Bài giảng Quản lý y tế - Lựa chọn giải pháp và viết KHHĐ trong lập kế hoạch - Đỗ Mai Hoa

LỰA CHỌN GIẢI PHÁP & VIẾT KHHĐ TRONG LẬP KẾ HOẠCHThS. Đỗ Mai HoaBộ môn Quản lý hệ thống Y tếQuy trình lập kế hoạchThu thập thông tin đánh giá tình hình2. Xác định vấn đề ưu tiên3. Phân tích vấn đề tìm nguyên nhân gốc rễ4. Xây dựng mục tiêu5. Lựa chọn giải pháp6. Viết kế hoạch hành độngMỤC TIÊU HỌC TẬPNêu các tiêu chuẩn/tính chất của giải phápPhân tích các bước trong quá trình lựa chọn giải phápXây dựng được bảng lựa chọn giải pháp và bảng phân tích khó khăn thuận lợi để giải quyết vấn đề lựa chọn.Xây dựng được một bản kế hoạch hành động giải quyết vấn đề lựa chọn.Mục tiêu của xác định giải phápNhằm tìm ra và lựa chọn những giải pháp/ phương pháp thực hiện thích hợp để giải quyết các nguyên nhân gốc rễ nhằm đạt được mục tiêu đề raCâu hỏiNhư thế nào là một giải pháp thích hợp?Làm thế nào để tìm ra giải pháp thích hợp?Các giải pháp cần đảm bảo:Có khả năng thực hiện đượcChấp nhận được Có hiệu quả caoCó khả năng duy trìBảng lựa chọn giải pháp (1)Biểu diễn mối quan hệ giữa hậu quả, nguyên nhân gốc rễ, và các giải pháp. Giúp lựa chọn, xem xét giải pháp nào nên được thực hiện. Bảng lựa chọn giải pháp (2)Mục tiêuNguyên nhân gốc rễGiải phápPhương pháp thực hiệnHiệu quáThực thiTích số(HQxTT)Lựa chọnCác bước lựa chọn giải pháp (1)Bước 1: Tìm giải pháp Trả lời câu hỏi “Làm gì để giải quyết nguyên nhân gốc rễ” Nguyên tắc Nguyên nhân nào => Giải pháp đóVí dụ về nguyên nhân-giải phápNguyên nhânGiải phápKỹ năng chuyên môn của cán bộ y tế kémĐào tạo kỹ năng chuyên môn cho cán bộ y tếCộng đồng thiếu kiến thức phòng bệnhCung cấp kiến thức phòng bệnh cho cộng đồngCác bước lựa chọn giải pháp (2)Bước 2: Tìm phương pháp thực hiệnTrả lời câu hỏi “làm như thế nào để thực hiện giải pháp đó”Mỗi giải pháp có một hoặc nhiều phương pháp thực hiện tương ứngKỹ thuật: động nãoCác bước lựa chọn giải pháp (3)Ví dụ về giải pháp và pp thực hiện Giải pháp (Countermeasure)Phương pháp thực hiện(Practical method)Đào tạo kỹ năng chuyên môn cho cán bộ y tếCử cán bộ đi họcMở lớp đào tạo ngắn hạn tại cơ sởĐào tạo qua giám sát thường xuyênCung cấp kiến thức phòng bệnhTruyền thông trên tivi và đài địa phươngTổ chức các buổi nói chuyện sức khỏePhát tờ rơi, sách mỏng, tranh ảnh Đưa vào chương trình giảng dạy tại trường họcCác bước lựa chọn giải pháp (4)Bước 3: Lựa chọn phương pháp thực hiệnTrả lời câu hỏi: “phương pháp thực hiện nào là phù hợp để thực hiện?”Tiêu chí đánh giá: tính hiệu quả và khả thiKỹ thuật: Chấm điểmCác bước lựa chọn giải pháp (5)Bước 3: Lựa chọn