Củng cố vững mạnh mạng lưới thư viện huyện, thị

ng phong trào 
đọc, triển khai các dịch vụ thông tin cũng rất hạn chế. 
+ Hiệu lực của các văn bản pháp quy, cao nhất là Pháp lệnh Thư viện còn nhiều bất 
cập. Các văn bản, đặc biệt các Thông tư về biên chế và ngân sách còn thiếu ý kiến 
đồng thuận bằng văn bản của các bộ chủ quản nên hiệu lực thi hành của cấp dưới 
không cao. Điều này đã diễn ra trong nhiều thập niên nhưng chưa được khắc phục. 
4. Cán bộ TV huyện: 
- Theo số liệu điều tra 245 TV của TVQGVN: 
+ Tổng số cán bộ: 399 người. Bình quân 1,62 người/1 TV, trong đó: 
+ TV có 1 cán bộ: 144 TV, chiếm 58% 
+ TV có 2 cán bộ: 70 TV, chiếm 28,6% 
+ TV có 3 cán bộ: 20 TV, chiếm 8,2% 
+ TV có 4 cán bộ: 6 TV, chiếm 2,4% 
+ TV có 5 cán bộ: 2 TV, chiếm 0,8% 
+ TV có 6 cán bộ: 2 TV, chiếm 0,8% 
+ TV có 9 cán bộ: 1 TV, chiếm 0,4% 
- Về trình độ cán bộ: 
+ Trình độ đại học: 147 người, chiếm 36,8% 
+ Trình độ trung cấp: 168 người, chiếm 42,1% 
+ Trình độ sơ cấp: 84 người, chiếm 21% 
* Qua số liệu điều tra, chúng ta nhận thấy: 
- 86,6% TV huyện chỉ có 1-2 cán bộ. Đây là con số đáng báo động, đây là một trong 
những nguyên nhân hạn chế việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của TV huyện theo 
quy chế mà Bộ Văn hóa Thông tin đã quy định. 
- Các TV huyện thuộc các tỉnh miền Nam, bao gồm miền Đông và Tây Nam bộ có số 
lượng cán bộ nhiều hơn ở các tỉnh miền Trung và miền Bắc. Riêng số TV có từ 3-9 
cán bộ ở các tỉnh miền Nam chiếm 12,6% tổng số TV cả nước. 
- 12,6% TV có từ 3-9 cán bộ. Sở dĩ có sự chênh lệch về số lượng cán bộ trong cùng 
một hệ thống TV công cộng, cùng mạng lưới TV huyện, thậm chí cùng trong 1 tỉnh là 
do sự nhận thức, sự hiểu biết chưa đầy đủ về chức năng, nhiệm vụ của TV huyện. Với 
những huyện miền núi, vùng Tây Nguyên rộng lớn, đi lại khó khăn, nếu chỉ có 1 cán 
bộ thì TV không thể đưa sách báo phục vụ cho nhân dân ở những vùng cao, vùng sâu, 
vùng xa được. 
- Số liệu về cán bộ TV huyện cũng cho thấy hiệu lực công tác quản lý nhà nước về thư 
viện chưa cao. Đặc biệt các tỉnh miền Bắc, nơi đã có gần 50 năm xây dựng và phát 
triển TV huyện nhưng số lượng cán bộ trong các TV vẫn chưa được cải thiện. 
5. Các dịch vụ thư viện: 
- Theo báo cáo của Vụ Thư viện năm 2008 và khảo sát trực tiếp của nhóm đề tài ở 50 
TV huyện tiêu biểu ở 3 miền trong nước, các TV huyện chủ yếu tổ chức các dịch vụ: 
+ Phục vụ trong TV: cho mượn và đọc tại chỗ. 
+ Phục vụ ngoài TV: tổ chức luân chuyển sách xuống các TV cấp xã. 
+ Thông tin giới thiệu vốn tài liệu TV bằng hệ thống mục lục truyền thống chữ cái và 
phân loại. 
+ Tổ chức trưng bày, triển lãm sách theo chuyên đề. 
+ Tổ chức các cuộc nói chuyện chuyên đề về các lĩnh vực. 
+ Giới thiệu sách mới trên hệ thống truyền thanh của huyện. 
