Một số ngành thiết kế trong mỹ thuật ứng dụng - từ quan niệm đến thực trạng đào tạo

Mỹ thuật TP. HCM 
Mỹ thuật ứng dụng là khái niệm ngày nay được dùng trong danh mục mã số đào 
tạo đại học, cao đẳng và thạc sỹ của BGD - ĐT ban hành thay cho khái niệm mỹ thuật 
cơng nghiệp là khái niệm được dùng để chỉ các hoạt động sáng tạo mỹ thuật được đưa 
vào ứng dụng trong cuộc sống thường ngày. Khác với khái niệm "Mỹ thuật thuần túy" 
- phục vụ cho các cảm xúc mỹ thuật hàn lâm. 
Mỹ thuật ứng dụng rất thường gặp và cĩ tầm quan trọng trong cuộc sống: thiết 
kế một trang báo, kiểu dáng một chiếc áo mới, kiểu dáng và cách trang trí mới trên 
một đồ vật ...Các lĩnh vực thuộc Mỹ thuật ứng dụng bao gồm: 
Thiết kế đồ họa 
Thiết kế tạo dáng cơng nghiệp 
Thiết kế thời trang 
Thiết kế nội thất 
Nghệ thuật trang trí 
Mỹ thuật đa truyền thơng 
Người tốt nghiệp những lĩnh vực này cĩ khả năng làm tốt một nhà thiết kế mỹ 
thuật ứng dụng cĩ trình độ lý luận chuyên sâu nắm vững phương pháp sáng tác và 
nghiên cứu về lịch sử mỹ thuật ứng dụng của Việt Nam và thế giới cĩ khả giảng dạy 
và hướng dẫn sinh viên. 
Tuy nhiên, sự nhận thức trì trệ, bảo thủ, lạc hậu kéo dài ở ta về tương quan giữa 
mỹ thuật tạo hình và mỹ thuật ứng dụng, ảnh hưởng đến chương trình, nội dung đào 
tạo mỹ thuật ứng dụng, khác biệt châu Âu luơn đổi mới trong nhận thức và hành động. 
QUAN NIỆM VỀ MỸ THUẬT ỨNG DỤNG 
Trong tiếng Anh, tiếng Pháp, danh từ "Art"; tiếng Đức danh từ "Kunst" dịch ra 
tiếng Việt là "nghệ thuật", là đúng theo nghĩa rộng của nĩ trong bản ngữ của nĩ: cho 
dù đĩ là mỹ thuật, nghệ thuật sân khấu, điện ảnh, âm nhạc, văn học...Tuy nhiên, khơng 
hiểu do đâu, danh từ "mỹ thuật" lại cĩ ngữ nghĩa rất hẹp và phiến diện "thuật làm 
đẹp", nghĩa là dùng tài trí sử dụng phương tiện nghệ thuật và kỹ thuật tạo ra sản phẩm 
Hội thảo “Đào tạo Kiến trúc & các ngành Thiết kế, Xây dựng trong xu hướng tồn cầu hĩa “ 
_________________________________________________________________________________________ 
261 
đẹp. Do đĩ người ta cho rằng nĩ là chỉ mỹ thuật tạo hình: vẽ tranh, tạc tượng mới tạo 
ra tác phẩm mỹ thuật, cịn tạo ra cái đẹp khác khơng thuộc mỹ thuật. 
Phạm trù mỹ thuật gồm hai lĩnh vực: Mỹ thuật tạo hình và Mỹ thuật ứng dụng. 
Mỹ thuật tạo hình (tiếng Đức: Bildende Kunst) là tạo ra hình ảnh, hình tượng, với hai 
ngành chính: Hội họa và Điêu khắc (vẽ tranh và tạc tượng), phản ánh thế giới khách 
quan, tự nhiên, con người, xã hội, cĩ nhiều thể loại tranh sơn dầu, sơn mài, tranh 
khắc... chất liệu khác nhau, treo trên tường, tiền sảnh, ngồi trời và các tượng đồng, đá, 
gỗ, thạnh cao, composite... tùy theo chất liệu đặt ở trong nhà, ngồi trời để mọi người 
thưởng thức, được gọi là loại hình văn hĩa nghệ thuật phi vật thể... 
