Bài giảng Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác–Lê nin - Lê Ngọc Thông

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠOTRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN HNBỘ MƠN NGUYÊN LÝ MAC - LÊNINTS. LÊ NGỌC THƠNGNHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢNCỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊ NIN( GI¸O TR×NH §IƯN Tư ) HÀ NỘI 2009Cĩ nhiều chủ thuyết nhân đạo giải phĩng nhân dân lao động, giải phĩng con người khỏi ách áp bức bĩc lột. Trong đĩ cĩ chủ nghĩa mác – Lênin là học thuýet khoa học nhất, chắc chắn nhất và chân chính nhất để thực hiện lý tưởng ấyBỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠOTRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN HNBỘ MƠN NGUYÊN LÝ MAC - LÊNINCHƯƠNG MỞ ĐẦUNHẬP MƠN NHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊ NIN HÀ NỘI 2009DÀN Ý CỦA CHƯƠNGNHẬP MƠNNHỮNG NGUYÊN LÝ CƠ BẢNCỦA CHỦ NGHĨA MÁC – LÊ NINKHÁI LƯỢC VỀ CN MLNCN MLN & 3 BỘ PHẬN CẤU THÀNHKHÁI LƯỢC VỀ SỰ RA ĐỜI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA CN MLNCÁC ĐIỀU KIỆN, TIỀN ĐỀCÁC GIAI ĐOẠN HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂNGIAI ĐOẠN BẢO VỆ VÀ PHÁT TRIỂN CN MLNCN MLN VÀ PHONG TRÀO CM THẾ GIỚIĐỐI TƯỢNG, MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU VỀ PP NGHIÊN CỨU MƠN HỌCĐỐI TƯỢNG VÀ MỤC ĐÍCHYÊU CẦU VỀ PPTỔNG QUAN MỤC ĐÍCH 1. TRANG BI NHỮNG LI LUẬN KHÁI QUÁTNHÂT VỀ MƠN HOC(NHẬP MƠN)2. HINH THÀNH VÀCỦNG CỐ LỊNG TIN YEU MƠN HOC3. RÈN LUYỆN PHẨMCHẤT ĐẠO ĐỨC,TƯ TƯỞNGTHEO YÊU CẦUXÃ HỘIKIẾN THỨCNL M - XKHÁI LƯỢCVỀCN MLNĐỐI TƯƠNGMỤC ĐÍCHYÊU CẦUPHƯƠNG PHÁPVAITRỊYÊU CÀU1/TÀI LIÊU2/THỜI GIAN3/CÂU HỎI(XEM GT)1. CN MLN & 3 BỘ PHẬN CẤU THÀNHKHÁI NIỆM VỀ CN MÁC - LẤNINNHU CẦUCUỘC SƠNG NHẬN THỨC XÂY DƯNG XH TỐT ĐẸPCHỦ NGHĨAMÁC –LÊ NINHỆ THỐNG QUAN ĐIỂM & HỌC THUYẾTKHOA HỌC=TRI THỨCVỀSỰ NGHIỆPGIẢI PHĨNG GC VƠ SẢN& ND LAO ĐỘNGCÁCH TIẾP CẬN KHÁI NIỆM VỀ CN MÁC – LẤNIN( TỪ CƠ SỞ LÝ LUẬN, ĐẠO ĐỨC, THỰC TIỄN )Tư tưởng của C. Mác, của CN Mác – Lênin đã ảnh hưởng vơ cùng to lớn và rộng khắp tới tồn cầuC. Mác