Tìm hiểu một số tiêu chuẩn đặt ra đối với thư viện công cộng ở nước ngoài và một số ý kiến đề xuất

lyá cuãa caác cú quan quaãn lyá quöëc
gia vaâ àõa phûúng. Chñnh phuã vaâ chñnh quyïìn
àõa phûúng cêìn uãng höå bùçng caác hoaåt àöång
luêåt phaáp vaâ taâi chñnh àùåc thuâ. Thû viïån cöng
cöång phaãi laâ möåt thaânh töë thiïët yïëu trong moåi
chiïën lûúåc daâi haån vïì vùn hoáa, cung cêëp thöng
tin, tri thûác vaâ giaáo duåc” [1].
Àïí phöí cêåp thû viïån, IFLA nhêën maånh tñnh
cöng khai vaâ sûå quaãng baá cuãa hoaåt àöång thû viïån
cöng cöång. Thûåc tïë cho thêëy caác thû viïån cöng
cöång hoaåt àöång trong möåt xaä höåi ngaây caâng phûác
taåp, möåt xaä höåi àoâi hoãi moåi ngûúâi phaãi àêìu tû
nhiïìu vïì thúâi gian vaâ sûå quan têm. Do àoá, àiïìu
quan troång laâ caác thû viïån phaãi cöng khai hoáa sûå
hiïån hûäu cuãa mònh cuäng nhû caác dõch vuå maâ thû
viïån cung cêëp. Sûå cöng khai coá thïí tûâ caác taác
nghiïåp rêët àún giaãn, caác biïín hiïåu trong toaâ nhaâ,
TS Vuä Dûúng Thuáy Ngaâ
Böå Vùn hoáa, Thïí thao vaâ Du lõch
Toám tùæt: Àiïím qua möåt söë tiïu chuêín àöëi vúái thû viïån cöng cöång úã nûúác ngoaâi vaâ nïu möåt
söë yá kiïën àïì xuêët nhùçm phaát triïín hoaåt àöång thû viïån, àùåc biïåt laâ thû viïån cöng cöång úã Viïåt Nam.
Tûâ khoáa: Thû viïån; thû viïån cöng cöång; tiïu chuêín hoáa.
Standards in foreign public libraries and recommendations for Vietnam
Summary: Reviews some standards for foreign public libraries and puts forward some
ideas on developing library activities, especially those of public libraries in Vietnam.
Keywords: Library; public library; standardization. 
TÒM HIÏÍU MÖÅT SÖË TIÏU CHUÊÍN ÀÙÅT RA ÀÖËI VÚÁI THÛ VIÏÅN CÖNG CÖÅNG ÚÃ
NÛÚÁC NGOAÂI VAÂ MÖÅT SÖË YÁ KIÏËN ÀÏÌ XUÊËT
caác túâ rúi thöng tin vïì thúâi gian laâm viïåc vaâ caác
dõch vuå thû viïån túái nhûäng phûúng phaáp phûác taåp
hún nhû caác chûúng trònh marketing, viïåc sûã
duång caác website àïí quaãng baá cho caác dõch vuå vaâ
hoaåt àöång cuãa thû viïån. Vúái sûå ra àúâi cuãa Tuyïn
ngön vïì thû viïån cöng cöång nùm 1994, nhu cêìu
àöëi vúái möåt baãn hûúáng dêîn àêìy àuã vaâ chi tiïët cho
phuâ húåp vúái tuyïn ngön naây caâng trúã nïn cêëp
thiïët. Trûúác thûåc tïë naây, möåt nhoám quöëc tïë göìm
caác caán böå thû viïån cöng cöång quöëc tïë ra àúâi vúái
nhiïåm vuå soaån thaão baãn hûúáng dêîn múái, dûúái sûå
laänh àaåo cuãa Philip Gill (Anh). Nhoám nghiïn
cûáu nhêån thêëy vúái möi trûúâng hoaåt àöång ngaây
caâng thay àöíi nhanh choáng, möåt baãn hûúáng dêîn
múái cêìn phaãi coá nhûäng tiïu chuêín thûåc haânh.