 Khác biệt với Mỹ thuật tạo hình, Mỹ thuật ứng dụng (tiếng Đức: Angewandte 
Kunst, tiếng Anh: Applied Art) khơng tạo ra hình ảnh, hình tượng, khơng phản ánh thế 
giới khách quan, tự nhiên, con người, xã hội, mà sáng tạo ra tác phẩm vật chất cụ thể, 
cái đẹp bao hàm cái thực dụng. Mỹ thuật ứng dụng vừa để nhìn ngắm thưởng thức cái 
đẹp bằng cảm thụ thị giác và là vật thể sử dụng, nên nĩ thuộc loại hình nghệ thuật tổng 
hợp. 
 Mỹ thuật ứng dụng bao gồm mỹ nghệ thủ cơng như: Mây tre đan, gốm sứ, sơn 
mài.., Mỹ thuật cơng nghiệp, Design sản phẩm, Design cơng nghiệp, Design mơi 
trường, Design ánh sáng... Riêng đề tài Design là sáng chế, sáng tạo, thiết kế, tạo dáng, 
cải tiến các loại: Diều giĩ, roto giĩ, quạt trần, quạt bàn, thơng giĩ, điều hịa khơng khí, 
máy bay... kể cả đề tài Design phế liệu là sáng chế, sáng tạo trong lĩnh vực biến các 
phế thải thành sản phẩm cơng nghiệp như: Giấy vụn trở thành đồ chơi; ơtơ, hàng tiêu 
dùng, máy mĩc, các loại vứt đi thành sản phẩm cơng nghiệp; biến khí thải thành lị 
sưởi... Đĩ là vũ khí cạnh tranh thị trường rất hữu hiệu nên được chủ nghĩa tư bản sử 
dụng trở nên giàu cĩ nhanh... 
Tuy nhiên, từ thế kỷ XIX đến gần giữa thế kỷ XX ở phương Tây, khi mỹ thuật 
tạo hình lên ngơi, cĩ quan niệm hạ thấp và khơng thừa nhận sự tồn tại của mỹ thuật 
ứng dụng, mỹ nghệ thủ cơng. Các họa sĩ vẽ tranh, tạc tượng khinh thường mỹ thuật 
ứng dụng, khơng coi nĩ là tác phẩm mỹ thuật, tầm thường hĩa mỹ thuật ứng dụng, hạ 
thấp giá trị của nĩ kéo dài, trở thành quan điểm đối lập. Những họa sĩ tạo hình cho 
rằng loại hình mỹ nghệ thủ cơng, mỹ thuật ứng dụng là Miner (nhỏ hèn, yếu kém, 
thiểu số...); cịn tranh, tượng mới là Majeur (đa số, lớn hơn, chủ yếu, trọng đại hơn...). 
 Quan điểm đối lập đĩ, dẫn đến cuộc đấu tranh nảy lửa kéo dài gần một thế kỷ. 
Khơng bị lép vế, những họa sĩ mỹ thuật ứng dụng thành lập các trường đào tạo (trường 
Nghệ thuật thủ cơng dệt ở Cologne, Tây Đức ra đời năm 1879, sau này trở thành 
trường Đại học Design), các Viện, Hội Mỹ thuật Thủ cơng tiếp tục xuất hiện khắp 
châu Âu: Đức, Anh, Pháp, Italia, Bỉ, Hà lan... với số lượng đơng đảo đối lập với mỹ 
thuật tạo hình, nâng cao vai trị và tầm quan trọng của mỹ thuật ứng dụng, mỹ nghệ thủ 
cơng trong đời sống xã hội, trong sản xuất kinh doanh. Năm 1919, trường phái mỹ 
Hội thảo “Đào tạo Kiến trúc & các ngành Thiết kế, Xây dựng trong xu hướng tồn cầu hĩa “ 
_________________________________________________________________________________________ 
262 
thuật cơng nghiệp Bauhaus ra đời với tiêu chí: "Đưa nghệ thuật quán rượu vào phân 
xưởng" (đưa mỹ thuật tạo hình tham gia mỹ thuật cơng nghiệp), sau này trở thành 
Design cơng nghiệp đã lên ngơi và phát triển mạnh mẽ từ sau Thế chiến thứ II, khẳng 
định mỹ thuật ứng dụng, mà điển hình là Design cơng nghiệp, phục vụ dân sinh, phục 
vụ cuộc sống rõ nét thì cuộc đấu tranh khơng cịn tiếp diễn nữa. 
