Bài giảng Kiến trúc dân dụng - Cấu tạo kiến trúc - Nguyễn Ngọc Bình

y lỗ cửa: khi xây tường đến bệ của sổ thì dựng 
khuôn cửa vào vị trí, sau đó sẽ tiếp tục xây. Thanh ngang trên và dưới đều nhô ra 
một khoảng 1/2gạch (110mm) và ở hai bên thanh đứng của khuôn, cách khoảng 
300-500 có thể gắn các viên gạch gỗ hoặc thép tròn đuôi cá, bật thép đặt xiên vào 
tim tường để liên kết chặt khuôn vào tường. 
Ưu điểm: Liên kết giữa tường và khuôn cửa chặt sít, bền lâu 
Khuyết điểm: Lắp khuôn ảnh hưởng đến tiến độ thi công xây tường, trong quá 
trình thi công rất dễ sinh ra các hiện tượng va chạm làm hỏng khuôn cửa hoặc sê 
dịch vị trí của khuôn cửa. 
Xây lỗ cửa trước, lắp khuôn của sau: khi xây tường chừa lại lỗ cửa, với mép tường 
ở hai bên lỗ cửa cứ cách 10 lớp xây lại chôn một viên gạch gỗ bằng 1/2 viên gạch 
thường đã tẩm thuốc chống mục. Khi xây xong sẽ dùng đinh Φ 4-5 dài 125 đóng 
vào gạch gỗ để cố định khuôn vào tường. Để dễ dàng lắp khuông vào cửa, lỗ cửa 
phải rộng hơn khuôn 15-20 mm, sau khi dựng khuôn cửa xong sẽ dùng vữa trát 
kín. 
Ưu điểm: thi công tường và lắp dựng khuôn cửa không ảnh hưởng lẫn nhau do 
đó tạo điều kiện đẩy nhanh tốc độ xây dựng 
Nhược điểm: cần có biện pháp chèn kín khe hở giữa khuôn cửavà tường, đảm 
bảo chống thấm tốt, đồng thời kết hợp mỹ quan bằng cách đóng nẹp gỗ che phủ. 
• Cánh cửa: 
- Hình thức: Tiết diện của các thành phàn cấu tạo khung cánh cửa thường dày 40-
45mm rộng 60-80-100mm, dố ngang ,đố dọc 35-40. 
- Hình dáng tiết diện của khung cánh cửa: Khung cánh cửa, đố cánh cửa mặt 
hướng ra ngoài đều soi thành những hèm để lắp kính. Các hèm sâu 10-16mm rộng 8-
Bài giảng KIẾN TRÚC DÂN DỤNG- Phần Cấu tạo Kiến trúc 
 NGUYỄN NGỌC BÌNH ( sưu tầm và biên soạn ) TRANG 108 
12mm. Mặt phía trong dùng làm các gờ chỉ để giảm bớt khả năng che ánh sáng và 
tăng vẽ đẹp cho cửa. 
- Lắp kính:Thường ngưới ta dùng kính dày 3-5mm. Cố định kính vào của sổ có 
hai cách: trước hết người ta dùng đinh để cố định tạm kính, sau đó dùng mát tít trát 
đều xung quanh mép kính;một cách khác có thể dùng nẹp gỗ để cố định kính. 
- Chỗ tiếp giáp giữa hai cánh cửa: Các thanh đứng dọc theo khe được cấu tạo lồi 
lõm , chữ Z hoặc đóng nẹp để ngăn chặn không cho gió mưa vào nhà 
• Cấu tạo gờ chận nước : 
Để chận nước mưa xuyên qua khe cửa trên khuôn cửa cần làm gờ chận nước và 
rãnh thoát nước theo các hướng dọc ngang đẻ khi có mưa, nước sẽ chảy theo rãnh 
đứng và rãnh ngang để chảy ra ngoài. 
Trên cánh cửa tại thanh dưới của khung ở mặt ngoài cần cấu tạo gờ giọt nước hoặc 
gắn bản chắn nước. 