Tuy nhiïn, nhoám cuäng nhêån thêëy caác thû viïån
cöng cöång hoaåt àöång trong nhûäng hoaân caãnh
kinh tïë xaä höåi rêët khaác nhau, do vêåy, tiïu chñ cuãa
nhoám laâ hûúáng dêîn phaãi phaãn aánh àûúåc nöåi dung
àaáp ûáng nhu cêìu cuãa cöång àöìng àõa phûúng vaâ
hoaåt àöång trong möi trûúâng àõa phûúng.
Baãn hûúáng dêîn cuãa UNESCO/IFLA àöëi
vúái thû viïån cöng cöång àaä àûúåc xêy dûång vaâ
ban haânh cho thêëy nöî lûåc chung cuãa möåt
nhoám nhûäng ngûúâi nhiïåt huyïët vò sûå phaát triïín
cuãa thû viïån cöng cöång trong viïåc quaãng baá
caác hoaåt àöång thû viïån nhùçm laâm cho thû viïån
trúã thaânh möåt dõch vuå hiïåu quaã cao trong cöång
àöìng. Mùåc duâ Tuyïn ngön vïì thû viïån cöng
cöång cuãa UNESCO àaä ra àúâi tûâ nùm 1994
nhûng cöång àöìng thû viïån cöng cöång vêîn cêìn
möåt baãn hûúáng dêîn hoùåc tiïu chuêín àêìy àuã vaâ
chi tiïët hún, coá vai troâ nhû laâ möåt cöng cuå trúå
giuáp vaâ hûúáng dêîn àùæc lûåc cho nhûäng caán böå
thû viïån cöng cöång, caác nhaâ giaáo duåc, caác hiïåp
höåi, chñnh phuã vaâ cú quan töí chûác cêëp ngên
saách hoaåt àöång cho thû viïån. Baãn hûúáng dêîn
naây àaä àûa ra nhiïìu hûúáng dêîn vaâ tiïu chuêín
cuå thïí hûäu ñch cho viïåc phaát triïín caác dõch vuå
thû viïån cöng cöång taåi caác àõa phûúng. Àùåc
biïåt, baãn hûúáng dêîn cung cêëp nhûäng muåc tiïu
cuå thïí maâ caác caán böå thû viïån cêìn hûúáng túái
vaâ coá kïë hoaåch àïí àaåt àûúåc nhûäng muåc tiïu
naây ngay tûâ nhûäng giai àoaån àêìu cuãa quaá trònh
cöng taác, coá thïí àûúåc sûã duång nhû laâ möåt cöng
cuå àïí thuyïët phuåc caác chñnh trõ gia vaâ cú quan
quaãn lyá nhaâ nûúác, caác nhaâ hoaåch àõnh chñnh
saách vïì nhûäng àiïìu maâ thû viïån cöng cöång coá
thïí laâm cho cöång àöìng, qua àoá nïu bêåt têìm
quan troång cuãa viïåc cung cêëp ngên saách phuâ
húåp àïí thû viïån coá thïí àaåt àûúåc nhûäng muåc
tiïu àoá. Baãn hûúáng dêîn coân cung cêëp nhûäng
lúâi khuyïn vaâ chó dêîn vïì viïåc xêy dûång caác ûu
tiïn vaâ chñnh saách cho caác dõch vuå thû viïån
cöng cöång. Baãn hûúáng dêîn coá thïí bao göìm
caác vñ duå vïì nhûäng dõch vuå thû viïån cöng cöång
àûúåc cung cêëp taåi caác quöëc gia khaác. Cuöëi
cuâng, nhûäng khuyïën nghõ, tiïu chuêín vaâ
hûúáng dêîn trong baãn hûúáng dêîn naây àûúåc höî
trúå búãi IFLA vaâ UNESCO, nhûäng töí chûác
quöëc tïë quan troång nhêët trong lônh vûåc thû
viïån cöng cöång trïn toaân thïë giúái. Vaâ hún hïët,
baãn hûúáng dêîn seä giuáp tiïët kiïåm rêët nhiïìu thúâi
gian vaâ tiïìn baåc cho caán böå thû viïån cuäng nhû
caác nhaâ laâm luêåt búãi vò hoå khöng cêìn phaãi moâ
mêîm tûâ àêìu trong viïåc xaác àõnh vaâ phaát triïín
caác dõch vuå thû viïån. 
