Giao án Ngữ văn Lớp 9 - Năm học 2012-2013 (Chuẩn kiến thức kỹ năng)

®ua vò trang h¹t nh©n 
v« cïng tèn kÐm , phi lÝ, 
v« nh©n ®¹o, cã tÝnh 
chÊt hñy diÖt khñng 
khiÕp . 
c. NhiÖm vô cña con 
ng­êi 
®èi víi chiÕn tranh h¹t 
nh©n 
nµo? ë ph­¬ng diÖn khoa häc ®Þa chÊt vµ cæ 
sinh häc. 
LuËn chøng + Tr¶i qua 380 triÖu n¨m con 
b­ím míi bay ®­îc, 180 triÖu n¨m. 
 + Tr¶i qua 4 kØ ®i¹ chÊt . 
H? Em hiÓu g× vÒ sù sèng tr¸i ®Êt tõ luËn 
chøng trªn 
- Sù sèng tr¸i ®Êt h×nh thµnh ®­îc tr¶i qua 
thêi gian 
H? ThÕ mµ, khi chiÕn tranh h¹t nh©n x¶y ra 
th× ®iÒu 
sÏ x¶y ra? 
-- ChØ cÇn bÊm nót lµ c¶ qu¸ tr×nh vÜ ®¹i vµ 
tèn kÐm cña hµng bao nhiªu n¨m trë l¹i ®iÓm 
xuÊt ph¸t ban ®©ï cña nã. 
H? Em hiÓu g× vÒ gi¶ thiÕt nµy cña t¸c gi¶? 
NÕu chiÕn tranh h¹t nh©n x¶y ra nã sÏ ®Èy lïi 
sù 
tiÕn hãa trë vÒ ®iÓm xuÊt ph¸t cña nã, tiªu 
huû thµnh qu¶ cña qu¸ tr×nh tiÕn ho¸ sù sèng 
trong tù nhiªn. 
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch lËp luËn cña t¸c 
gi¶ trong ®o¹n v¨n trªn? 
- Sö dông lèi lËp luËn t­¬ng ph¶n vÒ thêi 
gian: Qu¸ tr×nh h×nh thµnh sù sèng vµ v¨n 
minh nh©n lo¹i vµ sù huû diÖt tr¸i ®Êt cña 
chiÕn tranh h¹t nh©n. 
- Ngoµi ra t¸c gi¶ cßn b×nh luËn  Thêi ®¹i 
cña nã 
H? Em hiÓu g× vÒ lêi b×nh luËn nµy? 
- T¸c gi¶ kh¼ng ®Þnh chiÕn tranh h¹t nh©n lµ 
hµnh ®éng cùc k× phi lÝ, ngu ngèc, man rî, 
®¸ng xÊu hæ. 
H? Tõ c¸ch lËp luËn vµ lêi b×nh cña t¸c gi¶, 
em cã c¶m nhËn nh­ thÕ nµo vÒ chiÕn tranh 
h¹t nh©n? 
H? Nh×n l¹i 2 phÇn a, b em cã nhËn xÐt chung 
g× vÒ hiÓm ho¹ chiÕn tranh h¹t nh©n? 
H? Tõ viÖc nªu t¸c h¹i cña chiÕn tranh h¹t 
 3. Lêi kªu gäi cña t¸c 
gi¶ 
Ph¶i ®Êu tranh ng¨n 
chÆn chiÕn tranh h¹t 
nh©n cho mét thÕ giíi 
hoµ b×nh. 
nh©n t¸c cã th¸i ®é nh­ thÕ nµo víi nã? 
C¨m ghÐt. 
H? T¸c gi¶ vÝ nguy c¬ chiÕn tranh víi côm tõ 
nµo? DÞch h¹ch h¹t nh©n. 
H? Em cã c¶m nhËn ®­îc g× vÒ th¸i ®é cña t¸c 
gi¶ qua côm tõ nµy? 
 - T¸c gi¶ ghª tëm chiÕn tranh h¹t nh©n. 
H? Trong thùc tÕ cuéc sèng, qua ®µi b¸o, em 
h·y kÓ nh÷ng biÖn ph¸p mµ nh©n lo¹i ®· thùc 
hiÖn ®Ó h¹n chÕ ch¹y ®ua chiÕn tranh h¹t 
nh©n? 
C¸c hiÖp ­íc cÊm thö vò khÝ h¹t nh©n. 
H¹n chÕ sè l­îng ®Çu ®¹n h¹t nh©n trªn thÕ 
giíi. 
Bæ sung: §· tõ rÊt l©u, vÊn ®Ò nµy ®· ®­îc ®Ò 
cËp tíi 
§· cã nh÷ng cè g¾ng ®Ó gi¶m bít mèi ®e do¹ 
nµy. 
