Giáo trình Lịch sử Lớp 11 - Chiến tranh thế giới thứ hai (1939 – 1945)

CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ HAI (1939 – 1945). 
I. Mục tiêu bài học. 
1. Về kiến thức: Học sinh nắm được nguyên nhân, những nét lớn về 
diễn biến và kết cục của chiến tranh. 
2. Về thái độ, tình cảm, tư tưởng: Nhận thức đúng về cuộc chiến tranh 
và hậu quả của nó đối với nhân loại. 
3. Về kĩ năng: Rèn luyện kỹ năng đánh giá, nhận định về tính chất một 
cuộc chiến. 
II. Thiết bị, tài liệu dạy – học. 
Lược đồ diến biến chiến tranh thế giới II, tranh ảnh, tư liệu phục vụ bài 
dạy. 
III. Tiến trình tổ chức dạy học. 
Tiết 1: Mục I và II. 
Tiết 2: Mục III đến V. 
1.Kiểm tra bài cũ. Trình bày tình hình kinh tế, chính trị, xã hội các 
nước ĐNA sau CTTG I? 
2.Dẫn dắt vào bài mới. 
3.Tổ chức các hoạt động dạy và học trên lớp. 
Hoạt động của Thầy – trò Kiến thức cơ bản HS cần nắm 
 I.NGUYÊN NHÂN DẪN ĐẾ 
CHIẾN TRANH 
1. Các nước phát xít đẩy mạnh 
xâm lược (1931 – 1937). 
- Trong những năm 1930 của TK XX 
các nước phát xít Đức, Italia, Nhật 
Bản đẩy mạnh xâm lược nhiều khu 
vực trên thế giới. 
- Liên xô chủ trương liên kết với các 
nước Anh, Pháp để chống chủ nghĩa 
phát xít. 
- Giới cầm quyền Anh. Pháp, Mĩ 
không liên kết với Liên xô, ngược lại 
thực hiện chính sách nhượng bộ phát 
xít, hòng đẩy chiến tranh về Liên Xô. 
=> Các nước phát xít lợi dụng tình 
hình đó để gây chiến tranh xâm lược. 
2. Từ hội nghị Muy-nich đến chiến 
tranh thế giới. 
- Sau khi sát nhập Áo vào Đức, Hít-
le gay ra vụ Xuy-đét để thôn tính 
Tiệp Khắc. 
- Ngày 29.9.1938 Hội nghị Muy-ních 
được triệu tập, Anh, Pháp kí hiệp 
định trao cho Đức vùng Xuy-đét 
(Tiệp Khắc) để đổi lấy việc Đức cam 
kết không tấn công châu Âu. 
- Ngày 23-8-1939 để thuận lợi trong 
việc xâm lược châu Âu Đức đã kí với 
Liên xô hiệp ước Xô – Đức không 
xâm lược nhau. 
II. CHIẾN TRANH TG II BÙNG 
NỔ VÀ LAN RỘNG Ở CHÂU ÂU 
(TỪ 9.1939 ĐẾN 6.1941) 
1. Phát xít Đức tấn công Ba Lan và 
xâm chiếm châu Âu (9.1939 – 
9.1940). 
- Sáng ngày 1.9.1939 Đức tấn công 
Ba Lan, hai ngày sau Anh, Pháp 
tuyên chiến với Đức, chiến tranh thế 
giới bùng nổ 
- Tháng 4.1940 Đức chuyển hướng 
tấn công từ phía Đông sang phía Tây 
và chiếm hầu hết các nước châu Âu. 
- Tháng 7.1940 Đức thực hiện kế 
hoạch tấn công Anh nhưng do ưu thế 
không quân và hải quân của Anh 
mạnh nên Đức không thực hiện 
được. 
2. Phe phát xít bành trướng ở 
Đông và Nam Âu (9.1940 – 6.1941) 
- Tháng 9.1940 Đức, Italia và Nhật 
Bản kí hiệp ước tam cường nhằm 
giúp đỡ nhau và công khai phân chia 
thế giới. 
- Từ 10.1940 Đức chuyển tấn công 
sang hướng Đông và hoàn thành xâm 
lược các nước Đông và Nam Âu. 
- Đức đã chuẩn bị xong mọi điều 
kiện để tấn công Liên Xô. 
III. CHIẾN TRANH LAN RỘNG 
KHẮP THẾ GIỚI (Từ 6.1941 đến 
11.1942) 
1. Phát xít Đức tấn công Liên 
xô. Chiến sự ở Bắc Phi. 
- Sáng 22.6.1941 với kế hoạch “chớp 
nhoáng” vạch ra từ trước, Đức bất 
ngờ tấn công Liên Xô. 
- Tháng 12.1941 Hồng quân LX dưới 
sự chỉ đạo của tướng Giu-cốp đã đẩy 
lùi quân Đức khỏi Mát-xcơ-va, làm 
thất bại kế hoạch “chớp nhoáng” của 
Đức. 
- Không chiếm được Mát-xcơ-va, 
Đức chuyển hướng tấn công xuống 
phía Nam, mục tiêu là Xta-lin-grát. 
Sau 2 tháng chiến đấu Đức vẫn 
không chiếm được thành phố này. 