Caán böå thû viïån taåi nhiïìu nûúác àaä vaâ àang
sûã duång baãn hûúáng dêîn cuãa UNESCO/IFLA
taåi thû viïån cuãa hoå. Rashidah Begum taåi thû
viïån bang Sarawak, Malaysia cho biïët: “Thû
viïån cöng cöång laâ loaåi hònh thû viïån quan
troång nhêët taåi caác nûúác àang phaát triïín vò moåi
cöng dên trong khu vûåc àoá àïìu coá thïí tiïëp cêån
loaåi hònh dõch vuå naây. Baãn hûúáng dêîn cuãa
UNESCO/IFLA cung cêëp cho caác nhaâ hoaåch
àõnh chñnh saách vaâ caán böå thû viïån möåt vùn
baãn rêët phong phuá vaâ cöng cuå maånh meä àïí phaát
triïín caác thû viïån cöng cöång taåi nûúác mònh”.
Jadranka Slobodanac taåi Thû viïån Àaåi hoåc
kiïm Thû viïån Quöëc gia taåi Zagreb, Croatia
nhêån àõnh: “Viïåc dõch Baãn hûúáng dêîn cuãa
IFLA/UNESCO sang tiïëng Croatia àem àïën
möåt hûúáng phaát triïín múái cho hïå thöëng thû
viïån cöng cöång cuãa Croatia, àùåc biïåt trong viïåc
ghi nhêån sûá mïånh cú baãn cuãa thû viïån cuäng
nhû caãi thiïån khuön khöí phaáp lyá vaâ taâi chñnh
cho hïå thöëng. Baãn hûúáng dêîn höî trúå àùæc lûåc
trong viïåc giúái thiïåu nhûäng dõch vuå thû viïån
múái vaâ taåo ra sûå thay àöíi trong viïåc quaãn lyá vaâ
quaãng baá caác thû viïån cöng cöång taåi Croatia.”.
2. Baãn hûúáng dêîn cuãa IFLA àöëi vúái dõch
vuå thû viïån cöng cöång
Baãn hûúáng dêîn cuãa IFLA àûúåc cöng böë lêìn
àêìu nùm 2001 taåi Boston. Lêìn thûá hai, baãn
hûúáng dêîn naây àûúåc cöng böë taåi Àûác vaâo 
nùm 2010. Ban Thû viïån Cöng cöång cuãa
IFLA àaä höî trúå taâi chñnh cho nhoám thû viïån
tûâ Canaàa vaâ Anh xêy dûång vaâ triïín khai möåt
Nghiïn cûáu - Trao àöíi
4 THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 5/2014
THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 5/2014 5
dûå aán nhùçm quaãng baá baãn hûúáng dêîn naây ra
toaân thïë giúái. Baãn hûúáng dêîn naây cung cêëp
nhûäng chó dêîn, thöng tin vaâ vñ duå cuå thïí vïì
caách thûác xêy dûång vaâ phaát triïín caác dõch vuå
thû viïån cöng cöång chuá troång vaâo caác yïëu töë:
(1) Vai troâ vaâ nhiïåm vuå cuãa thû viïån cöng cöång;
(2) Khuön khöí taâi chñnh vaâ luêåt phaáp;
(3) Àaáp ûáng nhu cêìu cuãa ngûúâi duâng tin;
(4) Phaát triïín vöën taâi liïåu;
(5) Nguöìn nhên lûåc;
(6) Quaãn lyá thû viïån cöng cöång;
(7) Quaãng baá/tiïëp thõ thû viïån cöng cöång.
