Tài liệu Một số công trình kiến trúc cổ
Tóm tắt Tài liệu Một số công trình kiến trúc cổ: ... chn trong công trình có vô s im liên quan ti nguyên tc trong giáo trình ki n trúc s La Mã c i. S ganh ua xây dng theo phong cách c in là tham vng chính ca các nhà tài tr' và ki n trúc s trong thi k Ph+c Hng, u nm 1578, an vin Escorial ang 'c cp octavo molagro hay... mt trong cuc trình di2n mà còn luôn hin din nh nhng nhân vt in hình. Thit k và phong cách Phác ha lâu ài Neuschwanstein ban u ca nhà thi t k sân khu Christian Jank trong Nhà hát cung ình Munic trong nm 1868 c!ng thích h'p. Sau ó nhng phác ha này 'c Edouard Riedel chuy... tháp và các chi tit kin trúc khác ca o Hi - gian nhà con hình bán nguyt cui nhà th tng trt ci to thành mt mihrab hng v Thánh a Mecca, b sung thêm mt mimbar bên phi và ch- ng i ca vua H i bên trái, nhiu &a khng l có câu khc b$ng ti ng 4 Rp trên các tr+ gch. Ki n trúc ...
thit k trong ó kh nng chuyên môn t tin ca mô hình l n c thay th bng nh ng gì có v3 mang tính không chuyên k& quc. 6 ây, Wren phi tr li s theo chiu dài, nhng ch- giao nhau li k t h'p mái bát úp và tháp 4 tng: nn hình c hành % tng tròn di mái cupôn b$ng cách ct ghép ôi, k n là mt mái bát úp nh1 và sau cùng là mt tháp ging nh chùa tng t nh tháp sau cùng ông ngh xây dng thánh ng St Bride ph Fleet. Chính thi t k này nhn 'c Giy phép ca Hoàng gia vào tháng 5/1675, nhng Wren luôn v#n gi quyn thay i ý nh khi vic xây dng ang ti n trin. Suu tm: Kienthanh@live.com Blog: Mt tin phía Tây ca Thánh ng St Paul là b phn thi t k sau cùng. Cnh quan phn trán tng thánh ng St Paul 'c Francis Bird (1706) ci to theo cách hng v Damascus, mt vic làm rt hay nhng b ánh giá thp i vi tác ph.m iêu khc Baroque bt h Anh. Ông không làm iu này ngay lp tc, và t ây s phát công trình hoàn tt khá d2 dàng. Vic dng chuyn Thi t k 'c cp phép thay th b$ng mái bát úp và nâng cao chi ti t tht thn trng. Y u t duy nht còn li cha gii quy t là tháp và mt tin phía Tây, không 'c nh hình cho n sau nm 1700. Suu tm: Kienthanh@live.com Blog: Xây dng thánh 'ng St Paul Ba mt bát úp ca Wren: mái bát úp bên ngoài không chu ti, hình cong không nhìn thy chng % mái bát úp, mái bát úp bên trong nhìn thy t bên trong. , thc hin gic m ca mình, Wren gp phi r t nhiu v n , và ông ã gii quyt tht xu t sc nhng b các nhà vn th k% 19 kt hp v i nguyên tc ca A.W.N.Pugin và John Ruskin, buc ti công khai rng ông "không trung thc". S g m các y u t theo quy c: mt gian gia nhà th có li i, gian bên cánh ngang và cung thánh. Mái bát úp không ta lên 4 tr+ b tng chính ni gian gia, cánh ngang và cung thánh gp nhau, b$ng cách b1 nhp u mút ca các li i 4 góc mà ta lên 8 tr+. Nh d nh ban u và chng minh trong mô hình ln, các vòm gia 8 tr+ b tng phi nh nhau, nhng k t qu Wren buc phi gia c chúng n mt mc các vòm chéo góc tr nên h5p hn các vòm các hng chính. , khc ph+c s không nht quán này v mt quang hc, ông a ra các c"a s nh1 bán nguyt hay ban công các thanh chéo phù h'p vi các kh.u chính, ti p t+c kéo dài ng bao phía trên b mt ca các tr+ b tng ti p giáp. K t qu là to ra hiu ng mt vòng g m 8 vòm nh nhau i vi