Bài giảng Môi trường và phát triển (Phần 2)

Tăng số đại biểu phụ nữ trong các cơ quan dân cử các cấp. 
(3) Tăng thêm 3-5% số phụ nữ tham gia trong các cơ quan, các ngành (kể cả các Bộ, cơ quan 
Trung ương, các doanh nghiệp) ở tất cả các cấp trong 10 năm tới. 
(4) Thực hiện qui định ghi tên của cả chồng và vợ trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. 
(5) Giảm mức độ dễ bị tổn thương của phụ nữ trước các hành vi bạo hành trong gia đình. 
4. Giảm tỷ lệ sinh, tỷ lệ tử vong và suy dinh dưỡng của trẻ em 
(1) Giảm tỷ lệ sinh để đạt mức thay thế bình quân trong cả nước chậm nhất vào năm 2005; 
vùng sâu, vùng xa, vùng nghèo chậm nhất vào năm 2010. 
(2) Giảm tử vong của trẻ dưới 1 tuổi xuống còn 20/1000 vào năm 2010 
(3) Giảm tỷ suất tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi xuống còn 27/1000 vào năm 2010 
(4) Giảm tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng dưới 5 tuổi xuống dưới 20% năm 2010 
(5) Giảm tỷ lệ trẻ sinh thiếu cân (dưới 2,5kg) xuống còn 5% năm 2010. 
5. Sức khoẻ sinh sản của các bà mẹ 
(1) Giảm tỷ lệ tử vong ở các bà mẹ xuống còn 70/100.000 vào năm 2010 trong đó đặc biệt 
chú trọng tới các vùng khó khăn. 
(2) Cải thiện tình trạng sức khoẻ bà mẹ sau khi sinh nở. 
6. Phòng chống HIV/AIDS, sốt rét và các bệnh khác 
(1) Kiềm chế mức tăng tỷ lệ lây nhiễm HIV/AIDS vào năm 2005 và đến 2010 giảm một nửa 
mức tăng tỷ lệ lây nhiễm. 
(2) Duy trì kết quả thanh toán bệnh bại liệt; giảm thấp nhất tỷ lệ mắc và chết của bệnh tả, 
thương hàn, sốt xuất huyết, sốt rét, dịch hạch. 
(3) Phòng chống tai nạn, chấn thương và tác hại của thuốc lá. 
7. Đảm bảo bền vững về môi trường 
(1) Phủ xanh đất trống, đồi núi trọc, đưa tỷ lệ che phủ rừng lên trên mức 43% năm 2010, tăng 
diện tích cây xanh ở các khu đô thị. 
(2) Từng bước sử dụng công nghệ sạch trong các ngành kinh tế, xã hội; phấn đấu đến 2010 
đạt 100% các cơ sở sản xuất mới xây dựng phải áp dụng công nghệ sạch hoặc được trang bị 
các thiết bị giảm thiểu ô nhiễm, đảm bảo xử lý chất thải đạt tiêu chuẩn môi trường; 50% các 
cơ sở sản xuất kinh doanh đạt tiêu chuẩn môi trường. 
(3) Cơ bản hoàn thành việc cải tạo và nâng cấp hệ thống tiêu thoát nước mưa và nước thải ở 
các khu đô thị, các khu công nghiệp, khu chế xuất; 40% các khu đô thị và 70% các khu công 
nghiệp, khu chế xuất có hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt tiêu chuẩn môi trường, 80-90% 
chất thải rắn được thu gom; xử lý được trên 60% chất thải nguy hại và 100% chất thải bệnh 
viện. Xử lý cơ bản sự cố môi trường trên các dòng sông. 
95% dân cư thành thị và 85% dân cư ở nông thôn sử dụng nước sạch. 
8. Bảo đảm các công trình hạ tầng thiết yếu cho người nghèo, cộng đồng nghèo và 
xã nghèo 
(1) Cải tạo, nâng cấp, mở rộng và xây dựng mới các công trình hạ tầng thiết yếu (thuỷ lợi nhỏ, 
trường học, trạm y tế xã, đường giao thông, điện chiếu sáng, nước sinh hoạt, chợ, bưu điện 
văn hoá xã, như hội họp..) bảo đảm đến năm 2010 cho 100% xã nghèo có các cơ sở hạ tầng 
thiết yếu. 