 Mặc dầu lịch sử tranh luận quan điểm khác nhau giữa mỹ thuật tạo hình và mỹ 
thuật ứng dụng đã lùi xa, tuy nhiên ở ta, ý kiến đề cao mỹ thuật tạo hình, khơng thừa 
nhận sự tồn tại của mỹ thuật ứng dụng, khơi phục lại quan điểm Miner và Majeur đã 
lỗi thời. Bởi vì, quan điểm này đang là rào cản sự phát triển của mỹ thuật ứng dụng ở 
ViệtNam. 
Vì vậy nên lâu nay trong các cuộc triển lãm khu vực, cũng như tồn quốc, tranh, 
tượng áp đảo về số lượng; mỹ thuật ứng dụng bị lép vế. Ngay triển lãm ngành Trang 
trí hàng năm, đúng nghĩa là triển lãm mỹ thuật ứng dụng, nhưng tồn là tranh, chỉ cĩ 
một vài sản phẩm gốm, gọi là mỹ thuật ứng dụng, nhưng chỉ là mẫu sáng tác chưa 
được sản xuất hàng loạt để ứng dụng thực tiễn. Những người tổ chức triển lãm mỹ 
thuật ứng dụng mà hiểu mỹ thuật ứng dụng chí là mây tre đan, gốm sứ, sơn mài và loại 
trừ các loại hình Mỹ thuật hiện đại, Mỹ thuật cơng nghiệp, Design sản phẩm..., thì cịn 
ai hiểu được thực chất mỹ thuật ứng dụng. Đĩ là sự thật xảy ra đáng buồn trong nhiều 
thập niên qua đã kìm hãm mỹ thuật ứng dụng phát triển phục vụ đa số cơng chúng. 
Hiện tượng đề cao mỹ thuật tạo hình và tầm thường hĩa mỹ thuật ứng dụng là 
phản ánh nhận thức chưa đầy đủ về khái niệm mỹ thuật ứng dụng của nhiều họa sĩ do 
khơng được đào tạo đúng hướng, do ít thơng tin, do tầm nhìn hạn hẹp, chưa thấy được 
vai trị và tầm quan trọng của mỹ thuật ứng dụng trong đời sống xã hội, trong sản xuất 
kinh doanh ở Việt Nam và trên thế giới. Phĩ Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đỗ Bảo từng 
nêu nhận xét: "Mỹ thuật tạo hình làm giàu cho cá nhân, Design cơng nghiệp làm giàu 
cho đất nước", cịn họa sĩ Lê Lam nĩi: "Design cơng nghiệp, loại hình nghệ thuật thật 
là vĩ đại", nhưng thực tế ở ta mỹ thuật ứng dụng, Design cơng nghiệp chưa được coi 
trọng. Họa sĩ Lê Lam cịn nĩi thêm: "Đến nỗi tranh cổ động của tơi in ra 40.000 bản 
để vận động, tuyên truyền trong kháng chiến chống Mỹ vẫn khơng thừa nhận là tác 
phẩm". 
1.THỰC TRẠNG ĐÀO TẠO MỸ THUẬT ỨNG DỤNG Ở PHÍA NAM 
Ngay từ 1905, ơng Rousseau - một đại biểu cho Hội mỹ thuật Việt - Pháp đã 
đánh giá cao nền mỹ thuật Việt Nam: 
"Nghệ thuật mỹ thuật Việt Nam là một trong nhiều ứng dụng nghệ thuật trang 
trí... Các nhà điêu khắc Việt Nam đã thể hiện những điều kỳ diệu về nhận thức và nghệ 
thuật nếu ta khơng ép buộc họ phải theo những kích thước hoặc mẫu mực lấy trong 
vựng tập của Viện bảo tàng Lonvre. Làm như vậy tiếc rằng khơng để họ sáng kiến. 
