Bàn về thiết chế Ombudsman Liên bang ở Nga

Tóm tắt Bàn về thiết chế Ombudsman Liên bang ở Nga: ...h của pháp luật Liên bang hiện hành trong lĩnh vực nhân quyền và đưa ra những đề xuất, kiến nghị hoàn thiện pháp luật theo những nguyên tắc và chuẩn mực chung đã được công nhận của pháp luật nhân quyền quốc tế (3) Phát triển hợp tác quốc tế trong lĩnh vực nhân quyền; (4) Giáo dục pháp ...ầu được trả lời ngay lập tức . 4. Thực tiễn và hiệu quả hoạt động của Ombudsman Liên bang trong việc thúc đẩy, bảo vệ, bảo đảm nhân quyền ở Liên bang Nga Theo số liệu thống kê, hàng năm Ombudsman Liên bang có tiếp xúc giải quyết khoảng trên dưới 50.000 yêu cầu, khiếu nại trong lĩnh v...ững kiến nghị, đề xuất kịp thời đối với các cơ quan, tổ chức hữu quan nhằm bảo vệ, bảo đảm và thúc đẩy nhân quyền; - Ombudsman Liên bang là một nhà chức trách trực tiếp làm việc: Khác với nhiều cơ quan có chức năng bảo vệ nhân quyền, Ombudsman là cá nhân và được thiết lập để trực tiế...

pdf8 trang | Chia sẻ: havih72 | Lượt xem: 293 | Lượt tải: 0download
Nội dung tài liệu Bàn về thiết chế Ombudsman Liên bang ở Nga, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
hay lạm quyền của các thiết chế, cơ quan nhà 
nước trong vấn đề đảm bảo và thúc đẩy nhân 
quyền [3]. Cụ thể hơn, tại Điều 3 của Luật này 
quy định “Hoạt động của Ombudsman Liên 
bang bổ sung những phương tiện thực chất bảo 
đảm quyền, tự do của công dân chứ không thay 
thế hoặc lấn át thẩm quyền của các cơ quan 
nhà nước khác trong việc bảo vệ và khôi phục 
lại nhân quyền”. 
Về thẩm quyền, Ombudsman Liên bang, 
theo qui định có các thẩm quyền cơ bản sau: (1) 
Xem xét các đơn, thư khiếu nại, thông tin về vi 
phạm quyền con người, quyền công dân và đưa 
ra các biện pháp phù hợp để phục hồi các quyền 
bị vi phạm; (2) Phân tích những qui định của 
pháp luật Liên bang hiện hành trong lĩnh vực 
nhân quyền và đưa ra những đề xuất, kiến nghị 
hoàn thiện pháp luật theo những nguyên tắc và 
chuẩn mực chung đã được công nhận của pháp 
luật nhân quyền quốc tế (3) Phát triển hợp tác 
quốc tế trong lĩnh vực nhân quyền; (4) Giáo dục 
pháp luật về các quyền, tự do của con người 
cũng như các hình thức và phương pháp bảo vệ 
nhân quyền; (5) Chuẩn bị những báo cáo 
thường niên về hoạt động của mình gửi cho 
Tổng thống Liên bang, hai Viện của Quốc hội 
Liên bang, Chính phủ Liên bang, Tòa án Hiến 
pháp Liên bang, Tòa án tối cao Liên bang, Tòa 
án kinh tế cao cấp Liên bang, Tổng kiểm sát 
trưởng Liên bang; (6) Báo cáo tại các phiên họp 
của Đu-ma Quốc gia Nga về những trường hợp 
vi phạm nhân quyền nghiêm trọng hoặc vi 
phạm nhân quyền hàng loạt; (7) Gửi tới Đu-ma 
Quốc gia Nga báo cáo đặc biệt về việc tuân thủ 
những quy định về quyền và tự do của công dân 
ở Liên bang Nga trong những vấn đề nhất định; 
(8) Đề nghị Đu-ma Quốc gia thành lập các ủy 
ban đặc biệt để điều tra những sự kiện vi phạm 
nhân quyền và đề nghị cơ quan này họp để nghe 
