Bài giảng Pháp luật tài chính và ngân hàng - Vấn đề 5: Những vấn đề lý luận về thuế và pháp luật thuế

Những vấn đề lý luận về 
Thuế & Pháp luật thuế
DHTM_VCU
I. Những vấn đề lý luận về thuế
II. Nguyên tắc đánh thuế & 
Quyền đánh thuế của nhà nước
III. Tổng quan về Pháp luật thuế VN
VẤN ĐỀ 
7
KẾT CẤU BÀI HỌC 
DHTM_VCU
VĂN BẢN PHÁP LUẬT
 Luật quản lý thuế 2006, Luật sửa đổi bổ sung năm 
2012
 Các luật thuế:
• Thuế TNCN 2007; Luật sửa đổi, bổ sung năm 2012
• Thuế TNDN 2008; Luật sửa đổi, bổ sung năm 2013
• Thuế GTGT 2008; Luật sửa đổi, bổ sung năm 2013
• Thuế XK, NK 2016
• Thuế Tiêu thụ đặc biệt 2008; Luật sửa đổi bổ sung 
2013
• Thuế tài nguyên 2009
 Các nghị định, thông tư hướng dẫn các luật thuế
DHTM_VCU
I. Những vấn đề lý luận về thuế
1. Khái niệm
Gaston Jeze 
Kinh tế học
Pháp lý
Thuế là một khoản trích nộp bằng tiền, có t/c xác định, không 
hoàn trả trực tiếp do các CD đóng góp cho NN thông qua con 
đường quyền lực nhằm bù đắp những chi tiêu của NN.
Thuế là một khoản thu nộp bắt buộc mà các tổ chức, cá 
nhân phải nộp cho nhà nước khi có đủ những điều kiện nhất 
định
Thuế là một hình thức phân phối thu nhập tài chính của nhà 
nước để thực hiện chức năng của mình, dựa vào quyền lực 
chính trị,tiến hành phân phối sản phẩm thặng dư của xã hội 
một cách cưỡng chế và không hoàn lại
DHTM_VCU
I. Những vấn đề lý luận về thuế
2. Đặc điểm
Tính bắt buộc
A
KHÔNG
NỘP 
NỘP 
DHTM_VCU
I. Những vấn đề lý luận về thuế
2. Đặc điểm
NỘP THUẾ LÀ QUYỀN VÀ NGHĨA VỤ CỦA MỌI CÔNG DÂN
Tính bắt buộcDHTM_VCU
I. Những vấn đề lý luận về thuế
2. Đặc điểm
Tính bắt buộc
Tính quyền lực nhà
nước
Tính ko đối giá và ko
hoàn trả trực tiếp
DHTM_VCU
I. Những vấn đề lý luận về thuế
2. Đặc điểm
Thuế là khoản trích nộp bằng tiền, mang
tính bắt buộc, tính quyền lực nhà nước,
tính không đối giá và hoàn trả trực tiếp
do các tổ chức, cá nhân nộp cho nhà
nước khi đủ những điều kiện nhất định
nhằm đáp ứng việc thực hiện các chức
năng, nhiệm vụ của nhà nước.
Khái niệm
DHTM_VCU
THUẾ 
TRỰC 
THU
CC MỤC ĐÍCH ĐIỀU TIẾT CỦA NN
THUẾ 
GIÁN 
THU
Điều tiết trực tiếp vào thu nhập 
hoặc tài sản của người nộp thuế.
Đặc điểm: Ng nộp thuế & ng chịu 
thuế là 1
Điều tiết gián tiếp thông qua giá cả 
hàng hoá dịch vụ.
Đặc điểm: Ng nộp thuế ko là ng chịu 
thuế 
I. Những vấn đề lý luận về thuế
3. Phân loại
DHTM_VCU
THUẾ TÀI 
SẢN
CC ĐỐI TƯỢNG TÍNH THUẾ
THUẾ THU 
NHẬP
THUẾ TIÊU 
DÙNG
-Thuế sử dụng đất nông nghiệp
-Thuế sử dụng đất phi nông 
nghiệp
-Thuế TNCN
-Thuế TNDN
-Thuế GTGT
-Thuế TTĐB
I. Những vấn đề lý luận về thuế
3. Phân loại
DHTM_VCU
Tạo nguồn thu cho NSNN
Là công cụ giúp nhà nước điều
tiết vĩ mô nền kinh tế
Là công cụ điều tiết thu nhập
và thực hiện công bằng xã hội
I. Những vấn đề lý luận về thuế
4. Vai trò
DHTM_VCU
II. Nguyên tắc – Quyền đánh thuế
1. Nguyên tắc đánh thuế
Đảm bảo công bằng
Cân bằng lợi ích giữa nhà
nước và người nộp thuế
Đảm bảo rõ ràng, hiệu quả
Một đối tượng chịu thuế không
phải chịu 1 loại thuế nhiều lần
DHTM_VCU
II. Nguyên tắc – Quyền đánh thuế
2. Quyền đánh thuế của nhà nước
Dựa trên 
quyền lực chính trị
DHTM_VCU
III. Tổng quan về pháp luật thuế Việt Nam
1. Khái niệm
PHÁP LUẬT THUẾ LÀ:
QUY PHẠM
PHÁP LUẬT
Quan hệ xã hội phát sinh trong 
quá trình thu, nộp Thuế giữa 
CQNN có thẩm quyền và người 
nộp thuế nhằm hình thành 
nguồn thu NSNN để thực hiện 
các mục tiêu xác định trước
DHTM_VCU
III. Tổng quan về pháp luật thuế Việt Nam
2. Quan hệ pháp luật thuế
Người 
nộp 
thuế
$
CƠ QUAN 
NHÀ NƯỚC
THU THUẾ
NỘP THUẾ
QUY PHẠM
PHÁP LUẬT THUẾ
LÀ GÌ?
Người 
chịu 
thuế
$
NỘP THUẾ
DHTM_VCU
III. Tổng quan về pháp luật thuế Việt Nam
2. Quan hệ pháp luật thuế
ĐẶC ĐIỂM
Mang tính chất quyền uy
Một bên chủ thể luôn là
CQNN
Luôn xác định rõ quyền và
nghĩa vụ của các chủ thể
DHTM_V
U
III. Tổng quan về pháp luật thuế Việt Nam
3. Cơ cấu đạo luật thuế
•Tên của văn bản pháp luật thuế, 
•Đối tượng chịu thuế,
•Người nộp thuế
•Căn cứ tính thuế, 
•Các khâu của quá trình thu nộp thuế, 
•Miễn giảm thuế, đối tượng thu thuế 
và xử lý vi phạm. 
DHTM_VCU