Bài giảng Lý thuyết dược liệu 1 - Chitin, chitosan và dẫn chất

CHITIN, CHITOSAN VÀ DẪN CHẤTNGUỒN GỐC Chiton tiếng latinh nghĩa là vỏ giáp Chitin là thành phần chính trong vỏ của các động vật không xương sống trong đó có các loài giáp xác (tôm, cua) Là chất thải trong quá trình chế biến hải sảnCẤU TRÚC HÓA HỌC CỦA CHITIN- Chitin là các polysaccharid mạch thẳng Được cấu tạo từ các đơn vị β-D-Glucose, trong đó nhóm OH ở C2 được thay thế bằng nhóm acethyl amino (-NHCOCH3), nối với nhau bởi liên kết 1-4. Có thể coi là dẫn chất của celluloseCẤU TRÚC HÓA HỌC CỦA CHITINPoly (N-acethyl-2-amino-deoxi- β-D-Glucopyranose)CẤU TRÚC HÓA HỌC CỦA CHITOSAN Chitosan là dẫn xuất desacethyl hóa của chitin Nhóm (-NH2) thay thế nhóm (-NHCOCH3) ở C2 của đơn vị β-D-Glucose Các đơn vị β-D-Glucose liên kết bởi liên kết 1 – 4 CẤU TRÚC HÓA HỌC CỦA CHITOSANPoly β-(1-4)-2 amino-2-deoxi-D-Glucose= Poly β-(1-4) – D - glucosaminTÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA CHITIN, CHITOSAN Các nhóm chức : alcol, amin, amit Dễ bị thủy phân bởi acid, base, enzym Tạo phức với các ion kim loại nặng : Hg2+, Cd2+, Zn2+, Cu2+,ỨNG DỤNG CỦA CHITIN, CHITOSAN Kháng khuẩn, kháng nấm Tự tiêu hủy được Không độc, không gây dị ứng Tạo phức với kim loại nặng và kim loại chuyển tiếp ỨNG DỤNG CỦA CHITIN, CHITOSAN Bảo quản hoa quả, thực phẩm (đào, dưa chuột, đậu, bưởi) : màng chitosan chống thoát hơi nước, kháng khuẩn, không độc, dai, khó rách, làm chậm quá trình thâm của rau quả So với màng PE : PE không khống chế được độ ẩm, độ thoáng khí, mức cung cấp oxy bị hạn chế Xử lý nước thải bảo vệ môi trường Giải quyết ô nhiễm môi trường ỨNG DỤNG CỦA CHITIN, CHITOSAN TRONG NGÀNH Y DƯỢC Sản xuất băng thương kỹ thuật cao : tốc độ cầm máu, tiệt khuẩn, thời gian lành vết thương cao hơn băng bình thường nhiều lần : Sử dụng tại cuộc chiến Mỹ - Irag Chitosan : hỗ trợ điều trị ung thư (ức chế sự gia tăng tế bào ung thư) Glucosamin : Từ vỏ tôm tự nhiên  ít độc ; chữa thoái hóa khớp Giảm béo, hạ cholesterol máu Chữa bỏngỨNG DỤNG CỦA CHITIN, CHITOSAN TRONG NGÀNH Y DƯỢC