báo cáo, tham gia vào quá trình xác minh các sự 
kiện cũng như các buổi họp đó; (9) Tiếp cận các 
tòa án thẩm quyền chung, Tòa án Hiến pháp 
Liên bang nhằm bảo vệ quyền, tự do của con 
người; (10) Áp dụng những biện pháp cần thiết 
trong phạm vi thẩm quyền của mình trong 
M.V. Thắng / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Luật học, Tập 31, Số 2 (2015) 52-59 
55 
trường hợp có những thông tin về những vụ 
việc vi phạm nhân quyền nghiêm trọng, có tính 
chất hàng loạt hoặc trong những trường hợp có 
ý nghĩa xã hội đặc biệt hoặc liên quan đến việc 
bảo vệ quyền lợi của những cá nhân không có 
khả năng tự sử dụng các biện pháp bảo vệ trong 
trường hợp quyền bị xâm hại; (11) Phân tích 
thực tiễn thực thi pháp luật trong lĩnh vực nhân 
quyền và đề xuất kiến nghị hoàn thiện; (12) 
Thông tin cho các cơ quan nhà nước và xã hội 
về hiện trạng tuân thủ quyền, tự do của công 
dân ở Liên bang Nga; (13) Gửi đến các cơ quan 
nhà nước, chính quyền tự quản địa phương, các 
nhà chức trách những lưu ý, khuyến nghị mang 
tính chất chung liên quan đến việc bảo vệ các 
quyền tự do của con người, của công dân cũng 
như việc hoàn thiện các thủ tục hành chính và 
một số thẩm quyền khác theo qui định của Luật 
Hiến pháp Liên bang. 
Những qui định của pháp luật Liên bang về 
chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền của 
Ombudsman Liên bang Nga nêu trên cho thấy, 
Ombudsman Liên bang có thẩm quyền rộng. 
Thiết chế này được qui định như là một thanh 
tra nhân quyền, đồng thời hoạt động như một cơ 
quan vì có bộ máy nhưng dưới danh nghĩa cá 
nhân – một nhà chức trách cao cấp được trao 
quyền bảo vệ và thúc đẩy nhân quyền. 
Ombudsman Liên bang là một thiết chế độc 
lập. Ombudsman Liên bang do Đu-ma Quốc gia 
Nga bầu lên nhưng không thuộc biên chế của cơ 
quan này, không phải là nghị sĩ, không thuộc 
bất kỳ một đảng phái chính trị nào, không được 
tham gia bất kỳ một công việc nào khác ngoài 
những nhiệm vụ qui định trong luật ngoại trừ 
hoạt động nghiên cứu khoa học và giảng dạy 
[4]. Bên cạnh đó, để đảm bảo sự độc lập, ứng 
viên chức vụ Ombudsman Liên bang có thể 
được đề xuất bởi Tổng thống Liên bang, các 
Viện của Quốc hội Liên bang, các đại biểu Đu-
ma Quốc gia hay nhóm các đại biểu Đu-ma 
Quốc gia Nga (Điều 7). 
Để đảm bảo sự độc lập, Ombudsman Liên 
bang còn hưởng quy chế đặc biệt giống như các 
đại biểu Quốc hội Liên bang về quyền bất khả 
xâm phạm thân thể, nơi ở, nơi làm việc cũng 
như những quy định liên quan đến trình tự tố 
tụng. Không được bắt bớ, lục soát nơi ở, nơi 
làm việc, thư tín, phương tiện giao thông cá 
nhân nếu chưa có sự phê chuẩn của Đu-ma 
Quốc gia Nga, trừ trường hợp phạm tội quả 
tang. Ngay cả trong trường hợp này, cũng cần 
phải báo cáo ngay và không được chậm trễ cho 
Đu-ma về việc bắt giữ và trong thời hạn 24 giờ 
cần phải nhận được phê chuẩn của Đu-ma, nếu 
không thì ngay lập tức phải thả ra [5]. 
