Bài giảng Vật liệu xây dựng - Giới thiệu

1Vật Liệu Xây Dựng 
(Construction Materials)
Bộ môn Vật liệu Silicat
Khoa Công Nghệ Vật Liệu
Đại học Bách Khoa Tp. Hồ Chí Minh
 VLXD-Giới thiệu O-2
LT 12 tuần + BT 1 tuần + TL 1 
tuần
42 (14 tuần x 3)Số tiết
Photocopy hoặc download tại e-
learning
Tài liệu bài giảng
Khi cần trao đổi bài 
giảng, tài liệu
ksnguyen@hcmut.edu.vnEmail
Khi cần liên hệ gấp0933 623 629Mobile
104C4/VPKhoaVăn phòng
TS.Nguyễn Khánh SơnGiảng viên
Thứ 2, 6:30-9:00 AM,
Phòng 401C5
Giờ học
2Số tín chỉ
Thông tin chung
 VLXD-Giới thiệu O-3
Mục tiêu môn học là gì?

 Hiểu được vai trò của vật liệu trong các loại công 
trình xây dựng.

 Hiểu được đặc tính và nguồn gốc ảnh hưởng có 
vai trò định hướng lựa chọn sử dụng vật liệu xây 
dựng.

 Hiểu và nắm vững nguồn gốc hóa, lý và vi cấu 
trúc vật liệu chính là yếu tố quyết định tích chất và 
ứng xử của chúng.

 Biết và ý thức vấn đề vật liệu xây dựng và môi 
trường.
 VLXD-Giới thiệu O-4
Hướng tiếp cận

 Khái quát lịch sử

 Các loại vật liệu ứng dụng trong xây dựng

 Khái quát về yếu tố kinh tế

 Chi phí và mức độ sử dụng vật liệu

 Vai trò vật liệu trong xây dựng công trình

 Vấn đề môi trường
2 VLXD-Giới thiệu O-5
Tài liệu bài giảng và tham khảo

 Bài giảng dựa trên giáo trình:
• Phạm Duy Hữu, Vật liệu xây dựng

 Các tài liệu tham khảo thêm (thư viện, web)
• P. Kumar Mehta, Concrete Microstructure, properties and 
materials, University of Cafornia
• PCA - Design and control of concrete mixtures
• A.M.Neville, Properties of Concrete, Longman Scientific & 
Technical
• IU.M. Bazenov, PGS.TS Bạch Đình Thiên, TS. Trần Đình 
Tính, Công nghệ sản xuất bê tông, NXB Xây Dựng, 2002
• PTS. Vũ Minh Đức trường ĐH xây dựng, Công nghệ gốm 
xây dựng, NXB Xây dựng, 1999
• Bộ môn Vật liệu xây dựng trường ĐH thủy lợi, Giáo trình vật 
liệu xây dựng, NXB Nông nghiệp, 1980
 VLXD-Giới thiệu O-6
Kiểm tra và đánh giá

 7 tuần – KT giữa kỳ – 7 tuần – Thi học kỳ

 Bài tập, Thi, Kiểm tra & Tiểu luận.

 Điểm tổng kết:
Bài tập - 10%
KT giữa kỳ - 30%
Thi cuối kỳ - 50%
Tiểu luận nhóm - 10%
 VLXD-Giới thiệu O-7
Mốc thời gian ghi nhớ