Nghệ thuật của họ khơng cĩ gì chung đụng với người Tàu, người Nhật." (1). Ngày 
Hội thảo “Đào tạo Kiến trúc & các ngành Thiết kế, Xây dựng trong xu hướng tồn cầu hĩa “ 
_________________________________________________________________________________________ 
263 
27/11/1915, ơng F.Gras trong một cuộc hội thảo đã nĩi về sự giáo dục nghệ thuật ở An 
Nam "Phải thận trọng mà tránh bỏ những ý định áp đặt các nghệ sĩ tương lai của bản 
xứ những quan điểm nghệ thuật của chúng ta, cái nhìn phương Tây của chúng ta. Hãy 
tạo điều kiện cho từng người hoặc từng nhĩm đi vào đền chùa cung điện của họ. Họ sẽ 
tìm thấy những mẫu, những kiểu đẹp nhất của nghệ thuật An Nam." (2). 
Cũng phải nĩi ngay trên cơ sở nhận thức đúng đắn đĩ, trước khi thành lập 
trường Cao đẳng Mỹ thuật Ðơng Dương, sự địi hỏi của đời sống xã hội nhằm khai 
thác và phát huy làng nghề, nghệ nhân tài hoa ở khắp mọi miền đất nước, đáp ứng nhu 
cầu về mỹ thuật mà cụ thể là sản phẩm mỹ thuật thủ cơng ngày một nhiều và chất 
lượng ngày một cao, vì thế chính quyền thuộc Pháp đã lần lượt mở các trường mỹ 
thuật và mỹ nghệ ở Nam Bộ. 
- Năm 1901 mở trường mỹ nghệ đồ mộc ở Thủ Dầu Một. 
- Năm 1903 thành lập trường mỹ nghệ Biên Hồ đào tạo thợ gốm và đúc tượng 
trang trí nhỏ. 
- Năm 1913 lập trường dạy vẽ tại trung tâm tỉnh Gia Ðịnh, tên thường gọi là 
trường vẽ Gia Ðịnh. 
- Năm 1917 từ trường vẽ Gia Ðịnh được nâng cấp và đổi tên thành trường 
Trang trí mỹ thuật Gia Ðịnh. Một trung tâm mỹ thuật duy nhất ở niềm Nam ở bậc 
trung học chuyên nghiệp đệ nhất cấp và đã được nhận làm hội viên Hiệp hội trung 
ương mỹ thuật trang trí Paris. Cả ba trường mỹ thuật trên đều là những cơ sở đào tạo 
mỹ thuật ứng dụng nhằm đáp ứng những địi hỏi mạnh mẽ từ sự phát triện cơng 
nghiệp, đơ thị và kinh tế thị trường ở Nam Bộ. 
 Ngày nay, ở Nam Bộ khơng cĩ được một trường Đại học Mỹ thuật ứng dụng 
với quy mơ chuyên ngành ít ra cũng tầm cỡ trường Đại học MTCN ở tính tập trung 
của nĩ, trong lúc cơng việc đào tạo này phân tán nhỏ lẻ khắp nơi, khơng kể số lượng 
các trung tâm đào tạo mỹ thuật ứng dụng (MTƯD) được thành lập phục vụ nhu cầu 
học tập của giới trẻ, hiện nay cĩ khoảng 15 trường CĐ, ĐH mở khoa Mỹ thuật cơng 
nghiệp (MTCN). Nhiều ngành nghề lúc này được ra đời theo quy luật cung - cầu của 
xã hội. Một số trường như ĐH Kiến trúc, ĐH Mỹ thuật TP. Hồ Chí Minh, ĐH Tơn 
Đức Thắng, ĐH Dân lập Văn Lang, ĐH Quốc tế Hồng Bàng đã mở khoa MTCN. 
Phần lớn các trường quan tâm đào tạo 4 lĩnh vực: thiết kế đồ họa, thiết kế thời trang, 
tạo dáng cơng nghiệp, trang trí nội thất. 
Điều này cũng dễ hiểu: khi đời sống người dân được nâng cao, nhiều cơng trình 
nhà cửa xây mới và hiệu ứng nảy sinh, mơn thiết kế nội thất đã thu hút nhiều sinh viên 
theo học. Cịn ngành thiết kế tạo dáng cơng nghiệp, tuy là lĩnh vực chủ chốt nhưng 
chưa phải là thế mạnh khi nền cơng nghiệp Việt Nam của chúng ta chưa phát triển cao. 
Chúng ta đang thực hiện quá trình cơng nghiệp hĩa và hiện đại hĩa nhưng mỹ thuật 
cơng nghiệp đang đứng ngồi quá trình này. 