+ Tổ chức các cuộc thi tuyên truyền, giới thiệu sách, kể chuyện cấp xã, các tủ sách, kể 
chuyện và vẽ tranh theo sách trong thiếu niên và cán bộ TV cơ sở. 
+ Tư vấn xây dựng và phát triển mạng lưới thư viện phòng đọc sách ở thôn làng, bản, 
ấp, bao gồm việc vận động thành lập, chọn lựa và mở lớp bồi dưỡng chuyên môn cho 
cán bộ thư viện cơ sở. 
+ Bước đầu, tổ chức cho bạn đọc truy cập internet và tra cứu tư liệu trên mạng ở 
những TV có ứng dụng công nghệ thông tin (được phân tích đầy đủ hơn ở phần sau). 
Qua theo dõi và khảo sát, có thể nhận thấy các dịch vụ của TV huyện tương đối phong 
phú. 
Tuy nhiên, do hạn chế về số lượng và trình độ cán bộ, kinh phí hạn hẹp nên các dịch 
vụ nói chung không thường xuyên, đơn điệu, nghèo nàn, thiếu hấp dẫn, thiếu hiệu quả. 
6. Công tác phục vụ bạn đọc: 
- Theo số liệu điều tra tại 245 TV: 
+ Tổng số bạn đọc được cấp thẻ: 66.590 thẻ. 
+ Bình quân 1 TV cấp: 271 thẻ 
+ Thư viện đăng ký đông nhất: 3.098 bạn đọc 
+ Thư viện ít bạn đọc nhất: 8 bạn đọc 
- Tỷ lệ cấp thẻ bạn đọc của các TV: 
+ TV cấp từ 1 - 100 thẻ bạn đọc: 51 TV, chiếm 22,9% 
+ TV cấp từ 101 - 200 thẻ: 58 TV, chiếm 26,0% 
+ TV cấp từ 201 - 300 thẻ: 42 TV, chiếm 18,8% 
- TV cấp từ 301 - 400 thẻ: 30 TV, chiếm 13,5% 
+ TV cấp từ 401 - 500 thẻ: 15 TV, chiếm 6,7% 
+ TV cấp từ 501 thẻ trở lên: 27, TV chiếm 12,1% 
- Tổng số lượt bạn đọc năm 2008: 4.578.086 lượt người (175/245 TV báo cáo) 
+ Bình quân 1 TV phục vụ: 21.904,72 lượt người/năm 
+ TV có số lượt bạn đọc đông nhất: 266.058 lượt người 
+ TV có số lượt bạn đọc ít nhất: 15 lượt người 
- Tổng số lượt sách báo đưa ra phục vụ: 10.809.145 lượt sách báo 
+ Bình quân 1 TV phục vụ: 52.218 lượt sách báo 
+ TV luân chuyển nhiều nhất: 661.380 lượt sách báo 
+ TV luân chuyển ít nhất: 17 lượt sách báo 
* Qua số liệu thống kê, chúng ta nhận thấy: 
+ Hiệu quả phục vụ bạn đọc - nhiệm vụ chính của các TV huyện còn rất hạn chế. Số 
lượng bạn đọc của 1 huyện TV quá ít. Số TV cấp trên 500 thẻ bạn đọc chỉ chiếm 12%. 
Thậm chí có TV chỉ cấp 8 thẻ bạn đọc/1 năm. Số lượt bạn đọc đến sử dụng hàng ngày 
đến TV hơn 70 lượt người (21.904 lượt người/300 ngày) cho thấy tính hấp dẫn thu hút 
bạn đọc của TV hạn chế. Có TV chỉ phục vụ 17 lượt người trong 1 năm? Tần suất 
luân chuyển sách báo cũng rất thấp, chỉ 174 lượt trong 1 ngày (52.218 lượt sách 
báo/300 ngày). 
+ Sự chênh lệch và không đồng đều trong kết quả phục vụ bạn đọc là quá lớn. Trong 
khi đó, các cơ quan quản lý chưa có chính sách để động viên, khen thưởng cho những 
đơn vị hoạt động tốt. Như vậy là chưa công bằng. 
+ Dường như chúng ta chưa giao chỉ tiêu nhiệm vụ, trong đó có chỉ tiêu phục vụ bạn 
đọc cho các TV nên nhiều TV hoạt động cầm chừng, kém hiệu quả. 