Baãn hûúáng dêîn cuäng nïu ra möåt söë khuyïën
nghõ vïì möåt söë vêën àïì quan troång nhû viïåc aáp
duång cöng nghïå thöng tin trong thû viïån cöng
cöång, tiïëp cêån bònh àùèng túái caác dõch vuå daânh
cho moåi ngûúâi vaâ àem dõch vuå thû viïån cöng
cöång àïën vúái cöång àöìng.
Àïí àaãm baão cho caác thû viïån cöng cöång coá
thïí cung cêëp àûúåc caác dõch vuå coá hiïåu quaã,
IFLA àaä rêët chuá troång àïën nguöìn nhên lûåc thû
viïån, Tuyïn ngön cuãa IFLA vïì thû viïån cöng
cöång àaä nhêën maånh: “Thû viïån cöng cöång cêìn
àûúåc töí chûác möåt caách hiïåu quaã vaâ cêìn duy trò
caác tiïu chuêín nghiïåp vuå. Caán böå thû viïån
phaãi laâ trung gian nùng àöång giûäa baån àoåc vaâ
nguöìn lûåc thöng tin. Àaâo taåo chuyïn mön vaâ
àaâo taåo tiïëp tuåc cho caán böå thû viïån laâ möåt
phêìn khöng thïí thiïëu àïí coá àûúåc caác dõch vuå
phuâ húåp”.
Trong hûúáng dêîn cuãa IFLA vïì dõch vuå thû
viïån cöng cöång, thû viïån cöng cöång àûúåc xaác
àõnh laâ núi cung cêëp caác dõch vuå hûúáng àïën
moåi thaânh viïn trong cöång àöìng - nhûäng
ngûúâi coá nhûäng nhu cêìu khaác nhau vaâ luön
thay àöíi. Vò thïë, àïí thûåc hiïån töët caác nhiïåm vuå
cuãa mònh, caán böå thû viïån cöng cöång àoâi hoãi
phaãi coá möåt loaåt caác kyä nùng vaâ phêím chêët,
bao göìm kyä nùng giao tiïëp, nhêån thûác xaä höåi,
kyä nùng laâm viïåc nhoám, töë chêët laänh àaåo vaâ
nùng lûåc caånh tranh liïn quan àïën thûåc tiïîn vaâ
caác chu trònh laâm viïåc cuãa töí chûác. Caác töë chêët
vaâ kyä nùng cêìn coá cuãa caán böå thû viïån bao
göìm:
- Khaã nùng trao àöíi thöng tin möåt caách chuã
àöång vúái moåi ngûúâi;
- Khaã nùng nùæm bùæt nhu cêìu cuãa ngûúâi sûã duång;
- Khaã nùng húåp taác vúái tûâng caá nhên vaâ vúái
nhoám trong cöång àöìng;
- Coá kiïën thûác vaâ hiïíu biïët vïì sûå àa daång vùn hoáa;
- Coá kiïën thûác vïì caác daång thûác cuãa taâi liïåu
thû viïån vaâ caách tiïëp cêån chuáng;
- Nùæm àûúåc vaâ àöìng thuêån vúái caác nguyïn
tùæc cuãa dõch vuå thû viïån;
- Khaã nùng laâm viïåc vúái moåi ngûúâi àïí cuâng
coá àûúåc caác dõch vuå thû viïån hiïåu quaã;
- Caác kyä nùng töí chûác, vúái sûå linh hoaåt,
nùng àöång trong viïåc xaác àõnh vaâ thûåc hiïån
caác thay àöíi;
- Trñ tûúãng tûúång, têìm nhòn vaâ tñnh cúãi múã
vúái caác vêën àïì múái, tònh hònh múái;
- Sùén saâng thay àöíi phûúng phaáp laâm viïåc
àïí àaáp ûáng yïu cêìu cuãa tònh hònh;
- Kiïën thûác vïì cöng nghïå thöng tin vaâ
truyïìn thöng [2].