giữ vị trí thứ nhất trong các nhà tư tưởng của thiên niên kỷ ( kết quả bầu chọn trên mạng của cơng ty truyền hình ABC – AnhĐặng Tiểu Bình : “ Tơi khẳng định một cách chắc chắn rằng trên thế giới ngày càng nhiều tán thành chủ nghĩa Mác vì chủ nghĩa Mác là một khoa học”Chủ nghĩa Mác khơng ngừng được phát triển, vượt ra khỏi phạm vi châu Âu. Lan toả tồn cầuChủ nghĩa Mác thực hiện cuộc cách mạng vĩ đại trong thời đại cách mạngCN MÁC - LÊNINTÁC GIẢ: DO C. MAC, F ĂNG GHEN SÁNG LẬP& V. LÊNIN PHÁT TRIỂN3. TÍNH CHÂT GIAI CẤP:CNM LÀ KHOA HỌC VỀ SỰ NGHIỆPGIẢI PHĨNG GC VƠ SẢN& ND LAO ĐỘNG5. CHỨC NĂNG:THẾ GIỚI QUANPHƯƠNG PHÁP LUẬNCỦANHẬN THỨC KHOA HỌC VÀ THỰC TIỄN CÁCH MẠNGĐẶC ĐIỂM ( CÁC GĨC ĐỘ ) CỦA CN MÁC - LÊNIN2. CƠ SỞ:GIÁ TRỊ TƯ TƯỞNG NHÂN LOẠITỔNG KẾT THỰC TIỄN THỜI ĐẠICN MÁC – LẤNIN ?HỆ THỐNG CỎC QUAN ĐIỂM, LÝ LUẬN CƠ BẢN DO C. MỎC VÀ F. ĂNG GHEN SỎNG LẬPHỆ THỐNG CỎC QUAN ĐIỂM, LÝ LUẬN CƠ BẢN DO C. MỎC VÀ F. ĂNG GHEN SỎNG LẬPVÀ ĐƯỢC CỎC NHÀ LÝ LUẬN KẾ TỤC BẢO VỆ, PHỎT TRIỂNCN MÁC – LẤNIN ?HỆ THỐNG CỎC QUAN ĐIỂM, LÝ LUẬN CƠ BẢN DO C. MỎC VÀ F. ĂNG GHEN SỎNG LẬPHỆ THỐNG CỎC QUAN ĐIỂM, LÝ LUẬN CƠ BẢN DO C. MỎC VÀ F. ĂNG GHEN SỎNG LẬPVÀ ĐƯỢC CỎC NHÀ LÝ LUẬN KẾ TỤC BẢO VỆ, PHỎT TRIỂNKHÁI QUÁT VỀ CHỦ NGHĨA MÁC - LÊNINCHỦ NGHĨAMÁC –LÊ NIN=VỀSỰ NGHIỆP GIẢI PHÚNG GIAI CẤP VỤ SẢN&NHÕN DÕN LAO ĐỘNGHỆ THỐNG CỎC QUAN ĐIỂM, LÝ LUẬN KHOA HỌC DO C. MỎC VÀ F. ĂNG GHEN SỎNG LẬPVÀ ĐƯỢC CỎC NHÀ LÝ LUẬN KẾ TỤC BẢO VỆ, PHỎT TRIỂNBA BỘ PHẬN CỦA CN MÁC - LÊNINCHỦ NGHĨA MÁC - LÊNIN1. TRIẾT HỌCMÁC - LÊNIN2. KINH TẾ CHÍNH TRỊMÁC - LÊNIN 3. CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌCBa bộ phận của chủ nghĩa MÁC - LÊNINKHÁI NIỆM VỀ TRIẾT HỌC MÁC - LẤNINTRIÊT HỌCMLNHỆ THỐNG TRI THỨCCHUNG NHẤT1. THẾ GIỚI3. VỊ TRÍ , VAITRỊ CỦA CON NGƯỜI TRONG THẾ GIOIĐẶC ĐIỂM=VỀ2. MQH VC - YTTÍNH HỆ THỐNGA = { X, Y, Z, / CN  ĐT TRỒI }2. HINH THỨCLÝ LUẬNKHÁI QUÁT, TRỪU TƯỢNG4. PHÂN BIỆT VỚI T GIÁOTRI THỨC / NIỀM TIN5. CHỨC NĂNGTGQPPLKHÁI NIỆM VỀ KTCT HỌC MÁC - LẤNINTRIÊT HỌCMLNKTCT MÁC - LÊNINHỆ THỐNG TRI THỨCCHUNG NHẤT1. QHSX3. QL KTCỦA CNTB & CNXH=VỀ2. MQH