mt nhìn. Thc ra, chúng không ng tâm vi các vòm hình cung khi nhìn t bên di, ây là mt khuy t im thy rõ. S liu thc t : Chiu dài cánh ngang: 76m Tng chiu dài: 156m Chiu rng gian gia (nhà th): 37m Chiu rng mt tin phía Tây có các nhà nguyn: 55m Chiu cao n lan can: 33m Chiu cao n ban công vàng: 86m Chiu cao n ch- giao nhau trên nh mái bát úp: 110m Chiu cao tháp phía Tây: 68m Din tích: 5480m2 Theo d tính, nh ng giá 0 kt c u mái bát úp to không ít khó khn cho Wren h n b t k& c u trúc khác trong thánh 'ng. Ông xây dng 8 tr+ b tng b$ng á hc (vt liu tn d+ng t nhà th St Paul c!) vi lp p mt b$ng á Portland. Suu tm: Kienthanh@live.com Blog: , duy trì n t'ng ca 8 vòm b$ng nhau bên di mái bát úp, Wren ng+y trang 4 thanh chéo có v/ có cùng chiu rng nh nhng thanh chéo các hng chính. Nhng ít lâu sau ông nhn thy á hc không mnh và phi ti n hành mt quá trình thay th phn lõi b$ng cách lp khi xây rn, c tht t m. , tng an toàn cho "Vòng k!p hay xích s+t ln" do th' st bc thy Jean Tijou làm ra, ngi rt ni ti ng vi các tm bình phong b$ng st rt 5p các gian bên cung thánh, t quanh phn chân mái bát úp nm 1706 ngn không cho tri rng và thêm vào các xích kim loi vào nm sau. 6 chính mái bát úp c!ng s" d+ng mt m5o khác tht tài tình. Các mái bát úp trc nh thánh ng Florence và St Peter u có 2 lp - mái bát úp bên trong nhìn thy t bên ngoài và mái bát úp khác nhìn thy t bên trong. Wren mun ph lên mái bát úp b$ng mt mái cupôn nng n khác thng, thêm vào hình cong xây gch, có th nhìn thy t bên trong l#n bên ngoài, nâng cao t cao trình ban công và chng % mái cupôn. Mái bát úp bên trong là khi xây, mái bên ngoài làm b$ng g- và chì. Sau cùng, Wren xây dng mt t'ng bo v trên nh các vách gian bên, to ra mt mt ct ng 2 t"ng h n là 1 t"ng i din cho chiu cao thc ca gian bên. ,iu này cho thy thc t r$ng các chi ti t chính (gian gia, cánh ngang, cung thánh) nhn 'c ánh sáng t các c"a s phía trên c!ng nh trong giáo ng thi Trung c và (trong cùng mt truyn thng) mái cong dng vòm 'c chng % b$ng k t cu chu lc xô ca mái vòm. T bên trong không nhn thy iu này, có ít khách tham quan nhn thy iu này t bên ngoài, nhng úng ra nhìn t phía trên thy rt rõ. Hiu ng này nh Wren d tính, nhìn b ngoài có v/ nh to ra mt phn chân vng chc cho mái bát úp cao vút, v cu trúc to ra k t cu b sung % lc xô ca mái bát úp. Tt c 3 trong nhng gii pháp tài tình này u 'c ti n hành và thánh ng St Paul s) thm hi hn n u không có chúng. Nhng chúng c!ng to cho Pugin có c bào cha s ch gi2u "mt n,a công trình c xây dng # che mt n,a khác". Suu tm: Kienthanh@live.com Blog: Nhìn t bên trên (cnh quan Wren không h ngh& là có th thc hin), vách bình phong che giu tr+ chng tng có th nhìn thy tht lúng túng Phn sau cùng phi hoàn tt là mt tin phía Tây. Có mt s chng c cho th y Wren l ra thích mt kin trúc Ion khng l cho mái cng nhng không th tìm th y á nào chiu dài bc qua khong cách gi 2 ct lin nhau. Hai tháp phn ánh nh h ng ca phong cách Baroque Ý, c!ng mang nhng c im khác ca thánh ng St Paul sau này, nh: phn cui ngang cho thy có tham kho thánh ng S.Maria della Pace ca Pietro da Cortona Rome. ,ây có th là mt s phát