7. Thư viện ứng dụng CNTT: 
- Kết quả điều tra 249 TV huyện cho biết: 55/249 TV huyện đã ứng dụng CNTT, 
chiếm 22%. Theo kết quả này: 
+ Số lượng máy tính của 44 TV báo cáo: 195 máy, bình quân 1 TV có 2,74 máy 
+ Số máy in của 44 TV báo cáo: 48 máy, bình quân 1 TV có 1,15 máy (Năm 2009, 
theo dự án Nâng cao khả năng sử dụng máy tính và truy cập internet do quỹ Bill and 
Melinda Gates tài trợ đã có 15 TV huyện được đầu tư 150 máy tính và 15 máy in. Để 
đảm bảo tính khách quan, chúng tôi không tính vào đây). 
+ Số máy scanner: 8 máy 
+ Số máy đọc mã vạch: 7 máy 
- Những công việc của 55 TV đã ứng dụng CNTT thực hiện: 
+ Soạn thảo văn bản: 100% 
+ Làm thông tin chuyên đề và thẻ bạn đọc: 19/55 TV, chiếm 34,5% 
+ Xây dựng CSDL: 34/55 TV, chiếm 61,8% 
+ Đã thiết lập mạng LAN: 4/55 TV, chiếm 7,3% 
+ Đã thiết lập mạng WAN: 1/55TV, chiếm 1,8% 
+ Kết nối internet: 13/55, chiếm 23,6% 
+ Có cả mạng LAN và WAN: 5/55 TV, chiếm 9,1% 
+ Trao đổi thông tin trên mạng: 9/55 TV, chiếm 16,4% 
+ Đã tra cứu tìm tin trên máy: 17/55 TV, chiếm 30,9% 
+ Đã xây dựng phòng đa phương tiện: 6/55 TV, chiếm 10,9% 
+ Đã mở lớp hướng dẫn bạn đọc tìm tin trên máy: 3/55 TV, chiếm 5,5% 
+ Đã hỗ trợ biên soạn ấn phẩm thông tin: 26/55 TV, chiếm 47,3% 
+ Đã hỗ trợ lưu hồ sơ: 13/55 TV, chiếm 23,6% 
+ Đã hỗ trợ công tác tìm tin: 19/55 TV, chiếm 34,5% 
+ Đã hỗ trợ phục vụ bạn đọc: 11/55TV, chiếm 20,0% 
* Qua những số liệu rất chi tiết của việc ứng dụng CNTT trong các TV huyện, chúng 
ta nhận thấy: 
+ Số TV được ứng dụng CNTT còn ít, mới chỉ hơn 20%. Hầu hết các TV đều có 
nguyện vọng được ứng dụng CNTT, chỉ có 4 TV/55 chiếm 1,6% cho là chưa cần thiết. 
Khi tìm hiểu lý do chưa được ứng dụng CNTT, 131/146 TV chiếm 89,7% trả lời đã đề 
nghị nhưng chưa được cấp trên phê duyệt. 
+ Trang thiết bị cho các TV ứng dụng CNTT còn nghèo nàn, thiếu thốn. 
+ Tuy vậy, các TV đã làm được nhiều việc, tạo ra màu sắc mới trong hoạt động TV, 
tăng sức thu hút bạn đọc. 
+ Các TV thuộc khu vực các tỉnh Nam bộ được chú ý đầu tư mạnh mẽ hơn các khu 
vực khác. Đây chính là thước đo về tầm nhìn của lãnh đạo các địa phương đối với 
công tác ứng dụng CNTT trong thư viện huyện. 
* Với những số liệu cơ bản nêu trên và qua nhiều nguồn thông tin khác, chúng ta có 
thể hình dung bức tranh toàn cảnh về mạng lưới thư viện huyện với những ưu và 
nhược là: 
- Mạng lưới TV được trải rộng khắp các vùng miền đất nước. Tuy mức độ hoạt động 
có khác nhau, nhưng nói chung các thư viện huyện vẫn đang tồn tại và phát huy hiệu 
quả. Các chương trình quốc gia hỗ trợ TV huyện về sách hạt nhân, phương thức luân 
chuyển sách, đầu tư xây dựng trụ sở TV, hỗ trợ trang thiết bị, bồi dưỡng chuyên môn 
nghiệp vụ cho cán bộ có nhiều tác dụng tốt. Đã xuất hiện một số TV huyện tiêu 
biểu xuất sắc về từng mặt, xứng đáng là mô hình để cả nước học tập. 