QHSX - LLSXKHÁI NIỆM VỀ CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌCTRIÊT HỌCMLNCNXH KHOA HỌCHỆ THỐNG TRI THỨC QL KQCỦA CM XHCN=VỀKTCT MÁC - LÊNIN+Nội dung cơ bản của CN MLN2. KHÁI LƯỢC VỀ SỰ RA ĐỜI VÀ PHÁT TRIỂN CỦA CN MLNa. ĐIÊÙ KIỆN RA ĐƠI CUA CHỦ NGHĨA MLNĐK KT CT XHKHTN.TĐ LÝ LUẬNNĂNG LỰCPHẨMCHẤTCỦAK.MÁC-F ANGHENHỆ THƠNG CĂN CỨ LÝ LUẬNBẰNG CHỨNGKHOA HỌCĐẶT RA NHU CẦU &BẰNG CHỨNG THỰC TẾĐK KHÁCH QUANNHÂN TỐ CHỦ QUANCN MÁC – LÊ NINa. ĐIÊÙ KIỆN RA ĐƠI CUA CHỦ NGHĨA MLNĐK KT CT XHKHTN.TĐ LÝ LUẬNNĂNG LỰCPHẨMCHẤTCỦAK.MÁC-F ANGHENHỆ THƠNG CĂN CỨ LÝ LUẬNBẰNG CHỨNGKHOA HỌCĐẶT RA NHU CẦU &BẰNG CHỨNG THỰC TẾĐK KHÁCH QUANNHÂN TỐ CHỦ QUANCN MÁC – LÊ NINĐIỀU KIỆN KINH TẾ - CHÍNH TRỊXÃ HỘITIỀN ĐỀKHOA HỌC TỰ NHIÊN.TIỀN ĐỀ LÝ LUẬNNĂNG LỰCPHẨMCHẤTCỦAK.MÁC-F ANGHENHỆ THƠNG CĂN CỨ LÝ LUẬNBẰNG CHỨNGKHOA HỌCĐẶT RA NHU CẦU &BẰNG CHỨNG THỰC TẾĐK KHÁCH QUANNHÂN TỐ CHỦ QUANCN MÁC – LÊ NINĐIỀU KIỆN KINH TẾ CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI40 THẾ KỶ XIXLLSX > < TSĐẤU TRANH GIAI CẤPLÍ LUẬN HƯỚNG DẪNCM VỄ SẢNCNTB PHÁT TRIỂN RẤT MẠNHTHỐNG TRỊ THẾ GIỚICHỦ NGHĨA MLNTIỀN ĐỀ KHOA HỌC TỰ NHIẤNCNTBKHOA HOC TU NHIEN PHAT TRIENE = K.E + P.E. = CONSTANTTHUYẾT TẾ BÀOTHUYẾT TIẾN HỐĐAC UYNCĂN CƯ KHOA HỌCCÁC NGUYẤN LÍ CỦA CN MLN“MỘT KHI KHOA HOC TỰ NHIỜN CÚ NHỮNG PHỎT MINH MANG TỚNHCHẤT VẠCH THỜI ĐẠI THỠ CHỦ NGHĨA DUY VẬT KHỤNG THỂ KHỤNG THAY ĐỔI HỠNH THỨC CỦA NÚ” -THEO ĂĂNGGHEN-ĐỊNH LUẬT BTCHNLTherefore E = K.E + P.E. = Constant The equation is a specific case of a more general law of the Conservation of Energy: "Energy can neither be created nor destroyed but can only be transformed from one form to another.“THUYẾT TIẾN HOACẤU TẠO TẾ BÀOTIỀN ĐỀ LÍ LUẬNTINH HOATƯ TƯỞNG NHÂN LOẠIKTCT HỌC ANHCNXH KHỄNG TƯỞNGTRIẾT HỌC CỔ ĐIỂN ĐỨC LÍ TƯỞNG XH CÁC QUÁ TRÈNH XH ĐỘNG LỰC XH QUY LUẬT VÀ MÂU THUẪN XHTRIẾT HỌC CỔ ĐIỂN ĐỨCKANTPHICH TO, SI LINHHÊGHENPHƠ BÁCHGIOOCGIO VINHEM FRIĐRICH HẤGHEN (1770-1831)XPĐÍ NIỆM TUYỆT ĐỐIHỆ THỐNGLỄ GIC HỌCTRIẾT HỌCTINH THẦN TRIẾT HỌC TỰ NHIẤNCNDTKQPBCÝ NIỆM TUYỆT ĐỐIYNTN=TƯ DUYCHỦ THỂGTNHAM