Bài giảng Kế toán tài chính III - Chương 9: Tổ chức công tác kế toán trong doanh nghiệp

TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN TRONG DOANH NGHIỆPLớp Kế toán doanh nghiệp1MỤC TIÊU:Cung cấp kiến thức về nội dung và phương pháp luận tổ chức công tác kế toán trong doanh nghiệp, trên cơ sở đó vận dụng tổ chức công tác kế toán cho phù hợp với từng trường hợp cụ thể trong thực tế.2TÀI LIỆU:Luật kế toán Việt Nam (Số 03/2003/QH11 ngày 11/6/2003) Thông tư số 200/2014/TT-BTC VAS 01-Chuẩn mực chung3NỘI DUNG:9.1. SỰ CẦN THIẾT9.2. NỘI DUNG TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN49.1. SỰ CẦN THIẾTDoanh nghiệp phải tổ chức bộ phận kế toán để thực hiện chức năng là một công cụ quản lý có hiệu lực nhằm tối đa hóa lợi nhuận. Bộ phận kế toán hoạt động trên cơ sở các yếu tố: con người, phương tiện và các quy định (yếu tố pháp lý).Tổ chức công tác kế toán là thiết lập các yếu tố để thực hiện công tác kế toán. 59.2. NỘI DUNG TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN9.2.1. Lựa chọn hình thức tổ chức công tác kế toán và tổ chức bộ máy kế toán9.2.2. Tổ chức hệ thống chứng từ và lưu chuyển chứng từ khoa học, hợp lý9.2.3. Vận dụng hệ thống tài khoản kế toán 9.2.4. Lựa chọn áp dụng hình thức sổ kế toán 9.2.5. Tổ chức cung cấp thông tin9.2.6. Tổ chức phân tích hoạt động kinh doanh9.2.7. Tổ chức kiểm tra công tác kế toán 9.2.8. Tổ chức trang bị phương tiện tính toán, phương tiện thông tin phục vụ công tác kế toán 69.2.1. Lựa chọn hình thức tổ chức công tác kế toán và tổ chức bộ máy kế toán- Hình thức tổ chức tập trung là hình thức tổ chức mà toàn bộ công tác kế toán từ xử lý chứng từ đến ghi sổ chi tiết, tổng hợp và lập báo cáo theo quy định của nhà nước, đều được thực hiện tập trung ở phòng kế toán đơn vị, các đơn vị trực thuộc không tiến hành công tác kế toán. Hình thức này phù hợp với doanh nghiệp có quy mô nhỏ và vừa, hoạt động trên địa bàn tập trung. 7Hình thức tổ chức tập trung8- Hình thức tổ chức phân tán là hình thức tổ chức mà công tác kế toán được tiến hành đồng thời ở phòng kế toán doanh nghiệp và bộ phận kế toán ở các đơn vị trực thuộc của doanh nghiệp.Hình thức này phù hợp với doanh nghiệp quy mô lớn, hoạt động trên địa bàn phân tán. 9Hình thức tổ chức phân tán10- Hình thức tổ chức vừa tập trung vừa phân tán là hình thức tổ chức mà công tác kế toán trong doanh nghiệp, có một số đơn vị trực thuộc được tổ chức bộ phận kế toán riêng, một số đơn vị trực thuộc khác không tổ chức bộ phận kế toán. Hình thức này phù hợp với doanh nghiệp quy mô lớn, hoạt động trên địa bàn vừa tập trung vừa phân tán. 1112Chủ động xây dựng, thiết kế biểu mẫu phù hợp với đặc điểm hoạt động và yêu cầu quản lý => nhưng phải đáp ứng yêu cầu của Luật kế toán và đảm bảo nguyên tắc rõ ràng, minh bạch, kịp thời, dễ kiểm tra, kiểm soát và đối chiếuTham khảo TT 200 (nếu cần)Chứng từ kế toán9.2.2. Tổ chức hệ thống chứng từ và lưu chuyển chứng từ khoa học, hợp lý129.2.2. Tổ chức hệ thống chứng từ và lưu chuyển chứng từ khoa học, hợp lýKTT quy định các mẫu chứng từ cần thiết, hướng dẫn ghi chép và tổ chức lưu chuyển chứng từ khoa học, hợp lý.Mẫu chứng từ gồm: mẫu chứng từ do doanh nghiệp tự thiết kế phù hợp với đặc điểm hoạt động và yêu cầu