Bài giảng Roái loaïn cao huyeát aùp trong thai ky

ROÁI LOAÏN 
CAO HUYEÁT AÙP TRONG THAI KYØ 
Mục tiêu 
 Biết chẩn đoán các rối loạn tăng huyết áp 
(THA) trong thai kỳ 
 Biết quản lý thai kỳ, xử trí và theo dõi các 
rối loạn THA trong thai kỳ. 
 Biết chẩn đoán và xử trí Sản giật- hội 
chứng HELLP. 
 ĐẶT VẤN ĐỀ 
 RL THA thai kỳ: tử vong 12% mẹ và 10% con. 
 Tại VN: Sản giật 1 trong 5 tai biến sản khoa, 16-
24% tử vong mẹ. 
 RL. THA thai kỳ: cơ chế bệnh sinh chưa rõ. 
 CDTK: cải thiện tình trạng mẹ. 
- CHA có thể có trước lúc mang thai, hoặc xuất hiện 
lúc mang thai, hay đã có sẵn và nặng lên do thai 
nghén. 
- CHA khi có thai là nguyên nhân độc lập với tình 
trạng mang thai hoặc do thai. 
 Là dh báo động hoặc biểu hiện một thai kỳ đầy 
nguy cơ cho mẹ và con. 
“Roái loaïn cao huyeát aùp trong thai kyø”: taát caû caùc tröôøng 
hôïp cao huyeát aùp trong thai ky 
I. PHÂN LOẠI 
 Coù 5 nhoùm roái loaïn cao huyeát aùp trong thai kyø: 
1/ Cao huyeát aùp thai kyø (cao huyeát aùp thoaùng qua) 
2/ Tieàn saûn giaät 
3/ Saûn giaät 
4/ Tieàn saûn giaät gheùp treân cao huyeát aùp maõn tính 
5/ Cao huyeát aùp maõn tính 
7 
PHÂN LOẠI 
4 dạng rối loạn THA trong thai kỳ 
1. THA trước khi có thai (Preexisting (chronic) 
hypertension) 
2. THA thai kỳ (Gestational hypertension) 
3. Tiền sản giật-SG (Preeclampsia-eclampsia) 
4. Tiền sản giật trên nền THA mạn tính 
(Preeclampsia superimposed upon 
preexisting hypertension) 
THA “white coat”/office hypertention: HA 24h 
125/80mmHgtheo dõi sát. Tỉ lệ nhỏTSG 
Rối loạn THA trong thai kỳ-CK2 
 Cao huyeát aùp laø khi huyeát aùp ≥ 140/90 mmHg. 
 Cách đo HA: tư thế ngồi, 2 lần cách 4-6h 
 HA toái ña tăng ≥ 30mmHg vaø/ hay HA toái thieåu tăng 
≥ 15 mmHg so vôùi giai ñoïan sôùm cuûa thai kyø laø moät 
dh baùo ñoäng 
 Phuø khoâng coøn ñöôïc xem laø moät trieäu chöùng cuûa 
TSG. 
II. CHAÅN ÑOAÙN 
1. Cao huyeát aùp thai kyø 
– HA ≥ 140/90 mmHg laàn ñaàu tieân xh trong luùc coù thai 
– Khoâng coù protein-nieäu 
– HA trôû veà möùc bình thöôøng trong voøng 12 tuaàn sau sinh 
– Chaån ñoaùn cuoái cuøng chæ ñöôïc khaúng ñònh sau thôøi kyø 
haäu saûn 
– Coù theå coù caùc t/chöùng cuûa TSG naëng: ñau vuøng thöôïng 
vò hay giaûm tieåu caàu 
2. Tieàn saûn giaät 
 Tieâu chuaån toái thieåu ñeå chaån ñoaùn: 
– HA ≥ 140/90 mmHg xuaát hieän sau tuaàn leã 20 cuûa 
thai kyø 
– Protein-nieäu ≥ 300 mg/24 giôø hay 1+ thöû baèng que, 
laø t/c quan troïng cuûa TSG 
 XN CN gan, thaän, huyeát hoïc taêng ñoä tin caäy chaån ñoaùn 
TSG cũng như có caùc trieäu chöùng baùo ñoäng cho saûn 
giaät nhö nhöùc ñaàu, ñau vuøng thöôïng vò. 