- Tuy nhiên, phải nói rằng, mạng lưới TV huyện hiện còn yếu kém, chưa được quan 
tâm đúng với vị trí vốn có của nó. Tốc độ phát triển quá chậm. Trên tất cả các mặt như 
số liệu điều tra cho thấy, gần 60% TV huyện đang tồn tại cầm chừng, hơn 30% TV 
hoạt động yếu. Số TV mạnh quá ít, chỉ chiếm dưới 10%, sự chênh lệch trong mức độ 
hoạt động của toàn mạng lưới là quá lớn. Đương nhiên, hệ quả là mạng lưới TV huyện 
hoạt động yếu, hiệu quả thấp, đáp ứng yêu cầu của bạn đọc rất hạn chế, không đủ năng 
lực để góp phần tạo nên phong trào đọc sách báo trong cộng đồng. Đã quá muộn khi 
nói tới Nhà nước cần nhanh chóng ra tay, “chấn hưng” mạng lưới TV huyện. 
- Xin trích ý kiến của một cán bộ lãnh đạo, tâm huyết trên lĩnh vực thư viện ở TP. Hồ 
Chí Minh khi đánh giá về mạng lưới TV cấp huyện trên địa bàn:“Trong chiến lược 
xây dựng đời sống văn hóa cơ sở, thư viện luôn được đặt lên hàng đầu. Thế nhưng, 
thực trạng hiện nay cho thấy việc các thư viện công cộng quận, huyện hoạt động kém 
hiệu quả có một phần quan trọng từ sự bỏ quên, xem nhẹ của chính các cơ quan quản 
lý mà trực tiếp ở đây là các trung tâm văn hóa quận, huyện. Sự phát triển mạnh mẽ 
của các loại hình giải trí ngày nay như điện ảnh, truyền hình, games điện tử đã dẫn 
tới quá trình suy thoái, xa rời văn hóa đọc trong một bộ phận nhân dân. Đã có nhiều ý 
kiến, nhiều lời kêu gọi phục hồi văn hóa đọc, thế nhưng tại TP. Hồ Chí Minh hiện nay, 
hệ thống thư viện công cộng ở quận huyện - những “thành trì” gần dân nhất của văn 
hóa đọc, lại đang bị quên lãng. Thành trì cũ kỹ, lạc hậu, những người lính canh giữ 
thành thiếu về lượng, hụt về chất nên không có gì lạ khi thư viện công cộng trở thành 
những thành trì bị quên lãng trong cuộc chiến. Thư viện Khoa học Tổng hợp Tp. Hồ 
Chí Minh là đơn vị hỗ trợ về mặt nghiệp vụ cho các thư viện công cộng quận huyện 
nhưng nếu thiếu đi sự quan tâm của các cơ sở địa phương thì sự hỗ trợ đó không thể 
phát huy được”(1). 
III. Mục tiêu và nội dung củng cố TV huyện vững mạnh: 
Căn cứ nhu cầu và điều kiện kinh tế của đất nước, trước mắt nên tập trung giải quyết 3 
mục tiêu chủ yếu ở mức tối thiểu nhằm nhanh chóng củng cố vững mạnh mạng lưới 
thư viện huyện cả nước như sau: 
1.Xây dựng trụ sở TV huyện - mục tiêu đến 2015: 
Với thực tế hiện nay, đây sẽ là việc đầu tiên cần làm trong chương trình củng cố vững 
mạnh mạng lưới TV huyện. Sau 5 năm, trụ sở của tất cả TV huyện được xây dựng sẽ 
tạo nên sự chuyển biến rất rõ nét trong Văn hóa đọc quốc gia và là một hình ảnh sinh 
động về quyết tâm phát triển văn hóa đọc của Đảng và Nhà nước. Mục tiêu cụ thể là: 
+ Thành lập mới 100 TV huyện, đảm bảo 100% huyện có thư viện. Thay mặt Chính 
phủ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cần giao chỉ tiêu hàng năm cho từng tỉnh về 
việc thành lập TV huyện mới. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nên dành một phần 
quỹ sách hỗ trợ cho các TV huyện mới ra đời. 