Hội thảo “Đào tạo Kiến trúc & các ngành Thiết kế, Xây dựng trong xu hướng tồn cầu hĩa “ 
_________________________________________________________________________________________ 
264 
 Thực trạng đào tạo hiện nay khá ngổn ngang, do mạnh ai nấy làm! Cĩ trường 
cịn “sáng tạo” ra những mơn học chiều theo thị hiếu người tiêu dùng như chép tranh; 
học nhái Manga; hoạt hình Nhật Bản Về chương trình học, cĩ nơi tự lược bỏ những 
mơn học cơ bản, cơ sở tạo hình, biến đào tạo thành chiến lược kinh tế bất chấp mọi 
kiến thức đầu vào, đầu ra, trình độ người dạy, bất chấp mơi trường của người học 
Thậm chí cĩ thầy học mỹ thuật tạo hình, chưa một ngày học mỹ thuật cơng nghiệp, 
vẫn dạy mỹ thuật cơng nghiệp, truyền bá quan điểm mỹ thuật tạo hình ở đây. Cĩ nhà 
trường coi ngành MTCN chỉ là hình thức. Họ cho rằng đào tạo MTCN tốn kém và 
khơng cĩ lãi như các ngành khác, nên khơng quan tâm đầu tư cơ sở vật chất. Lớp học 
nhồi nhét sinh viên nhằm giảm chi phí cho đội ngũ giáo viên. Sinh viên tăng nhưng 
lượng lấn át chất! 
 Về chuyên mơn hiện tại cũng lâm vào tình trạng thiếu giáo trình mới. Việc gắn 
bĩ với thực tiễn xã hội cịn nhiều bất cập. Một số nơi chưa là cầu nối cho sinh viên đến 
được các cơ sở sản xuất để tham quan, thực tập, thực hành. Điều này khiến khi ra 
trường, sinh viên thiếu thực tế, ngơ ngác trước các phương tiện kỹ thuật cĩ liên quan 
tới ngành nghề. Cĩ khi, họ phải mất 1 - 2 năm để tiếp cận sản xuấtTốt nghiệp đại 
học rồi khi cần đào tạo cao học họ khơng cĩ cửa để đi tiếp mà phải lẽo đẽo theo 
chuyên ngành lý luận lịch sử mỹ thuật chung chung bỏ mất nghiệp chính của nhà thiết 
kế, ngành tạo dáng. 
Do đĩ hiện nay cần cĩ quan niệm đúng của các cấp, các ngành cĩ trách nhiệm 
quản lý để cĩ các giải pháp về phát triển hoạt động MTƯD, xây dựng tại Nam Bộ một 
trường đại học lớn về đào tạo ngành MTCN, nhằm tạo ra những nhà thiết kế tâm 
huyết, cĩ trình độ mỹ thuật, kỹ thuật cao để họ làm ra nhiều hàng hĩa sản phẩm mới, 
chất lượng cao, mẫu mã mới. Ngồi ra tạo ra sự kết nối đào tạo lớn của thế giới tạo cơ 
hội hội nhập cho mỹ thuật ứng dụng Việt Nam. 
2. NHU CẦU MỞ MÃ NGÀNH ĐÀO TẠO CAO HỌC MỸ THUẬT ỨNG DỤNG 
Năm 2013, trường Vẽ Gia Định năm xưa, trường Đại học Mỹ thuật thành phố 
ngày nay trịn hơn 100 tuổi. Trong một thế kỷ qua nhà trường trải bao thăng trầm 
nhưng vẫn từng bước phát triển và đã đào tạo bao thế hệ họa sỹ, nhà thiết kế, nhà quản 
lý và nhà giáo cho ngành mỹ thuật nước nhà. Sứ mệnh lịch sử đặt lên vai nhà trường 
rất nặng nề, trường tồn tại và phát triển ở một đơ thị cĩ dân số đơng nhất nước, trong 
tương lai gần 1/10 dân số Việt Nam sống ở đây. Tốc độ đơ thị hĩa, cơng nghiệp hĩa, 
hiện đại hĩa và hội nhập mạnh mẽ với một gia tốc cao. 