3. Tiïu chuêín àöëi vúái thû viïån cöng cöång
úã möåt söë nûúác phaát triïín 
Taåi Hoa Kyâ, vúái sûå hònh thaânh cuãa caác taâi
liïåu noái vïì vai troâ cuãa thû viïån cöng cöång
trong viïåc xêy dûång möåt xaä höåi phöìn vinh,
vùn minh tûâ àêìu thïë kyã XX, tiïu chuêín àöëi vúái
thû viïån cöng cöång Hoa Kyâ àaä àûúåc àõnh
daång bùæt àêìu bùçng nhûäng sùæc lïånh hoùåc dûå
luêåt, tiïëp àïën laâ caác àaåo luêåt vïì dõch vuå thû
viïån cöng cöång vaâ cho àïën thúâi àiïím nùm
2000 thò ñt nhêët 18 bang cuãa Hoa Kyâ àaä xêy
dûång vaâ àûa tiïu chuêín thû viïån cöng cöång
cuãa mònh lïn maång Internet [3]. Höåi Thû viïån
Cöng cöång Hoa Kyâ àaä tiïn phong cho quaá
trònh thiïët lêåp tiïu chuêín naây. 
Tiïu chuêín àöëi vúái caác thû viïån cöng
cöång cuäng trúã nïn phöí biïën úã khaá nhiïìu nûúác
khaác. Vñ duå nhû úã Öxtralia, vúái tiïu chuêín
daânh cho thû viïån cöng cöång àûúåc xêy dûång
riïng cho tûâng bang [4]. Taåi Öxtralia, tiïu
chuêín àûúåc xêy dûång dûúái daång chñnh saách
vaâ hûúáng dêîn do Höåi Thöng tin vaâ Thû viïån
Öxtralia (ALIA) biïn soaån, chia thaânh caác
lônh vûåc nhû: 
- Quyïìn tûå do truy cêåp thöng tin;
- Thöng tin vúái tû caách laâ haâng hoáa; 
- Thû viïån duâng chung;
Nghiïn cûáu - Trao àöíi
- Hûúáng dêîn vïì thû viïån vaâ quyïìn bñ mêåt caá nhên; 
- Dõch vuå thû viïån cöng cöång;
- Hûúáng dêîn vïì dõch vuå thû viïån taåi nhaâ;
- Nùng lûåc thöng tin cho moåi ngûúâi dên Öxtralia;
- Tiïu chuêín vïì nùng lûåc thöng tin.
Vñ duå, Baãn hûúáng dêîn daânh cho caác thû
viïån cöng cöång bang Queensland, Öxtralia
àûúåc coi nhû möåt taâi liïåu hûúáng dêîn àïí caác
thû viïån cöng cöång coá thïí hoaåt àöång hiïåu quaã
nhêët, bao göìm caác chuã àïì, nhû: quaãn lyá thû
viïån, böë trñ nhên viïn, giúâ múã cûãa, toâa nhaâ thû
viïån, thû viïån lûu àöång, böí sung taâi liïåu vaâ
thanh lyá taâi liïåu, mûúån liïn thû viïån, taâi liïåu
àõa chñ, taâi liïåu tra cûáu, dõch vuå chuyïn biïåt,
cöng nghïå, biïn muåc, phöëi húåp giûäa thû viïån
cöng cöång vúái thû viïån trûúâng phöí thöng [5].
Möåt söë nûúác phaát triïín khaác cuäng àaä xêy
dûång àûúåc tiïu chuêín àöëi vúái thû viïån cöng
cöång nhû: Tiïu chuêín àöëi vúái dõch vuå thû viïån
cöng cöång taåi Scotland (1995); Hûúáng dêîn vïì
cung cêëp dõch vuå cho ngûúâi cao tuöíi taåi
Canaàa (2000); Tiïu chuêín dõch vuå thû viïån
cöng cöång Anh (2007), Tiïu chuêín daânh cho
caác thû viïån cöng cöång New Zealand, v.v.
Muåc tiïu cuãa tiïu chuêín laâ àaánh giaá caác hoaåt
àöång cuãa thû viïån, vñ duå: giúâ múã cûãa, truy cêåp
internet, muåc luåc trûåc tuyïën, söë lûúång taâi liïåu,
lûúång sûã duång taâi liïåu, mûác àöå haâi loâng cuãa
baån àoåc. 