Đối với của sổ mở vào phía trong nhà, nhất là loại cửa sổ kính ở xứ lạnh, cần đặt 
biệt chú ý cấu tạo chống thấm qua khe cửa sổ và bố trí rãnh thu nước đọng cùng với lỗ 
thoát ở thanh ngang dưới của khuôn. 
7.2.2.2. Diện tích , kích thước và vị trí 
• Diện tích lấy sáng 
Căn cứ vào yêu cầu sử dụng để quyết định diện tích lấy sáng. Phương pháp xác 
định đơn giản thường tính theo hệ số chiếu sáng, là tỷ số diện tích của lỗ cửa trên diện 
tích của lỗ cửa trên diện tích mặt nền phòng. 
- Phòng làm việc, học tậplấy bằng : 1/5 - 1/6 
- Phòng ở, tiếp khách, giải trí lấy bằng : 1/7 - 1/8 
- Phòng phụ, kho, vệ sinh lấy bằng : 1/10 - 1/12 
• Diện tích thông gió. 
Căn cứ vào điều kiện khí hậu từng nơi để quyết định, nói chung nhỏ nhất bằng 1/2 
diện tích lấy sáng.Ở vùng khí hậu nóng có thể lấy lơn hơn 
• Kích thước và vị trí của cửa số 
Chiều cao của bệ cửa sổ thông thường B = 0,8-1m 
Chiều cao của cửa số thông thường H = 0,9-1,8m, 
Cửa sổ cao1,5-1,8m thường có làm cửa lật. 
Chiều cao của cửa lật 0,35-0,55m. độ cao mép trên của sổ xuống cửa lật B+H =1/2 
chiếu sâu phòng. 
Mép trên của cửa sổ cách mặt trên một đoạn K bằng chiều cao của lanh tô , nói 
chung không vượt quá 30cm, khi cần thiết K= 0 
7.2.3. CẤU TẠO CÁC LOẠI CỬA SỔ KHÁC. 
7.2.3.1. Cửa chớp lá sách: 
Bài giảng KIẾN TRÚC DÂN DỤNG- Phần Cấu tạo Kiến trúc 
 NGUYỄN NGỌC BÌNH ( sưu tầm và biên soạn ) TRANG 109 
Cửa chớp được dùng để che mưa hắt, chắn nắng, kín đáo nhưng vẫn đảm bảo 
thông gió tốt, Cửa chớp thường đựơc mở ra ngoài nhà, nếu là cửa hai lớp thì cửa chớp 
đặt ở phái ngoài. Cửa chớp còn thường đựoc lắp dựng ở các phòng có yêu cầu thông 
hơi như gác lững, bếp, kho, tường nóc dầu hồi. 
 Cấu tạo của chớp có khác với cửa kính ở chỗ khoảng trống giữa khung đựơc lắp 
trám bởi những nan chớp bằng gỗ, kim loại hoặc kính. 
Góc nghiêng của nan chớp đựợc chọn trong khoảng 45-600 tuỳ theo vùng khí hậu, 
Góc càng lớn thì khả năng thông gió càng kém, nhưng che mưa tốt và ngược lại 
Đối với nan chớp bằng gỗ , bề dày của nan chớp e = 10-15mm, khoảng cách giữa 
các nan chớp V=15-20mm nan chớp thường dài 200-300mm 
Đẻ tăng cường khả năng thông gió, đồng thời kết hợp lấy sáng ở vùng khí hậu 
nóng, sử dụng thuận tiện theo yêu cầu từng lúc trong ngày, mùa hoặc có thể đóng kín 
thì nên áp dụng của chớp lật. 
7.2.3.2. Cửa sổ lật: 
Cửa sổ lật có công dụng để lấy sáng và thông gió tốt ít choáng chỗ lúc mở, thích 
hợp cho kho, phòng vệ sinh. 
Cấu tạo của sổ lật cần lưu ý các điểm sau: thanh giữa của khuôn cửa sổ ( nếu có). 