12 
TIỀN SẢN GIẬT 
chẩn đoán TSG nặng 
1. TC RL TKTU nặng 
2. Nhìn mờ, mù, đau đầu 
nặng, thay đổi tâm thần 
3. Các Tr.Ch căng bao gan: 
Đau thượng vị hoặc ¼ 
trên bên phải 
4. Buồn nôn, nôn 
5. Tổn thương tb gan: men 
tăng gấp hai 
6. Giảm tiểu cầu <100.000 
8. THA nặng: HATT ≥ 160 
mmHg hoặc TTr ≥ 110 
mmHg 
9. Đạm niệu ≥ 5g/24h 
10. Thiểu niêu <500ml/24h 
11. Thai chậm phát triển nặng 
12. Phù phổi hoặc tím tái 
13. Tai biến mm não 
THA + đạm niệu mới khởi phát kèm một trong các dấu hiệu sau 
Based on Diagnosis and Management of Preeclampsia and Eclampsia. American College of 
Obstetricians and Gynecologists. ACOG Practice Bulletin #33, January 2002 and Working Group 
Report on High Blood Pressure in Pregnancy. National Instititutes of Health, Washington, DC 2000 
 Trieäu chöùng TSG naëng: 
– HA ≥ 160/110 mmHg 
– Protein-nieäu ≥ 2 g/24 giôø hay ≥ 2+ thöû baèng que 
– Creatinin-huyeát ≥ 1,2 mg/dL tröø t/h ñaõ coù tröôùc khi 
mang thai 
– Tieåu caàu < 100.000/mm3 
– Tieâu huyeát vi theå (taêng LDH) 
– Men gan taêng cao (SGOT, SGPT) 
– Nhöùc ñaàu keùo daøi hay caùc t/chöùng thaàn kinh khaùc 
nhö hoa maét 
– Ñau vuøng thöôïng vò keùo daøi 
Baûng phaân loaïi TSG naëng vaø TSG nheï 
Trieäu chöùng baát thöôøng TSG nheï TSG naëng
Huyeát aùp taâm tröông =110 mm Hg
Protein-nieäu veát hay 1+ >=2+ nhieàu laàn
Nhöùc ñaàu khoâng coù
Hoa maét khoâng coù 
Ñau vuøng thöôïng vò khoâng coù
Thieåu nieäu khoâng coù
Co giaät khoâng coù (saûn giaät)
Creatinin-huyeát bình thöôøng taêng cao
Giaûm tieåu caàu khoâng coù
Men gan taêng raát nheï naëng
Thai keùm phaùt trieån khoâng thaáy roõ
Phuø phoåi khoâng coù 
 Chaån ñoaùn phaân bieät giöõa TSG naëng vaø TSG nheï ñoâi khi 
khoâng kòp thôøi do TSG nheï tieán trieån quaù nhanh. 
 Huyeát aùp cao moät mình noù khoâng theå giuùp döï ñoaùn 
chính xaùc dieãn tieán cuûa TSG. 
 Thöôøng caùc côn co giaät xaûy ra sau caùc trieäu chöùng baùo 
ñoäng nhö nhöùc ñaàu hay hoa maét nhieàu. 
3. Saûn giaät 
 Khi coù côn co giaät khoâng theå giaûi thích ñöôïc baèng 
nguyeân nhaân khaùc treân moät phuï nöõ mang thai coù trieäu 
chöùng TSG. 
 Caùc côn co giaät thöôøng laø toaøn thaân, xuaát hieän tröôùc, 
trong chuyeån daï hay thôøi kyø haäu saûn, 48 giôø sau sinh 
hoaëc coù theå chaäm hôn ñeán 10 ngaøy , nhaát laø ôû con so 
 SG coù theå döï phoøng ñöôïc baèng caùch phaùt hieän vaø ñieàu 
trò sôùm TSG. 