Bïn caånh caác tiïu chuêín àûúåc àùåt ra liïn
quan àïën ngûúâi laâm cöng taác thû viïån vaâ caác
dõch vuå, möåt söë nûúác cuäng àùåt ra nhûäng tiïu
chuêín àöëi vúái truå súã thû viïån. Trong “Hûúáng
dêîn cuãa Thû viïån cöng cöång Ontario nùm
1997” àaä àûa ra möåt söë quy àõnh àûúåc Thû viïån
cöng cöång Ontario sûã duång àïí xaác àõnh yïu cêìu
vïì diïån tñch mùåt saân khi xêy dûång thû viïån.
- Diïån tñch trung bònh trïn àêìu ngûúâi: Cöång
àöìng dûúái 100.000 dên, chuêín phuâ húåp laâ
56m2 (600 fit vuöng)/1000 dên.
- Kñch thûúác toâa nhaâ àûúåc xaác àõnh dûåa
trïn caác yïëu töë chñnh:
(1) Diïån tñch kho taâi liïåu: Diïån tñch kho taâi
liïåu coá thïí xaác àõnh àûúåc bùçng viïåc sûã duång
chuêín trung bònh cuãa 110 cuöën saách/m2 (10,8 fit
vuöng). Kñch thûúác naây cho pheáp caác giaá saách
coá chiïìu cao thêëp hún vaâ löëi ài giûäa caác giaá
röång hún trong caác kho àùåc thuâ nhû kho saách
thiïëu nhi, kho taâi liïåu tham khaão vúái viïåc xïëp
giaá bònh thûúâng vaâ phên àõnh löëi ài úã kho saách
khoa hoåc röång hún.
Diïån tñch yïu cêìu: 1m2 (10,8 fit vuöng) cho
110 cuöën saách.
(2) Diïån tñch daânh cho baån àoåc: tiïu chuêín
chêëp nhêån àûúåc cho diïån tñch daânh cho baån
àoåc trong thû viïån laâ diïån tñch daânh cho 5 baån
àoåc/1000 dên. Con söë naây cho pheáp coá caác
chöî ngöìi àoåc riïng trong khu ngûúâi lúán vaâ khu
thiïëu nhi cuäng nhû caác chöî ngöìi khöng chñnh
thûác, baân tham khaão, chöî sûã duång taâi liïåu nghe
nhòn, àiïím truy cêåp Internet cöng cöång.
Diïån tñch 2,8m2 (30 fit vuöng) cho möîi
chöî ngöìi cuãa baån àoåc laâ tiïu chuêín chêëp
nhêån àûúåc.
(3) Diïån tñch daânh cho caán böå: möåt tiïu
chuêín mang tñnh àïì xuêët cuãa thû viïån àûúåc sûã
duång àïí xaác àõnh söë lûúång nhên viïn laâ 1 nhên
viïn/2000 dên. Diïån tñch laâm viïåc daânh cho
caán böå coá thïí àûúåc xaác àõnh laâ bùçng viïåc sûã
duång töíng diïån tñch laâm viïåc cho möîi caán böå
laâ 16,3m2 (175 fit vuöng). Con söë naây bao
göìm caã chöî ngöìi laâm viïåc, baân phuåc vuå baån
àoåc, khu vûåc cho mûúån taâi liïåu, khu chúâ, khu
àïí àöì caá nhên, v.v.
Diïån tñch yïu cêìu: 16,3m2 (175 fit
vuöng)/caán böå, úã mûác 1 caán böå/2000 dên.
(4) Phoâng àa chûác nùng: möîi thû viïån nïn böë
trñ möåt khu vûåc cho caác phoâng naây dûåa trïn caác
dõch vuå cöång àöìng vaâ muåc àñch cuãa caác hoaåt àöång.