 Vấn đề đang đặt ra cho các trường đại học cĩ ngành Mỹ Thuật ứng dụng là làm 
sao đào tạo cho thành phố Hồ Chí Minh và các địa phương khác trong vùng Nam Bộ 
và Nam Trung Bộ và Tây Nguyên khơng chỉ những họa sỹ cĩ trình độ chuyên mơn 
được nâng cao mà cịn phải đào tạo những nhà thiết kế và các giảng viên mỹ thuật ứng 
dụng đáp ứng nhu cầu phát triển của thời đại đã nêu trên đây. Một thực tiễn đáng lưu 
Hội thảo “Đào tạo Kiến trúc & các ngành Thiết kế, Xây dựng trong xu hướng tồn cầu hĩa “ 
_________________________________________________________________________________________ 
265 
tâm, đĩ là thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam vẫn chưa cĩ một trường Đại 
học Mỹ thuật cơng nghiệp hay là Mỹ thuật ứng dụng theo kiểu như trường Đại học Mỹ 
thuật cơng nghiệp Hà Nội để tập trung nguồn lực đào tạo cho ngành mỹ thuật cĩ tầm 
quan trọng đặc biệt này. Bài học lịch sử cho thấy, người Pháp đầu thế kỷ XX lần lượt 
cho ra đời 3 trường Mỹ thuật ở Bình Dương, Biên Hịa và Gia Định ý tưởng của họ 
trước hết hướng ngành mỹ thuật đến với cơng nghiệp, thủ cơng nghiệp và hướng tới 
thị trường. So với sự phát triển đầu thế kỷ XX, vùng đất phương Nam đã trở thành 
vùng trọng điểm phát triển kinh tế và xã hội năng động và hội nhập lớn nhất cả nước. 
Nhu cầu về đào tạo mỹ thuật cơng nghiệp và mỹ thuật ứng dụng đã gia tăng mạnh mẽ 
hơn xưa bội phần. 
Trong xu hướng hội nhập và nền kinh tế thị trường hiện nay sự cạnh tranh giữa 
các doanh nghiệp, các cơng ty trong nước và cả các doanh nghiệp, các cơng ty nước 
ngồi tại Việt Nam ngày càng trở nên gay gắt hơn. Để khách hàng và người tiêu dùng 
biết đến, các doanh nghiệp và cơng ty phải cần đến các cơng ty quảng cáo chuyên 
nghiệp và các cơng ty chuyên về thiết kế đồ hoạ. Hiện nay theo số liệu của hiệp hội 
quảng cáo Việt Nam (VAA) tại Việt Nam cĩ khoảng 50 cơng ty quảng cáo nước 
ngồi, gần 3000 cơng ty của Việt Nam, ngồi ra cịn hàng ngàn cơng ty chuyên về thiết 
kế đồ hoạ. Doanh thu của ngành quảng cáo năm 2005 là 5000 tỷ và sẽ là 20000 tỷ 
trong 10 năm tới, hàng năm mức tăng trưởng của quảng cáo tại Việt Nam tăng từ 20% 
- 30%. Riêng tại thành phố HCM cĩ khoảng hơn 1300 cơng ty quảng cáo và hàng trăm 
cơng ty thiết kế đồ họa lớn nhỏ. Các nhà xuất bản, các cơ quan báo chí, đài truyền 
hình, các doanh nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng, các nhà in, các cơng ty chuyên tổ 
chức sự kiện, các cơng ty truyền thơng... đều cĩ nhu cầu tuyển dụng các nhà thiết kế 
mỹ thuật ứng dụng trên mọi phương tiện và đa ngành nghề. 
Các trường cĩ khối Mỹ thuật cũng đã nhạy bén trước địi hỏi đĩ của thực tiễn đã 
xây dựng khoa Mỹ thuật ứng dụng, tuy với quy mơ cịn nhỏ, chỉ cĩ vài ngành thiết kế 
đồ hoạ, thiết kế nội thất, thiết kế thời trang và tạo dáng sản phẩm bước đầu đã 
chuyển hướng đào tạo theo hướng đáp ứng nhu cầu xã hội. Tuy nhiên, nhu cầu thị 
trường đào tạo này rất lớn. Đĩ là cơng việc đào tạo cử nhân các ngành nghề mới là hết 
sức cần thiết như thiết kế đồ họa đa phương tiện, thời trang, nội thất, gốm, cơng 
nghiệp... Đáp ứng một nhu cầu cần thiết, cấp bách về nguồn nhân lực sáng tác mới của 
kinh tế - xã hội hiện nay.... Các bạn trẻ quan tâm và nơi đào tạo chuyên nghiệp ở trình 
độ đại học và sau đại học để đáp ứng hàng năm của các cơng ty quảng cáo trong và 
ngồi nước, các cơng ty chuyên về mỹ thuật về ngành thiết kế mỹ thuật ứng dụng, đa 
ngành nghề của các doanh nghiệp cần đến sự sáng tạo của các cử nhân, thạc sĩ mỹ 
thuật ứng dụng rất lớn. 