So với các thanh bốn chung quanh của khuôn cần làm dầy và rộng hơn một chút để lồi 
ra phái ngoài nhằm tạo thành gờ giọt nước, gờ chận nước ở khuôn cho phần trên trục 
quay bố trí ở mép ngoài, cho phần dưới trục quay thì ở mép trong của khuôn. nữa 
phần cánh cửa phía trên trục quay nên lấy dài hơn một it đẻ cánh của dễ lật lúc mở. 
7.2.3.3. Cửa sổ đẩy: 
Khi đóng mở, cánh cửa chỉ choáng phần không gian trong phạm vi lỗ cửa, không 
ảnh hưởng đến không gian của phòng ốc , nhưng lỗ cửa bị thu hẹp sẽ hạn chế diện tích 
thông gió và lấy sáng . Để khắc phục thì có thể áp dụng kiểu cửa đẩy với cánh xếp 
hoặc cấu tạo dấu cánh vào tường. 
Hướng đẩy cửa có thể áp dụng theo cách dẩy lên hạ xuống hoặc đẩy ngang qau lại 
hai bên. Để giúp việc đẩy cửa nhẹ nhàng trong trường hợp cánh của rộng lớn thì có 
thể cấu tạo thêm hệ thống đối trọng để nâng cánhhoặc đặt bánh xe lăn trong rãnh trượt 
treo. Khi cấu tạo của sổ dẩy cần quan tâm đến vị trí đặt các gờ kín gió và chống thấm 
giữa khuôn cánh và hai cánh. 
7.2.3.4. Cấu tạo cửa sổ khuôn khung kim loại 
Cửa khuôn kim loại và khuôn gỗ nói chung có cấu tạo gióng nhau, có thể làm 
thành cửa một lớp , cửa hai lớp , của cố định hoặc cửa đóng mở .v.v nhưng chỗ tiếp 
giáp giữa hai cánh của cần có một thanh thép đứng. Thép khuôn và thép khung cánh 
cửa đều là thép định hình ( chữ Z,L,T..) hoặc hình thép hộp hàn lại với nhau mà thành. 
Hình bên thể hiện cấu tạo khuôn cửa mở theo chiều đứng. Để liên kết khuôn cửa vào 
tường khi xây bốn bên tường gạch người ta để các lỗ trống. Khi Lắp cửa trước tiên các 
Bài giảng KIẾN TRÚC DÂN DỤNG- Phần Cấu tạo Kiến trúc 
 NGUYỄN NGỌC BÌNH ( sưu tầm và biên soạn ) TRANG 110 
thanh thép góc, và các thanh thép tròn đuôi cá được chôn vào lỗ tường, dùng bulông 
vít chặt khuôn của vào thép góc, sau đó dùng vữa ximăng . 
Cửa sổ khuôn kim loại giá thành tương đối cao, chế tạo có yêu cầu kỹ thuật cao. 
Nhưng cửa khuôn kim loại có nhiều ưu điểm: kiên cố, bền lâu, đóng mở kín, phòng 
cháy, ẩm ướt, không bị biến hình, tiết diện nhỏ tiết kiệm khuôn nên diện tích lấy sáng 
nhiều. 
7.2.3.5. Cấu tạo cửa sổ nhiều lớp 
Cửa sổ hai lớp mở ra phía ngoài hoặc phía trong chỉ cần làm khuôn kép, hai bên 
trong và ngoài đều có hèm để lắp cánh cửa. h8.21a 
Cửa sổ hai lớp đều mở vào phái trong có thể làm một khuôn cửa ( khuôn kép), có 
hai hèm đều hướng vào trong nhà với đặc điểm của loại này là cửa trong lớn hơn cửa 
ngoài . Khi khoảng cách giưa hai cửa tương đối lớn có thể làm hai khuôn của rời nhau. 