(5) Khu vûåc chuyïn duång (khöng chuyïín
nhûúång): khu vûåc naây bao göìm phoâng rûãa tay,
khu vûåc daânh cho nhên viïn vïå sinh, khu vûåc
thang maáy, khu vûåc àïí maáy moác, thang böå,
Nhu cêìu cuãa khu vûåc chuyïn duång naây seä
giaãm nïëu thû viïån duâng chung phoâng rûãa tay,
khu maáy moác, vúái cuâng möåt àún võ khaác
trong cuâng möåt toâa nhaâ.
Diïån tñch yïu cêìu: 20% cuãa diïån tñch chuêín
(vñ duå: 20% cuãa töíng diïån tñch caác muåc tûâ 1-5)
(6) Diïån tñch töíng thïí töëi thiïíu: diïån tñch
töíng thïí töëi thiïíu cho möåt thû viïån khöng nhoã
hún 370m2 (4000 fit vuöng).
ÚÃ caác hïå thöëng thû viïån coá nhiïìu chi
nhaánh, thû viïån chi nhaánh phaãi coá diïån tñch
Nghiïn cûáu - Trao àöíi
6 THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 5/2014
THÖNG TIN vaâ TÛ LIÏÅU - 5/2014 7
saân khöng dûúái 230m2 (2500 fit vuöng) vaâ cûá
thïm 1000 baãn taâi liïåu trïn töíng söë 3000 baãn
taâi liïåu ban àêìu cuãa thû viïån, diïån tñch seä cêìn
tùng thïm 14m2 (150 fit vuöng) [2].
4. Àõnh hûúáng phaát triïín thû viïån cöng
cöång úã Viïåt Nam vaâ möåt söë yá kiïën àïì xuêët
Chiïën lûúåc phaát triïín vùn hoaá àïën nùm 2020
cuãa Chñnh phuã Viïåt Nam àaä xaác àõnh “Àöíi múái
phûúng thûác hoaåt àöång phuåc vuå baån àoåc úã caác
thû viïån theo hûúáng ûáng duång cöng nghïå thöng
tin nhùçm tûå àöång hoaá, hiïån àaåi hoaá trong caác
khêu hoaåt àöång cuãa thû viïån, taåo sûå liïn thöng
giûäa caác thû viïån trong möi trûúâng maång nhùçm
khai thaác vöën taâi liïåu phong phuá, àa daång úã caác
thû viïån. Lêëy nhiïåm vuå phuåc vuå cho cöng cuöåc
cöng nghiïåp hoaá, hiïån àaåi hoaá àêët nûúác laâm
muåc tiïu lûåa choån saách, xêy dûång vöën taâi liïåu
thû viïån àïí cung cêëp kõp thúâi cho baån àoåc. Xêy
dûång phong traâo àoåc saách trong xaä höåi, goáp
phêìn xêy dûång coá hiïåu quaã thïë hïå àoåc tûúng
lai”. Trong àoá, àùåt ra chó tiïu “Phêën àêëu àaåt 0,8
àïën 01 baãn saách/möîi ngûúâi dên trong thû viïån
cöng cöång, 50 - 70% söë taâi liïåu quyá hiïëm trong
thû viïån cêëp tónh àûúåc tin hoåc hoaá vaâo nùm
2015 vaâ nùm 2020” [6]. Gêìn àêy, trong Höåi
nghõ Töíng kïët 5 nùm hoaåt àöång thû viïån cöng
cöång àûúåc töí chûác taåi Phuá Yïn nùm 2010, sûá
mïånh cuãa thû viïån cöng cöång àûúåc xaác àõnh laâ:
“Thû viïån cöng cöång Viïåt Nam coá sûá mïånh giûä
gòn vaâ truyïìn baá tri thûác, lõch sûã vaâ vùn hoáa cuãa
àõa phûúng vaâ dên töåc; cung cêëp caác dõch vuå
thû viïån - thöng tin àa daång vaâ viïåc tiïëp cêån caác
nguöìn lûåc thöng tin trong vaâ ngoaâi thû viïån
giuáp cho viïåc hoåc têåp, giaãi trñ vaâ phaát triïín cuãa
moåi ngûúâi dên”. Àïí thûåc hiïån àûúåc caác chó tiïu
nïu trïn vaâ caác sûá mïånh àùåt ra, viïåc xêy dûång
àûúåc caác tiïu chuêín vaâ àaãm baão cho caác thû
viïån cöng cöång coá àûúåc sûå àêìu tû phaát triïín
toaân diïån vïì moåi mùåt laâ möåt yïu cêìu cêëp thiïët
àùåt ra.