LINHHIẤU BIẾT ĐỘNGTHƯỢNG ĐẾ, CHÚA TRỜITRIẾT HỌC HÊ GHENCON NGƯỜI & XÃ HỘIYNTĐGTNVCHCSSTVĐVNGƯƠIX HPĐPTQCPTTTĐNTTGTHMQH KTQL CỦA NN MÂU THUẪN BIỆN CHỨNG NHẬN XÉT CỦA C. MÁC VỀ PHOIƠBẮC(“ LUẬN CƯƠNG VỀ PHOI-Ơ-BẮC” ) Luận cương về Feuerbach được coi như là bản tổng kết tồn bộ triết học Feuerbach, Trong đĩ khi phê phán quan điểm về con người trừu tượng của nhà triết học này, Mác viết: "Feuerbach hồ tan bản chất tơn giáo vào bản chất con người. Nhưng bản chất con người khơng phải là một cái gì trừu tượng cố hữu của cá nhân riêng biệt. Trong tính hiện thực của nĩ, bản chất con người là tổng hồ những quan hệ xã hội”. LUTVICH PHOIƠBẮC1. TRIẾT HỌC NHÂN BẢNXPĐ: Con người - "đối tượng của cảm giác", Khơng xem xét con người trong mối quan hệ xã hội nhất định của họ, trong những điều kiện sinh hoạt... làm cho họ trở thành những con người đúng như họ đang tồn tại trong thực tế... Con người chung chung, trừu tượng. TRIẾT HỌC PHƠ BÁCH2. CHỦ NGHĨA DUY VẬTHệ thống hĩa các qn duy vật trong lịch sử, gắn với các thành tựu khoa học và nâng lên một Trình độ mới.Duy vật khơng triệt để:Duy vật khi nghiên cứu tự nhiên, duy tâm khi nghiên cứu xã hộiXây dựng nên một tơn giáo mới: tơn giáo của tình yêu ( theo bản chất con người )Mỏc và Ăngghen đĩ tiếp thu những mặt tớch cực: PBC Hờ ghen, CNDV Phoi ơ Bắcvà phờ phỏn những sai lầmcủa Hờ ghen và Phoi ơ Bắc đồng thời phỏt triển và hồn thiện thờm SỰ KẾ THỪAKINH TẾ CHÍNH TRỊ CỔ ĐIỂN ANHHỆ THỐNG LÝ LUẬN KINH TẾ CỦA ADAM SMITTư tưởng tự do kinh tế1. Lý luận về phân cơng lao động2. Lý luận về tiền tệ3. Lý luận giá trị4. Lý luận về thu nhập5. Lý luận về tiền cơng6. Lý luận về lợi nhuận7. Lý luận về địa tơ8. Lý luận về tư bản9. Lý luận về tái sản xuấtLÝ LUẬN KTCT HỌC CỦA DAVID RICACĐOPP DUY VẬT CƠ GIỚI, NẶNG VỀ PHÂN TÍCH ĐỊNH LƯỢNG1. Lý luận về giá trị2. Lý luận về thu nhập3. Lý luận về tiền tệ4. Lý luận về tư bản5. Lý luận về tái sản xuấtNhận định chung về KTCT học AnhĐạt tới đỉnh cao trong KTCT học cổ điển ( “ Cha đẻ của KT học cổ điển “ – C. Mác nhận định về D. Ricac đơ )Phát triển trong các điều