7.2.3.6. Cấu tạo cửa sổ lưới thép mắt cáo 
Cửa lưới thép mắt cáo có thể hãm cố định hoặc đóng mở, có thể lắp phía trong 
hoặc phía ngoài cửa kính ( lưới mắt cáo có thể là lưới thép, đồng, hoặc chất dẽo). Cửa 
này trọng lượng nhẹ, chịu lực nhỏ cho nên tiết diện và kích thước của khuôn và khung 
cánh cửa tương đối nhỏ, kích thước thường dùng là dày 20-30mm rộng 45-50mm 
7.2.3.7. Cấu tạo của không khuôn. 
Để tiết kiệm gỗ, cửa sổ có thể đựơc làm không khuôn. Bản lề đựoc chôn vào gạch 
bêtông đúc sẵn kích thước 55x105x220, hoặc chôn trực tiếp vào tường gạch. Phần 
tường xung quanh cửa đặc biệt phần xây bao quanh gạch bêtông bản lề không đựoc 
dùng vữa thường mà phải dùng vữa xi măng mác 50-75. Hèm cửa phải trát phẳng và 
thẳng , để lắp cửa không bị vênh và chú ý phải dùng vữa mác 50. 
Cấu tạo mặt cửa sổ không khuôn,hình dáng và kích thước bản lề gông được thể 
hiện ở hình dưới . 
Bài giảng KIẾN TRÚC DÂN DỤNG- Phần Cấu tạo Kiến trúc 
 NGUYỄN NGỌC BÌNH ( sưu tầm và biên soạn ) TRANG 111 
Hình 7.2 Một số Cửa đi, sổ 
7.3. CỬA ĐI 
Bài giảng KIẾN TRÚC DÂN DỤNG- Phần Cấu tạo Kiến trúc 
 NGUYỄN NGỌC BÌNH ( sưu tầm và biên soạn ) TRANG 112 
7.3.1. YÊU CẦU VÀ PHÂN LOẠI: 
7.3.1.1. Yêu cầu chung 
Cửa đi là phương tiện giao thông liên hệ giữa trong và ngoài nhà, giữa hành lang 
và các phòng, hoặc giữa các phòng với nhau. Ngoài ra còn có tác dụng thông gió và lấy 
sáng. 
Khi thiết kế cửa đi cần phải bảo đảm các yêu cầu sau: 
Số lượng cửa và bề rộng của cửa bảo đảm thoát người cũng như vận chuyển đồ đạc 
được nhanh chóng và dễ dàng 
Bố trí vị trí của hợp lý, đóng mở thuận tiện chiếm diện tích ít nhất không ảnh 
hưởng đến việc bố trí đồ đạc và phân khu chức năng 
Ngoài ra cấu tạo cửa đi cũng đảm bảo mỹ quan cho chính bản thân cửa cùng mặt 
đứng công trình, thi công và bảo trì dễ dàng, đồng thời với yêu cầu cách âm bên 
ngoài, chấn động sinh ra khi đóng mở cửa. 
7.3.1.2. Phân loại cửa 
• Theo vật liệu : có thể phân thành các loại: cửa gỗ, thép, nhôm, của kính.... 
• Theo nhiệm vụ: cửa bản , cửa panô, cửa kính, cửa đi cách nhiệt giữ nhiệt, cách 
âm, cửa đi kết hợp cửa sổ, cửa thoát hiểm. 
• Theo phương cách đóng mở: 
- Cửa mở một chiều: trục quay thẳng đứng, hướng ra ngoài nhà hoặc mở vào trong 
theo yêu cầu sử dụng, nhưng cửa thoát hiểm băt buộc phải quay ra ngoài 
- Cửa mở ra hai chiều: thường đựơc dùng ở nơi công cộng, người đi lại nhiều và 
trong phòng thiết bị hệ thống điều hoà nhiệt độ. 