+ Hoàn thành toàn bộ việc đưa trụ sở TV huyện ra khỏi UBND huyện trước năm 
2015. 
+ Nhà nước cần dành ngân sách đầu tư xây dựng trụ sở cho gần 500 TV huyện hiện ở 
trong những căn nhà tạm bợ, không thích hợp cho việc bảo quản kho tàng và hạn chế 
việc đọc sách báo. Cần huy động đa dạng các nguồn tài chính, bao gồm ngân sách nhà 
nước từ trung ương tới địa phương, từ nguồn xã hội hóa, kêu gọi các tổ chức, cá nhân 
trong nước và nước ngoài. (Hội Cựu chiến binh Mỹ đã đầu tư xây dựng xong 8/10 TV 
huyện tại Quảng Trị. Theo cam kết, Hội sẽ hoàn thành nốt 2 TV trong năm nay). 
+ Với vị trí Chiến lược phát triển văn hóa đọc, đề nghị Nhà nước đứng ra vay tiền từ 
quỹ ODA hoặc Ngân hàng thế giới để đầu tư rộng khắp việc xây dựng trụ sở TV 
Huyện. Bình quân mỗi TV cần 3 tỷ VNĐ tương đương 150.000USD. Nếu xây dựng 
500 TV sẽ cần nguồn lực 1.500 tỷ VNĐ tương đương 75 triệu USD trong 5 năm. 
(Xingapo đã đầu tư 1 tỷ đô la Xingapo, tương đương 13.000 tỷ VND trong thời gian 
1995 - 2000 để nâng cấp toàn bộ hệ thống, tiến tới theo khẩu hiệu “Xây dựng Xingapo 
trở thành hòn đảo thông minh”. Kết quả, hơn 30% dân số Xingapo đọc sách báo hàng 
năm tại các TV công cộng). 
+ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ là người chủ trì dự án với sự tham gia của các 
sở, các huyện được đầu tư. Nên khuyến khích cơ chế 5x5 trong vốn đầu tư (của Trung 
ương và địa phương). Vụ TV cần hoàn thành các mẫu thiết kế chung, vừa đỡ tốn kém 
vừa đảm bảo đúng quy cách trụ sở TV. 
+ Đầu tư sách báo, trang thiết bị cho TV: bao gồm bàn ghế bạn đọc, giá để sách báo, 
tủ mục lục, máy tính. Yêu cầu có đủ giá để bảo quản sách báo và phục vụ bạn đọc tự 
chọn sách theo yêu cầu, có đủ chỗ cho bạn đọc ngồi đọc. Tranh thủ dự án Bill and 
Melinda Gates để trang bị máy tính và đường truyền. Vận động các huyện chủ động 
đầu tư cho các TV chưa được đầu tư từ dự án. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cần 
hỗ trợ đầu tư phần mềm TV điện tử cho các TV đã được đầu tư máy tính trong giai 
đoạn 2015-2020, tiến tới xây dựng mạng lưới TV huyện điện tử. 
2. Ngân sách cho hoạt động và mua sách báo mới hàng năm: 
+ Cần có quy định cụ thể mức đầu tư bổ sung sách báo mới hàng năm trong nguồn 
ngân sách văn hóa thông tin của huyện. Vụ TV cần làm việc với Bộ Tài chính để có 
quy định bằng văn bản về mức đầu tư mua sách báo hàng năm cho TV. Hiện nay, các 
TV huyện hầu như không có mục đầu tư này mà chỉ tính bình quân ngân sách cho cán 
bộ trong phòng hoặc trung tâm văn hóa, ví dụ, mỗi cán bộ được đầu tư 30 triệu/năm. 
Nên trở lại việc xếp hạng TV làm cơ sở cho đầu tư, đảm bảo tính công bằng và động 
viên các TV phấn đấu vươn lên. 