Biểu hiện lâm sàng-chẩn đoán 
 60% sản phụ có tiền triệu trước cơn sản 
giật (nhức đầu, hoa mắt, đau thượng vị..) 
 4 giai đoạn của cơn co giật điển hình 
trên lâm sàng: 
 GĐ xâm nhiễm. 
 GĐ giật cứng. 
 GĐ giật gián cách. 
 GĐ hôn mê. 
17 
Hội chứng HELLP 
Laø bieán chöùng cuûa TSG naëng-SG 
vôùi caùc dh CLS ñaëc hieäu: 
 H (hemolysis) 
 EL ( elevated liver enzyme) 
 LP (low platelet count) 
4 - Tieàn saûn giaät gheùp treân cao HA maõn 
 Taát caû phuï nöõ coù saün CHA, khi mang thai, ñeàu coù theå 
tieán trieån sang TSG hay SG. Chaån ñoaùn khi : 
– HA cao tröôùc khi mang thai (  140/90 mmHg) 
– HA cao ñöôïc phaùt hieän tröôùc tuaàn leã thöù 20 cuûa thai 
kyø ( 140/90 mmHg), kèm đạm niệu, trừ t/hôïp 
thai tröùng. 
– HA cao toàn taïi laâu daøi sau sinh. 
– Caùc y/toá khaùc nhö ña saûn, lôùn tuoåi, ñaõ coù CHA trong 
caùc laàn coù thai tröôùc ñaây. Yeáu toá di truyeàn cuõng 
quan troïng. 
 CHA maõn coù theå khoù chaån ñoaùn neáu phuï nöõ mang thai 
ñeán treã, chæ baét ñaàu khaùm thai trong nöûa sau thai kyø. 
 CHA maõn coù theå coù nhieàu bieán chöùng naëng (daøy thaát, 
suy tim maát buø, TBMMN hay toån thöông thaän). 
 Neáu CHA keøm protein-nieäu töø tuaàn leã thöù 20 cuûa thai 
kyø thì chaån ñoaùn laø CHA gheùp theâm TSG. 
 Thöôøng TSG gheùp treân CHA maõn xh sôùm hôn TSG 
ñôn thuaàn, naëng hôn vaø thai nhi thöôøng keùm phaùt trieån 
hôn. 
5. Cao huyeát aùp maõn 
– HA ≥ 140/90 mmHg tröôùc khi mang thai hay ñöôïc 
chaån ñoaùn tröôùc tuaàn leã thöù 20 cuûa thai kyø. 
– Hay CHA ñöôïc chaån ñoaùn sau tuaàn leã thöù 20 vaø keùo 
daøi sau tuaàn leã 12 haäu saûn. 
III. CÔ CHEÁ SINH BEÄNH 
Caùc roái loaïn CHA trong thai kyø thöôøng xaûy ra ôû nhöõng 
phuï nöõ : 
 Laàn ñaàu tieáp xuùc vôùi gai nhau – nhö con so 
 Tieáp xuùc vôùi quaù nhieàu gai nhau – nhö trong ña thai 
hay thai tröùng 
 Coù saün beänh veà maïch maùu. 
 Coù yeáu toá di truyeàn ñöa ñeán cao huyeát aùp trong thai kyø. 
Một số nguyên nhân SLB gồm: 
 - Sự xâm lấn không đầy đủ của nguyên bào nuôi 
vào mạch máu tử cung 
 - Không dung nạp miễn dịch giữa mẹ và mô nhai- 
thai 
 - Mẹ không thích nghi với những thay đổi viêm 
hoặc mạch máu tim ở thai kỳ bình thường 
 - Thiếu dinh dưỡng 
 - Ảnh hưởng di truyền 
Co thaét ñoäng maïch laø nguoàn goác sinh TSG vaø SG 
IV. DÖÏ ÑOAÙN VAØ DÖÏ PHOØNG 
Döï ñoaùn: 
 Raát nhieàu tests ñöa ra ñeå döï ñoaùn sôùm phuï nöõ mang thai 
sau naày seõ phaùt trieån thaønh TSG hay CHA trong thai kyø 
nhöng khoâng coù moät test naøo toát nhaát. 