Ch¼ng h¹n nh­: C¸c hiÖp ­íc c¾t gi¶m vò khÝ 
tiÕn c«ng chiÕn l­îc ®­îc kÝ kÕt gi÷a Liªn X« 
vµ MÜ Cßn ®èi víi mçi c¸ nh©n yªu chuéng 
hoµ b×nh, hä còng ®Òu cè g¾ng t×m c¸ch lµm 
gi¶m bít nguy c¬ chiÕn tranh. Macket còng 
vËy, «ng yªu chuéng hoµ b×nh, c¨m phÉn 
phÉn né chèng l¹i cuéc ch¹y ®ua vò trang h¹t 
nh©n. 
HS ®äc ®o¹n cßn l¹i . 
GV: Sau khi ®· chØ ra c¸c t¸c h¹i cña chiÕn 
tranh h¹t 
t¸c gi¶ viÕt:  Chóng ta ®Õn ®©y hoµ b×nh, 
c«ng b»ng”. 
H? Em hiÓu nh­ thÕ nµo vÒ c©u v¨n nµy? 
-T¸c gi¶ kªu gäi mäi ng­êi ®Êu tranh, ng¨n 
chÆn chiÕn 
tranh h¹t nh©n cho mét thÕ giíi hoµ b×nh. 
GV: §©y lµ th¸i ®é tÝch cùc nh­ng liÖu tiÕng 
nãi Êy thÓ ng¨n chÆn ®­îc hiÓm ho¹ h¹t nh©n 
kh«ng? Nã vÉn x¶y ra th× sao? ¤ng còng ®· 
nh×n thÊy ®­îc ý nghÜ Êy cña ai ®ã ®Ó råi tiÕp 
IV . Tæng kÕt 
1)NghÖ thuËt 
- L©p luËn chÆt chÏ , 
chøng cí cô thÓ , x¸c 
thùc 
- NghÖ thuËt so s¸nh s¾c 
s¶o , giµu søc thuyÕt 
phôc . 
2) Néi dung 
- Nguy c¬ chiÕn tranh 
h¹t nh©n ®e do¹ toµn 
nh©n lo¹i vµ sù phi lÝ 
cña cuéc ch¹y ®ua vò 
trang . 
- Lêi kªu gäi ®Êu tranh 
v× mét thÕ giíi hoµ b×nh 
, kh«n cã chiÕn tranh . 
tôc kh¼ng ®Þnh ®iÒu g×? 
Nh­ng dï tai ho¹ v« Ých. 
H? KÕt thóc lêi kªu gäi cña m×nh, Macket cã 
®Ò nghÞ g× ? 
Më ra mét nhµ b¨ng ®Ó nh©n lo¹i hiÓu biÕt 
®Õn nh÷ng tªn thñ ph¹m ®· lµm ng¬ tr­íc lêi 
cÇu khÈn hoµ b×nh, nh÷ng lêi kªu lµm cho 
cuéc sèng tèt ®Ñp h¬n. 
H? Em hiÓu g× vÒ lêi ®Ò nghÞ nµy cña «ng 
Macket 
¤ng muèn nhÊn m¹nh: Nh©n lo¹i cÇn gi÷ g×n 
cuécsèng cña m×nh, lªn ¸n nh÷ng thÕ lùc hiÕu 
chiÕn, ®Èy nh©n lo¹i vµo th¶m ho¹ h¹t nh©n, 
®e do¹ cuéc sèng b×nh, yªn vui cña c¸c d©n 
téc vµ nh©n lo¹i. 
H? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch viÕt cña Mac 
ket? 
- Mac kÐt ®· cã mét c¸ch viÕt ®Æc s¾c, ®éc 
®¸o, m¹nh mÏ, kiªn quyÕt. 
H? B»ng c¸ch viÕt nh­ vËy, em cã suy nghÜ g× 
vÒ lêi kªu gäi vµ ®Ò nghÞ cña Macket? 
- Mac kÐt ®Ò ra nhiÖm vô cho mçi con ng­êi 
yªu hoµ b×nh 
H? §ã lµ nhiÖm vô g×? 
Lồng ghép KNS: 
 - Giao tiếp: trình bày ý tưởng cá nhân, trao đổi 
về hiện trạng và giải pháp để đấu tranh chống 
nguy cơ chiến tranh hạt nhân, xây dựng một thế 
giới hòa bình. 
- Ra quyết định về việc làm cụ thể của cá nhân 
và Xh vì một thế giới hòa bình. 
GV: §©y lµ luËn cø t¸c gi¶ dïng ®Ó kÕt bµi vµ 
®©y còng chÝnh lµ th«ng ®iÖp mµ t¸c gi¶ muèn 
göi tíi mäi ng­êi 
H? Nh×n l¹i toµn bµi, em cã suy nghÜ g× vÒ trÝ 
tuÖ, thaÝ ®é cña Macket ®èi víi hiÓm ho¹ 
chiÕn tranh h¹t nh©n. ¤ng s¸ng suèt, tØnh t¸o 
chØ ra cho nh©n lo¹i thÊy nguy c¬ h¹t nh©n lµ 
mét hiÓm ho¹ ®¸ng sî, ®Êu tranh b¶o vÖ hoµ 
b×nh lµ sù sèng cßn cña nh©n lo¹i , t©m hån 
«ng ch¸y báng niÒm khao kh¸t hoµ b×nh cho 
nh©n lo¹i 
Giai đoạn 3,4: Luyện tập, vận dụng 
? Bµi viÕt cña Macket cã nh÷ng thµnh c«ng g× 
vÒ 
nghÖ thuËt? 