+ Xây dựng phong trào đọc trong huyện: Vụ TV cần giao chỉ tiêu kế hoạch hàng năm 
cho các TV huyện. Đặc biệt lưu ý chỉ tiêu thu hút bạn đọc. Không thể để tình trạng, cả 
năm chỉ có 10-15 bạn đọc được TV phục vụ. Cần xây dựng chương trình phối hợp 
giữa TV huyện với TV trường học, tổ chức thường xuyên các hoạt động cổ vũ cho 
việc đọc sách. Các TV huyện có nhiệm vụ xây dựng điển hình trong hoạt động đọc 
sách của học sinh các lứa tuổi, tiến tới rút kinh nghiệm, nhân rộng ra các điểm mới. 
Trong điều kiện phát triển rộng rãi các phương tiện nghe nhìn, các trò chơi điện tử, 
các TV cần phối hợp với nhà trường và gia đình có giải pháp để điều tiết hợp lý thời 
gian vừa giải trí vừa đọc sách báo của các em học sinh. 
+ Để đảm bảo tính hiệu quả trong sử dụng ngân sách, Vụ TV cần thống nhất với các 
cơ quan liên quan, chỉ đạo việc phân chia ngân sách hàng năm cho TV. Dự tính, nên 
phân bổ 15-20% ngân sách VH-TT-TT cho hoạt động TV nói chung. Điều này đồng 
nghĩa với việc ngân sách huyện đầu tư cho VH-TT-TT nhiều thì kinh phí cho TV 
huyện cũng được tăng và ngược lại. Cách làm này sẽ giúp cho cán bộ TV chủ động 
trong xây dựng kế hoạch hoạt động, tính toán hiệu quả nguồn ngân sách cả năm. Ngân 
sách này sẽ không tính phần xây dựng cơ bản cho TV. 
+ Trong quá trình củng cố, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nên duy trì và mở rộng 
hơn các Chương trình quốc gia cho TV huyện. 
+ Chương trình sách trợ giá của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch hàng năm nên đầu 
tư cho những sách chất lượng được đánh giá sau 1 năm xuất bản. Như vậy, vừa đảm 
bảo chất lượng sách trợ giá vừa khuyến khích, động viên các tác giả nâng cao chất 
lượng tác phẩm của mình. 
3. Ổn định mô hình tổ chức và bồi dưỡng nâng cao năng lực cán bộ TV huyện: 
+ Trước hết, cần giải quyết định biên tối thiểu 3 cán bộ cho 1 TV. Với số lượng tối 
thiểu đó, các TV mới có thể vừa tổ chức phục vụ bạn đọc tại trung tâm, vừa luân 
chuyển sách, đi xây dựng tủ sách, thư viện cơ sở và phối hợp tổ chức các hoạt động 
nhằm xây dựng phong trào đọc sách trong cộng đồng. 
+ Cần sớm ổn định mô hình tổ chức của TV huyện theo hướng dẫn của Bộ Văn hóa, 
Thể thao và Du lịch theo hướng TV chịu sự lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện của UBND 
huyện, Phòng Văn hóa và Thông tin tham mưu giúp UBND huyện thực hiện quản lý 
nhà nước đối với TV. Vụ TV nên đưa ra những tiêu chí để các TV phấn đấu, trở thành 
1 đơn vị độc lập, có con dấu và tài khoản riêng. Các TV tỉnh nên nhân rộng mô hình 
TV huyện Định Quán và các TV huyện ở Đồng Nai. 
+ Vụ TV nên nhân rộng chương trình “xây dựng tầm nhìn và mục tiêu, kế hoạch hành 
động” cho các TV tỉnh, để TV tỉnh tổ chức cho các TV huyện nghiên cứu, nắm vững 
chức năng, nhiệm vụ, mục tiêu phấn đấu của mình trong 5-10 năm tới. 
+ TV tỉnh có nhiệm vụ tổ chức các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ TV huyện. 
Cần ưu tiên dành thời gian tập huấn về áp dụng các chuẩn nghiệp vụ mới, về tổ chức 
các hoạt động cổ vũ văn hóa đọc, về sử dụng máy tính trong xây dựng cơ sở dữ liệu, 
phục vụ bạn đọc tra cứu, khai thác thông tin trên mạng, về tổ chức các hoạt động dịch 
vụ của TV huyện phục vụ công tác nghiên cứu khoa học, phổ biến các tiến bộ kỹ 
thuật, đáp ứng nhu cầu phát triển của địa phương. 