Trong thời gian qua, tại trường đại học Mỹ thuật TP.Hồ Chí Minh đã và đang 
đào tạo 15 khố cao học đã cung cấp cho xã hội một số lượng gần 400 thạc sĩ: đội ngũ 
giảng viên, họa sĩ sáng tác chuyên sâu với mã ngành mỹ thuật tạo hình, những nhà 
Hội thảo “Đào tạo Kiến trúc & các ngành Thiết kế, Xây dựng trong xu hướng tồn cầu hĩa “ 
_________________________________________________________________________________________ 
266 
nghiên cứu lý luận mỹ thuật với mã lý luận và phê bình và lịch sử mỹ thuật. Chương 
trình các khố học đã nâng cao trình độ lý luận mỹ thuật, năng lực sáng tác chuyên 
sâu, cùng với trình độ ngoại ngữ, tin học vững vàng thêm một bước. Điều đáng ghi 
nhận, học viên tốt nghiệp với những tác phẩm sáng tác và luận văn lý luận mỹ thuật 
chất lượng cao. 
Tuy nhiên riêng về mảng mỹ thuật ứng dụng, bên cạnh một số thành tựu vẫn 
cịn cĩ một số bất cập, các học viên vốn là những cử nhân thiết kế đều phải thực hiện 
một luận văn theo chuyên ngành lý luận và lịch sử mỹ thuật. Phần ưu thế là họ được 
bổ sung và nâng cao về phương diện này so với mặt bằng đào tạo trước đĩ. Tuy nhiên, 
phần bất cập là họ sớm xa rời hoạt động thiết kế vốn là địi hỏi chuyên nghiệp. Như họ 
bị chuyển từ sở trường sang sở đoản. Do đĩ, nếu các trường Đại học mở được mã 
ngành đào tạo cao học Mỹ thuật ứng dụng hay thiết kế thì bất cập này sẽ được khắc 
phục. Học viên sẽ phải làm đồ án tốt nghiệp với các đề tài thiết kế tạo dáng. Cĩ như 
vậy, chúng ta tiếp tục cung cấp tri thức vừa nuơi dưỡng cảm hứng sáng tạo cho các nhà 
thiết kế tương lai. 
Cĩ thể nĩi, đây chính là tính cấp bách mở mã ngành đào tạo thạc sĩ mỹ thuật 
ứng dụng, qua nhu cầu cấp bách của xã hội và nhu cầu đào tạo xây dựng một thế hệ 
nếu ngành được triển khai mở rộng đào tạo sẽ được rất nhiều sinh viên đăng ký học, 
nhiều nhất tại các trường đại học cĩ ngành mỹ thuật ứng dụng, các ngành nghề cận mỹ 
thuật liên quan, như sư phạm mỹ thuật, các ngành thiết kế khác như văn bằng 2, hay 
văn bằng hồn thiện trình độ đại học của người học. Ngồi ra cịn nhiều sinh viên và 
các nhân viên văn phịng, quản lý... của các ngành khác muốn trang bị thêm cho mình 
những kỹ năng sáng tạo và kỹ thuật thiết kế mỹ thuật ứng dụng nâng cao. 
Với lực lượng PGS, TS của các trường ĐH cĩ ngành Mỹ thuật ứng dụng và sự 
hợp tác của các GS.TS các đơn vị nghệ thuật, văn hố cĩ thể đủ năng lực triển khai mở 
mã ngành đào tạo mới Cao học Mỹ thuật ứng dụng. Từ đĩ cĩ thể nâng cao vị thế của 
ngành nghề thiết kế trong và ngồi nước. Gắn nhà trường với quá trình sản xuất của xã 
hội, thu hút nguồn học viên cao học tạo ra tính năng động của ngành thiết kế ngay từ 
trường Kiến trúc TP. Hồ Chí Minh.