Chuyên đề 3: Hệ thống chính trị và phương thức lãnh đạo của đảng đối với hệ thống chính trị ở nước ta hiện nay

SÁU BÀI LÝ LUẬN CHÍNH TRỊTh.s. Bùi Văn TuyểnGiảng viên Báo cáo viên Trung ương ĐoànEmail: buituyencn27@gmail.comSĐT: 0976.226.944TRUNG ƯƠNG ĐTN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINHHỌC VIỆN THANH THIẾU NIÊN VIỆT NAMTP. Hồ Chí Minh, tháng 12 năm 2016Chuyên đề 3:HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ VÀ PHƯƠNG THỨC LÃNH ĐẠO CỦA ĐẢNG ĐỐI VỚI HỆ THỐNG CHÍNH TRỊ Ở NƯỚC TA HIỆN NAYTRUNG ƯƠNG ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ CHÍ MINHHỌC VIỆN THANH THIẾU NIÊN VIỆT NAMI – Hệ thống chính trị ở nước ta hiện nayII – Vai trò và phương thức lãnh đạo của đảng đối với hệ thống chính trịIII – Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong hệ thống chính trị NỘI DUNGHọc viện Thanh thiếu niên Việt Nam3Khái niệm về chính trị và hệ thống chính trị Đặc điểm của hệ thống chính trị ở Việt Nam hiện nay Mục tiêu, quan điểm, giải pháp xây dựng hệ thống chính trị trong giai đoạn hiện nay I – Hệ thống chính trị ở nước ta hiện nay ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam41.1. Khái niệm về chính trị1.2. Hệ thống chính trị 1. Khái niệm về chính trị và hệ thống chính trị ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam51.1. Khái niệm về chính trị () Thuật ngữ chính trị theo tiếng Hi Lạp cổ đại: Politika có nghĩa là “công việc nhà nước”, “những công việc xã hội”1.1. Khái niệm về chính trị () Thuật ngữ chính trị theo tiếng Trung Hoa: 政治 có nghĩa là “chính sách quốc gia”, “công việc trị quốc”1.1. Khái niệm về chính trị ()Thực chất: Chính trị là quan hệ về lợi ích giữa các giai cấp, các nhóm xã hội, các quốc gia dân tộc – trong đó trước hết và cơ bản là lợi ích kinh tếLê nin nói: “Chính trị là sự biểu hiện tập trung của kinh tế”1.1. Khái niệm về chính trị ()Chính trị là mối quan hệ, sự tương tác giữa chủ thể xã hội với toàn bộ các tổ chức và thành viên trong xã hội, với quyền lực chi phối chứa đựng bên trong đó, quyền lực chung (quyền lực xã hội), gọi là quyền lực chính trị1.2. Hệ thống chính trị () Hệ thống chính trị bao gồm toàn bộ các tổ chức chính trị, được lập ra để thực hiện quyền lực chung của xã hội – quyền lực chính trị1.2. Hệ thống chính trị ()Hệ thống chính trị là một chỉnh thể các tổ chức chính trị hợp pháp trong xã hộiNhà nước: Gồm 3 cơ quan cấu thành: Lập pháp - Hành pháp - Tư pháp. Là công cụ quyền lực tập trung nhất của giai cấp cầm quyềnCác Tổ chức chính trị - xã hội: Hỗ trợ và hậu thuẫn cho sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nướcCác Đảng chính trị: Đảng cầm quyền là lực lượng chủ yếu quyết định đường lối đối nội, đối ngoại của đất nước.2.1. Hệ thống chính trị ở Việt Nam hiện nay2.2. Đặc điểm của hệ thống chính trị ở Việt Nam hiện nay 2. Đặc điểm của hệ thống chính trị ở Việt Nam hiện nay ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam12HTCT VIỆT NAM HIỆN NAYĐảng Cộng sản Việt Nam, NN CHXH CN VNMặt trận Tổ quốc Việt NamTổng Liên đoàn Lao động VNHội Nông dân Việt NamHội Cựu chiến binh Việt NamĐoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí MinhHội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam2.1. Hệ thống chính trị ở Việt Nam hiện nay ()MẶT TRẬN TỔ QUỐC VIỆT NAMĐảng Cộng sản Việt NamĐoàn TNCS Hồ Chí MinhHội CCBNN CH XHCN Việt NamTổng LĐ lao độngHội Liên hiệp Phụ nữ Hội Nông dân* Tính nhất nguyên về chính trị thể hiện: - Không có Đảng đối lập: chỉ có một đảng duy nhất cầm quyền đó là Đảng Cộng sản Việt Nam2.2. Đặc điểm của hệ thống chính trị ở Việt Nam hiện nay ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam15* Tính nhất nguyên về chính trị thể hiện: - Nhất nguyên về tổ chức: Đảng Cộng sản Việt Nam tổ chức và lãnh đạo2.2. Đặc điểm của hệ thống chính trị ở Việt Nam hiện nay ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam16* Tính nhất nguyên về chính trị thể hiện: - Nhất nguyên về tư tưởng: nền tảng là chủ nghĩa Mác – Lênin và Tư tưởng Hồ Chí Minh2.2. Đặc điểm của hệ thống chính trị ở Việt Nam hiện nay ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam172.2. Đặc điểm của hệ thống chính trị ở Việt Nam hiện nay ()Tính thống nhấtMột đảng duy nhất cầm quyềnVề mục tiêu chính trịVề nguyên tắc tổ chức và hoạt độngTrong hệ thống tổ chức2.2. Đặc điểm của hệ thống chính trị ở Việt Nam hiện nay ()Sự gắn bó mật thiết giữa hệ thống chính trị với nhân dân được thể hiện như thế nào?Sự gắn bó mật thiết giữa hệ thống chính trị với nhân dânĐảng cộng sản Việt Nam là ngọn cờ tập hợp quần chúngNhà nước ta là Nhà nước của dân, do dân và vì dânMặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội là hình thức tổ chức,tập hợp của các tầng lớp nhân dânHệ thống chính trị là trường học dân chủ của nhân dân3.1. Mục tiêu3.2. Quan điểm xây dựng hệ thống chính trị3.3. Giải pháp xây dựng hệ thống chính trị 3. Mục tiêu, quan điểm, giải pháp xây dựng hệ thống chính trị trong giai đoạn hiện nay ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam213.1. Mục tiêu () Mục tiêu của việc xây dựng hệ thống chính trị là nhằm thực hiện dân chủ xã hội chủ nghĩa, phát huy đầy đủ quyền làm chủ của nhân dân3.2. Quan điểm xây dựng hệ thống chính trị () Đổi mới đồng bộ, phù hợp về kinh tế và chính trị nhằm xây dựng nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh3.2. Quan điểm xây dựng hệ thống chính trị () Đổi mới tổ chức và phương thức hoạt động của hệ thống chính trị nhằm tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, hiệu lực quản lý của Nhà nước, phát huy quyền làm chủ của nhân dân3.2. Quan điểm xây dựng hệ thống chính trị () Đổi mới hệ thống chính trị một cách toàn diện, đồng bộ, có kế thừa, có bước đi, hình thức và cách làm phù hợp3.2. Quan điểm xây dựng hệ thống chính trị () Đổi mới mối quan hệ giữa các bộ phận cấu thành của hệ thống chính trị với nhau và với xã hội tạo ra sự vận động cùng chiều theo hướng tác động, thúc đẩy xã hội phát triển; phát huy quyền làm chủ của nhân dân3.3. Giải pháp xây dựng hệ thống chính trị ()Xây dựng Đảng trong hệ thống chính trịVề chính trị: Xây dựng cơ sở, căn cứ, điều kiện, nội dung, quy trình xây dựng và tổ chức thực hiện các nghị quyết của Đảng Về tư tưởng: Xây dựng nội dung, hình thức, phương pháp về công tác tư tưởngVề tổ chức: Xây dựng tổ chức bộ máy từ Trung ương đến cơ sở, xây dựng đội ngũ cán bộ và đội ngũ đảng viên* Xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa:- Nhà nước của dân, do dân, vì dân, tất cả quyền lực thuộc về nhân dân3.3. Giải pháp xây dựng hệ thống chính trị ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam28* Xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa:Quyền lực nhà nước là thống nhấtNhà nước tổ chức và hoạt động trên cơ sở Hiến pháp, pháp luật3.3. Giải pháp xây dựng hệ thống chính trị ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam29* Xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa:- Nhà nước tôn trọng và bảo đảm quyền con người, quyền công dân3.3. Giải pháp xây dựng hệ thống chính trị ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam30* Xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa:- Do Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo3.3. Giải pháp xây dựng hệ thống chính trị ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam313.3. Giải pháp xây dựng hệ thống chính trị ()Hoạt động theo Hiến pháp, pháp luậtTăng cường đổi mới trong tổ chức và hoạt độngXây dựng mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong hệ thống chính trị1. Lãnh đạo và vai trò lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị2. Nội dung lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị3. Phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trịII – Vai trò và phương thức lãnh đạo của đảng đối với hệ thống chính trị ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam331. Lãnh đạo và vai trò lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị ()Lãnh đạoKiểm tra, giám sátTổng kết, đánh giáĐề ra mục tiêuTruyền bá, đào tạo lực lượng nòng cốtTổ chức thực hiệnVai trò lãnh đạoĐảng là thành viên của hệ thống chính trị đồng thời là lực lượng lãnh đạo hệ thống chính trịĐảng phải luôn luôn đổi mới, nâng cao sức chiến đấu Lãnh đạo trong từng lĩnh vực cụ thể: kinh tế, văn hóa, xã hội2. Nội dung lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam37Lãnh đạo bằng chủ chương, đường lối, chính sách cụ thể2. Nội dung lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam38 Đảng lãnh đạo bằng cương lĩnh, chiến lược, các định hướng về chính sách và chủ trương lớn 3. Phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam39 Đảng lãnh đạo bằng công tác tuyên truyền, thuyết phục, vận động, tổ chức, kiểm tra, giám sát và bằng hành động gương mẫu của đảng viên 3. Phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam40 Đảng lãnh đạo công tác cán bộ, quản lý cán bộ 3. Phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam41Đảng lãnh đạo thông qua các tổ chức đảng và đảng viên hoạt động trong các tổ chức của hệ thống chính trị3. Phương thức lãnh đạo của Đảng đối với hệ thống chính trị ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam421. Vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội2. Nhiệm vụ của người cán bộ mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội ở cơ sở. III – Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trong hệ thống chính trị ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam43 1. Vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam44Có vai trò rất quan trọng trong sự nghiệp đại đoàn kết toàn dân tộcLà những tổ chức hợp pháp được tổ chức để tập hợp rộng rãi các tầng lớp nhân dânLà những bộ phận cấu thành hệ thống chính trị của nước taVị trí, vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội 1. Vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam45Được tổ chức theo hệ thống từ Trung ương đến cơ sởCó nhiệm vụ giáo dục chính trị tư tưởng, động viên và phát huy tính tích cực xã hội của các tầng lớp nhân dânLà cơ sở chính trị của chính quyền nhân dânChức năng, nhiệm vụ của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội Tham gia tích cực vào cuộc vận động xây dựng và chỉnh đốn Đảng, xây dựng Nhà nước thực sự trong sạch vững mạnh.2. Nhiệm vụ của người cán bộ mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội ở cơ sở ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam46 Thực hiện có hiệu quả đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách,pháp luật của Nhà nước.2. Nhiệm vụ của người cán bộ mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội ở cơ sở ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam47Tham gia tích cực vào cuộc đấu tranh chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí, mạnh dạn đấu tranh với những hành động sai trái, bảo vệ lợi ích thiết thực, hợp pháp và chính đáng của nhân dân.2. Nhiệm vụ của người cán bộ mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội ở cơ sở ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam48 2. Nhiệm vụ của người cán bộ mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội ở cơ sở ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam49Tích cực tham gia và thực hiện tốt Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở xã, phường, thị trấn, hăng hái đi đầu trong mọi lĩnh vực học tập và công tác 2. Nhiệm vụ của người cán bộ mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội ở cơ sở ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam50 Luôn luôn học tập, rèn luyện và làm theo tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh 2. Nhiệm vụ của người cán bộ mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội ở cơ sở ()Học viện Thanh thiếu niên Việt Nam51Tích cực hưởng ứng và tham gia hoạt động do các tổ chức chính trị - xã hội phát động; trực tiếp tham gia xây dựng tổ chức của mình ngày càng phát triển mạnh và bền vững