+ Các TV tỉnh nên tổ chức những hội thảo chuyên đề về thực trạng việc đọc sách báo 
của nhân dân trên địa bàn huyện và những giải pháp nhằm thúc đẩy phong trào đọc, 
tiến tới xây dựng văn hóa đọc trong địa phương. Các cuộc hội thảo này cần mời rộng 
rãi các lực lượng xã hội cùng tham gia chứ không chỉ giới hạn trong cán bộ TV. 
+ Hàng năm, các TV tỉnh nên tổ chức cho cán bộ TV huyện đi tham quan, học hỏi bè 
bạn trong và ngoài tỉnh. Đây là phương pháp bồi dưỡng trực quan, có hiệu quả nhiều 
mặt đối với cán bộ TV. Các TV cần tăng cường hơn nữa các hoạt động giao lưu với 
bạn đọc, lắng nghe và tiếp thu ý kiến góp ý của bạn đọc. 
+ Để 3 mục tiêu quan trọng nhất trong việc củng cố vững mạnh mạng lưới TV huyện 
sớm được thực hiện, ngoài các giải pháp mang tầm vĩ mô của các cơ quan quản lý ở 
Trung ương, các thư viện tỉnh nên học tập cách giải quyết rất hiệu quả vấn đề thư viện 
huyện của tỉnh Hải Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu bằng xây dựng và trình Tỉnh ủy, Ủy 
ban nhân dân tỉnh phê duyệt Đề án phát triển ngành thư viện toàn tỉnh (nội dung đã 
được giới thiệu trong Kỷ yếu Hội nghị tổng kết 5 năm hoạt động của hệ thống thư 
viện công cộng 2006 - 2010 và Tạp chí Thư viện Việt Nam số 4/2010). 
+ Vụ TV, TVQGVN, Hội TV và TV các tỉnh cần phát động các đợt thi đua hàng năm 
trong các hệ thống TV. Gần đây báo chí đưa nhiều tin bài, phê phán những yếu kém 
của các thư viện. Tuy sự phản ánh của báo chí có phần phiến diện, nhưng đáng để 
chúng ta suy ngẫm. Thiết nghĩ, bằng việc làm cụ thể và thông qua phong trào thi đua 
tốt, chúng ta sẽ lấy lại hình ảnh đẹp về Thư viện và cán bộ thư viện trong lòng bạn 
đọc. Đồng thời, qua phong trào thi đua, chúng ta sẽ lựa chọn những cá nhân, đơn vị 
tiêu biểu, đề nghị Đại hội cán bộ TV các nước Đông Nam Á lần thứ XV (CONSAL) 
đang đến gần xét khen thưởng. Căn cứ mục tiêu thi đua chung, cần có tiêu chí thi đua 
cụ thể cho từng hệ thống, từng liên hiệp thư viện. Ví dụ, mục tiêu phấn đấu của các 
TV thuộc hệ thống Quân đội hiện nay là: “Tri thức làm nền, Tinh thông nghiệp vụ, 
Văn minh lịch sự, Chu đáo tận tình, Nỗ lực hết mình, Hoàn thành nhiệm vụ”. 
Qua thực tế chúng tôi có cơ sở để tin rằng, nếu các mục tiêu tối thiểu trên được thực 
hiện, bước đầu sẽ tạo nên một mạng lưới TV huyện đủ mạnh để đi đầu trong cuộc 
tuyên truyền, vận động và đáp ứng tốt việc xây dựng một cộng đồng đọc sách báo 
trong tương lai. Chủ trương triển khai một chiến lược về xây dựng và phát triển văn 
hóa đọc sẽ được thực hiện có hiệu quả từ những mạng lưới thư viện rộng khắp, thân 
thiện và vững mạnh. Trong đó, mạng lưới TV huyện sẽ là “người lính” đi tiên phong 
trong chương trình, mục tiêu to lớn và vô cùng khó khăn này. 
(1) Kỷ yếu hội nghị xây dựng và nâng cao chất lượng tổ chức và hoạt động của TV 
cấp huyện trong thời kỳ CNH-HĐH tháng 5/2008 18 
________________ 
Phạm Thế Khang 
Hội Thư viện VN 
Nguồn: Tạp chí Thư viện Việt Nam số 6(26) – 2010 (tr.12-20)