 Dự đoán tiền sản giật : AFP, hCG, uE3, inhibin A, 
Siêu âm Doppler động mạch tử cung không là xét 
nghiệm sàng lọc 
 Đo lường các yếu tố tạo mạch: VEGF, SFIT-1, 
PLGF, sEng trong máu hoặc nước tiểu hứa hẹn 
dự đoán tiền sản giật (đang nghiên cứu và hiện nay 
không có sẵn để sử dụng chẩn đoán.) 
 Döï phoøng: 
 Aspirin lieàu thaáp, cheá ñoä aên giaûm muoái qua nhieàu 
nghieân cöùu cho thaáy khoâng hieäu quaû trong döï phoøng 
TSG 
 Chaát choáng oxy hoaù nhö vitamins C vaø E coù theå döï 
phoøng ñöôïc TSG 
 Cung caáp Canxi tröôùc khi mang thai seõ laøm giaûm HA vaø 
taàn suaát TSG. 
V. XÖÛ TRÍ 
A. Tieàn saûn giaät nheï: thöôøng ñieàu trò ngoïai truù 
a) Ñieàu trò noäi khoa : 
– Cho beänh nhaân nghæ ngôi 
– Daën cheá ñoä aên nhieàu ñaïm, nhieàu rau caûi vaø traùi caây 
töôi, khoâng aên quaù maën. 
– Kieåm tra beänh nhaân 2 laàn trong tuaàn. 
b) Theo doõi tình traïng söùc khoûe cuûa baø meï 
c) Theo doõi tình trang thai nhi 
d) Daën doø beänh nhaân veà caùc trieäu chöùng cuûa TSG naëng 
B. Tieàn saûn giaät naëng 
 Nhaäp vieän 
1. Muïc ñích ñieàu trò : 
 laø ngaên chaën söï tieán trieån sang saûn giaät baèng caùch : 
– Döï phoøng caùc côn co giaät 
– Kieåm soaùt HA beänh nhaân bằng thuốc. 
– Chaám döùt thai kyø 
1. Khaùm laâm saøng chi tieát vaø caån thaän xem coù caùc trieäu 
chöùng nhö nhöùc ñaàu, roái loaïn thò giaùc, ñau thöôïng vò vaø 
taêng caân nhanh hay khoâng. 
2. Caân naëng moãi ngaøy sau ñoù. 
3. Phaân tích ñaïm nieäu luùc nhaäp vieän 24h vaø moãi 2 ngaøy sau 
ñoù. 
2. Caàn thöïc hieän caùc khaûo saùt sau ñaây moät caùch coù heä 
thoáng: 
4. Ño huyeát aùp moãi 4 giôø, tröø khoaûng thôøi gian töø nöûa 
ñeâm ñeán saùng 
5. Ñònh löôïng creatinine maùu, hematocrit, ñeám tieåu caàu, 
men gan. Tieàn saûn giaät caøng naëng, caøng phaûi thöû 
thöôøng xuyeân. 
6. Thöôøng xuyeân ñaùnh giaù kích thöôùc thai vaø löôïng 
nöôùc oái baèng laâm saøng vaø sieâu aâm. 
7. Đánh giá sức khỏe thai: NST, BioPhysicalProfile. 
 Caùch xöû trí tieáp theo tuøy thuoäc vaøo: 
1. Ñoä naëng cuûa tieàn saûn giaät, ñöôïc xaùc ñònh baèng coù hay 
khoâng söï hieän dieän cuûa caùc daáu hieäu ñaõ neâu. 