(2) Đến năm 2010, 85% dân số nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh với số lượng 
60lít/người/ngày, 75% gia đình có hố xí hợp vệ sinh. 
9. Tạo việc làm 
Khoa Môi trường Bài giảng Môi trường và phát triển – 2010 64
(1) Giải quyết thêm việc làm cho khoảng 1,6 triệu lao động/năm, đạt tổng số trong 5 năm 
2006-2010 là 8 triệu việc làm. Nâng tỷ lệ lao động nữ trong tổng số việc làm mới lên 50% vào 
năm 2010. 
(2) Nâng tỷ lệ lao động qua đào tạo lên 40% vào năm 2010. 
(3) Giảm tỷ lệ lao động chưa có việc làm ở thành thị xuống dưới 5% trong tổng số lao động 
trong độ tuổi vào năm 2010. 
10. Phát triển Văn hoá thông tin, nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân; bảo 
tồn Văn hoá của đồng bào các dân tộc ít người 
(1) Tăng thời lượng chương trình và giờ phát sóng phát thanh, truyền hình chương trình tiếng 
dân tộc. 
(2) Nâng cao đời sống dân trí, bảo tồn và phát huy những giá trị văn hoá truyền thống của 
đồng bào các dân tộc ít người. Bảo tồn và phát triển khả năng đọc, viết tiếng dân tộc ở những 
vùng có tỷ lệ dân tộc ít người cao. 
(3) Hỗ trợ người dân thuộc nhóm dân tộc ít người tham gia nhiều hơn vào làm việc tại các cơ 
quan nhà nước. 
(4) Đảm bảo giao quyền sử dụng đất cho tập thể, cá nhân ở vùng dân tộc ít người và miền núi. 
Củng cố và mở rộng các hoạt động y tế, văn hoá, thông tin về cơ sở phục vụ đồng bào dân 
tộc. 
11. Giảm khả năng dễ bị tổn thương và phát triển mạng lưới an sinh xã hội trợ giúp 
cho các đối tượng yếu thế và người nghèo 
(1) Cải thiện tình trạng thu nhập của người nghèo, nhất là các hộ nghèo do phụ nữ làm chủ. 
(2) Đến năm 2010, bảo đảm các gia đình trong các khu vực đô thị được cấp chứng nhận 
quyền sử dụng đất và quyền sở hữu như trên khu đất hợp pháp. 
(3) Cải cách chính sách và cơ chế bảo hiểm xã hội, khuyến khích sự tham gia của cộng đồng 
vào các hình thức bảo hiểm tự nguyện. 
(4) Nâng cao số lượng, chất lượng việc làm và bảo đảm an toμn việc làm cho người nghèo và 
các đối tượng có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. 
(5) Tăng cường bảo vệ trẻ em vị thành niên, giải quyết triệt để tình trạng trẻ em lao động sớm. 
(6) Xây dựng chiến lược phòng chống và giảm nhẹ thiên tai. Đến năm 2010 giảm 1/2 số 
người bị tái nghèo do thiên tai và các rủi ro khác. 
12. Đẩy mạnh cải cách hành chính, cung cấp kiến thức về pháp lý cho người nghèo 
(1) Cải thiện khả năng tiếp cận của người nghèo đến với một Chính quyền minh bạch, có tinh 
thần trách nhiệm, có sự tham gia của người dân. 
(2) Tiếp tục hoàn thiện các thể chế chính sách có ảnh hưởng đến người nghèo, định hướng 
mục tiêu và phân bổ nguồn lực tốt hơn cho các chương trình có lợi cho người nghèo. 
(3) Hoàn thiện việc xây dựng các chiến lược cải cách liên quan đến khu vực công, pháp quyền 
và quản lý tài chính để hỗ trợ tốt hơn cho người nghèo. 