trin s thích ca riêng Wren hay có th là s óng góp ca nhng ngi tr/ hn trong vn phòng ca ông. B phn này do nhiu nhân viên thi t k ca ông th hin, mt s là ki n trúc s có quyn l'i riêng. Wren là mt nhà thi t k ch không phi là th' xây, ông tp h'p mt i ng! ông ngi có chuyên môn cao m nhn thi công. Trong gn 40 nm thi công thánh ng St Paul, s" d+ng tay ngh ca 14 nhà thu. H giám sát tng bc hot ng, t khu m1 á Portland cho n khâu th hin chi ti t sau cùng công trng. Trong nm tt bt nht (1694) có n 64 th' xây ti công trng, ngoài s th' mc, th' hàn chì, th' chm khc á và th' trát va. Trong s iêu khc gia, ni ti ng nht là Grinling Gibbons, cùng Edward Pearce chu trách nhim khâu khc chm á ngoi tht, ni có nhiu thiên s có cánh xinh xn nhô mình ra kh1i tr+ gch và khung c"a s c!ng nh khc chm g- ch- ca oàn. Khi v già Wren b i x" t bc, b cách chc Tng giám sát. Mt trong nhng quy t nh sau cùng ca 7y viên hi ng qun lý thánh ng i ng'c li nguyn vng ca ông là t lan can vòng quanh trên nh tng. Wren phát biu chua chát: "Quý bà ngh không có gì áng xem nu không có góc cnh". "N u mun có mt công trình tng nim, b"n hãy nhìn quanh mình" - Con trai ca Wren kh+c bên trong thánh ng St Paul, 1723 F Thi im xây dng: 1173 - khong 1370 a im: Pisa, Ý Tháp nghiêng vn cao Vòi phun Putti, vi nhóm ba putti ang cm huy hiu ca Pisa, tác ph.m ca Giusepe Vaccà, 1764 Suu tm: Kienthanh@live.com Blog: Hãy hình dung mt tháp xây dng bng vt liu mm nh cao su mút, v i nghiêng ch"m chm và chc chn tng d"n n mc sp sa ngã. Khi xây dng trong tháp d1 v0 n mc ng su t to ra do nghiêng gia tng ang n g"n gi i hn bn ca vt liu - nó có th n tung b t c lúc nào. S ri lon phát sinh t s phun va hay s chng % tm thi tng gia c chân móng cnh nhô ra ngoài s) là nguyên nhân khi n tháp , trong khi s chng % b$ng ct hay kéo b$ng cáp s) gây ra s s+p ca khi xây. ,ây chính là hình nh chính xác ca tình trng hn ch ca Tháp nghiêng Pisa, vi s n nh th hin s thách thc k thut xây dng mc cao nht. Tháp nghiêng Pisa không ch là ni thu hút mt s du khách cáu knh, mà tháp chính là hòn ngc ki n trúc và mãi là mt trong nhng công trình t ng nim quan trng nht ca châu Âu thi Trung c cho dù tháp không nghiêng i na. Ta lc Piazza del Duomo, tháp ch là mt b phn ca khu phc h'p g m 4 công trình màu trng bóng quan trng, g m thánh ng (Duomo), tháp chuông (campanile - tháp nghiêng), phòng R"a ti và ngh&a trang (Camposanto). C!ng nh các công trình khác Piazza, tháp chuông d nh th hin s t hào và vinh quang i thng ca nhà nc thành bang Pisa thnh v'ng, nên tháp mi có v/ 5p c áo và bí .n nh th . Chi tit xây dng Tháp g m 8 tng cao 58,4m; trng l'ng 14.500 tn; móng khi xây có ng kính 19,6m; vi chiu sâu ti a 5,5m bên di cao trình mt t. Móng nghiêng v hng Nam 5,5 so vi phng n$m ngang, do ó tng th 7 nhô ra ngoài 4,5m so vi tng th nht. Công trình xây theo hình dng ca mt hình tr+ r-ng vi các dãy ct bao quanh. Mt trong và ngoài ca hình tr+ u p b$ng c.m thch mi ni rt khít khao, nhng vt liu gia các lp p ngoài này ch toàn là va và á nên phát hin có nhiu l- r-ng rng bên trong. Mt cu thang xoáy c d#n lên nh tháp n$m bên trong vách. Cnh