- Cửa đẩy trượt: việc đóng mở của không đóng diện dích và không gian của phòng 
nhưng cần bố trí màng tường cho cách ẩm, thường được dùng trong việc ngăn chia 
các phòng đa dụng, cửa nhà kho, xưởng, cửa phòng cháy chận lửa cánh cửa dẩy 
trượt theo 2 cách: 
+ Cánh cửa đựơc thiết kế bố trí bánh xe làm trên đường rây đặt trên đầu lỗ 
cửa sẽ thuận tiện hơn. 
+ Cánh cửa trượt theo sắt hướng dẫn đặt đứng và có thiết trí đối trọng giúp 
đóng mở dễ dàng. 
- Cửa đẩy xếp : Dùng khi lỗ cửa rộng lớn, ngăn chia phòng, cửa hàng, nhà kho, 
nhà để xe. Cửa có cấu tạo mặt xếp bằng da hoặc vải hay ghép nhiều cánh bằng gỗ, 
thép, nhôm, cửa xếp song sắt. 
- Cửa quay: Loại cửa có công dụng cách ly, giữ nhiệt ngăn gió lạnh, hơi nóng, bụi 
lùa từ ngoài vào, đồng thời với việc hạn chế lượng người qua lại. Cửa có cấu tạo 
phức tạp thường được dùng trong các công trình kiến trúc cao cấp như trong khách sạn. 
Bài giảng KIẾN TRÚC DÂN DỤNG- Phần Cấu tạo Kiến trúc 
 NGUYỄN NGỌC BÌNH ( sưu tầm và biên soạn ) TRANG 113 
- Cửa cuốn: Dùng để bảo vệ cửa hành có mặt kính trưng bày rộng, cửa gara, cửa 
kho. Tuỳ theo vị trí và yêu cầu sử dụng mà cấu tạo cửa cuốn thoáng hoặc kín cùng 
với việc đặt thép hướng dẫn và hộp che dấu bộ phận cuốn cho thích hợp. 
7.3.2. CẤU TẠO CHI TIẾT CÁC BỘ PHẬN CỬA ĐI: 
7.3.2.1. Khuôn cửa : 
Khác với cửa sổ các bộ phận cấu tạo khuôn cửa đi gồm hai thanh đứng và một 
thanh ngang trên, nếu cửa có nhiều cánh thì sẽ tuỳ trường hợp mà bố trí thêm thanh 
đứng để chịu quay mở cửa và thanh ngang trên. 
• Kích thước tiết diện: Đối với cửa thông dụng, kích thước tiết diện có thể 
chọn: 
Cửa 1 lớp :60x80, 60x130mm 
Cửa 2 lớp :60x160, 60x250mm 
Với một số chiều rộng khuôn cửa bằng chiều rộng tường, Các thanh đứng cần dự 
trù dôi thêm 1 đoạn để chôn sâu vào nền 5- 8cm. 
Bài giảng KIẾN TRÚC DÂN DỤNG- Phần Cấu tạo Kiến trúc 
 NGUYỄN NGỌC BÌNH ( sưu tầm và biên soạn ) TRANG 114 
Hình 7.3 Khuôn Cửa đi 
Bài giảng KIẾN TRÚC DÂN DỤNG- Phần Cấu tạo Kiến trúc 
 NGUYỄN NGỌC BÌNH ( sưu tầm và biên soạn ) TRANG 115 
• Liên kết vào tường: Liên kết khuôn cửa đi vào tường giống như cửa sổ. quá 
trình lắp dựn theo hai các: Lắp dựng khuôn cửa trước khi xây lỗ cửa hoặc xây 
lỗ cửa trước, lắp khuôn của sau . 
Đối với tường xây hoặc đúc cần tối thiểu 2 điểm liên kết vào tường cho mỗi thanh 
đứng. Trường hợp khuôn được đặt sát tường, cần xây thêm một khoảng tường >10cm 
để chôn phụ kiện liên kết đựoc dễ dàng đồng thời cũng để bảo vệ tay nắm cho cánh cửa lúc 
mở. 