 Tuần bắt đầu: 14/01/2013

 Chia nhóm tiểu luận: 18/02/2013

 Nghỉ Tết âm lịch: 04 & 11/02/2013

 Giữa kỳ: 18 & 25/03/2013

 Tuần kết thúc: 13/05/2013

 Kiểm tra giữa kỳ: xx/03/2013

 Thi cuối kỳ: xx/05/2013

 Trình bày tiểu luận: 6 & 13/05/2013
 VLXD-Giới thiệu O-8
Tóm tắt nội dung

 Ch1. Các tính chất cơ lý vật liệu xây dựng Tuần 1

 Khái quát

 Ảnh hưởng của cấu trúc đến tính chất

 Một số tính chất

 Ch2. Vật liệu đất nung, vữa Tuần 2

 Vật liệu đất nung

 Lịch sử , sản phẩm, tính chất

 Nguyên liệu, công nghệ, khuyết tật

 Vật liệu vữa xây dựng

 Vai trò, yêu cầu tính chất

 Tính bền
3 VLXD-Giới thiệu O-9
Tóm tắt nội dung

 Ch3. Thủy tinh xây dựng Tuần 3

 Vật liệu kính xây dựng

 Yêu cầu tính chất

 Nguyên liệu, công nghệ chế tạo

 Xử lý nhiệt và sản phâm

 Ch4. Gỗ trong xây dựng Tuần 4

 Sản phẩm, cấu trúc gỗ

 Phân lọai và thành phần 

 Các đặc tính
 VLXD-Giới thiệu O-10
Tóm tắt nội dung

 Ch5. CKD, VL Pol-Com trong xây dựng Tuần 5

 Khái niệm

 CKD sét xây dựng 

 Thạch cao

 Vôi, vôi thủy lực

 Khái niệm, đặc tính, sử dụng

 Composite, ứng dụng và tính bền trong xây dựng

 Ch6. Bê-tông và công nghệ bê-tông Tuần 6

 Khái niệm, thành phần

 Cốt liệu, ma trận thủy hóa

 Tính công tác
 VLXD-Giới thiệu O-11
Tóm tắt nội dung

 Ch7. Xi-măng và tính chất thủy hóa Tuần 7-8

 Nhắc lại khái niệm, nguyên liệu, công nghệ

 Thủy hóa và ảnh hưởng

 Hình thành cấu trúc

 Ch8. Phụ gia khoáng thay thế xi-măng Tuần 9

 Vai trò, ý nghĩa

 Một số loại phụ gia khoáng thay thế xi-măng

 Tính chất, ảnh hưởng
 VLXD-Giới thiệu O-12
Tóm tắt nội dung

 Ch9: Nguyên liệu thành phần và thiết kế bê-tông 
thương phẩm Tuần 10

 Cốt liệu, nước, phụ gia

 Thiết kế cấp phối bê-tông

 Ch10. Vận chuyển, thi công, bảo dưỡng bê-tông
Tuần 11 

 Công nghệ bê-tông thương phẩm

 Thi công và qui chuẩn

 Điều kiện bảo dưỡng và ảnh hưởng
4 VLXD-Giới thiệu O-13
Tóm tắt nội dung

 Ch11. Cơ tính bê-tông và các biến dạng phá hoại
Tuần 12

 Tính chất và điều kiện

 Yêu cầu

 Nguồn gốc biến dạng và phá hoại

 Ch12. Tính bền của bê-tông Tuần 13 

 Khái niệm, nguyên nhân

 Ảnh hưởng môi trường và ăn mòn

 Ch13. Chuyên đề bê-tông đặc biệt Tuần 14 

 Giới thiệu
 VLXD-Giới thiệu O-14
Khái quát lịch sử

 Nhu cầu cơ bản của con người là được ở, trú 
ngụ nơi an toàn
500.000 
năm
1.000 
năm
10 năm
500 
năm
 VLXD-Giới thiệu O-15
Gạch từ 
bùn, 
sét
VL gốm, gạch 
từ đất nung
Vữa liên kết 
gạch băng 
bitume
Cốt liệu đá, 
sợi dùng gia 
cường
Tường gạch 
xây tô bằng 
thạch cao
Khung cửa, dầm 
đà bằng gỗ
Vật dụng từ 
thủy tinh
Vữa từ vôi và 
vôi thủy lực
Bê-tông từ vôi 
thủy lực với đá 
pozzolan
trước CN
 VLXD-Giới thiệu O-16
5 VLXD-Giới thiệu O-17
Cầu thép 
đầu tiên
Công 
trình nhà 
đâu tiên 
bằng xi-
măng 
thủy lực
Xi-măng 
Portland
Bê-tông 
cốt thépCầu đầu 
tiên xây 
bằng bê-
tông cốt 
thép
Xi-măng 
cao nhôm
Bê-
tông 
dự ứng 
lực
Đập 
thủy 
điện 
đầu 
tiên 
xây 
băng 
bê-
tông
Bê-tông 
cường 
độ cao
Bê-tông 
cường 
độ siêu 
cao
 VLXD-Giới thiệu O-18
Cầu gỗ, ngói
 VLXD-Giới thiệu O-19
Cầu đá thiên nhiên
 VLXD-Giới thiệu O-20
Cầu thép, đầu thế kỷ XX
6 VLXD-Giới thiệu O-21
Cầu bê-tông, cáp treo
 VLXD-Giới thiệu O-22
Giá cả và sản lượng tiêu thụ
nguồn
 VLXD-Giới thiệu O-23
VLXD và môi trường

 Nhìn chung các vật liệu xây dựng, trừ một 
số kim loại đều:
• không độc hại
• không đặc biệt gây ô nhiễm

 NHƯNG

 Với lượng sử dụng rất lớn, cần đặc biệt để ý 
các ảnh hưởng đến môi trường trong bối 
cảnh hướng đến mục tiêu phát triển bền 
vững của thiên niên kỷ.
 VLXD-Giới thiệu O-24
VLXD và môi trường

 Đặc điểm sẵn có của nguyên liệu

 Khai thác nguyên liệu sản xuất 

 Năng lượng tiêu hao quá trình sản xuất

 Yếu tố sức khỏe và an toàn

 Khả năng tái chế được 
7 VLXD-Giới thiệu O-25
Năng lượng tiêu hao (MJ/tấn)
nguồn
 VLXD-Giới thiệu O-26
Bê-tông, VL ít hao năng lượng
nguồn
 VLXD-Giới thiệu O-27
Sử dụng bê-tông

 Bê-tông được sử dụng nhiều gấp 10 
lần vật liệu khác công trình

 Vật liệu chế tạo tại chỗ
 VLXD-Giới thiệu O-28
Nguyên do
– nguyên liệu phổ biến mọi nơi, 
ít tiêu hao năng lượng
– nguyên liệu bột bao, hay xá
– chỉ cần kèm nước và máy trộn
– có thể lấp đầy hầu hết dạng 
hình học với độ khác biệt thể 
tích rất bé
– tuổi thọ hàng thế kỷ, khả năng 
chịu được nước (đập chắn, 
ống dẫn...)

 Sẵn có 

 Vận chuyển được 

 Xây dựng được 

 Cơ động

 Bền vững 

 Giá cả phải chăng!
8 VLXD-Giới thiệu O-29
Thành phần
nguồn VLXD-Giới thiệu O-30
Nhu cầu