Sự độc lập và vị thế của Ombudsman Liên 
bang còn được thể hiện ở những qui định của 
Luật Hiến pháp Liên bang “Về Ombudsman 
Liên bang Nga” cho phép Ombudsman hoạt 
động ngay cả trong trường hợp tình trạng khẩn 
cấp, điều mà các cơ quan, tổ chức khác không 
thể có được (Điều 4). Việc Đu-ma bị giải tán 
hoặc kết thúc hoạt động không ảnh hưởng đến 
thẩm quyền của Ombudsman Liên bang (Điều 
10). Khi nhậm chức Ombudsman phải tuyên thệ 
tận tâm bảo vệ quyền, tự do con người, quyền 
công dân, chỉ tuân theo Hiến pháp, pháp luật 
Liên bang, công lý và tiếng nói của lương tri 
(Điều 9) hay qui định có bộ máy độc lập giúp việc 
và ngân sách riêng cũng là những qui định nhằm 
đảm bảo sự độc lập của Ombudsman Liên bang. 
Ngoài ra, Ombudsman cũng được qui định 
những quyền năng đặc biệt trong thực thi công 
vụ như: quyền được tự do tiếp xúc, ra vào với 
mọi cơ quan, tổ chức, nhà máy, xí nghiệp 
trong thực thi nhiệm vụ; quyền yêu cầu, tiếp 
cận tất cả mọi giấy tờ, vụ việc có liên quan đến 
thực thi nhiệm vụ; quyền yêu cầu được tiếp xúc 
không chậm trễ với tất cả các cá nhân, cơ quan, 
tổ chức, đơn vị trong thực thi công việc của 
mình; quyền không cung cấp những thông tin 
liên quan mà Ombudsman có được khi thực thi 
M.V. Thắng / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Luật học, Tập 31, Số 2 (2015) 52-59 
56 
nhiệm vụ, quyền được yêu cầu cung cấp thông 
tin, kể cả thông tin liên quan đến bí mật kinh 
doanh, bí mật nhà nước phù hợp với qui định 
của pháp luật; quyền yêu cầu được trả lời ngay 
lập tức . 
4. Thực tiễn và hiệu quả hoạt động của 
Ombudsman Liên bang trong việc thúc đẩy, 
bảo vệ, bảo đảm nhân quyền ở Liên bang Nga 
Theo số liệu thống kê, hàng năm 
Ombudsman Liên bang có tiếp xúc giải quyết 
khoảng trên dưới 50.000 yêu cầu, khiếu nại 
trong lĩnh vực nhân quyền của các cơ quan, tổ 
chức, cá nhân. Trong đó, mỗi năm Ombudsman 
Liên bang giải quyết khoảng từ 20.000 đến 
25.000 đơn khiếu nại, chiếm tỉ lệ khoảng 16-19 
đơn/100.000 dân. Có đến 98% đơn thư khiếu 
nại, kiến nghị được gửi đến từ các vùng trong 
lãnh thổ Liên bang Nga và gần một nửa trong 
số đó từ các vùng có điều kiện kinh tế phát triển 
nhưng phức tạp trong quan hệ chính trị, kinh tế 
như vùng Trung tâm (chiếm từ 32-45%), còn lại 
khoảng 2% đơn thư khiếu nại được gửi đến từ 
nước ngoài. Tỷ lệ khiếu kiện liên quan đến các 
vi phạm nhân quyền trong từng lĩnh vực về cơ 
bản cũng không thay đổi qua các năm. Theo đó, 
đa phần các khiếu kiện, kiến nghị liên quan 
đến các quyền cá nhân (khoảng trên 50%), 
trong đó liên quan đến những vi phạm nhân 
quyền trong lĩnh vực tư pháp xét xử là cao 
nhất (khoảng 70%). Khiếu nại về vi phạm 
các quyền xã hội chiếm khoảng 25-27% qua 
mỗi năm[6] 
Rõ ràng, những thống kế trên là minh chứng 
cho thấy sự tin tưởng của nhân dân và tính hiệu 
quả của mô hình này trong bảo vệ nhân quyền ở 
Liên bang Nga hiện nay. 
Ngoài việc giải quyết các khiếu kiện, kiến 
nghị, một trong những mảng hoạt động quan 
trọng của Ombudsman là xem xét, nghiên cứu 
các đề xuất hoàn thiện pháp luật trong lĩnh vực 
nhân quyền nhằm đảm bảo sự phù hợp với các 
tiêu chuẩn của Luật nhân quyền quốc tế và 
chiến lược phát triển chung của nước Nga. 