Các phần gỗ của khuôn cửa tiếp xúc hoặc chôn vào tường hoặc nền cần phải được 
tạo rãnh để gỗ co ngót và sơn quét chống phòng ẩm và mối mọt. 
7.3.2.2. Khung cánh cửa : Chiều dày của các thanh gỗ làm khung thường được chọn 
trong khoảng 4 - 4,5m. Bản rộng của các thanh này sẽ căn cứ vào hình thức của cánh 
cửa mà quyết định, các thanh đứng hai bên thường rộng 8-10cm, thanh ngang trên 10-
15cm, thanh ngang dưới 12-20cm 
7.3.2.3. Cấu tạo bộ phận trám bít: 
• Cửa panô: dùng gỗ bản hay gỗ dán dày 12mm -15mm ghép phẳng vào khung 
bằng cách lùa vào rãnh và đóng nẹp chặn. 
Bài giảng KIẾN TRÚC DÂN DỤNG- Phần Cấu tạo Kiến trúc 
 NGUYỄN NGỌC BÌNH ( sưu tầm và biên soạn ) TRANG 116 
Hình 7.3.2 Cánh Cửa đi 
Bài giảng KIẾN TRÚC DÂN DỤNG- Phần Cấu tạo Kiến trúc 
 NGUYỄN NGỌC BÌNH ( sưu tầm và biên soạn ) TRANG 117 
• Cửa chớp: dùng nan chớp bằng gỗ dày 10mm nghiên 450 như ở cửa sổ chớp 
cố định hoặc có thể điều chỉnh theo yêu cầu sử dụng, nan chớp thường dài 250 
-300mm. 
• Cửa kính: thường dùng kính dày 3-5mm được ghép vào khung như cửa sổ, 
phần dưới của cánh cửa từ mặt nền lên khoảng 100cm thuờng đựoc ghép panô 
hoặc nan chớp. 
• Cửa gỗ dán cách âm: Loại cửa đươc ghép gỗ dán cỡ 3-5 lớp vào hai mặt bên 
của khung cánh có sườn tăng cường ở giữa. Để không khí có thể lưu thông, bảo 
đảm khô thoáng bên trong thân cánh, cần bố trí cac lỗ thông hơi 
• Cánh cửa không khuôn 
Bằng gỗ , là loại cửa gỗ đơn giản , thường dùng cho nhà kho, nhà tạm. cấp 4, Cánh 
cử được cấu tạo bởi các ván ghép đứng trên các thanh ngang và chồng chéo hình chữ 
Z, Để đảm bảo cánh cửa không bị xê dịc lúc đóng mở, cần dặt hướng thanh chống và 
vi trí bắt bản lề gông đứng cánh 
• Bằng kính hoặc chất dẻo: Toàn bộ cánh cửa đựơc thực hiện bằng một tấm 
kính (thuỷ tinh khó bể) hoặc bằng chất dẻo. bản lề và khóa sẽ được bắt trục tiếp 
vào cánh. Loại cử được dùng ở nhà cấp cao hoặc kho xưởng đặc biệt. 
 7.3.2.4. Kích thước của cửa đi 
Kích thước cửa đi phụ thuộc công dụng cửa và yêu cầu mỹ quan. Trong kiến trúc 
dân dụng kích thước của cửa đựơc chọn theo yêu cầu đi lại và thông thoáng với chiều 
cao của cửa 1,8-2,2m. Chiều rộng đảm bảo vận chuyển trang thiết bị ra vào phòng 
được dễ dàng và yêu cầu về thoát người. Chiều rộng cửa được chọn cho trường hợp 
một cánh là 0,65m; 0,7m; 0,8m; 0,9m. Chiều rộng cửa có 2 cánh là 1,2m-1,6m. Chiều 
rộng cửa có 4 cánh là 2,1m - 2,8m m. 
Chiều rộng cửa quá lớn so với chiều cao cửa để tạo cảm giác cân đối đồng thời để 
lấy sáng và thông gió chúng ta bố trí thêm cửa sổ hảm hoặc cửa sổ lật với chiều cao 
khoảng 40-60cm ở trên cánh cửa. 