2. Tuoåi thai. 
3. Tình traïng coå töû cung. 
 a. Ngöøa co giaät: sulfat magne 
 b. Thuoác haï aùp: 
 Khi HA taâm thu ≥ 160 mmHg va ø HA taâm tröông ≥ 105 
mmHg 
 Choïn thuoác khoâng hoaëc ít aûnh höôûng töôùi maùu nhau thai: 
traùnh duøng UCMC trong TCN II, III 
 c. Glucocorticoids: taêng ñoä tröôûng thaønh phoåi ôû thai non 
thaùng ( khoâng laøm xaáu tình traïng HA meï) 
3. Ñieàu trò: 
d. Chaám döùt thai kyø: laø bieän phaùp trieät ñeå 
 - TSG nheï, thai non thaùng: keùo daøi thai kyø theâm vaøi 
tuaàn. Caàn theo doõi tình traïng meï vaø söùc khoûe thai nhi 
(NST, ño tæ soá L/S; bilan sinh hoùa) 
 - TSG trung bình vaø naëng khoâng caûi thieän sau khi 
nhaäp vieän: khuyeán caùo khôûi phaùt CD; neáu thaát baïi 
hoaëc tieân löôïng thaát baïi thì MLT. 
C. Saûn giaät 
1- Muïc ñích ñieàu trò: 
– Choáng co giaät. 
– Haï huyeát aùp. 
– Döï phoøng caùc bieán chöùng: xuaát huyeát naõo, voâ nieäu, 
phuø phoåi caáp, nhau bong non, phong huyeát töû cung-
nhau. 
2- Nguyeân taéc ñieàu trò: 
 Khaån tröông, tích cöïc, laø moät trong nhöõng caáp cöùu soá 
moät trong saûn khoa. 
 Caàn naém roõ beänh söû qua hoûi thaân nhaân, xaùc ñònh soá côn 
xaûy ra taïi nhaø, côn co giaät cuoái cuøng caùch luùc nhaäp vieän 
bao laâu. 
 Ñieàu trò gioáng nhö ñoái vôùi tieàn saûn giaät naëng 
 Phaûi theo doõi, chaêm soùc taïi khoa saên soùc ñaëc bieät, coù ñuû 
oxy vaø caùc phöông tieän hoài söùc khaùc. 
3- Caùch ñieàu trò: 
a. Ñieàu trò noäi khoa: nhö trong tieàn saûn giaät naëng. 
– Choáng co giaät. 
– Haï aùp 
– An thaàn neáu caàn thieát 
– Trôï tim 
– Giöõ tónh maïch baèng dòch truyeàn 
– Lôïi tieåu neáu caàn thieát 
 * Choáng co giaät : Sulfat magne coù theå söû duïng 2 caùch: 
 - Truyeàn tónh maïch lieân tuïc 
1. Lieàu ñaàu 4-6g Sulfat magne pha trong dung dòch tieâm trong 15 
ñeán 20 phuùt 
2. Duy trì 1g moãi giôø truyeàn hay tieâm tónh maïch 
3. Ño Mg huyeát thanh moãi 4-6 giôø vaø ñieàu chænh lieàu duy trì ñeå 
giöõ ñöôïc Sulfat magne ôû noàng ñoä 4-7 mEq/L 
4. Sulfat magne ñöôïc ngöng söû duïng sau sanh 24 giôø 
 - Tieâm baép giaùn ñoaïn 
Döôïc ñoäng hoïc 
 vaø ñoäc tính cuûa Sulfat magneâsi 
 Thaûi haàu heát qua thaän 
 Ñoäc tính ñöôïc traùnh baèng caùch ñaûm baûo löôïng nöôùc 
tieåu, phaûn xaï cô nhò ñaàu vaø xöông baùnh cheø, vaø khoâng 
coù suy hoâ haáp. 
 Noàng ñoä duy trì 4 –7 mEq/L: ngöøa co giaät (so vôùi tröôùc 
ñieàu trò < 2 mEq/L) 
 Khi noàng ñoä 10 mEq/L: maát PXGX. 
 Khi noàng ñoä > 10 mEq/L: suy hoâ haáp 
 Khi noàng ñoä ≥ 12 mEq/L: lieät vaø ngöng hoâ haáp xaûy ra. 
 Neáu coù suy hoâ haáp: ngöng Sulfat magne 
– Ñaët noäi khí quaûn + Oxy 
– Calcium gluconate 10 ml 10% tieâm TMC 1oáng trong 
3 phuùt, hieäu quaû ngaén phaûi laëp laïi. 