Chẳng hạn, vào ngày 24 tháng 4 năm 2013 
Ombudsman Liên bang đã gửi bản kiến nghị và 
kết luận về Dự luật sửa đổi bổ sung Điều 18 của 
Luật Liên bang “Về tạm giữ, tạm giam đối với 
bị can, bị cáo” (số 2.16.2). Trong ngày 3 tháng 
7 năm 2013 Ombudsman Liên bang đã gửi kiến 
nghị cho Hạ viện Nga đề xuất xem xét Dự 
luật “Về mức độ chi trả lương hưu” (2.13.1). 
Cũng trong năm này, Ombudsman cũng gửi 
cho Tổng thống Liên bang những kiến nghị 
xóa bỏ những hạn chế trong thực thi các 
quyền hiến định liên quan trợ giúp về y tế 
(số 2.14.1)[7] 
Trong hợp tác quốc tế, Ombudsman Liên 
bang cũng đã tham gia bảo vệ quyền, tự do của 
con người, của công dân không chỉ trong phạm 
vi lãnh thổ nước Nga, mà còn bảo đảm quyền 
của các cá nhân người nước ngoài cũng như 
những người không quốc tịch đang sống và làm 
việc cả ở các quốc gia khác nếu có những thông 
tin, kiến nghị, đề xuất giúp đỡ phản ứng hoặc 
bảo vệ khỏi những vi phạm nghiêm trọng quyền 
con người trong những lĩnh vực cụ thể. Chẳng 
hạn, ngày 25 tháng 9 năm 2013, Ombudsman 
Liên bang Nga đã gửi kiến nghị đến Cao ủy 
nhân quyền Liên hiệp quốc và Cao ủy châu Âu 
về quyền con người để xem xét những quan 
ngại liên quan đến vụ khai quật nhiều hố chôn 
tập thể tại khu vực Donesk, Ucraine. Hoặc, 
ngày 25 tháng 9 năm 2013 Ombudsman Liên 
bang Nga đã làm việc với đại diện OSCE để 
thảo luận về các biện pháp chống lại các tư 
tưởng dân tộc cực đoan, chủ nghĩa bài Do thái 
nhằm bảo vệ quyền con người theo các Công 
ước nhân quyền quốc tế và Công ước nhân 
quyền châu Âu 
M.V. Thắng / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Luật học, Tập 31, Số 2 (2015) 52-59 
57 
5. Nguyên nhân thành công và những hạn 
chế của mô hình này tại Liên bang Nga 
a. Những nguyên nhân của những thành công 
- Ombudsman Liên bang là thiết chế độc 
lập. Để trở thành Ombusdman Liên bang thì 
yêu cầu trước hết phải là nhà hoạt động nhân 
quyền có uy tín và đức hạnh cao trong xã hội, 
đồng thời không được là thành viên hay thậm 
chí bày tỏ thiện cảm với bất kỳ một đảng phái, 
khối chính trị nào. Bên cạnh đó, Ombudsman 
Liên bang do Quốc hội bầu theo trình tự rất chặt 
chẽ, không phải là đại biểu Quốc hội và là thiết 
chế độc lập với chính cơ quan bầu ra mình là 
Quốc hội Liên bang. Ombudsman được hưởng 
mọi ưu đãi về qui chế bất khả xâm phạm, miễn 
trừ truy tố như các đại biểu Quốc hội Liên 
bang, được đảm bảo về tài chính, chăm sóc sức 
khỏe, an ninh, an toàn cá nhân và gia đình 
- Ombudsman Liên bang là thiết chế quyền 
lực. Khác với các thiết chế bảo vệ nhân quyền 
mang bản chất như là một thiết chế xã hội có chức 
năng giám sát, phản biện xã hội khác, 
Ombudsman Liên bang là một nhà chức trách cao 
cấp được bầu và bổ nhiệm bởi Đu-ma Quốc gia 
Nga. Đây là thiết chế quyền lực và được đảm bảo 
hoạt động bằng quyền lực nhà nước. Mọi tổ chức, 
cá nhân khi nhận được kiến nghị, đề xuất của 
Ombudsman phải có nghĩa vụ xem xét, phúc đáp 