ch+p thánh ng Pisa, cùng vi tháp nghiêng phía sau Lp t di g m ba lp d2 phân bit. Lp A dày khong 10m, g m lp trm tích bùn xp hay thay i di mt ch- nc nông cách ây cha y 10.000 nm. Lp B là t sét bin, xp, y u n$m bên di cách ây khong 30.000 nm, sâu n 40m. Lp C là cát c vi sâu áng k. Nc ngm n$m lp A có sâu t 1m và 2m. Nhiu l- khoan t xung quanh và ngay c bên di, tháp cho thy b mt ca lp B có dng hình &a do trng l'ng ca tháp phía trên, qua ó có th suy lun lún trung bình ca tháp t 2,5 - 3m, cho thy t phía di có th b nén n mc nào. S liu thc t : Suu tm: Kienthanh@live.com Blog: Biu tháp nghiêng cho thy nghiêng ngày càng ln qua các giai on xây dng. Chiu cao t chân móng n tháp chuông: 58,4m ,ng kính chân móng: 19,6m Trng l'ng tháp: 14.500 tn Kh i công xây chân móng: ngày 9 tháng 8 nm 1173 Công trình ình hoãn tng th 4: khong nm 1178 Xây dng n khói p ni trang trí có hình bc thang ( tng th 7): khong nm 1272-1278 Tháp chuông xây dng hoàn tt: khong 1370 ,ào li i quanh chân tháp: nm 1838 Tháp nghiêng v hng Nam: 5,5 Chân móng b lún: khong 3m Lch s xây dng Tháp kh i công xây dng vào ngày 9 tháng 8 nm 1173 di s iu khin ca Bonanno Pisano. Vào khong nm 1178 khi xây n tng th t thì tm dng. Lý do v#n cha rõ, nhng công vic ti p t+c vi s vt v hn rt nhiu lp B có l) không lc chu ti và tháp nh ã b nghiêng. Sau thi gian tm dng gn 100 nm, Giovanni di Simone ngh xây dng vào khong 1272, qua khong thi gian này cng t sét gia tng do s gia c b$ng trng l'ng ca tháp. Khong nm 1278 xây dng n tng th 7 thì li tm dng (nguyên nhân có th do ni chi n). Chc chn tháp ã 'c hoàn thành trong giai on này thì ã b nghiêng. Khong nm 1360, khi s gia c thêm tng t sét di2n ra, Tommaso Pisa- no bt u công trình xây dng trên tháp chuông hoàn tt vào nm 1370 - gn 200 nm sau ngày kh i công. Tháp phi nghiêng khi kh i công xây tháp chuông, nhng c!ng áng lu ý phn tháp chuông th*ng ng hn phn tháp Suu tm: Kienthanh@live.com Blog: còn li. 6 cnh phía Nam có 6 bc thang trên khi p ni trang trí tng th 7 d#n n tng t tháp chuông, trong khi cnh phía Bc ch có 4 bc thang. Quá trình nghiêng Có chng c cho thy s nghiêng ã bt u ngay khi xây tháp - tr+c tháp không th*ng ng mà nghiêng v hng Bc. Trong mt n- lc un li cho th*ng, các khi xây nh1 dn s" d+ng cao trình ca m-i tng nn tr+c tháp cho th*ng. B$ng cách phân tích t m nghiêng tng i ca các lp khi xây, quá trình nghiêng ca tháp hin rõ. Vào cui giai on u tiên, tháp nghiêng v hng Bc khong 1/4 . Lúc ó khi công trình xây dng n tng th 4 thì tháp li bt u nghiêng v hng Nam, n mc vào nm 1278 khi xây n tng th 7, tháp ã nghiêng v hng Nam khong 0,6 . , n nm 1360, nghiêng tng n 1,6 . Phân tích b$ng máy tính cao cp cho thy nghiêng tng lên nhanh chóng khi xây n tng th 7 và lúc thêm vào gác chu- ông c!ng xây dng ging nh tháp b$ng gch ép khuôn trên mt thm xp. S liên k t cáp an toàn tm thi tng th 3 Có th xây dng n mt cao cho phép nht nh, nhng không 'c cao hn, cho dù có xây c.n thn n âu chng na. Tháp ch cao cho phép ca nó và rt gn gii hn an toàn. Nm 1817, hai ki n trúc s ngi Anh dùng dây di o nghiêng và phát hin r$ng vào thi im này tháp nghiêng n 5 . Vào