- Bµi viÕt cña Macket cã nh÷ng lËp luËn chÆt 
chÏ, luËn ®iÓm, luËn cø, luËn chøng chÆt chÏ, 
phong phó, x¸c thùc, cô thÓ t¹o søc thuyÕt 
phôc. §©y lµ bµi viÕt tiªu biÓu cho thÓ lo¹i v¨n 
b¶n nghÞ luËn, c¸c em cÇn häc ®Ó lµm vµo bµi 
nghÞ luËn cô thÓ ë líp. 
H? Ngoµi thµnh c«ng trªn, v¨n b¶n cßn ®­îc 
viÕt 
Thµnhc«ng bëi yÕu tè nµo? 
NhiÖt huyÕt ®Êu tranh cña t¸c gi¶. 
H? Tõ nh÷ng thµnh c«ng vÒ nghÖ thuËt nh­ 
vËy, t¸c gi¶ ®· ph¶n ¸nh thµnh c«ng néi dung 
g× trong bµi viÕt cña m×nh ? 
Giai đoạn 3,4: Luyện tập, vận dụng 
GV: §ã chÝnh lµ néi dung phÇn ghi nhí SGK. 
H? Theo em, v× sao v¨n b¶n nµy l¹i ®­îc ®Æt 
tªn lµ: §Êu tranh cho mét thÕ giíi hoµ 
b×nh”? 
Nhan ®Ò hoµn toµn phï hîp víi nhan ®Ò v¨n 
b¶n 
nªu ra nguy c¬ chiÕn tranh h¹t nh©n vµ cuéc 
ch¹y ®ua vò trang ®· ®e do¹ cuéc sèng cña 
toµn nh©n lo¹i. V× thÕ, mäi ng­êi ph¶i cã 
tr¸ch nhiÖm ng¨n chÆn chiÕn 
tranh, b¶o vÖ hoµ b×nh. §©y cã thÓ coi nh­ lêi 
kªu gäi v× hoµ b×nh. 
Lồng ghép GD TT HCM, MT: 
- Gi¸o dôc tư tưởng yêu nước của Bác và độc 
lập dân tộc trong quan hệ với lßng yªu hoµ 
b×nh. 
- Chống chiến tranh, giữ gìn ngôi nhà chung 
của tg 
H? Tõ viÖc häc v¨n b¶n, em cã suy nghÜ g× vÒ 
t×nh h×nh thêi sù vÒ chiÕn tranh, xung ®ét vµ 
cuéc ch¹y ®ua vò trang trªn thÕ giíi hiÖn 
nay? ý nghÜa cña VB . 
 -Thêi sù vÒ vÊn ®Ò h¹t nh©n hiÖn nay ®ang 
næi cém nh÷ng vÊn ®Ò bøc xóc. Nã ®ang diÔn 
ra tõng ngµy, giê, nh÷ng cuéc thanh s¸t vò 
khÝ, nh÷ng cuéc khñng bèvµo c¸c ®i¹ ®iÓm 
qu©n sù, tr­êng häc lµ nh÷ng vÊn ®Ò buéc 
mäi ng­êi ph¶i quan t©m.V¨n b¶n thÓ hiÖn 
nhòng suy nghÜ nghiªm tóc ®Çy tr¸ch nhiÖm 
cña t¸c gi¶ ®èi víi hoµ b×nh thÕ giíi . 
 4 . Cñng cè: 
 GV kh¸i qu¸i l¹i néi dung bµi häc 
5 .Dặn dò 
 - N¾m ®­îc nh÷ng luËn ®iÓm luËn cø trong v¨n b¶n nµy.S­u tÇm 
tranh ¶nh , bµi viÕt vÒ th¶m ho¹ h¹t nh©n .T×m hiÓu th¸i ®é cña nhµ v¨n 
®èi víi chiÕn tranh vµ hoµ b×nh cña nh©n lo¹i thÓ hiÖn trong v¨n b¶n . 
 - So¹n bµi  Tuyªn bè thÕ giíi cña trÎ em 
TiÕt 8 : Ngµy so¹n: 
 Ngµy d¹y: 
C¸c Ph­¬ng ch©m héi tho¹i ( tiÕp) 
I. Mục tiêu cần đạt 
- Nắm được những hiểu biết cốt yếu về ba phương châm hội thoại: 
phương châm quan hệ, phương châm cách thức, phương châm lịch sự. 
- Biết vận dụng hiệu quả phương châm quan hệ, phương châm cách 
thức, phương châm lịch sự. 
1. KiÕn thøc : 
- Néi dung ph­¬ng ch©m quan hÖ, ph­ong ch©m c¸ch thøc, ph­¬ng 
ch©m lÞch sù. 
2. KÜ n¨ng : 
 - VËn dông ph­¬ng ch©m quan hÖ, phu¬ng ch©m c¸ch thøc, ph­¬ng 
ch©m lÞch sù trong ho¹t ®éng giao tiÕp. 