những yêu cầu theo qui định của pháp luật; 
- Ombudsman Liên bang là thiết chế nửa xã 
hội: Là thiết chế nửa xã hội bởi bên cạnh tư 
cách là một nhà chức trách, Ombudsman Liên 
bang đồng thời được coi là nhà hoạt động xã 
hội. Theo quy định của Luật hiến pháp liên 
bang “Về Ombudsman Liên bang Nga”, trong 
khi thực thi hoạt động của mình, Ombudsman 
có nghĩa vụ phối kết hợp chặt chẽ với các tổ 
chức xã hội, như Viện xã hội Liên bang Nga, 
các hội đồng giám sát xã hội của Nga Các tổ 
chức xã hội đó có thể tham vấn, đề nghị hoặc, 
ngược lại, Ombudsman có thể yêu cầu các tổ 
chức xã hội báo cáo hoặc thông tin về tình hình 
hoạt động có liên quan đến nhân quyền. Điều 
này giúp cho Ombudsman có mối liên hệ chặt 
chẽ với xã hội dân sự qua đó kịp thời phát hiện, 
giải quyết các vấn đề trong phạm vi chức trách 
nhiệm vụ của mình đồng thời có những kiến 
nghị, đề xuất kịp thời đối với các cơ quan, tổ 
chức hữu quan nhằm bảo vệ, bảo đảm và thúc 
đẩy nhân quyền; 
- Ombudsman Liên bang là một nhà chức 
trách trực tiếp làm việc: Khác với nhiều cơ 
quan có chức năng bảo vệ nhân quyền, 
Ombudsman là cá nhân và được thiết lập để 
trực tiếp bảo vệ, bảo đảm và thúc đẩy nhân 
quyền. Ombudsman có bộ máy hành chính giúp 
việc, nhưng trong hoạt động lại nhân danh cá 
nhân. Điều này giúp nâng cao ý thức, tính thần 
trách nhiệm cũng như tránh việc tạo ra một hệ 
thống bộ máy mà ở đó Ombudsman chỉ là cán 
bộ, công chức “chỉ tay” mà không trực tiếp bảo 
vệ nhân quyền. 
- Qui chế, thẩm quyền của Ombudsman 
Liên bang được quy định bởi Đạo luật hiến 
pháp liên bang: Là một thiết chế Hiến định, qui 
chế tổ chức và hoạt động cũng như các biện 
pháp đảm bảo thực thi thẩm quyền của 
Ombudsman Liên bang được qui định bởi một 
Đạo luật hiến pháp liên bang chứ không phải là 
đạo luật liên bang thông thường. Điều này 
không chỉ tạo vị thế cho hoạt động của 
Ombudsman, mà còn đảm bảo sự độc lập, tạo ra 
rào cản đối với những hành vi can thiệp vào 
thẩm quyền của Ombudsman, nhất là những can 
thiệp thông qua cơ chế lập pháp. 
- Có khả năng hợp tác quốc tế mạnh mẽ và 
được bảo trợ từ các tổ chức nhân quyền quốc 
tế. Tuy là một thiết chế quyền lực nhà nước, 
nhưng nhiệm vụ chính của Ombudsman là bảo 
vệ nhân quyền, nên thiết chế này có quan hệ 
quốc tế rộng rãi trong lĩnh vực nhân quyền. 
M.V. Thắng / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Luật học, Tập 31, Số 2 (2015) 52-59 
58 
Điều này cho phép Ombudsman phát triển hoạt 
động của mình ra ngoài phạm vi quốc gia. 
Ngoài ra, ở chừng mực nào đó, tùy theo cách 
ứng xử của từng Ombudsman, thiết chế này 
hoàn toàn có thể gây áp lực nên hệ thống chính 
quyền, nhất là trong lĩnh vực bảo vệ, bảo đảm 
và thúc đẩy nhân quyền. 
- Mang tính quyền lực nhà nước, nhưng 
luôn nhận được sự hỗ trợ, tin tưởng và hậu 
thuẫn của quần chúng nhân dân: Đây là lợi thế 
không hề nhỏ của Ombudsman Liên bang Nga. 
