Bài giảng Cơ sở dữ liệu web và XML - Chương 6: Ngữ nghĩa web - Hồ Văn Phi

Chương 5
CHƯƠNG 6
NGỮ NGHĨA WEB
CƠ SỞ DỮ LIỆU WEB & XML
Chương 5
6.1 Khái niệm ngữ nghĩa Web
6.2 RDF
6.3 Giới thiệu bản thể học
6.4 Tác tử và chương trình DAML
6.5 XML, RDF và sự tương tác 
6.6 Web và ngữ nghĩa Web
Chương 6: Ngữ nghĩa Web
Chương 5
-Là một chuỗi dữ liệu phức tạp; không phải chỉ có 
một thực thể mà là một tập hợp các tài liệu XML, cơ 
sở dữ liệu bán cấu trúc và hàng ngàn đối tượng trên 
web.
-Ngữ nghĩa web có hai vấn đề chính:
- Các định dạng thông dụng cho sự tích hợp và kết hợp 
dữ liệu rút ra từ nhiều nguồn khác nhau. 
- Ngôn ngữ để ghi lại mối quan hệ giữa dữ liệu với các 
đối tượng trong thế giới thực như thế nào. 
6.1 Khái niệm ngữ nghĩa Web
Chương 5
-Ngữ nghĩa web bao gồm RDF (Resource 
Description Framework), bản thể học, tác tử và cơ 
sở dữ liệu.
6.1 Khái niệm ngữ nghĩa Web
Chương 5
- RDF là cơ sở của ngữ nghĩa web và xử lý siêu dữ liệu; 
cung cấp khả năng thao tác chung giữa các ứng dụng 
trao đổi thông tin trên web mà máy tính có thể hiểu 
được.
- Cùng một kết quả, RDF cung cấp sự hỗ trợ tốt hơn 
XML về các lĩnh vực như thao tác từng phần, tìm kiếm 
và phân loại. 
- RDF mô tả nội dung tài liệu cũng như các mối quan hệ 
giữa các thực thể bên trong tài liệu. 
- Trong khi XML cung cấp cú pháp và ký hiệu thì RDF 
bổ sung bằng cách cung cấp thông tin ngữ nghĩa trong 
một phương pháp chuẩn hóa.
6.2 RDF 
Chương 5
-Mô hình RDF cơ bản có ba loại: tài nguyên, đặc 
tính và câu lệnh.
- Một tài nguyên là bất kỳ một thực thể nào được mô tả 
bởi biểu thức RDF. Nó có thể là một trang web hay một 
tập hợp các trang web. 
- Đặc tính là một thuộc tính xác định dùng để mô tả một 
tài nguyên. 
- Câu lệnh RDF là các tài nguyên cùng với tên thuộc 
tính và giá trị thuộc tính. Các thành phần câu lệnh gồm 
chủ ngữ, vị ngữ và bổ ngữ.
6.2 RDF 
Chương 5
- Một mục tiêu của RDF là làm cho nó có thể xác 
định ngữ nghĩa cho dữ liệu trên cơ sở XML chuẩn 
hóa. RDF dựa trên sự hỗ trợ của XML, do đó nó có 
thể hiểu cú pháp XML. Mục tiêu chung của RDF là 
định nghĩa một cơ chế mô tả tài liệu.
6.2 RDF 
Hình 6.1 Khái niệm RDF
Khái niệm RDF
Basic Model:
Resource,
Properties,
statements
Container Model:
Bag,
Sequence
Alternative
Chương 5
- Bản thể học (Ontologies) mô tả các thực thể và 
quan hệ giữa các thực thể với nhau.
- Khái niệm siêu dữ liệu đã tiến hóa trong nhiều 
năm bắt đầu từ từ điển dữ liệu đến lược đồ cơ sở dữ 
liệu và hiện nay là bản thể học, XML, lược đồ XML, 
RDF và lược đồ RDF. 
- Bản thể học có thể mô tả các đối tượng như xe cộ, 
con người, động vật cũng như mối quan hệ giữa các 
đối tượng với nhau, sự kiện và nhiều vấn đề khác.
- Để trình bày bản thể học thì RDF hoàn thiện hơn 
XML bởi vì XML có nhiều hạn chế và ngữ nghĩa yếu.
6.3 Giới thiệu bản thể học
Chương 5
-Có thể sử dụng mạng ngữ nghĩa, khung, mô hình 
đối tượng, mô hình dữ liệu siêu ngữ nghĩa và bất kỳ 
lược đồ trình bày nào cho bản thể học.
6.3 Giới thiệu bản thể học
Chương 5
-DAML (Defense Advanced Projects Research 
Agency Agents Markup Language).
-Nhiều nhà nghiên cứu trong chương trình DAML 
đang nghiên cứu nhiều phương diện khác nhau bao 
gồm RDF, mô hình dữ liệu, bản thể học, logic học 
cho RDF và xử lý siêu dữ liệu.
-RDF được nghiên cứu độc lập bởi tổ chức W3C, 
tuy nhiên kết quả nghiên cứu của DAML hiện nay 
do tổ chức W3C đánh giá, vì vậy DAML có ảnh 
hưởng đến sự phát triển của RDF
6.4 Tác tử và chương trình DAML
Chương 5
6.5 XML, RDF và sự tương tác 
Hình 6.3 XML, RDF và sự tương tác
Ontologies
RDF
XML
RDF
XML
Hình 6.4 XML tương tác với CSDL
Intergration Manager
XML XML XML
Data source A Data source C
Data source B
Chương 5
-Có nhiều buổi thảo luận về sự khác nhau giữa 
Web và ngữ nghĩa web. 
- Một số cho rằng web là một hệ thống mà con người có 
thể đọc các trang web, trong khi đó ngữ nghĩa web là 
một hệ thống mà máy có thể đọc và hiểu được các 
trang web 
- Một số khác cho rằng web ngày nay là ngữ nghĩa web 
của hôm qua và web ngày mai là ngữ nghĩa web của 
hôm nay.
-Trước đây là HTML, hiện nay là XML, trong tương 
lai sẽ là RDF và có thể là một ngôn ngữ nào đó sẽ 
phát triển. Vấn đề lớn nhất là phải xây dựng được 
web ban đầu.
6.6 Web và ngữ nghĩa Web
Chương 5
6.6 Web và ngữ nghĩa Web
Web in 2009
HTML, XML, RDF
(semantics)
Web in 2000
HTML, XML
(more semantics)
Web in 1995
HTML
(less semantics)
Hình 6.5 web và ngữ nghĩa web