 - NhËn biÕt vµ ph©n tÝch ®­îc c¸ch sö dông ph­¬ng ch©m quan hÖ, 
ph­¬ng ch©m c¸ch thøc, ph­¬ng ch©m lÞch sù trong mét t×nh huèng 
giao tiÕp cô thÓ. 
3. Thái độ 
- BiÕt vËn dông nh÷ng ph­¬ng ch©m nµy trong giao tiÕp. 
II. Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài 
1. Tự nhận thức: Nhận thức đúng các phương châm hội thoại trong giao tiếp 
rất quan trọng. 
2. Làm chủ bản thân: Lựa chọn cách vận dụng các phương châm hội thoại 
trong giao tiếp của bản thân. 
3. Giao tiếp: Trình bày suy nghĩ, ý tưởng, trao đổi về đặc điểm, cách giao 
tiếp đảm bảo các phương châm hội thoại. 
III. Các phương pháp, kĩ thuật dạy học 
Diễn dịch, quy nạp,thực hành , đóng vai luyện tập, động não: Suy nghĩ, phân 
tích 
IV/ ChuÈn bÞ : B¶ng phô 
V/ TiÕn tr×nh bµi d¹y: 
 1 . æn ®Þnh tæ chøc 
 2 . KiÓm tra bµi cò : kiÓm tra miÖng : 
* Giai đoạn 1: Khám phá 
H? Trong giao tiÕp, muèn thùc hiÖn ph­¬ng ch©m héi tho¹i vÒ l­îng, vÒ 
chÊt ta ph¶i lµm nh­ thÕ nµo? VÝ dô minh ho¹? 
 3 . Bµi míi 
* Giai đoạn 2: Kết nối 
Hoạt động 1: Các phương châm hội thoại 
H? Gi¸o viªn ®­a c©u thµnh ng÷ «ng nãi gµ..  
H? §äc thµnh ng÷ em hiÓu nh­ thÕ nµo vÒ thµnh ng÷ 
trªn? 
- ChØ hai ng­êi giao tiÕp víi nhau nh­ng «ng nãi vÒ 
vÊn®Ò nµy bµ l¹i nãi vÒ vÊn ®Ò kh¸c. 
H? Thµnh ng÷ nµy dïng ®Ó chØ t×nh huèng héi tho¹i 
nh­ thÕ nµo? 
- Dïng ®Ò chØ t×nh huèng héi tho¹i mµ trong ®ã mçi 
ng­êi nãi mét ®»ng, kh«ng khíp víi nhau, kh«ng 
hiÓu nhau. 
H? Em h·y t­ëng t­îng xem ®iÒu g× sÏ x¶y ra nÕu 
xuÊt 
hiÖn nh÷ng t×nh huèng héi tho¹i nh­ vËy trong x· 
héi? 
- NÕu xuÊt hiÖn nh÷ng t×nh huèng héi tho¹i nh­ vËy 
mäi ng­êi sÏ kh«ng giao tiÕp ®­îc víi nhau, ho¹t 
®éng 
x· héi trë nªn rèi lo¹n v× mäi ng­êi kh«ng hiÓu nhau. 
H? Tõ thµnh ng÷ nµy, em thÊy khi giao tiÕp cÇn 
ph¶i 
chó ý ®iÒu g×? 
GV: KÕt luËn: Khi ta nãi ®óng ®Ò tµi giao tiÕp, 
kh«ng 
nãi l¹c ®Ò lµ chóng ta ®ang thùc hiÖn ®óng ph­¬ng 
ch©m quan hÖ trong giao tiÕp. 
H? VËy muèn thùc hiÖn ph­¬ng ch©m quan hÖ trong 
héi tho¹i ta lµm nh­ thÕ nµo? 
GDKNS: 
Tự nhận thức: Nhận thức đúng các phương châm hội 
thoại trong giao tiếp rất quan trọng. 
HS ®äc ghi nhí – Gv ph©n tÝch . 
H? Muèn biÕt mét c©u nãi cã tu©n thñ ph­¬ng 
ch©m quan hÖ hay kh«ng ta lµm nh­ thÕ nµo? 
III- Ph­¬ng ch©m quan hÖ. 
 1. VÝ dô: 
Thµnh ng÷ ¤ng nãi gµ 
,bµ nãi vÞt 
 2 . NhËn xÐt 
ChØ t×nh huèng héi tho¹i : 
mçi ng­êi nãi mét ®»ng , 
kh«ng khíp nhau , kh«ng 
hiÓu nhau. 
->giao tiÕp khã ®¹t kÕt qu¶ 
. 
Khi giao tiÕp, mçi ng­êi 
cÇn ph¶i nãi ®óng vµo ®Ò 
tµi giao tiÕp, tr¸nh nãi l¹c 
®Ò. 
CÇn biÕt thËt sù ng­êi nãi muèn nãi ®iÒu g× qua c©u 
nãi®ã. 