– T/h naëng vaø ngöøng hoâ haáp: môû khí quaûn vaø thoâng khí 
 Taùc ñoäng gaây ñoäc tröïc tieáp treân cô tim ít gaëp. Döôøng 
nhö suy chöùc naêng tim coù lieân quan vôùi Mg++ laø do ngöng 
hoâ haáp vaø thieáu oxy. 
 Taùc duïng cuûa Mg++ treân thai: 
 - Söû duïng ñöôøng tieâm truyeàn: qua nhau ngay töùc thì vaø 
ñaït ñöôïc noàng ñoä baõo hoøa trong huyeát töông thai vaø ít 
hôn trong nöôùc oái. 
 - Sô sinh coù theå bò suy nhöôïc chæ khi coù tình traïng taêng 
Mg++ maùu traàm troïng luùc sanh. 
 - Coù taùc ñoäng baûo veä trong lieät naõo ôû caùc sô sinh coù caân 
naëng luùc sanh quaù thaáp. 
* Haï huyeát aùp: 
Hydralazine: laø thuoác söû duïng haøng ñaàu 
 Khi HA toái ña  160mmHg vaø HA toái thieåu 
105mmHg 
 Caùch duøng: tieâm TM 5mg moãi 15 - 20 phuùt, ñeán khi 
HA toái thieåu 90-100 mm Hg, lieàu toái ña 100mg/ngaøy 
 Giaûm huyeát aùp quaù nhieàu vôùi lieàu cao vaø quaù thöôøng 
xuyeân coù theå gaây thieåu naêng nhau thai vaø giaûm tim 
thai cho ñeán khi huyeát aùp meï taêng laïi. 
Caùc thuoác haï aùp khaùc: ít khi söû duïng 
 Nifedipine uoáng 10 mg, laëp laïi 30 phuùt sau neáu caàn 
thieát. Taùc duïng maïnh vaø nhanh gaây tuït HA, thieáu maùu 
naõo, NMCT. 
 Labetolol: CHA caáp do thai, haï aùp nhanh vaø ít chaäm 
nhòp tim. Tieâm TM 10mg, laëp laïi 20mg sau 10 phuùt, 
taêng leân 40-80mg neáu chöa hieäu quaû, khoâng quaù 
220mg toång lieàu. 
 Chaát ñoái vaän calcium, verapamil, truyeàn tónh maïch 5 – 
10 mg moãi giôø. HA giaûm 20%. Nimodipine söû duïng 
ñöôøng TM hay uoáng ñeàu coù taùc duïng haï aùp ôû phuï nöõ 
TSG naëng. 
 Nitroprusside: Khoâng ñöôïc khuyeán caùo tröø khi khoâng coù 
ñaùp öùng vôùi hydralazine, labetalol hay nifedipine. 
* An thaàn 
 Diazepam lieàu nheï 10mg tieâm TMC trong 1-2phuùt, moãi 4 
giôø. 
 Khi chuyeån daï, coù theå duøng Dolargan (Dolosal, 
Meùpeùridine) 50 mg tieâm TM chaäm moãi 2 giôø. Ngöng tieâm 
neáu döï ñoaùn seõ soå thai trong voøng 2 giôø. 
* Lôïi tieåu: Chæ duøng khi: 
 Huyeát aùp toái ña >170mmHg. 
 Coù trieäu chöùng doïa phuø phoåi caáp, suy tim. 
 Furosemide (Lasix) 20mg 1 oáng x 8 oáng – tieâm tónh 
maïch chaäm. 
 Khoâng duøng dung dòch öu tröông 
* Trôï tim 
 Khi coù trieäu chöùng doïa phuø phoåi caáp 
 Digoxin 0,5mg hay Ceùdilanide 0,8mg tieâm tónh 
maïch ñeå coù taùc duïng nhanh, hoaëc 
 Risordan 5mg ngaäm döôùi löôõi moãi 15 phuùt 
* Dòch truyeàn 
 Glucose 5% giöõ tónh maïch 
 Traùnh caùc dung dòch öu tröông vaø traùnh truyeàn dòch nhanh 
 Buø dòch ñeå duy trì löu löôïng nöôùc tieåu: Lactate Ringer, 
dòch keo; caàn chuù yù nguy cô phuø phoåi caáp 
 Theo doõi trong khi ñieàu trò: 
– Daáu hieäu sinh toàn: huyeát aùp, nhòp thôû, nhieät ñoä. 