nm 1838, ki n trúc s Alessandro della Gherardesca ào mt li i quanh móng tháp l ra các phn chân ct và các bc thang ca móng có d+ng ý ban u trc khi tháp lún. K t qu là nc ùa vào cnh phía Nam, vì ây ào t n$m di mc nc ngm. C!ng có chng c cho thy thi im này nghiêng ca tháp ã tng áng k thêm gn n"a , khong 5,4 . ,o c chính xác bt u vào nm 1911 cho thy nghiêng ca tháp c luôn tng qua m-i nm, và sau gia thp niên 1930, nghiêng tng gp ôi. Nm 1990, nghiêng ging nh s chuyn dch theo phng n$m ngang phn nh khong 1,5mm m-i nm. Ngoài ra, tt c tác ng tháp u do nghiêng ca tháp tính theo nghiêng ngày càng nhiu. Ch*ng hn, trong nm 1934 gia c khi xây chân móng b$ng cách phun va gây ra s dch chuyn t ngt v phía Nam khong 10mm và rút nc ngm lp cát phía di trong thp niên 1970 khi n cho tháp dch chuyn khong 12mm. Nhng phn ng này kh*ng nh tháp xây dng trên nn t y u nh th nào, và bt k mt phng pháp dùng n nh tháp u phi tinh vi, phc tp n mc nào. 4n nh tháp B trí thi t b khoan hút t bên di cnh phía Bc ca chân móng tháp. Nm 1990, sau khi tháp chuông Pavia , cho dù không b nghiêng, mt y ban do giáo s Michele Jamiokowski làm ch tch do Th tng Ý thành lp nh$m tham kho ý ki n và thc hin công tác n nh tháp Pisa. Nhiu hi ngh 'c quc t công nhn bàn v công trình t ng nim lch s" vô giá này yêu cu phi bo t n t im c bn ca tháp cùng vi lch s" và trình th công khéo léo. Vì th bt k s can thip ba bãi nào i vi tháp phi mc nh1 nht và k hoch n nh c nh hay chng % nhìn thy u không th chp nhn 'c, và trong mi trng h'p u có nguy c làm tng s s+p ca khi xây vn rt m1ng manh này. Gii pháp tìm thy là gim bt nghiêng ca tháp mc nh1 không nhìn thy b$ng mt thng nhng phi gim ng sut trong khi xây và n nh chân móng. Sau nhiu nm nghiên cu, phân tích và th" nghim trên quy mô rng ngi ta chp nhn phng pháp hút t, bao g m vic lp t nhiu ng hút t n$m k chân móng và ngay bên di cnh phía Bc ca chân móng. Suu tm: Kienthanh@live.com Blog: Mt s ng khoan n$m úng v trí x" lý khâu hút t Kh i công vào tháng 2 nm 1999, trong mt không khí vô cùng cng th*ng, theo cách ti n hành tng bc mt rt chm, 'c giám sát tht c.n thn, tng khi l'ng t không nhiu 'c ly ra kh1i lp A b$ng mt máy khoan c bit. Do t xp, l- r-ng hình thành do m-i ln hút t t khép kín li, k t qu to ra s lún s+t b mt không nhiu và xoay tháp tr li hng Bc mt chút. Công vic hút t di2n ra trong 2,5 nm; nghiêng ca tháp gim n"a . N u tháp bt u nghiêng v hng Nam có th lp li quá trình hút t mt giai on nào ó trong tng lai. Ngoài khâu hút t, c!ng ti n hành gia c mt ít khi xây nhng im d2 b h hi nht cnh phía Nam. Ngn tháp huyn bí, kiu di2m này ã và ang 'c n nh khi áp d+ng phng pháp tôn trng và bo t n c c im l#n s tng tác hp d#n vi tng t cái. Tháp nghiêng nhìn t phía Bc, v#n còn cáp tm thi gn cht trong khu hút cát. Nhng dây cáp này là ai an toàn gi cho tháp kh1i n u có bt k sai lm trong x" lý. 06+0&'." Suu tm: Kienthanh@live.com Blog: Mt công trình ki n trúc 'c lit vào hàng kit tác ca nhân loi, luôn luôn gn lin vi tên ca mt ph+ n, ó là Vn Treo Babylone. G*i là V'n Treo vì v'n trên cao gm 4 t"ng xây dng bng á thành mt tháp h i ging loi Zicgurát