7.3.2.5. Cấu tạo cửa đi bằng thép - nhôm: 
Cửa đi với khuôn và khung bằng thép hoặc nhôm đựoc cấu tạo như của sổ cùng vật 
liệu này. Tuy nhiên có vài yêu cầu riêng biệt cần quan tâm khi thiết kế là: 
Bộ phận trám bít khoảng giữa khung của cánh có thể dùng tôn dày 1,3mm để bọc 1 
lớp hoặc 2 lớp hay lắp kính với nẹp đệm cao su. 
Với loại cửa đi cách nhiệt , giữ nhiệt cấu tạo bằng thép hoặc nhôm, cần chèn trám vật 
liệu cách nhiệt, chịu nhiệt giữa hai lớp tôn chịu nhiệt bọc ở hai mặt ngoài của khung 
sườn cánh cửa. 
7.3.3. CÁC PHỤ KIỆN CỦA CỬA 
7.3.3.1. Bộ phận đóng mở. 
Bài giảng KIẾN TRÚC DÂN DỤNG- Phần Cấu tạo Kiến trúc 
 NGUYỄN NGỌC BÌNH ( sưu tầm và biên soạn ) TRANG 118 
• Bản lề: Phụ kiện liên kết giữa cánh cửa và khuôn cửa giúp vận hành đóng mở 
cánh cửa được dể dàng. 
- Kích thước: 
Cửa sổ dùng bản lề kích thước 8 -10 - 12 -14 -16cm 
Cửa đi dùng bản lề kích thước 8 -10 - 12 -14 -16cm 
Các cửa có chiều cao >1,8m thường mỗi cánh bắt 3 bản lề. 
- Phân loại: Bản lề có ba loại chính gồm: 
Bản lề cối dùng cho cửa có khuôn. 
Bản lề gông thường dùng cho cử không khuôn 
Bản lề bậc dùng cho cửa mở 2 chiều. 
Ngoài ra còn bộ phận đóng mở tự động vận hành cơ khí hoặc đóng mở vận 
hành bằng quang điện. 
- Các bộ phận khác giúp đóng mở cửa được kể là: 
Tay chống hoặc kéo dùng cho cử sổ mở có trục quay ngang đặt ở thanh ngang trên 
hoặc thanh ngang dướicủa khung cánh cửa. 
Chốt quay dùng cho cửa sổ lật có trục quay ngang đặt ở giữa cánh trên 2 thanh 
đứng bên của khung cánh cửa. hoặc cho cửa mở có trục quay đứng đặt ở giữa cánh 
trên thanh ngang trên và trên thanh ngang dưới của khung cánh. 
Bánh xe lăn trên rãnh hoặc thép hướng dẫn dùng cho cửa dẩy trượt ,đẩy xếp. 
7.3.3.2. Bộ phận liên kết : 
• Êke vả T: 
Bộ phận này để củng cố cánh cửa giữ cho khung cánh cửa luôn vuông góc, không 
biến hình tuỳ theo kích thước của khung mà dùng các cở mà dùng các cở từ 8- 10- 12 
-14 -16 cm và đựoc bắt vào mặt khung ở phía trong nhà đối với cánh cửa có bắt krê-
môn, thì cần dịch vị trí êke váo trong để chừa chỗ vừa đủ bắt chụp krê-môn. 
• Bật sắt: 
Bộ phận dùng để liên kết và ổn định khuôn vào tường tối thiểu 3 bật sắt cho một 
thanh đứng của khuôn cử đi. 
• Đinh vít: 
Để liên kết các loại phụ kiện vào khuôn và khung cánh cửa, thường dùng các cỡ. 
- 3x15 - 3x20 dùng lắp êke, T vào cửa sổ 
- 4x30mm dùng lắp êke , T vào cửa đi. 
- 4x40mm dùng lắp ổ khoá, krêmôn. 