kiện: SX TBCN đang đi lên, giai cấp tư sản đang tiến bộ; Mâu thuẫn giai cấp chư trở thành đối khángĐựơc C. Mác kế thừa và phát triển trên cơ sở một TGQ mới; tạo ra cơ sở cho cải tyạo CNXH khơng tưởng thành CNXH khoa học. Chứng minh triệt để cho sự vân động của các QL KT của CNTB tất yếu dẫn tới sự diệt vong của CNTB Chứng minh cho tính tất yếu của một XH mới Karl MarxF. EngelsV. LeninCHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHƠNG TƯỞNGCÁC ĐẠI BIỂUHenry De Saint SimonCharles FourierRobert OwenGIÁ TRỊ LỊCH SỬ CỦA CNXH KHƠNG TƯỞNGLên án hạn chế của CNTBNêu các luận điểm cĩ giá trị về sự phát triển của XH tương laiGĩp phần thức tỉnh tinh thần đấu trang của NDLĐNêu và khẳng định các giá trị nhân đạo, nhân văn trong XHLà một trong 3 nguồn gốc lý luận của CN Mác – Lê ninHẠN CHẾ CỦA CNXH KHƠNG TƯỞNGLênin: “ là một thứ CNXH khơng tưởng. Nĩ phê phán, kết tội và nguyền rủa XH TBCN; nĩ mơ ước xố bỏ XH này và tưởng tượng ra một chế độ XH tốt đẹp hơn; tìm cách thuyết phục các nhà giàu để họ thấy rằng bĩc lột là khơng đạo đức. Nhưng CNXH khơng tưởng khơng thể vạch ra đ] ợc một lối thốt thực sự. Nĩ khơng thể giải thích được bản chất của chế độ nơ lệ làm thuê trong chế độ TBCN, cũng khơng phát hiện ra được những QL phát triển của chế độ TBCN và cũng khơnbg tìm thấy lực lượng XH cĩ khả năng trở thành người sáng tạo XH mới “ NGUYÊN NHÂN 1. PT SX TBCN PHÁT TRIỂN CHƯA ĐẦY ĐỦ 2. TÁC GIẢ CỊN TRÊN QUAN NIỆM DUY TÂM VỀ LICH SỬb. CÁC GIAI ĐOẠN HèNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂNLS CN MLNGIAI ĐOẠN C. MAC – F. ĂNG GHEN( 1842 – 1843  1847 – 18481849  1895 )2. GIAI ĐOẠNV. LẤNINCHUYỂN BIẾNCNDT  CNDVCM DC  CM VS2. ĐỀ XUẤTCÁC NGUYẤN LÍBỔ SUNGPHÁT TRIỂN 1. GIAI ĐOẠN1893-19072..GIAI ĐOẠN1907-19173..GIAI ĐOẠNSAU 1917CÁC TÁC PHẨM CƠ BẢNBản thảo kinh tế - triết học – 1844Gia đình thần thánh – 1845Luận cương về Phoi ơ Bắc – 1845Hệ tư tưởng Đức – 1845 – 1846Sự khốn cùng của triết học – 1847Tuyên ngơn của ĐCS - 1848c. GIAI ĐOẠN BAO Vệ Và PHáT TRIểN CNMCUỐI TK XIX –ĐẦU TK XX ĐK KTCT – XHTHAY ĐỔI NHANH CHỂNGCÁC THẾ LƯC THÙ ĐỊCHCỄNG KÍCH CN MLNCNDT CHỐNG LẠI CNDVBẢO VỆCỦNG CỐPHÁT TRIỂNCN MLNHOAT ĐỄNGTHUC TIENCÁCH MẠNGHOAT ĐONG LÍ LUANV LENINCÁC TÁC PHẨM TIẤU BIỂU CỦA LẤ NINNHỮNG NGƯỜI BẠN DÕN LÀ THẾ NÀOLÀM GỠ ?HAI SỎCH LƯỢC CỦA ĐẢNG DÕN CHỦ - XĨ HỘI TRONG CM DÕN CHỦCHỦ NGHĨA DV & CHỦ NGHĨA KINH NGHIỆM PHỜ PHỎNLẠI BÀN VỀ CỤNG ĐỒN.d. CN MLN VÀ THỰC TIỄN PHONG TRÀO CM TGCN MLNĐCSQTCSCM XHCNTHỜI ĐẠI MỚIĐỐI TƯƠNG, MUC ĐICH & YÊU CẦU VỀ PP HỌC TẬP, NGHIÊN CỨU MƠN HỌC1. ĐỐI TƯỢNG VÀ MỤC ĐÍCH MễN HỌCĐĩi tượng chính trong nghiên cứu của mơn học:Những quan điểm cơ bản, nền tảng & mang tính chân lý bền vững của CNMa. ĐỐI TƯỢNG VÀ MỤC ĐÍCH MƠN HỌCĐĩi tượng chính trong nghiên cứu của mơn được cụ thể hĩa thành CÁCH MẠNG VƠ SẢNTính tất yếu, Mục tiêu, Động lực, Con đường vàPhương pháp cách mạngĐối tượng - nội dung mơn họcCÁCH MẠNG VƠ SẢNCNDVLSHTKT – XH; GIAI CẤP;NHÀ NƯỚC; CON NGƯỜI NHẬN THỨC LUẬNPTSX TBCNHT GIÁ TRỊ; HT GT THẶNG DƯ;HT VỀ ĐỘC QUYỀN;  PHÉP BIỆN CHỨNGTHẾ GIỚI QUAN KHOA HỌCĐối tượng - nội dung mơn họcCÁCH MẠNG VƠ SẢNCNDVLSHTKT – XH; GIAI CẤP;NHÀ NƯỚC; CON NGƯỜI NHẬN THỨC LUẬNPTSX TBCNHT GIÁ TRỊ; HT GT THẶNG DƯ;HT VỀ ĐỘC QUYỀN;  PHÉP BIỆN CHỨNGTHẾ GIỚI QUAN KHOA HỌCb. MỤC ĐÍCH MƠN HỌCCác quan điểm khoa học, cách mạng, nhân văn của CN MLNNắm cơ sở lý luận của tư tưởng HCM và Đường lối CM của ĐCS VNXD TGQ, PPL khoa học, NSQ CMVận dụng sáng tạo CN MLN trong HĐ thực tiễn XD TQ 2. YÊU CẦU VỀ PP HỌC TẬPHiểu đúng tinh thần CN MLN. Chống kinh viện, giáo điềuHọc tập trong tính trọn vẹn của CN MLNGắn với thực tế thời đạiVận dụng đáp ứng yêu cầu của thời đạiTổng kết kinh nghiệm trong học tập và vân dụng CN MLNTÀI LIỆU & CÂU HỎI TÀI LIỆU +/ M-AG TT T23 NXBCTQG HN 1993 TR35 +/ C MÁC TƯ BẢN TẬP THỨ NHẤT P1 NXBST HN 1984 TR21 +/ V LÊNIN TT T23 NXB TB M 19 80 TR53 +/  2. CÂU HỎI 1. PHÂN TÍCH CÁC ĐK & QT HÈNH THÀNH CN M. LN 2. VI SAO NỂI: CN M. LN ĐÃ THỰC HIỆN CUỘC CÁCH MẠNG VĨ ĐẠI TRONG LS? 3. LẤNIN ĐÃ BẢO VỆ , PHÁT TRIỂN CN MÁC TRONG ĐK NÀO ? VÀ CÁCH THỰC HIỆN? 4. TỪ LS HT & PT CN MLN , ANH ( CHỊ ) RÚT RA BÀI HỌC GI TRONG NGHIẤN CỨU CN M. LN