*GV ®­a t×nh huèng: 
A - Anh ¬i! Qu¶ khÕ chÝn råi k×a 
B- Cµnh c©y cao l¾m! 
H? Em hiÓu g× vÒ ®o¹n héi tho¹i trªn? 
- B¹n g¸i gäi anh th«ng b¸o trªn c©y cã qu¶ khÕ chÝn 
A 
tr¶ lêi lµ cµnh c©y cao. 
H? XÐt vÒ ph­¬ng ch©m quan hÖ c©u tr¶ lêi ®ã cã 
tu©n 
thñ ph­¬ng ch©m nµy kh«ng? 
- D­êng nh­ kh«ng tu©n thñ ph­¬ng ch©m quan hÖ. 
H? NÕu tu©n thñ ph­¬ng ch©m qua hÖ ph¶i tr¶ lêi 
nh­ 
thÕ nµo? 
- õ nhØ, qu¶ khÕ chÝn thËt råi. 
GV: Tuy nhiªn, trong t×nh huèng giao tiÕp nµy vÉn 
lu«n diÔn ra b×nh th­êng, tù nhiªn. Së dÜ nh­ vËy 
ng­êi 
nghe hiÓu vµ ®¸p l¹i c©u nãi theo hµm ý (sau nµy c¸c 
em sÏ ®­îc häc) tøc lµ nghÜa ph¶i th«ng qua suy luËn 
míi biÕt ®­îc. Ch¼ng h¹n A gäi  Anh ¬i th× B hiÓu 
®ã kh«ng chØ lµ mét th«ng b¸o mµ lµ mét yªu cÇu 
 h·y h¸i qu¶ khÕ cho b¹n g¸i. ChÝnh v× hiÓu nh­ 
vËy 
nªn B míi ®¸p: cµnh 
H? Nh­ vËy, trong tr­êng hîp nµy c©u tr¶ lêi cã 
tu©n 
thñ ph­¬ng ch©m quan hÖ hay kh«ng? – cã 
H? Qua t×nh huèng nµy, em cÇn l­u ý ®iÒu g× khi 
thùc 
hiÖn ph­¬ng ch©m quan hÖ? 
 GV: Bæ sung thªm l­u ý: 
Nh÷ng c©u b¾t ®Çu cuéc héi tho¹i, khi ®Ò tµi giao 
tiÕp 
ch­a ®­îc x¸c ®Þnh râ th× ph­¬ng ch©m quan hÖ cã 
thÓ 
kh«ng ®­îc ®Æt ra. 
IV-Ph­¬ng ch©m c¸ch thøc 
1. VÝ dô: (SGK) 
a) VÝ dô 1 : c¸c thµnh ng÷ : 
 -D©y cµ ra d©y muèng 
: 
-> chØ c¸ch nãi dµi dßng, 
r­êm rµ 
-Lóng bóng nh­ ngËm 
h¹t thÞ” 
-> chØ c¸ch nãi Êp óng, 
kh«ng thµnh lêi , kh«ng 
rµnh m¹ch. 
VD: 
Khi muèn thay ®æi ®Ò tµi trong qu¸ tr×nh héi tho¹i, 
cã 
nh÷ng c¸ch thøc b¸o hiÖu sù thay ®æi: 
- Nh©n tiÖn ®©y xin hái. 
- µ nµy, cßn chuyÖn h«m qua th× sao? 
- Th«i, nãi chuyÖn kh¸c cho vui ®i. 
H? T¹i sao ph¶i b¸o hiÖu nh­ vËy 
Tu©n thñ ph­¬ng ch©m quan hÖ: kh«ng ®Ó ng­êi 
kh¸c chª tr¸ch m×nh nãi chen trong giao tiÕp. 
H? §äc thµnh ng÷ ghi trªn b¶ng phô: 
 - D©y cµ, d©y muèng-lóng bóng nh­ ngËm hét 
thÞ. 
H? Nªu ý nghÜa cña hai thµnh ng÷? 
 HS lµm theo nhãm , mçi nhãm t×m hiÓu 1 thµnh ng÷ 
? Nh÷ng c¸ch nãi nh­ vËy, cã ¶nh h­ëng nh­ thÕ nµo 
trong giao tiÕp? 
Lµm cho ng­êi nghe khã tiÕp ng­êi, kh«ng tiÕp 
ng­êi kh«ng ®óng. DÉn tíi hiÖu qu¶ giao tiÕp kÐm, 
kh«ng ®¹t yªu cÇu mong muèn. 
H? Qua t×m hiÓu 2 thµnh ng÷ trªn, em rót ra bµi häc 
g× 
khi giao tiÕp? 
Khi giao tiÕp cÇn nãi ng¾n gän, rµnh m¹ch. 
HS ®äc c©u v¨n ë SGK 
H? C©u trªn ®­îc hiÓu theo mÊy c¸ch? §ã lµ 
nh÷ng c¸ch nµo? 
 HS th¶o luËn nhãm , ®¹i diÖn tr¶ lêi 
C¸ch 1: NÕu côm tõ “cña anh Êy“ bæ nghÜa cho 
nhËn ®Þnh th× c©u trªn cã thÓ hiÓu lµ: T«i ®ång ý 
víi 
nh÷ng nhËn ®Þnh cña «ng Êy vÒ truyÖn ng¾n. 
- C¸ch 2: NÕu côm tõ “cña «ng Êy“ bæ nghÜa cho 
“truyÖn ng¾n“ cã thÓ hiÓu: T«i ®ång ý víi nhËn 
®Þnh 
cña ng­êi nµo ®ã vÒ truyÖn ng¾n cña «ng Êy s¸ng t¸c. 
H? VËy ®Ó hiÓu chÝnh x¸c nghÜa cña c©u nµy ph¶i 
dùa 
=> Khã tiÕp nhËn hoÆc tiÕp 
nhËn kh«ng ®óng ND . 
b) VÝ dô 2 : C©u: “T«i 
®ång ý víi nh÷ng nhËn 
®Þnh vÒ truyÖn ng¾n cña 
«ng Êy” 
- Cã 2 c¸ch hiÓu . 
- Cã thÓ hiÓu ®óng trong 
hoµn c¶nh giao tiÕp .Song 
®«i khi ng­êi nghe kh«ng 
biÕt nªn hiÓu theo c¸ch nµo 
-> c¸ch nãi m¬ hå . Khi 
giao tiÕp cÇn tr¸nh nh÷ng 
c¸ch nãi m¬ hå lµm ng­êi 
nghe cã thÓ hiÓu theo nhiÒu 
c¸ch. 
V- Ph­¬ng ch©m lÞch sù 
1. VÝ dô :TruyÖn Ng­êi 
¨n xin” 
vµo yÕu tè nµo? 
- Hoµn c¶nh giao tiÕp. 
GV: Tuy nhiªn còng cã tr­êng hîp ng­êi nghe 
kh«ng 
biÕt nªn hiÓu c©u nãi nh­ thÕ nµo, vÝ dô nh­ c©u v¨n 
trªn (khi kh«ng cã t×nh huèng giao tiÕp). 
H? Qua ®©y ta cÇn chó ý ®iÒu g× khi giao tiÕp? 
GV: §óng vËy, trong giao tiÕp ta cÇn chó ý nãi ng¾n 
gän, rµnh m¹ch, tr¸nh c¸ch nãi m¬ hå. C¸ch nãi nh­ 
vËy trong giao tiÕp TiÕng viÖt gäi lµ ph­¬ng ch©m 
c¸ch thøc. 
H? VËy muèn thùc hiÖn ph­¬ng ch©m c¸ch thøc em 
ph¶i lµm g×? 
 HS ®äc ghi nhí – GV ph©n tÝch . 
Bµi tËp nhanh: Gi¶i nghÜa thµnh ng÷ sau, cho biÕt 
thµnh ng÷ nµy liªn quan ®Õn ph­¬ng ch©m héi tho¹i 
nµo? 
- Nöa óp, nöa më ( => c¸ch nãi m¬ hå, ìm ê, kh«ng 
nãi ra hÕt ý -> ph­¬ng ch©m c¸ch thøc.) 
 ? NÕu trong giao tiÕp, nãi nöa óp nöa më lµ ta ®· 
tu©n thñ ph­¬ng ch©m c¸ch thøc ch­a? v× sao? 
 - Ch­a tu©n thñ ph­¬ng ch©m c¸ch thøc v× khi tu©n 
thñ theo ph­¬ng ch©m c¸ch thøc, ng­êi nãi ph¶i nãi 
ng¾n gän, rµnh m¹ch, kh«ng nãi m¬ hå. 
H? §äc truyÖn vµ nªu néi dung cña truyÖn? 
- TruyÖn kÓ vÒ ng­êi ¨n xin giµ vµ nh©n vËt t«i. 
Ng­êi ¨n xin giµ xin tiÒn nh©n vËt t«i song nh©n vËt 
t«i l¹i kh«ng cã tiÒn, ng­êi ¨n xin ®· c¶m ¬n nh©n 
vËt t«i. C¶ hai ng­êi ®Òu c¶m thÊy m×nh nhËn ®­îc 
tõ ng­êi kia c¸i g× ®ã? 
H? T¹i sao ng­êi ¨n xin vµ nh©n vËt t«i trong truyÖn 
®Òu c¶m thÊy m×nh nhËn ®­îc tõ ng­êi kia mét c¸i 
g× ®ã? 
C¶ hai ®Òu kh«ng cã tiÒn b¹c song hä ®· nhËn ®­îc 
t×nh c¶m ë ng­êi kia cho m×nh. 
GV: §Æc biÖt lµ t×nh c¶m cña nh©n vËt t«i ®èi víi «ng 
l·o ¨n xin (SGK) 
H? Qua c©u chuyÖn ng­êi ¨n xin em rót ra ®­îc bµi 
2 . NhËn xÐt 
-Th¸i ®é vµ lêi nãi cña cËu 
bÐ ch©n thµnh , thÓ hiÖn sù 
t«n träng vµ quan t©m ®Õn 
«ng l·o . 