7.3.3.3. Bộ phận then khoá: 
• Krê-môn : 
Bộ phận có tác dụng cố định cánh cửa vào khung cửa được lắp ở phía trong nhà 
của cánh cửa mở trước, đóng sau đối với cửa sổ; cánh cửa đóng trước, mở sau đối với 
cửa đi. 
Bài giảng KIẾN TRÚC DÂN DỤNG- Phần Cấu tạo Kiến trúc 
 NGUYỄN NGỌC BÌNH ( sưu tầm và biên soạn ) TRANG 119 
Tay vặn đặt ở độ cao1,5m từ mặt nền đối với cửa sổ và 0,8m -1m đối với cửa đi. 
Đối với cử sổ chốt thì chụp ở hai đầu krê-môn nên bắt lui vào 1,5cm để khi đóng 
không bị vướng vào gờ khuông cửa. 
• Then cài: 
Bộ phận bọ phận đựoc thay cho krê-môn. then cài ngang dùng cho cửa 1 cánh - 
then cài dọc lắp ở trên và dưới dùng cho cửa 1 cánh hoặc nhiều cánh. 
• Khoá: ổ khoá sẽ tuỳ loại mà đựoc lắp âm trong thanh đứng của khung cánh 
hoặc bắt lộ ngoài vị trí đầu ngoài giữa phía hèm cửa. thông thường ổ khoá đựoc 
lắp vào cánh cửa bên phải đối với hướng đi vào nhà. 
Ngoài ra đối với một số loại khoá, cần phải phân biệt được trái phải lúc lắp đặt vào 
cánh cửa cho phù hợp với việc mở đẩy hoặc mở kéo. 
7.3.3.4. Bộ phận bảo vệ: 
• Tay nắm : 
Giúp đóng mở được dễ dàng. Đối với cử thoát hiểm, tay nắm kết hợp với mở khó tự 
động. 
• Móc gió và chặn cánh: 
Bộ phận có tác dụng cố định cánh cửa ở vị trí mở cửa, đối với cửa sổ thì đinh khuy 
được bắt móc, móc thép vào khuôn đối với cửa đi móc thép bắt vào gỗ chôn sẵn ở 
tường. 
• Phòng chống hư mục: 
Các bộ phận cửa nói chung được cấu tạo bằng gỗ thép, nhôm đều cần phải bao phủ 
hoặc sơn quét một lớp bảo vệ tước khi lắp dựng vào lỗ cửa nhằm phòng chống ẩm 
mục hoặc rỉ sét nhất là ở các bề mặt và vị trí tiếp xúc với tường vách hoặc trực tiếp với 
những chấn động của thay đổi thời tiết và những va chạm trong khi thi công. Đồng 
thời đến giai đoạn hoàn thiện, toàn bộ cửa cần được bảo vệ theo kỹ thuật sơn hoặc 
đánh vernis. 
Ngoài ra còn cấu tạo kết hợp các bộ phận chống trộm cắp, che chắn nhìn từ ngoài 
vào trong phòng và bức xạ mặt trời. 
Bài giảng KIẾN TRÚC DÂN DỤNG- Phần Cấu tạo Kiến trúc 
 NGUYỄN NGỌC BÌNH ( sưu tầm và biên soạn ) TRANG 120 
Tài liệu tham khảo 
1. Cấu tạo kiến trúc nhà dân dụng, Tác giả : GS. TS. KTS Nguyễn Đức Thiềm, 
GS. TS. KTS Nguyễn Mạnh Thu,..., Nhà xuất bản KHKT- 1997 
2. Giáo trình Cấu tạo Kiến trúc, Bộ Xây Dựng, Nhà xuất bản Xây dựng – 2005 
3. Một số giáo trình của các tác giả khác 
Bài giảng KIẾN TRÚC DÂN DỤNG- Phần Cấu tạo Kiến trúc 
 NGUYỄN NGỌC BÌNH ( sưu tầm và biên soạn ) TRANG 121