(4) Giảm thiểu quan liêu, đẩy lùi tham nhũng, thực hiện quản lý Nhà nước dân chủ có sự tham 
gia của người dân. 
6.3.2. Kết quả thực hiện các Mục tiêu Phát triển Thiên niên kỷ (MDGs) ở Việt Nam 
Trong 5 năm đầu thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm (2001- 
2010), Chính phủ Việt Nam đã ban hành nhiều cơ chế, chính sách nhằm huy động tối đa các 
nguồn lực từ trong nước, đồng thời chú trọng thu hút nguồn vốn từ bên ngoài để tăng cường 
khả năng phát triển kinh tế - xã hội, tạo ra những khả năng to lớn để thực hiện các MDG và đã 
đạt được những thành tựu quan trọng sau đây: 
Về mục tiêu xoá đói giảm nghèo 
Khoa Môi trường Bài giảng Môi trường và phát triển – 2010 65
Việt Nam đã đạt được những kết quả xuất sắc được quốc tế công nhận trong lĩnh vực 
xoá đói, giảm nghèo: theo chuẩn nghèo quốc tế tỷ lệ hộ nghèo của Việt Nam đã giảm mạnh, 
từ 58,1% năm 1993 xuống 24,1% năm 2004. Như vậy, từ năm 1993 đến năm 2004, Việt Nam 
đã giảm gần 60% số hộ nghèo. Tỷ lệ hộ nghèo đều giảm ở tất cả các vùng trong cả nước, tuy 
với mức độ khác nhau. Nhanh nhất là vùng Đông Bắc Bộ, tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 86,1% năm 
1993 xuống còn 31,7% năm 2004 và chậm nhất là vùng Tây Nguyên 47,1% và 32,7%; 
Phương thức thực hiện xoá đói giảm nghèo đã được thay đổi phù hợp theo Chiến lược toàn 
diện về Tăng trưởng và Xoá đói giảm nghèo, tạo cơ hội và điều kiện cho người nghèo tiếp cận 
với các dịch vụ xã hội cơ bản; làm tốt công tác truyền thông, nâng cao dân trí; tăng việc làm, 
thu nhập, cải thiện đời sống nhân dân. Tăng cường hợp tác quốc tế trong xoá đói giảm nghèo 
và việc làm; chú trọng đào tạo cán bộ cho các xã nghèo, cử cán bộ tỉnh, huyện và đội ngũ trí 
thức trẻ về giúp các hộ nghèo, xã nghèo... 
Về mục tiêu phổ cập giáo dục 
Việt Nam được đánh giá là quốc gia có những thành tựu đáng kể về giáo dục, đào tạo 
so với nhiều nước có cùng trình độ phát triển. Một hệ thống giáo dục quốc dân khá hoàn 
chỉnh được hình thành, bao gồm đủ các cấp học, bậc học và các loại hình nhà trường như 
công lập và dân lập, tư thục. 
Năm 2000, Việt Nam tuyên bố đã đạt chuẩn quốc gia về xoá mù chữ và phổ cập giáo 
dục tiểu học. Tỷ lệ học sinh tiểu học nhập học đúng độ tuổi tăng từ khoảng 90% trong những 
năm 1990 lên 94,4% năm học 2003-2004. 
Tỷ lệ học sinh trung học cơ sở đi học đúng độ tuổi, năm học 2003-2004 đạt 76,9%. 
Hiệu quả giáo dục có những chuyển biến tích cực; tỷ lệ lưu ban, bỏ học giảm dần ở tất cả các 
cấp học phổ thông. Đặc biệt, việc dạy chữ dân tộc đã được đẩy mạnh với 8 thứ tiếng ở 25 
tỉnh, thành phố; tỷ lệ người dân tộc ít người mù chữ đã giảm mạnh. 