phương pháp thực hiện (tiếp)Kỹ thuật chấm điểm: Chấm điểm tính hiệu quả và tính khả thiThang điểm 1-5:	1 điểm: không hiệu quả/không khả thi	2 điểm: hiệu quả kém/tính khả thi kém	3 điểm: hiệu quả trung bình/tính khả thi TB	4 điểm: hiệu quả khá/khả thi	5 điểm: hiệu quả cao/tính khả thi caoCác bước lựa chọn giải pháp (5)Bước 3: Lựa chọn phương pháp thực hiện (tiếp)Có 2 cách cho điểm:Cách 1: cả nhóm cùng thảo luận và thống nhất 1 điểm chungCách 2: mỗi người cho 1 điểm rồi cộng lại chia trung bình Xác định tích số điểm hiệu quả nhân với khả năng thực thi Chọn các phương pháp thực hiện dựa vào cột tích số: Chọn những phương pháp thực hiện có số điểm cao hơn điểm mốc do nhóm quy địnhCác bước lựa chọn giải pháp (6)Bước 3: Lựa chọn phương pháp thực hiện (tiếp)Bước 4: Phân tích khó khăn-thuận lợi của các phương pháp thực hiện được lựa chọnLà kỹ thuật để nêu ra và phân tích các yếu tố ngăn cản (khó khăn) hoặc yếu tố thúc đẩy, hỗ trợ (thuận lợi) cho việc thực hiện công việc, hoạt động 	Các bước lựa chọn giải pháp (7)Bước 4: Phân tích khó khăn-thuận lợi (tiếp)Lợi ích của phân tích khó khăn-thuận lợi: 	- Lường trước các khó khăn	- Tận dụng những thuận lợi 	→ Xây dựng KH hành động phù hợp	→ Thực hiện thành công KH, đạt được các mục tiêu đề raCác bước lựa chọn giải pháp (8)Bước 4: Phân tích khó khăn-thuận lợi (tiếp)	Các yếu tố cần xem xét khi phân tích khó khăn-thuận lợi:	- Con người	- Môi trường	- Cơ sở vật chất, dụng cụ, trang thiết bị	- Tài chính	Các bước lựa chọn giải pháp (9)Ví dụ: Bảng phân tích khó khăn-thuận lợiPhương pháp t/hiệnThuận lợiKhó khănMở lớp đào tạo ngắn hạn tại cơ sở- Có sẵn cơ sở, phương tiện- Lãnh đạo ủng hộChưa có tài liệu, chương trình tập huấnĐào tạo qua giám sát thường xuyênCó các giám sát viên giàu kinh nghiệmThời gian giám sát ít, không thường xuyênTổ chức các buổi nói chuyện sức khỏe- Có cơ sở, phương tiệnKhông có cán bộ truyền thông chuyên tráchPhát tờ rơi, sách mỏng, tranh ảnhCó sẵn mạng lưới CTV đưa tài liệu đến người dânSố lượng tài liệu truyền thông hạn chếCác bước lựa chọn giải pháp (10)VIẾT KẾ HOẠCH HOẠT ĐỘNG TRONG LẬP KẾ HOẠCHThS. Đỗ Mai HoaBộ môn Quản lý hệ thống Y tếQuy trình lập kế hoạchThu thập thông tin đánh giá tình hình2. Xác định vấn đề ưu tiên3. Phân tích vấn đề tìm nguyên nhân gốc rễ4. Xây dựng mục tiêu5. Lựa chọn giải pháp6. Viết kế hoạch hành độngPhương pháp xây dựng KHHĐ (1)1. Xem xét các phương pháp thực hiện lựa chọn: liệt kê các công việc/hoạt động cần thiết để thực hiện từng phương pháp đó.2. Xác định thời gian cần thiết để thực hiện từng hoạt động/công việc.3. Xác định