– Tri giaùc 
– Phaûn xaï gaân xöông. 
– Nöôùc tieåu. 
– AÙp löïc tónh maïch trung taâm 
– Soi ñaùy maét. 
– Côn goø, tim thai 
Chuaån bò saün : caây ngaùng löôõi, thaønh giöôøng cao. 
b. Chaám döùt thai kyø: 
• * Caùc chæ ñònh chaám döùt goàm : 
– Ñieàu trò noäi khoa khoâng keát quaû (duøng ñuû lieàu löôïng thuoác maø 
beänh nhaân vaãn coøn co giaät, huyeát aùp vaãn khoâng giaûm, hoaëc 
caùc tình traïng veà doïa phuø phoåi caáp, voâ nieäu vaãn xaûy ra). 
– Tình traïng beänh nhaân oån ñònh sau ñieàu trò 24 giôø. 
* Phöông phaùp chaám döùt thai kyø 
 Ñeå traùnh caùc nguy cô cho meï, coá gaéng sanh ngaû 
aâm ñaïo laø bieän phaùp öu tieân ôû caùc t\h SG. 
 Sau côn giaät, chuyeån daï thöôøng baét ñaàu töï nhieân 
neân coù khi khoâng caàn giuïc sanh. 
* Caùch laáy thai 
 Neáu coù voâ nieäu, co giaät: phaûi gaây meâ, moå laáy thai. 
 Neáu tình traïng oån ñònh, 24 giôø sau côn co giaät cuoái cuøng: theo doõi 
sanh ngaû AÑ: 
 - Chænh côn goø töû cung baèng Oxytocin 
 - Taùch roäng maøng oái vaø tia oái khi CTC môû ≥ 3 cm ñeå thuùc ñaåy 
chuyeån daï. 
 - Cho Meùpeùridine (Dolargan) 50mg TM ñeå an thaàn vaø giaûm ñau. 
 - Giuùp sanh baèng forceps. 
D. Haäu saûn sau caùc theå naëng: 
 Khoaûng 30% SG vaø hoäi chöùng HELLP seõ naëng leân 
hoaëc xh trong tkyø haäu saûn 
 Caàn theo doõi ít nhaát 48-72h sau sanh. 
 Ñieàu trò haï aùp neân giaûm daàn (thöôøng sau 10-14 ngaøy 
HA seõ veà bình thöôøng) 
 Taùi khaùm sau thôøi kyø haäu saûn. 
Tieân löôïng 
 Phuï nöõ coù RLCHA trong thai kyø caàn: 
 -Theo doõi nhieàu thaùng sau sanh 
 -Tö vaán veà caùc laàn coù thai tôùi vaø nguy cô beänh tim 
maïch 
 Beänh khôûi phaùt caøng sôùm ( tröôùc 28tuaàn) vaø toàn taïi 
caøng laâu sau sanh, nguy cô taùi phaùt caøng cao. 
 Nguy cô chuyeån thaønh CHA maïn tính taêng ôû nhöõng 
ngöôøi ña saûn. 
 Nhöõng phuï nöõ bò saûn giaät, nguy cô phaùt trieån thaønh cao 
HA maõn tính cao gaáp 3 laàn ôû phuï nöõ ñaõ sanh nhieàu laàn 
so vôùi phuï nöõ môùi sanh laàn ñaàu. 
 Nhöõng phuï nöõ ñaõ bò TSG, nguy cô cap HA maõn taêng 
neáu laïi bò TSG ôû laàn coù thai sau. 
 Theo doõi tình traïng HA ôû thai kyø sau laø moät bieän phaùp 
taàm soaùt nguy cô cao HA maõn tính ôû nhöõng beänh nhaân 
bò TSG. Tuy nhieân, moät ñieåm caàn löu yù laø baûn thaân 
TSG khoâng gaây cao HA maõn tính.