Về mục tiêu bình đẳng giới và nâng cao vị thế cho phụ nữ 
Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng ghi nhận trong lĩnh vực bình đẳng giới và 
nâng cao vị thế cho phụ nữ. Tỷ lệ nữ chiếm khoảng 51% tổng dân số cả nước và 48,2% lực 
lượng lao động xã hội; đóng vai trò quan trọng trong đời sống xã hội và trong công cuộc phát 
triển đất nước. Giá trị chỉ số phát triển giới (GDI) của Việt Nam tăng từ 0,668 năm 1998 lên 
0,689 năm 2004. Việt Nam thuộc nhóm nước có thành tựu tốt trong khu vực về Chỉ số phát 
triển giới. 
Trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo, năm 2002, tỷ lệ nữ so với nam trong số những 
người biết chữ ở độ tuổi từ 15-24 là 0,99. Chênh lệch tỷ lệ học sinh nam-nữ trong tất cả các 
cấp bậc học tương đối nhỏ. Tỷ lệ nữ tham gia trong công tác quản lý, lãnh đạo ở các cấp tăng 
lên đáng kể. Việt Nam vẫn tiếp tục dẫn đầu các nước trong khu vực Châu Á về tỷ lệ nữ tham 
gia Quốc hội nhiệm kỳ 2002-2007 là 27,3%. 
Về mục tiêu bảo vệ sức khoẻ của trẻ em 
Sức khoẻ của trẻ em được cải thiện đáng kể: tỷ lệ tử vong ở trẻ em đã giảm rõ rệt - 
năm 1990, tỷ lệ tử vong trẻ em dưới 5 tuổi là 58‰, tỷ lệ tử vong trẻ em dưới 1 tuổi là 44,4‰; 
đến năm 2004 các tỷ lệ này tương ứng chỉ còn 31,4‰ và 18‰. 
Việt Nam đã thực hiện tốt Chương trình tiêm chủng mở rộng, Chương trình phòng 
chống suy dinh dưỡng, phòng chống tiêu chảy, phòng chống nhiễm khuẩn hô hấp, Chương 
trình lồng ghép chăm sóc trẻ ốm,... Tỷ lệ trẻ em được tiêm chủng đầy đủ sáu loại vắcxin năm 
2003 đạt tỷ lệ 96,7%, mức cao so với các nước trong khu vực. Tỷ lệ suy dinh dưỡng của trẻ 
em dưới 5 tuổi, mặc dù đã giảm nhiều nhưng vẫn còn cao so với các nước trong khu vực. 
Về mục tiêu bảo vệ và tăng cường sức khoẻ bà mẹ 
Sức khoẻ của phụ nữ khi mang thai và lúc sinh đẻ được chăm sóc chu đáo và cải thiện 
đáng kể. Tỷ lệ tử vong bà mẹ khi sinh đã giảm từ 1,2‰ trong giai đoạn 1989-1994 xuống còn 
0,85‰ vào năm 2004. Tỷ lệ phụ nữ khi sinh được cán bộ y tế chăm sóc duy trì ở mức trên 
dưới 95%; trong đó ở khu vực thành thị và các vùng đồng bằng tỷ lệ này đạt trên 98%. 
Khoa Môi trường Bài giảng Môi trường và phát triển – 2010 66
Về mục tiêu phòng chống HIV/AIDS và các bệnh nguy hiểm khác 
Chính phủ Việt Nam đã ban hành Chiến lược Quốc gia phòng chống HIV/AIDS đến 
năm 2010 và tầm nhìn năm 2020. Uỷ ban Quốc gia cùng các Ban chỉ đạo cấp tỉnh, thành phố 
về phòng chống HIV/AIDS và Cục Y tế dự phòng và phòng chống HIV/AIDS được thành 
lập. Hiện Việt Nam có 41 phòng xét nghiệm tại 34 tỉnh, thành phố phục vụ cho công tác giám 
sát, phát hiện những người bị nhiễm HIV/AIDS. Hầu hết các bệnh viện tỉnh, thành phố đã có 
khoa, phòng làm nhiệm vụ tiếp nhận, điều trị bệnh nhân AIDS. Cách thức triển khai công tác 
phòng chống HIV/AIDS đã được đổi mới: không chỉ các cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội 
(như Hội Liên hiệp Phụ nữ, Đoàn Thanh niên,..), mà cả cộng đồng và gia đình đã tham gia 
mạnh mẽ và tích cực hơn trong công tác phòng chống HIV/AIDS. Không bài trừ, kỳ thị 
những người bị nhiễm HIV/AIDS, luôn tạo điều kiện thuận lợi giúp họ sống có ích và hoà 
nhập cộng đồng là mục tiêu và cách thức tuyên truyền đang được Việt Nam thực hiện, bước 
đầu đã có kết quả tốt. 