-C¶ 2 ®Òu nhËn ®­îc t×nh 
c¶m mµ ng­êi kia giµnh 
cho m×nh , ®Òu vui . 
IV. LuyÖn tËp 
Bµi tËp 1/23 
Cha «ng khuyªn d¹y : 
Trong giao tiÕp nªn dïng 
nh÷ng lêi lÏ lÞch sù , nh· 
nhÆn . 
 Bµi tËp 3 
a. Nãi m¸t d. Nãi leo 
b. Nãi hít c. nãi mãc 
e. Nãi ra ®Çu 
ra ®òa 
- Liªn quan ®Õn pc lÞch sù : 
a, b,c,d ; pc c¸ch thøc : e . 
 Bµi tËp 5 
häc g×? 
- Trong giao tiÕp (SGK) 
GV: Sù t«n träng vµ tÕ nhÞ cña nh©n vËt t«i ®èi víi 
«ngl·o ¨n xin lµ biÓu hiÖn cña ph­¬ng ch©m lÞch sù 
trong 
TiÕng ViÖt. 
H? VËy theo em, muèn thùc hiÖn ph­¬ng ch©m lÞch 
sù ta ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu nµo trong giao tiÕp ? 
HS ®äc Ghi nhí (SGK) – GV ph©n tÝch 
Giai đoạn 3,4: Luyện tập, vận dụng 
. Làm chủ bản thân: Lựa chọn cách vận dụng các 
phương châm hội thoại trong giao tiếp của bản thân. 
H? PhÐp tu tõ tõ vùng nµo ®· häc cã liªn quan trùc 
tiÕp 
®Õn ph­¬ng ch©m lÞch sù? 
- PhÐp tu tõ nãi gi¶m, nãi tr¸nh 
H? Em h·y lÊy vÝ dô: 
Khi b¹n viÕt ch÷ xÊu: - B¹n viÕt ch÷ ch­a thËt ®Ñp 
B¸c Hå viÕt di chóc: §Ó gi¶m nhÑ nçi ®au, sù bi 
th­¬ng phßng khi B¸c qua ®êi: Tçi ®Ó s½n mÊy lêi 
phßng khi t«i ®i gÆp cô C¸c M¸c, Lª Nin (SBT) 
H? Qua bµi häc, em häc thªm nh÷ng ph­¬ng ch©m 
héi 
tho¹i nµo? H·y nh¾c l¹i? 
H? Tu©n thñ c¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i cã t¸c dông 
g×? HS tr¶ lêi GV kh¸i qu¸t 
H? §äc vµ nªu yªu cÇu bµi tËp 1. 
Nãi n¨ng lÞch sù, nh· nhÆn cã t×nh c¶m ch©n thµnh 
cßn quý h¬n cña c¶i vËt chÊt. 
Nãi n¨ng ph¶i khÐo lÐo, kh«ng nÆng lêi. 
Kh«ng ai dïng mét vËt quý ®Ó lµm mét viÖc kh«ng 
t­¬ng xøng víi vÞ trÝ cña nã. 
H? T×m thªm mét sè c©u ca dao tôc ng÷: 
 * Ch¼ng ®­îc miÕng thÞt miÕng x«i 
 Còng ®­îc lêi nãi cho ngu«i tÊm lßng. 
 * Mét c©u nhÞn lµ chÝn c©u lµnh. 
H? §äc vµ nªu yªu cÇu bµi tËp. 
? X¸c ®Þnh yªu cÇu BT 5 
+ Nãi b¨m :nãi bèp ch¸t, 
xØa xãi, th« b¹o (ph­¬ng 
ch©m lÞch sù). 
+ Nãi nh­ nãi m¹nh tr¸i 
ý ng­êi kh¸c, khã tiÕp thu 
(ph­¬ng ch©m lÞch sù). 
+ §iÒu nÆng tiÕng nhÑ: nãi 
mËp mê, kh«ng nãi ra hÕt 
ý 
(ph­¬ng ch©m c¸ch thøc). 
+ Måm loa mÐp gi¶i: l¾m 
lêi, ®anh ®¸, nãi ¸t ng­êi 
kh¸c. (ph­¬ng ch©m lÞch 
sù). 
+ §¸nh trèng l¶ng: l¶ng 
ra, nÐ tr¸nh, kh«ng muèn 
tham 
gia vµo mét viÖc, mét vÊn 
®Ò g× ®ã mµ ng­êi ®èi tho¹i 
®ang trao ®æi (ph­¬ng 
ch©m quan hÖ). 
+ Nãi nh­ dïi ®ôc nãi 
kh«ng khÐo, th« céc thiÕu 
tÕ 
nhÞ (ph­¬ng ch©m lÞch sù). 
Gi¶i thÝch thµnh ng÷ vµ cho biÕt liªn quan ®Õn 
ph­¬ng ch©m nµo? 
GV: Gäi häc sinh lµm bµi tËp b»ng trß ch¬i tiÕp søc: 
Cho hai ®éi ch¬i ®iÒn nhanh vµo hai b¶ng ghi s½n 
chç trèng 
 4 . Cñng cè: GV kh¶i qu¸t l¹i c¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i trong 
tiÕt häc. 