Mặc dù là viên chức cao cấp của nhà nước, 
nhưng Ombudsman lại luôn nhận được sự hậu 
thuẫn của nhân dân như là một nhà hoạt động 
xã hội bởi nó thể hiện là người nói tiếng nói của 
dân, bảo vệ quyền, lợi ích của mỗi người dân 
cũng như của cộng đồng. Vì lẽ đó, trong những 
trường hợp, những lĩnh vực có nhiều áp lực, 
Ombudsman có thể yên tâm rằng, sau lưng họ 
là cả nhân dân, điều này đặc biệt có ý nghĩa 
trong một xã hội dân chủ; 
b. Nguyên nhân của những hạn chế 
Bên cạnh những đóng góp không thể phủ 
nhận của Ombudsman Liên bang Nga trong vai 
trò như là một thiết chế độc lập góp phần đảm 
bảo thực thi quyền con ngưởi theo các tiêu 
chuẩn của Luật nhân quyền quốc tế, thực tiễn 
cũng đã chỉ ra rằng, vẫn còn nhiều những bất 
cập, hạn chế trong tổ chức, hoạt động và tính 
hiệu quả của mô hình này. Theo quan điểm của tác 
giả, có các nguyên nhân cơ bản sau đây ảnh hưởng 
đến hiệu quả hoạt động của thiết chế này: 
- Nguyên nhân cũng đến từ đặc thù công 
việc nhân danh cá nhân. Là một cá nhân nên 
bên cạnh những thuận lợi đã chỉ ra ở trên, 
Ombudsman Liên bang Nga cũng gặp không ít 
khó khăn trong tổ chức, thực thi nhiệm vụ và, 
tất nhiên, kéo theo đó là tính hiệu quả. Thực tế 
cho thấy, Ombudsman rất khó có thể quán 
xuyến tất cả công việc, giải quyết tất cả mọi vấn 
đề một cách tận tâm, chu đáo, nhất là khi có quá 
nhiều sự kỳ vọng. 
- Hoạt động mang tính chất “bổ sung” 
trong lĩnh vực nhân quyền. Theo qui định, hoạt 
động của Ombudsman bổ sung các phương tiện 
hiện có trong việc bảo vệ quyền, tự do của công 
dân, không tước bỏ, không hoạt động với tư 
cách là thiết chế xem xét lại thẩm quyền của các 
cơ quan, tổ chức cá nhân khác trong lĩnh vực 
bảo vệ và phục hồi những quyền con người bị 
vi phạm [8]. Như vậy, thiết chế này mang tính 
chất “bổ sung”, “thêm” nên đôi khi tạo ra 
những hạn chế trong việc giám sát hoạt động 
của các cơ quan nhà nước, nhà chức trách có 
chức năng trong việc bảo vệ nhân quyền. Quy 
định này cũng làm cho tính quyền lực, vị thế 
của Ombudsman đôi khi bị giảm đi trong tiếp 
xúc với các cơ quan hữu quan để đưa ra 
những yêu cầu, kiến nghị bảo vệ nhân quyền. 
- Tính hiệu quả phụ thuộc nhiều vào năng 
lực, tâm huyết, uy tín cá nhân mỗi Ombudsman. 
Vì là thiết chế hoạt động nhân danh cá nhân, 
nên trên thực tế tính hiệu quả của hoạt động 
bảo vệ nhân quyền của Ombudsman thường 
gắn liền với những phẩm chất cá nhân của 
mỗi Ombudsman trong mỗi nhiệm kỳ hoạt 
động của mình. 
6. Gợi mở cho Việt Nam 
Hiến pháp 2013 ban hành cũng với quyết 
tâm chính trị lớn của Đảng và Nhà nước được 
thể hiện trong những năm gần đây có thể coi là 
những điều kiện chín muồi để thành lập một mô 
hình chuyên nghiệp, tập trung và độc lập hơn để 
bảo vệ, bảo đảm và thúc đẩy nhân quyền. 
