Bài giảng môn học Đường lối Cách mạng Việt Nam - Chương V: Đường lối xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa

CHƯƠNG V
ĐƯỜNG LỐI XÂY DỰNG 
NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG 
ĐỊNH HƯỚNG 
XÃ HỘI CHỦ NGHĨA
I. QUÁ TRÌNH ĐỔI MỚI NHẬN 
THỨC VỀ KINH TẾ THỊ 
TRƯỜNG
1. Cơ chế quản lý kinh tế thời
kỳ trước đổi mới
Cơ chế kế hoạch hóa tập
trung quan liêu, bao cấp
Đặc
điểm
Nhà nước quản lý nền
kinh tế bằng mệnh lệnh
hành chính
Cơ quan hành chính can
thiệp sâu vào hoạt động 
sản xuất kinh doanh
Quan hệ H – T bị coi nhẹ, 
chỉ là hình thức
Bộ máy quản lý cồng kềnh, 
nhiều cấp trung gian
Hình thức bao cấp
- Bao cấp qua giá
- Bao cấp qua chế 
độ tem phiếu
- Bao cấp theo chế 
độ cấp phát vốn
=> Nhận xét
* Tác dụng:
Tập trung tối đa
nguồn lực kinh tế
vào các mục tiêu chủ
yếu trong từng giai
đoạn và điều kiện cụ
thể.
* Hạn chế
Thủ 
tiêu 
cạnh 
tranh
Kìm hãm 
tiến bộ 
KHKT
Triệt 
tiêu 
động lực 
kinh tế
Thiếu 
năng 
động, 
sáng tạo
Hậu quả: trì trệ, khủng hoảng
=> Nhu cầu đổi mới cơ chế 
quản lý kinh tế
2. Sự hình thành tư duy 
của Đảng về kinh tế thị 
trường thời kỳ đổi mới
a. Tư duy của Đảng về kinh tế thị
trường từ Đại hội VI đến Đại hội
VIII
- KTTT không phải riêng có của
CNTB mà là thành tựu chung
của nhân loại
- KTTT còn tồn tại khách quan
trong TKQĐ lên CNXH
- Có thể và cần thiết sử dụng
KTTT để xây dựng CNXH ở
nước ta
b. Tư duy của Đảng về kinh tế thị 
trường từ Đại hội IX đến Đại hội XI
NỘI DUNG ĐỊNH HƯỚNG XHCN
TRONG PHÁT TRIỂN NỀN KTTT 
MỤC
ĐÍCH
PHÁT
TRIỂN
PHƯƠNG
HƯỚNG
PHÁT
TRIỂN
ĐỊNH
HƯỚNG
XH VÀ
PHÂN
PHỐI
VỀ
QUẢN
LÝ
II. TIẾP TỤC HOÀN
THIỆN THỂ CHẾ KINH
TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH
HƯỚNG XHCN Ở NƯỚC
TA
MỤC 
TIÊU
CƠ BẢN
TRƯỚC MẮT
1.Mục tiêu 
2. Một số chủ trương tiếp tục
hoàn thiện thể chế KTTT định
hướng XHCN
a. Thống nhất nhận thức về KTTT định
hướng XHCN
b. Hoàn thiện thể chế về sở hữu và các
thành phần kinh tế, loại hình doanh
nghiệp và các tổ chức sản xuất kinh
doanh
c. Hoàn thiện thể chế đảm bảo đồng bộ
các yếu tố thị trường
d. Hoàn thiện thể chế gắn tăng
trưởng kinh tế với tiến bộ, công
bằng xã hội trong từng bước,
từng chính sách phát triển và
bảo vệ môi trường
e. Hoàn thiện thể chế về vai trò
lãnh đạo của Đảng, quản lý của
Nhà nước và sự tham gia của các
tổ chức quần chúng vào các quá
trình phát triển kinh tế - xã hội
3. Kết quả
- Chuyển đổi thành công từ 
Thể chế KT kế 
hoạch tập trung, 
quan liêu, bao cấp
Thể chế kinh tế 
KTTT định 
hướng XHCN
- Chế độ sở hữu với nhiều
hình thức và nhiều thành
phần kinh tế được hình
thành
SH 
TD
SH
TT
SH
TN
KT
NN
KT
TT
KT
TN
KT
TBNN
KT
CVĐTNN
- Các loại thị trường ra đời
và từng bước phát triển
Thị trường lao động
Thị trường tài chính
Thị trường bất động sản
- Việc gắn phát triển KT với giải quyết
các vấn đề xã hội, xóa đói, giảm
nghèo đạt nhiều kết quả tích cực