quản lý của đơn vị, hoặc tham khảo mẫu chứng từ theo Thông tư số: 200/2014/TT-BTCTổ chức lưu chuyển chứng từ gồm việc quy định trách nhiệm ghi chép trên chứng từ, quy định đường đi và thời gian lưu chuyển của chứng từ, từ bộ phận này đến bộ phận khác. 139.2.3. Vận dụng hệ thống tài khoản kế toán doanh nghiệp KTT căn cứ vào danh mục hệ thống tài khoản kế toán doanh nghiệp do Bộ Tài chính ban hành (hiện nay theo thông tư số 200/2014/TT-BTC) và đặc điểm hoạt động của doanh nghiệp để quy định hệ thống tài khoản kế toán.1415Được tự xây dựng Biểu mẫu sổ kế toánHình thức ghi sổ kế toán=> nhưng phải đảm bảo cung cấp thông tin về giao dịch kinh tế minh bạch, đầy đủ, dễ kiểm tra, dễ kiểm soát và dễ đối chiếu. Tham khảo TT 200 (nếu cần)Sổ kế toán & hình thức KT159.2.4. Lựa chọn áp dụng hình thức sổ kế toán 9.2.4. Lựa chọn áp dụng hình thức sổ kế toán Sổ kế toán dùng để ghi chép, hệ thống và lưu giữ toàn bộ nghiệp vụ kinh tế đã phát sinh. Hình thức sổ kế toán là hệ thống sổ với trình tự ghi chép và quan hệ đối chiếu giữa các sổ trong hệ thống. 169.2.4.1. Hình thức nhật ký sổ cái9.2.4.2. Hình thức nhật ký chung9.2.4.3. Hình thức chứng từ ghi sổ 9.2.4.4. Hình thức nhật ký chứng từ9.2.4.5. Hình thức kế toán trên máy vi tính 17Giới thiệu tham khảo hình thức sổ KT theo TT 20018192021229.2.5. Tổ chức cung cấp thông tinMục tiêu của kế toán là cung cấp thông tin về tình hình kinh tế, tài chính của doanh nghiệp cho các đối tượng bên trong và bên ngoài doanh nghiệp. Vì vậy KTT phải thực hiện lập và công khai báo cáo tài chính theo quy định của Nhà nước và tổ chức hệ thống báo cáo quản trị phù hợp với nội dung và yêu cầu quản lý cụ thể của doanh nghiệp. 239.2.6. Tổ chức phân tích hoạt động kinh doanhPhân tích hoạt động kinh doanh là cơ sở quan trọng để nhà quản trị ra các quyết định. Phần lớn tài liệu sử dụng trong phân tích là do kế toán cung cấp nên KTT là người tổ chức thực hiện phân tích hoạt động kinh doanh. 249.2.7. Tổ chức kiểm tra công tác kế toán Mục tiêu của kiểm tra công tác kế toán: - Xem xét sự trung thực, đáng tin cậy của thông tin cung cấp - Kiểm tra việc tuân thủ các quy định trong công tác kế toán 259.2.8. Tổ chức trang bị phương tiện tính toán, phương tiện thông tinSử dụng các phương tiện tính toán và phương tiện thông tin hiện đại, phù hợp giúp cho công tác kế toán bớt nặng nhọc và thông tin được chính xác kịp thời. 26TÓM TẮT:Tổ chức công tác kế toán là điều kiện tiên quyết để tiến hành công tác kế toán trong doanh nghiệp. Tổ chức công tác kế toán khoa học sẽ góp phần nâng cao chất lượng công tác kế toán, phát huy vai trò “công cụ quản lý có hiệu lực” của kế toán. Để tổ chức công tác kế toán một cách khoa học, cần phải căn cứ vào các quy định pháp lý về kế toán do Nhà nước ban hành và đặc điểm tổ chức sản xuất kinh doanh và yêu cấu quản lý của đơn vị mà vận dụng cho phù hợp. KTT là người chịu trách nhiệm tổ chức công tác kế toán.Nội dung tổ chức công tác kế toán: tổ chức bộ máy kế toán, tổ chức hệ thống chứng từ, tổ chức hệ thống tài khoản, tổ chức hệ thống sổ kế toán, tổ chức cung cấp thông tin, tổ chức phân tích hoạt động kinh doanh, tổ chức kiểm tra công tác kế toán và tổ chức trang bị phương tiện tính toán, phương tiện thông tin.27