Tài liệu Chăm sóc trẻ thở máy

Chăm sĩc trẻ thở máy
Jo Kent Biggs
Putting pieces of the puzzle together 
Celebrating more than 10 years of 
collaboration of health education
HCMC –2015
Các điều dưỡng túc trực bên
giường bệnh
“ĐD cĩ vai trị vơ cùng quan trọng và cĩ tác động 
tích cực trong việc chăm sĩc trẻ thở máy vì đây là
người luơn túc trực tại giường bệnh, thực hiện các 
cơn việc chăm sĩc như cố định, hút đàm nhớt, 
HCMC - 2015
hướng dẫn cho người thân của bé, điều chỉnh và cài 
đặt máy thở trong một số trường hợp "
Brandon & Snow, 2007
Thực hành tốt nhất việc chăm sĩc
cho trẻ thở máy

 An tồn

 Liên tục đánh giá

 Theo dõi
HCMC - 2015

 Sự hỗ trợ của gia
đình
An tồn

 Kiểm tra sự an tồn của máy
thở, tại các thời điểm

 Trước nhận trực

 Mỗi giờ

 Khi trẻ cĩ bất kỳ diễn biến xấu nào
HCMC - 2015

 Đảm bảo tình trạng bé đáp ứng tốt với các thơng
số cài đặt hiện tại

 Cài đặt hệ thống báo động ở tất cả các máy

 Bảo đảm NKQ đúng vị trí

 Khơng bao giờ để trẻ một mình
Đánh giá

Ghi hồ sơ vị trí NKQ

Đánh giá lồng ngực trẻ –

Di động lồng ngực

Sự đối xứng
HCMC - 2015

Giao động nhịp thở (Thơng 
khí dao động tần số cao -
HFOV).
Nghe phổi

Khi:

 Chăm sĩc và khi cĩ chỉ định

Âm phế bào cĩ thể giảm nếu

 NKQ sai vi trí

 Ứ đọng đàm Trẻ cần hút
HCMC - 2015
đàm

 Cĩ tràn khí màng phổi.

Vị trí nghe:

Trên và dưới ngực

Bên phải và bên trái

Tình trạng tri giác và hành vi của trẻ
– cĩ thể cho giảm đau hoặc an thần

Khí máu - sau khi thay đổi chế độ
thơng khí hoặc sau bất kỳ dấu hiệu 
lâm sàng nào (giảm liên tục SaO2)

X.quang ngực – nên thực hiện trong
Ngồi ra cần theo dõi
HCMC - 2015
vịng ½ g sau thơng khí để đánh giá

HA – phát hiện nguy cơ tiềm ẩn tăng
áp lực lồng ngực, giảm lượng máu về
tim

Nhịp tim, độ bão hịa O2
Theo dõi hoạt động máy thở

 Đánh giá cài đặt máy thở

 Áp lực, 

 Tần số, 

 FiO2 
HCMC - 2015

 Khơng khí trong hệ thống được làm ấm và ẩm

 Kiểm tra hệ thống thường xuyên và làm khơ
sạch hệ thống
Vị trí NKQ

Đảm bảo NKQ đúng vị trí

Đảm bảo NKQ đi đúng đường
cong giải phẫu

Kiểm tra vị trí NKQ trên phim X 
quang, điều chỉnh điện cực ECG
HCMC - 2015

Khi xoay trở trẻ, phải cĩ hai ĐD

KHƠNG rút NKQ khi dịch
chuyển trẻ

Nguyên nhân của vỡ phế nang, và
xẹp phổi
Chỉ định hút NKQ

Giảm độ bảo hịa oxy

Chậm nhịp tim

Nhịp tim nhanh

khơng cĩ chuyển động lồng ngực
HCMC - 2015

Cĩ dịch tiết trong NKQ

Tăng PaCO2

Trẻ bứt rứt

HA dao động

Tiết đàm nhớt nhiều trong lần hút nhớt mới đây

  ớ

 Tần số hút – thường chỉ hút khi cĩ chỉ định

 cân nhắc nguy cơ nếu hút đàm thường
xuyên. 

 Hút ít nhất mỗi 8 giờ/lần để làm chậm sự hình 
HCMC - 2015
thành màng sinh học của dịch tiết trong NKQ 
“hút càng ít càng tốt – nhưng ở mức cần thiết”

 Số lần hút cĩ thể là nguy cơ viêm phổi, RDS.
Hút đàm

Hút đường hơ hấp trên
• Giảm tình trạng thiếu oxy, nhưng
khơng hút hết đàm
• Ít gây nhiễm khuẩn
• Áp lực âm được tạo ra khi khơng
khí đi ra khỏi NKQ. Thể tích khí
HCMC - 2015
lưu thơng trong phổi cĩ thể giảm
sau hút đàm
• Hút đàm được thực hiện khi
khơng cĩ dịch tiết là nguyên nhân
gây xẹp phổi (các thùy phổi khơng
hoạt động)