là tháp git c p r t ph bin trong kin trúc L0ng Hà. Tng di cùng ca vn là mt hình vuông kích thc 246m *246m - n$m trên mt h thng ct 25*25 chi c. Tng th hai là mt hình vuông 21*21 ct, tng ba 17*17 ct tng trên cùng 13*13 ct vi kích thc 123m*123m. Trên m-i bc git cp là mt vn ph*ng 'c xây dng b$ng các khi á dài 5m rng 1,2m t trên các tng dày. Trên các tm á này ph mt lp lau sy trn nha ng, lp á lát hai lp gch nung, trên lp này là mt tm chì nc kh1i thm xung tng di. Toàn b h thng ki n trúc xung quanh Vn Treo Trên cùng là mt l p t màu dày trng c c nh ng cây l n. Vic ti nc chm sóc vn cây này làm mt vn ln mà ây ã gii quy t Ph tích Vn Treo khá tt. Theo các nhà kho c thì nc ã 'c a t sông lên b$ng mt h thng gu xêp thành chu-i quay liên t+c ly t Suu tm: Kienthanh@live.com Blog: ba cái gi ng, do mt i quân ông o hàng ngày làm vic ti nc chm sóc cây ci, hoa qu gi cho Vn Treo luôn xanh tt. Ngày nay, Vn Treo ch còn là mt ph tích vi nhng tng á nát, hàng nm ón du khách n chiêm ng%ng nhng phn còn li ca nn móng tng cui cùng ca Vn Treo, chiêm ng%ng ng ã ca tng hình dung ra ngôi vn k diu vi bà Hoàng hu xinh 5p ca x s nghìn l/ mt êm cách ây gn 3000 nm. Các s gia ngày xa ã lit V'n Treo này là mt trong 7 k& quan ca Th gi i C i. Có nhiu gi thuy t v xut x ca Vn Treo, nhng có th qui vào hai hng: Hoàng hu Xêmiramix là tác gi va tác ph.m này hay là ngôi vn này 'c nhà Vua xây dng tng Hoàng hu Amitid. 2500 nm tr c Công nguyên vùng L0ng Hà, tc lu vc hai con sông Tigre va Euphrate (thuc n c Iraq ngày nay) xu t hin thành Babylone. Vào khong th k( XVIII trc Công nguyên, di triu i Vua Hammourabi (1793-1750 trc Công nguyên), Babylone tr thành mt a danh ni ti ng ph n vinh, sm ut. Trong nhng triu i ti p theo, Babylone dn dn suy tàn. Mãi n th k( th VII trc Công nguyên, di triu i vua Nabucodonossor (604 - 561 trc Công nguyên), Babylone mi li 'c h i sinh và tr thành mt trung tâm kinh t , vn hóa, ngh thut ph n thnh nht thi C i. Ni ây là im quy t+ ca mi con ng giao lu buôn bán thun l'i trên c khu vc Trung Cn ,ông rng ln. Sau khi xây dng xong cung in chính ca mình, Nabucodonossor xây dng Vn Treo ni ti ng phía Bc Babylone. Vua Hammourabi Tng truyn r$ng: Nhà Vua ã xây dng ngôi v'n này tng Hoàng hu Amitid , ngi v' yêu ca mình. Nàng Amitid ngi x Mét , con Vua Xiaxarex. , nàng % nh nhà, nhà vua ã quy t nh xây dng ngôi vn quý, trong ó tr ng nhng cây c 5p, quý, hi m có ca x Mét . Gi thuy t th hai là khong 1000 nm sau triu i Hammourabi, Hoàng hu Xêmiramix ch tr ng xây dng Bbylone tht lng l$y, nên ã m rng thành c!, xây dng cu ln qua sông Euphrate ni lin hai khu vc thành ph qua li trên sông. Trong công cuc ki n thi t m rng Babylone, Xêmiranix ã xây dng Vn Treo ni ti ng. Dù Vn Treo Babylone có gn vi Xêmiramix hay Amitit thì kit tác này c!ng xut phát t mt ngi ph+ n. ,ng trên Vn Treo, ngi ta có th nhìn bao quát c thành Babylone vì nó cao ngót 100 mét. Vn Treo là mt khong xanh ti mát, là nim hy vng và im nh hng cho nhng oàn lc à l hành trên sa mc xa xôi nóng b1ng. Su tm t Intenet : Kienthanh@live.com. Blog:
File đính kèm:
- tai_lieu_mot_so_cong_trinh_kien_truc_co.pdf