 5 . Dặn dò: 
N¾m ch¾c ph­¬ng ch©m héi tho¹i.S­u tÇm hoÆc ®Æt t×nh huèng víi 
mçi ph­¬ng ch©m héi tho¹i. T×m vÝ dô vÒ viÖc kh«ng tu©n thñ pc vÒ 
l­îng , pc vÒ chÊt trong héi tho¹i. 
GIÁO ÁN NGỮ VĂN 9 CẢ NĂM THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC 
KỸ NĂNG MỚI 
LIÊN HỆ ĐT 0168.921.86.68 
GIÁO ÁN NGỮ VĂN 9 CẢ NĂM THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC 
KỸ NĂNG MỚI 
LIÊN HỆ ĐT 0168.921.86.68 
GIÁO ÁN NGỮ VĂN 9 CẢ NĂM THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC 
KỸ NĂNG MỚI 
LIÊN HỆ ĐT 0168.921.86.68 
GIÁO ÁN NGỮ VĂN 9 CẢ NĂM THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC 
KỸ NĂNG MỚI 
LIÊN HỆ ĐT 0168.921.86.68 
GIÁO ÁN NGỮ VĂN 9 CẢ NĂM THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC 
KỸ NĂNG MỚI 
LIÊN HỆ ĐT 0168.921.86.68 
GIÁO ÁN NGỮ VĂN 9 CẢ NĂM THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC 
KỸ NĂNG MỚI 
LIÊN HỆ ĐT 0168.921.86.68 
GIÁO ÁN NGỮ VĂN 9 CẢ NĂM THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC 
KỸ NĂNG MỚI 
LIÊN HỆ ĐT 0168.921.86.68 
GIÁO ÁN NGỮ VĂN 9 CẢ NĂM THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC 
KỸ NĂNG MỚI 
LIÊN HỆ ĐT 0168.921.86.68 
GIÁO ÁN NGỮ VĂN 9 CẢ NĂM THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC 
KỸ NĂNG MỚI 
LIÊN HỆ ĐT 0168.921.86.68 
GIÁO ÁN NGỮ VĂN 9 CẢ NĂM THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC 
KỸ NĂNG MỚI 
LIÊN HỆ ĐT 0168.921.86.68 
GIÁO ÁN NGỮ VĂN 9 CẢ NĂM THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC 
KỸ NĂNG MỚI 
LIÊN HỆ ĐT 0168.921.86.68 
GIÁO ÁN NGỮ VĂN 9 CẢ NĂM THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC 
KỸ NĂNG MỚI 
LIÊN HỆ ĐT 0168.921.86.68 
GIÁO ÁN NGỮ VĂN 9 CẢ NĂM THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC 
KỸ NĂNG MỚI 
LIÊN HỆ ĐT 0168.921.86.68 
GIÁO ÁN NGỮ VĂN 9 CẢ NĂM THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC 
KỸ NĂNG MỚI 
LIÊN HỆ ĐT 0168.921.86.68 
GIÁO ÁN NGỮ VĂN 9 CẢ NĂM THEO SÁCH CHUẨN KIẾN THỨC 
KỸ NĂNG MỚI 
LIÊN HỆ ĐT 0168.921.86.68 
GIÁO ÁN NGỮ VĂN6,7,8, 9 CẢ NĂM THEO SÁCH CHUẨN KIẾN 
THỨC KỸ NĂNG MỚI 
LIÊN HỆ ĐT 0168.921.86.68 
GIÁO ÁN NGỮ VĂN6,7,8, 9 CẢ NĂM THEO SÁCH CHUẨN KIẾN 
THỨC KỸ NĂNG MỚI 
LIÊN HỆ ĐT 0168.921.86.68 
GIÁO ÁN NGỮ VĂN6,7,8, 9 CẢ NĂM THEO SÁCH CHUẨN KIẾN 
THỨC KỸ NĂNG MỚI 
LIÊN HỆ ĐT 0168.921.86.68 
GIÁO ÁN NGỮ VĂN6,7,8, 9 CẢ NĂM THEO SÁCH CHUẨN KIẾN 
THỨC KỸ NĂNG MỚI 
LIÊN HỆ ĐT 0168.921.86.68 
GIÁO ÁN NGỮ VĂN6,7,8, 9 CẢ NĂM THEO SÁCH CHUẨN KIẾN 
THỨC KỸ NĂNG MỚI 
LIÊN HỆ ĐT 0168.921.86.68 
GIÁO ÁN NGỮ VĂN6,7,8, 9 CẢ NĂM THEO SÁCH CHUẨN KIẾN 
THỨC KỸ NĂNG MỚI 
LIÊN HỆ ĐT 0168.921.86.68 
GIÁO ÁN NGỮ VĂN6,7,8, 9 CẢ NĂM THEO SÁCH CHUẨN KIẾN 
THỨC KỸ NĂNG MỚI 
LIÊN HỆ ĐT 0168.921.86.68