Bệnh sốt rét đã và đang được khống chế khá hiệu quả. Từ năm 1995 đến năm 2004, số 
ca mắc bệnh trên 100 nghìn dân giảm 4,5 lần và số ca tử vong trên 100 nghìn dân giảm 9 lần. 
Từ năm 1995, Chương trình phòng chống lao đã được xem là một trong những 
Chương trình y tế Quốc gia trọng điểm của Việt Nam và đã thu được những kết quả tích cực, 
được thế giới đánh giá cao. Đến năm 1999, chiến lược DOTS (Hoá trị liệu ngắn ngày có giám 
sát trực tiếp) đã bao phủ 100% số huyện trên cả nước. Trong giai đoạn 1997-2002, đã có 
khoảng 261 nghìn bệnh nhân lao phổi AFB (+) được điều trị với tỷ lệ khỏi bệnh là 92% số 
người được phát hiện mắc bệnh lao. 
Về mục tiêu đảm bảo bền vững về môi trường 
Thông qua Chương trình Nghị sự 21 của Việt Nam các nguyên tắc phát triển bền vững 
đã được lồng ghép vào nhiều chính sách, các chương trình quốc gia, được cụ thể hoá trong 
các kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và đã đạt được một số kết quả bước đầu. 
Tỷ lệ người dân Việt Nam được sử dụng nước sạch tăng từ 26,2% năm 1993 lên 70% 
năm 2004. Riêng tỷ lệ này ở nông thôn đã tăng mạnh, từ 18% năm 1993 lên 58% năm 2004. 
Như vậy, khu vực nông thôn Việt Nam đã vượt chỉ tiêu trong MDG về mức tăng gấp đôi số 
lượng người dân được tiếp cận nguồn nước sạch chỉ trong vòng 10 năm. 
Một thành tích đáng kể là diện tích đất có rừng che phủ liên tục tăng, từ 27,2% năm 
1990 lên 37% năm 2004, mặc dù trong khoảng thời gian đó hàng năm vẫn còn hàng chục 
nghìn hecta rừng bị cháy và bị chặt phá bừa bãi. 
Công tác bảo tồn thiên nhiên và bảo vệ đa dạng sinh học có bước tiến bộ rõ rệt. Các 
khu bảo tồn tăng nhanh cả về số lượng và diện tích. Trong số 126 khu bảo tồn có 28 vườn 
quốc gia, nhiều khu đã được công nhận là di sản tự nhiên của thế giới, là khu dự trữ sinh 
quyển quốc tế và là di sản tự nhiên của ASEAN. 
Về mục tiêu thiết lập mối quan hệ đối tác toàn cầu vì phát triển 
Việc thiết lập mối quan hệ đối tác toàn cầu vì mục đích phát triển là mục tiêu nhất 
quán trong chính sách đối ngoại và phát triển kinh tế đối ngoại của Việt Nam. Việt Nam thực 
hiện chính sách mở cửa và chủ động hội nhập với khu vực và thế giới theo tinh thần sẵn sàng 
làm bạn với tất cả các nước trong cộng đồng thế giới, phấn đấu cho hoà bình độc lập và phát 
triển. 
Đến nay, Việt Nam đã ký kết hơn 80 hiệp định thương mại và đầu tư song phương và 
có quan hệ hợp tác kinh tế với trên 170 quốc gia và vùng lãnh thổ. 
Việt Nam đã tập trung đổi mới thể chế kinh tế, rà soát các văn bản pháp qui, sửa đổi, 
bổ sung và hoàn chỉnh hệ thống pháp luật phù hợp với các quy định và thông lệ quốc tế. 