  	
    ở
• Hút đàm kín cĩ thể hạn chế tình trạng thiếu oxy
• Ít hiệu quả trong việc loại bỏ hết chất tiết so với hút
đàm mở
• Nghiên cứu cho thấy hút đàm kín trong thơng khí thể
HCMC - 2015
tích cĩ thể gây tăng PEEP, làm các chất tiết vào phế 
quản 
Hút đàm
 Hút đường hơ hấp dưới
− Hút sâu
− Hút được chất tiết trong ống NKQ
 Trong suốt thời gian hút
HCMC - 2015
− Thời gian hút đàm làm tăng áp suất âm trong phổi 
và làm giảm thể tích khí lưu thơng trong phổi. 
Chưa cĩ tài liệu đề cập thời gian hút đàm chính
xác là bao nhiêu
−Morrow and Argent (2008) khuyến cáo chỉ nên
mất 5 giây cho một lần hút đàm
Hút đàm
Nguyên nhân –
−Thiếu oxy máu
−Chậm nhịp tim
−Tổn thương
−Thay đổi HA, thay đổi
HCMC - 2015
áp lực nội sọ
−Đau
−64% of trẻ lớn bị đau khi hút đàm.
Chỉ hút khi thật cần thiết
Hút đàm
• Thủ thuật
Recruitment – giúp
hồi phục lương khí
HCMC - 2015
đã mất xảy ra trong
qua trình hút
• Tất cả các thơng số cần được ghi 
mỗi giờ
• PIP, PEEP, áp lực đường thở trung
bình
• Hertz (tần số) Biên độ
• Thể tích khi lưu thơng, thơng khí
HCMC - 2015
phút
• Kích hoạt
• Màu đỏ nhấp nháy cho thấy cĩ sự
thay đổi
• Loại hút đàm, lượng đàm
• Sự chịu đựng thủ thuật
Xử lý sự cố khi hút đàm

 Bắt đầu thực hiện khi

Hồi sức ngay khi cĩ dấu hiệu nghi ngờ, bắt đầu
bằng bĩng giúp thở

Màu sắc da, nhịp tim, cử động
HCMC - 2015
lồng ngực

DOPE –

Displaced tube Sai vị trí ống ?

Obstructed tube? Gập ống

Pneumothorax? Tràn khí

Equipment failure? Bất thường thiết bị
Giảm thể tích/giảm áp lực
−Rị rỉ khí, ngắt kết nối, tăng tiết dịch, gập
ống tăng thể tích
Tăng thể tích –
Xử lý sự cố
HCMC - 2015
−Bệnh nhân ho, nấc cục, cĩ nước trong
lịng ống cải thiện kháng trở đường
thở
Áp lực cao–
−Gâp ống, tăng tiết dịch
Người thân: rất quan trọng

Cung cấp kiến thức cho cha mẹ về nuơi dưỡng trẻ và 
chia sẻ trao đổi thơng tin. Việc giao tiếp hai chiều 
cịn cĩ ý nghĩa thảo luận về điều trị

Cha mẹ được tham gia vào quá trình điều trị
HCMC - 2015

Khi cha mẹ tham gia vào việc chăm sĩc, sẽ làm
giảm tỷ lệ nhiễm khuẩn đồng thời
giúp cải thiện kết quả điều trị.
Cha mẹ sẽ giúp cải thiện kết
quả chăm sĩc
Nghiên cứu của Shoo Lee –“trẻ sinh non sẽ mau
khỏe hơn khi được chăm sĩc bởi chính cha mẹ 
của mình trong thời gian nằm viện”
• Tỷ lệ NCBSM tăng 45 – 82%. 
HCMC - 2015
• Tỷ lệ nhiễm khuẩn giảm từ 11.5 % - 0% trong
nhĩm trẻ được cha mẹ tham gia chăm sĩc
• Giảm rủi ro y khoa.
hospital-stay#sthash.J51MGapj.dpuf
HCMC - 2015
Can a ventilated baby have Kangaroo care?
YES!
HCMC - 2015
References
 Clifton-Koeppel R. Endotracheal tube suctioning in the newborn: a review of the literature. Newborn Inf Nurs Rev.
2006;6:9499.
 Crocker C. Nurse led weaning from ventilatory and respiratory support. Intensive Crit Care Nurs. 2002 
Oct;18(5):272-9.
 Morrow BM, Argent AC. A comprehensive review of pediatric endotracheal suctioning: effects, indications, and 
clinical practice. Pediatr Crit Care Med. 2008;9:465-77.
 Niel-Weise B, Snoeren R, van den Broek P. Policies for endotracheal suctioning of patients receiving mechanical 
ventilation: a systematic review of randomized controlled trials. Infect Control Hosp Epidemiol. 2007;28:531-36.
 Rose L, Nelson S, Johnston L, Presneill JJ. Workforce profile, organisation structure and role responsibility for 
ventilation and weaning practices in Australia and New Zealand intensive care units. J Clin Nurs. 2008 
Apr;17(8):1035-43.
 Schultz TR, Lin RJ, Watzman HM, Durning SM, Hales R, Woodson A, Francis B, Tyler L, Napoli L, Godinez RI. 
Weaning children from mechanical ventilation: a prospective randomized trial of protocol-directed versus 
physician-directed weaning. Respir Care. 2001 Aug;46(8):772-82.
 Snow, Timothy M. & Brandon, Debra H. A Nurse's Guide to Common Mechanical Ventilation Techniques and 
Modes Used in Infants: Nursing Implications. Advances in Neonatal Care Vol 7(1), Feb2007, p 8–21
 Stenqvist O, Lindgren S, Kárason S, Sưndergaard S, Lundin S. Warning! Suctioning. A lung model evaluation of 
closed suctioning systems. Acta Anaesthesiol Scand. 2001 Feb;45(2):167-72. 
 Milligan DW. Carruthers P. Mackley B. Ward Platt MP. Collingwood Y. Wooler L. Gibbons J. Draper E. Manktelow 
BN. Nursing workload in UK tertiary neonatal units. Archives of Disease in Childhood Dec 2008. 93(12):1059-64