người thực hiện: người chịu trách nhiệm, người phối hợp, giám sátVí dụ: Liệt kê các công việc/hoạt đôngCông việc cụ thểHoạt độngPhương pháp thực hiện(Ngày) Phát triển nội dungTìm hiểu kiến thức CĐ3Soạn thảo thông điệpPhê duyệt nội dung77Lồng ghép nội dung7Thảo luận về hình thức Poster5Thống nhất đơn giá1 Thử nghiệm poster Liên hệ chuẩn bị thử nghiệm1Chuẩn bị phương tiện, công cụ 3Tăng cường TT đại chúngGiải phápXây dựng Poster về chống kỳ thị người nhiễmLiên hệ với bộ phận thiết kếPhương pháp xây dựng KHHĐ (2)5. Địa điểm thực hiện6. Nguồn lực cần thiết: ước tính, cân nhắc trên tình hình thực tế7. Dự kiến kết quảChú ý: cần lồng ghép, phối hợp các hoạtđộng công việc nếu có thểKẾ HOẠCH HÀNH ĐỘNGHoạt độngThời gianĐịa điểmNgười thực hiệnNgười phối hợpGiám sát viênKinh phíDự kiến kết quảThành lập nhóm làm việc28/12/2005Trung tâm PC HIV/AIDSBS TinPhòng khám ngoại trúGiám đốc TT PC HIV/AIDS01 nhóm làm việc với CNăng, NVụ rõ ràngXây dựng công cụ đánh giá tình hình29/12/2005PKNTNhóm làm việcPhòng khám ngoại trúBS Tin01 bảng câu hỏi phỏng vấn BN điều trị ARV Khảo sát, thu thập thông tin07 -20/01/2006-PK NT-Cộng đồngNhóm làm việcPhòng khám ngoại trúBS TinCT QgiaCó bảng tổng hợp kết quả các thông tinLập kế hoạch cải thiện theo TQM23-26/01/2006Trung tâm PC HIV/AIDSNhóm làm việcGiám đốc TT PC HIV/AIDSCó bảng kế hoạch hành động cụ thểPhân công CBĐTri, CB tư vấn chuyên trách27/01/2006Trung tâm PC HIV/AIDSBS TinGiám đốc TT PC HIV/AIDSCó 02 BS và 02 ĐD chuyên trách đảm nhiệm công việcLập danh sách người hỗ trợ và cam kết20 - 28/2/ 2006Trung tâm PC HIV/AIDSNhóm làm việcPhòng khám ngoại trúBS TinDALIFEGAPDanh sách người hỗ trợ được cam kếtLợi ích của bản KHHĐGiúp dễ dàng thực hiện các giải pháp và phương pháp thực hiện đã lựa chọnGiúp theo dõi, giám sát, đánh giá việc thực hiện Giúp điều phối hoạt động một cách hiệu quảTóm tắtNN gốc rễTìm Giải phápTìm PP thực hiện GPLựa chọn PP thực hiệnPhân tích khó khăn-thuận lợi Xây dựng kế hoạch hành động NN gì gây nên VĐ?Làm gì để giải quyết NN gốc rễLàm thế nào để thực hiện các GP đóNên lựa chọn PP thực hiện nào?Khi thực hiện các PP thực hiện đó thì cần lưu ý KK-TL gì?- SĐ xương cá- Cây vấn đềĐộng nãoĐộng nãoChấm điểmPTích KK-TLBài tập thực hành	- Làm việc theo nhóm để xây dựng bảng lựa chọn giải pháp để giải quyết các nguyên nhân gốc rễ và đạt được mục tiêu can thiệp	- Sau đó, xây dựng bảng phân tích khó khăn-thuận lợi nhằm lường trước các khó khăn và thuận lợi của các giải pháp nhóm lựa chọn - Xây dựng bản kế hoạch hoạt động & ké hoach thời gian để giải quyết vấn đề nhóm đã lựa chọn