Chính sách thương mại ngày càng thông thoáng, khuyến khích sự tham gia bình đẳng của các 
thành phần kinh tế, nhất là từ sau năm 2000. Việt Nam đang xây dựng và sẽ thông qua Luật 
Đầu tư chung nhằm góp phần tạo môi trường đầu tư hấp dẫn và công bằng cho các nhà đầu tư 
Khoa Môi trường Bài giảng Môi trường và phát triển – 2010 67
trong và ngoài nước. Việt Nam hiện đang nỗ lực đàm phán, cam kết tuân thủ đầy đủ các 
nguyên tắc cơ bản của WTO khi trở thành thành viên, để có thể sớm gia nhập Tổ chức này. 
Việt Nam đã đạt được những tiến bộ trong lĩnh vực giải quyết toàn diện vấn đề vay 
nợ, trả nợ; bảo đảm quản lý nợ bền vững và lâu dài với sự hỗ trợ và tư vấn quốc tế. 
6.4. Những thách thức đối với môi trường nuớc ta trong thời gian tới 
 (Theo Chiến lược bảo vệ Môi trường quốc gia đến năm 2010 và định hướng đến năm 
2020) 
(1) Nhiều vấn đề môi trường bức xúc chưa được giải quyết, trong khi dự báo ô nhiễm tiếp 
tục gia tăng 
- Những hậu quả do chiến tranh để lại, tác động xấu do một thời gian dài phát triển kinh tế 
không chú trọng đầy đủ, đúng mức đến môi trường,.... 
- Theo Nghị quyết Đại hội IX của Đảng, vào khoảng năm 2010, GDP nước ta tăng gấp đôi so 
với năm 2000. Theo tính toán của các chuyên gia quốc tế, trung bình nếu GDP tăng gấp đôi 
thì mức độ ô nhiễm môi trường tăng 3 đến 4 lần. Điều này nói lên rằng, trong giai đoạn 
tới, nếu không có các biện pháp hữu hiệu phòng ngừa và kiểm soát ô nhiễm thì hậu quả là 
môi trường nước ta sẽ bị ô nhiễm và suy thoái nghiêm trọng. 
(2). Thách thức trong việc lựa chọn các lợi ích trước mắt về kinh tế và lâu dài về môi 
trường và phát triển bền vững 
- Với yêu cầu đối tiếp tục đẩy mạnh tiến trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá để đến năm 
2020 cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại, trong điều kiện cơ sở hạ 
tầng thấp kém, thiếu vốn, thiếu nguồn nhân lực, tiềm lực khoa học và công nghệ còn hạn 
chế nếu không ngăn chặn kịp thời dễ dẫn tới những hành vi chấp nhận, đánh đổi nhiều giá 
trị, lợi ích về môi trường để thực hiện các mục tiêu trước mắt đơn thuần về kinh tế. Đây là 
thách thức lớn nhất đối với môi trường nước ta, vì khi đã xẩy ra theo chiều hướng này thì 
việc khắc phục sẽ rất tốn kém. 
(3). Kết cấu hạ tầng kỹ thuật bảo vệ môi trường lạc hậu, nguồn lực bảo vệ môi trường của 
nhà nước và các doanh nghiệp đều bị hạn chế 
- Hiện trạng kết cấu hạ tầng kỹ thuật bảo vệ môi trường ở đô thị và nông thôn, trang thiết bị 
xử lý ô nhiễm môi trường ở các cơ sở sản xuất, đặc biệt là ở các xí nghiệp vừa và nhỏ, còn 
rất lạc hậu và thấp kém. Để giải quyết các vấn đề đang tồn tại về môi trường và hạn chế 
mức gia tăng ô nhiễm trong thời gian tới đòi hỏi phải có nguồn lực đầu tư rất lớn cho môi 
trường, trong khi khả năng tài chính của nhà nước cũng như của các doanh nghiệp đều rất 
hạn hẹp. 