Tûâ nhûäng nghiïn cûáu bûúác àêìu vïì nhûäng
tiïu chuêín vaâ hûúáng dêîn vïì dõch vuå thû viïån
cöng cöång úã nûúác ngoaâi, chuáng töi xin àûa ra
möåt söë kiïën nghõ sau:
(1) Cuâng vúái viïåc hoaân thiïån Dûå thaão Luêåt
thû viïån, àaä àïën luác Böå Vùn hoáa, Thïí thao vaâ
Du lõch phaãi xêy dûång àûúåc chiïën lûúåc phaát
triïín sûå nghiïåp thû viïån, cêìn phaãi xem xeát vaâ
àiïìu chónh laåi quy hoaåch phaát triïín thû viïån
trong àoá coá thû viïån cöng cöång cho phuâ húåp
vúái yïu cêìu cuãa thûåc tïë hún. 
(2) Àïí phuâ húåp vúái xu thïë phaát triïín cuãa
thïë giúái, caác nhaâ hoaåch àõnh chñnh saách trûúác
hïët cêìn cùn cûá vaâo thûåc tïë hoaåt àöång thû viïån
úã Viïåt Nam vaâ nghiïn cûáu tham khaão caác tiïu
chuêín, quy àõnh hiïån haânh cuãa IFLA vaâ cuãa
caác nûúác tiïn tiïën trïn thïë giúái vïì thû viïån noái
chung vaâ thû viïån cöng cöång noái riïng. 
(3) Böå Vùn hoáa, Thïí thao vaâ Du lõch cêìn
nghiïn cûáu xêy dûång tiïu chuêín àöëi vúái thû
viïån cöng cöång caác cêëp àïí taåo àiïìu kiïån
cho caác thû viïån cöng cöång coá àiïìu kiïån
phaát triïín.
Coá nhû vêåy, hoaåt àöång thû viïån úã Viïåt
Nam múái àaåt àûúåc phûúng chêm maâ ngaânh
àaä àïì ra trong nhiïìu nùm nay: chuêín hoáa vaâ
höåi nhêåp.
Nghiïn cûáu - Trao àöíi
1. Tuyïn ngön cuãa IFLA/UNESCO vïì thû viïån cöng
cöång 1994 trong “Vïì cöng taác thû viïån: Caác vùn baãn phaáp
quy hiïån haânh vïì thû viïån” (2008), Vuå Thû viïån, Haâ Nöåi.
2. IFLA (2010). Public Library Service Guidelines, Truy cêåp
taåi: 
3. Hennen, Jr. T. (2006), Forward to Basics: Public
Library Minimum Standards, Targets, and Benchmarks of
Excellence, March, Florida Library Association.
4. ALIA (2009), Standards, guidelines and benchmarks
for public library services in Australia and overseas: a guide
to resources, Truy cêåp ngaây 1/12/2013 taåi:
aries/ standards.html
5. Queensland Library Association (2008). Queensland
public library standards and guidelines. Truy cêåp ngaây
28/5/2012 taåi  gov.au/info/publib/
policy/guidelines.
6. Quyïët àõnh söë 581/QÀ-TTg ngaây 06 thaáng 05 nùm
2009 cuãa Thuã tûúáng Chñnh phuã vïì viïåc phï duyïåt Chiïën
lûúåc phaát triïín vùn hoaá àïën nùm 2020.
Taâi liïåu tham khaão
(Ngaây Toâa soaån nhêån àûúåc baâi: 08-4-2014; Ngaây phaãn biïån
àaánh giaá: 10-7-2014; Ngaây chêëp nhêån àùng: 05-9-2014).