Từ những phân tích về Ombudsman Liên 
bang Nga ở trên, thiết nghĩ, trong bối cảnh Việt 
Nam sẽ là phù hợp nếu trong tương lai thiết lập 
mô hình Hội đồng nhân quyền với tư cách là 
M.V. Thắng / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN: Luật học, Tập 31, Số 2 (2015) 52-59 
59 
thiết chế độc lập do Quốc hội thành lập (nếu có 
thể thì phải là thiết chế Hiến định độc lập) để 
thực hiện chức năng chuyên trách bảo vệ, bảo 
đảm, thúc đẩy và giám sát thực thi các quyền, 
tự do của con người. Đây phải là một thiết chế 
chuyên nghiệp, độc lập và tập trung. Các thành 
viên của Hội đồng này nên là những người có 
uy tín cao, có nhiều đóng góp cho xã hội, đạo 
đức trong sáng, có kinh nghiệm trong lĩnh vực 
nhân quyền. 
Cộng đồng ASEAN đang được định hình và 
một trong những qui định của Hiến chương 
ASEAN chính là thúc đẩy, bảo vệ, bảo đảm 
nhân quyền. Trong bối cảnh ấy, rõ ràng việc 
thiết lập mô hình chuyên trách, độc lập để thúc 
đẩy, bảo vệ nhân quyền ở Việt Nam đang ngày 
càng trở nên cấp thiết. 
Tóm lại, mô hình Ombudsman Liên bang 
Nga dù mới được thiết lập ở Nga nhưng tỏ ra 
khá hiệu quả và phù hợp. Thiết nghĩ, điều kiện 
hay mô hình ở mỗi quốc gia có thể khác nhau, 
nhưng bảo vệ nhân quyền là nhận thức, trách 
nhiệm chung của toàn thể nhân loại tiến bộ. 
Trong bối cảnh hiện nay ở nước ta, những 
nghiên cứu trên về mô hình, thẩm quyền, chức 
năng nhiệm vụ, thực tiễn cũng như những nhận 
định về nguyên nhân của những thành công và 
hạn chế của mô hình Ombudsman Liên bang ở 
Nga rất có thể là hữu ích cho một lựa chọn của 
Việt Nam trong tương lai./. 
Tài liệu tham khảo 
[1] Nghị quyết của Xô viết tối cao Quốc hội Nga 
ngày 22 tháng 11 năm 1991 Số 1920-I «Tuyên 
ngôn về quyền và tự do của con người, công dân» 
// Tuyển tập Xô viết tối cao Đại hội đại biểu nhân 
dân Liên bang Nga . – 1991. – №52. – tr.1865. . 
[2] Điều 1 Luật Hiến pháp liên bang “Về 
Ombudsman Liên bang Nga”. 
[3] Khoản 3 Điều 1 Luật Hiến pháp liên bang “Về 
Ombudsman Liên bang Nga” 
[4] Xem các điều 5-10 của Luật Hiến pháp Liên bang 
Nga về Ombudsman Liên bang Nga năm 1997. 
[5] Điều 12 Luật hiến pháp Liên bang Nga về 
Ombudsman Liên bang Nga năm 1997. 
[6] Theo số liệu các Báo cáo thường niên năm 2011, 
2012 và 2013 của Ombudsman Liên bang báo cáo 
trước Quốc hội Liên bang. Xem trên: 
[7] Xem báo cáo năm 2013 của Ombudsman năm 
2013. Trên: 
uncategorised/7502. 
[8] Điều 3, Luật hiến pháp liên bang “Về 
Ombudsman nhân quyền Liên bang Nga” 1997. 
The Federal Ombudsman in Russia 
Mai Văn Thắng 
VNU School of Law, 144 Xuân Thủy, Cầu Giấy, Hanoi, Vietnam 
Abstract: The Federal Ombudsman in Russia is a new institution established in Russia along with 
the process of democratic reform in this country. In principle, the Institution of the Federal 
Ombudsman in Russia is a institution of state power founded by the Russia House of Commons, but 
operates independently and on behalf of individuals, the Federal Ombudsman in Russia is being 
proven to operate effective and get high reliance in society. Reference to the present circumstance in 
our country, in my opinion, researching the patterns of the Russian Federation Ombudsman is useful 
which could eventually lead to forming an institution that is specialized, independent of centralized 
protection and that can guarantee and human right in our society in the future. 
 Keywords: Ombudsman, institutions, pattern, human rights, Russian Federation. 

File đính kèm:

  • pdfban_ve_thiet_che_ombudsman_lien_bang_o_nga.pdf