(4). Sự gia tăng dân số di dân tự do và đói nghèo 
- Tỷ lệ tăng dân số nước ta vẫn đang ở mức cao (khoảng 1,7%/năm), dự báo đến năm 2020 
dân số sẽ xấp xỉ 100 triệu người. Nạn di dân tự do và chặt phá rừng làm nơng rẫy, trồng 
cây công nghiệp còn khá phổ biến. Vấn đề nghèo đói ở các vùng sâu, vùng xa chưa đợc 
giải quyết triệt để (hiện có 2300 xã ở diện đói nghèo). Đây là thách thức sẽ gây sức ép lớn 
đối với cả tài nguyên và môi trường trên phạm vi toàn quốc. 
(5). Ý thức bảo vệ môi trường trong xã hội còn thấp 
- Nhận thức về trách nhiệm bảo vệ môi trường của các cấp lãnh đạo, các nhà quản lý, các 
doanh nhân và cộng đồng còn chưa đầy đủ. Ý thức tự giác bảo vệ môi trường trong cộng 
đồng còn thấp nên các hành vi gây ô nhiễm, suy thoái môi trường, tác động xấu đến môi 
trường còn khá phổ biến. 
(6). Tổ chức và năng lực quản lý môi trường chưa đáp ứng yêu cầu 
- Hệ thống tổ chức quản lý môi trường chưa được hoàn thiện theo chiều dọc từ trên xuống 
dưới, cũng như theo chiều ngang ở các bộ/ngành; năng lực quản lý môi trường còn nhiều 
bất cập về cả nhân lực, vật lực, trang bị kỹ thuật và về cơ chế quản lý. 
Khoa Môi trường Bài giảng Môi trường và phát triển – 2010 68
- Việc phân công, phân nhiệm trong quản lý môi trường và tài nguyên giữa các cơ quan 
quản lý ở Trung ương cũng như ở địa phương còn có sự chồng chéo, trùng lặp, trong khi 
có chỗ lại bỏ trống. Sự phối hợp công tác giữa các bộ, ban, ngành ở Trung ương, giữa các 
sở, ban, ngành ở tỉnh/thành, cũng như giữa các địa phương với nhau thiếu hiệu quả, trong 
khi các vấn đề môi trường thường phức tạp, mức độ ảnh hưởng lớn, muốn giải quyết tốt 
cần có cơ chế phối hợp liên ngành hiệu quả. 
(7). Hội nhập kinh tế quốc tế đặt ra các vấn đề ngày càng cao về môi trường 
- Trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế và toàn cầu hoá, các bạn hàng quốc tế đã đưa ra các 
yêu cầu ngày càng cao về môi trường trong giao dịch thương mại. Đây là thách thức lớn 
đối với các doanh nghiệp trong nước khi muốn mở rộng thị trường và hội nhập kinh tế 
quốc tế. 
(8). Tác động của các vấn đề môi trường toàn cầu, khu vực ngày càng lớn và phức tạp hơn 
- Những vấn đề môi trường toàn cầu và khu vực đang trực tiếp tác động xấu đến môi trường 
nước ta: hiệu ứng nhà kính, rác thải vũ trụ, suy giảm tầng ô zôn, mưa a-xít, biến đổi khí 
hậu, hiện tượng El-nino, La-nina, khói mù do cháy rừng, ô nhiễm biển và đại dương, dịch 
chuyển ô nhiễm, mất rừng và suy thoái đa dạng sinh học....Các vấn đề môi trường xuyên 
biên giới, các vấn đề môi trường lưu vực sông Mê Kông và sông Hồng cũng đang ảnh h-
ưởng xấu đến môi trường trong nước. 
Câu hỏi ôn tập chương 6 
1. Các nguyên tắc xây dựng xã hội bền vững 
2. Các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ (MDGs) của Liên Hiệp Quốc 
3. Thực trạng môi trường Việt Nam 
4. Nguyên nhân ô nhiễm và suy thoái môi trường Việt Nam 
5. Kết quả thực hiện các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ (MDGs) ở Việt Nam 
6. Kết quả thực hiện các mục tiêu phát triển về xã hội và giảm nghèo của Việt Nam 
(VDGs) 
7. Những thách thức đối với môi trường Việt Nam trong thời gian tới