin với Google
8. Tìm kiếm bằng hình ảnh
- Kéo và thả
- Tải ảnh lên
- Sao chép và dán URL của hình ảnh
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 27
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 28
Tìm kiếm thông tin với Google
9. Tìm kiếm bằng giọng nói
“let it snow”
“how to learn english effectively”
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 29
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 30
Tìm kiếm thông tin với Google
10. Tìm kiếm video
Chọn More | Even More | Videos
“hiệu ứng nhà kính”
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 31
Tìm kiếm thông tin với Google
11. Tìm kiếm thông tin học thuật
Chọn More | Even More | Scholar
Google Scholar (http:scholar.google.com) 
giúp bạn tìm và xác định các bài báo, bài tóm 
tắt có nội dung học thuật và các nguồn tin 
học thuật khác.
“global warming”
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 32
 và một số thủ thuật khác
với Google
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 33
Tìm kiếm theo tệp tin
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 34
Tìm tài liệu ở các dạng file: file .pdf, 
.ppt, .doc, .xls...
Cú pháp
vệ sinh nguồn nước filetype:ppt
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 35
Định nghĩa từ và cụm từ
Cú pháp
define:cancer
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 36
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 37
Tìm các trang có liên quan
Cú pháp
related:
nglish/
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 38
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 39
Xem thời gian 
Cú pháp
time tokyo
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 40
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 41
Xem thời tiết 
Cú pháp
weather hue city
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 42
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 43
Chuyển đổi đơn vị đo lường 
Cú pháp
2 miles to km
78 lbs to kg
28 C to F (hoặc 28 C in F)
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 44
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 45
Tính toán
Cú pháp
100*3.14-cos(83)
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 46
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 47
Lời khuyên
Với Google:
- Tìm kiếm đơn giản
- Bỏ qua lỗi chính tả
- Sử dụng các từ có khả năng xuất hiện nhiều 
trên web
- Càng ít từ kết quả càng nhiều
- Bỏ qua lối viết hoa
- Bỏ qua dấu chấm câu
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 48
II. Kỹ năng đánh giá thông tin
1. Tại sao cần phải đánh giá thông tin trên 
Internet?
- Lưu trữ với số lượng khổng lồ
- Thay đổi liên tục, nhanh chóng và thiếu tính 
ổn định
- Ai cũng có thể xuất bản thông tin lên 
Internet
- Chất lượng thông tin không đồng đều, khó 
kiểm soát
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 49
II. Kỹ năng đánh giá thông tin
2. Tiêu chí đánh giá
a. Tác giả
- Là ai?
- Thông tin về tác giả & địa chỉ liên hệ
- Thông tin về nghề nghiệp, kinh nghiệm, chức vụ, 
quá trình đào tạo của tác giả, hay những thông tin 
chứng thực khác
- Nếu website là của tổ chức/cơ quan: tên của tổ 
chức/cơ quan có được nêu rõ trong tài liệu?
- Kiểm tra tên miền của tài liệu, ưu tiên các tên miền 
có phần mở rộng là .edu, .gov, .org...
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 50
II. Kỹ năng đánh giá thông tin
2. Tiêu chí đánh giá
b. Mục đích
- Lý do thiết lập trang web?
- Đối tượng
- Nội dung có tập trung vào mục đích chuyển 
tải thông tin không?
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 51
II. Kỹ năng đánh giá thông tin
2. Tiêu chí đánh giá
c. Tính cập nhật
- Thời gian tác phẩm được xuất bản
- Thời gian trang web được cập nhật lần cuối
- Tài liệu có thể hiện thông tin về những vấn 
đề hiện tại?
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 52
II. Kỹ năng đánh giá thông tin
2. Tiêu chí đánh giá
d. Độ chính xác
- Thông tin trong tác phẩm lấy từ đâu? Có ghi rõ 
nguồn không?
- Số liệu thống kê trong tác phẩm có được lấy từ 
nguồn đáng tin cậy không?
- Tác phẩm có được các chuyên gia thẩm định 
không?
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 53
II. Kỹ năng đánh giá thông tin
2. Tiêu chí đánh giá
d. Tính khách quan
- Trang web có thể hiện/bị ảnh hưởng bởi một thành 
kiến nào đó?
- Tác phẩm có sử dụng ngôn ngữ kích động?
- Quan điểm của tác giả là gì, có được nêu rõ không?
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 54
II. Kỹ năng đánh giá thông tin
2. Tiêu chí đánh giá
d. Tính bao quát
- Trình bày đầy đủ các khía cạnh của đề tài
- Bài viết hoàn chỉnh hay là bản thảo
- Trang web cung cấp toàn bộ tác phẩm hay chỉ một 
trích đoạn của tác phẩm
- Có xa rời mục đích và đối tượng đích không?
Kỹ năng tìm kiếm và đánh giá thông tin 55
Thank you for listening!