- Ở Bắc Phi 9.1940 quân Italia tấn 
công Ai Cập nhưng không giành 
được thắng lợi. 
- 10.1942 liên quân Anh – Mĩ giành 
thắng lợi ở En A-la-men giành lại ưu 
thế ở Bắc Phi và bắt đầu phản công. 
2. Chiến tranh Thái Bình Dương 
bùng nổ. 
- Tháng 9.1940 Nhật nhảy vào Đông 
Dương và quyết định chiến tranh với 
Mĩ. 
- 7.12.1941 không tuyên chiến quân 
Nhật bất ngờ tấn công căn cứ hải 
quân Mĩ ở Trân Châu cảng mở đầu 
cuộc chiến tranh Châu Á - Thái Bình 
Dương. 
- Sau thắng lợi ở Trân Châu cảng 
Nhật Bản chiếm toàn bộ Đông Nam 
Á, một phần Đông Á và Thái Bình 
Dương. 
3. Khối Đồng minh chống phát xít 
hình thành. 
- Nguyên nhân. 
+ Hành động xâm lược của chủ nghĩa 
phát xít. 
+ Liên Xô tham gia chiến tranh đã 
làm thay đổi tính chất cuộc chiến. 
+ Anh – Mĩ đã thay đổi thái độ đối 
với Liên Xô. 
- Ngày 1.1.1942 tại Oa-sinh-tơn 26 
quốc gia kí tuyên bố chung Tuyên 
ngonn Liên hopự quốc cam kết cùng 
nhau chống PX. 
IV. QUÂN ĐỒNG MINH 
CHUYỂN SANG PHẢN CÔNG. 
CHIẾN TRANH THẾ GIỚI KẾT 
THÚC (11.1942 – 8.1945) 
1. Quân Đồng minh phản công 
(11.1942 – 6.1944). 
- Mặt trận Xô - Đức: 
+ Trận phản công Xta-lin-grát 
(11.1942-2.1943) là bước ngoặt của 
cuộc chiến tranh, phe đồng minh bắt 
đầu phản công trên toàn mặt trận. 
+ Sau cuộc phản công ở Cuốc-xcơ 
(5.7 – 23.8.1942) Hồng quân liên tục 
tấn công đến 6.1944 giải phóng phần 
lớn lãnh thổ LX. 
- Mặt trận Bắc Phi: 
+ Từ tháng 3 đến 5.1943 Liên quân 
Anh – Mĩ tấn công quét sạch quân 
Đức – Italia khỏi châu Phi. 
+ Tháng 7.1943 quân đồng minh 
chiếm đảo Xixilia, bắt giam Mút-xô-
li-ni, phát xít Italia sụp đổ. 
- Ở Thái Bình Dương: 
+ Từ 8.1942 đến 1.1943 Mĩ đánh bại 
quân Nhật ở Đảo Gu-a-đan-ca-nan, 
chiếm một số đảo ở TBD. 
2. Phát xít Đức bị tiêu diệt. Nhật 
Bản đầu hàng. Chiến tranh kết 
thúc. 
- Ở Châu Âu: 
+ Đầu năm 1944 Hồng quân Liên Xô 
tổng phản công trên các mặt trận 
quét sạch quân xâm lược khỏi lãnh 
thổ, giải phóng các nước Đông Âu và 
tiến sát biên giới Đức. 
+ Hè 1944 Anh – Mĩ mở mặt trận 
phía Tây, giải phóng nước Pháp và 
một số nước Tây Âu. 
+ Tháng 1.1945 Hồng quân Liên Xô 
bắt đầu tấn công Đức ở phía Đông. 
+ Tháng 2.1945 Anh – Mĩ tấn công 
Đức ở phía Tây đến tháng 4.1945 
quân Anh – Mĩ và Liên Xô gặp nhau 
ở Toóc – gâu. 
+ Ngày 30.4.1945 Hồng quân Liên 
xô chiếm tòa nhà Quốc hội Đức, 
ngày 9.5.1945 Đức kí văn bản đầu 
hàng Đồng minh, chiến tranh kết 
thúc ở Châu Âu. 
- Ở Châu Á – Thái Bình Dương. 
+ Đầu 1944 liên quân Anh – Mĩ 
chiếm Miến Điện, Phi-lip-pin tấn 
công Nhật Bản. 
+ Ngày 6.8.1945 Mĩ ném bom 
nguyên tử xuống Hi-rô-si-ma làm 8 
vạn người chết. 
+ Ngày 8.8.1945 Hông quân Liên xô 
tấn công tiêu diệt đội quân Quan 
Đông của Nhật Ở Trung Quốc. 
+ Ngày 9.8.1945 Mĩ tiếp tục ném 
bom nguyên tử xuống Na-ga-xa-ki 
làm 2 vạn người chết. 
+ Ngày 15.8.1945 Nhật Bản đầu 
hàng Đồng minh không điều kiện. 
Chiến tranh thế giới II kết thúc. 
V. KẾT CỤC CỦA CHIẾN 
TRANH THẾ GIỚI THỨ HAI. 
- Chiến tranh kết thúc với sự sụp đổ 
hoàn toàn của chủ nghĩa phát xít 
Đức, Italia và Nhật Bản.. 
- Thắng lợi này thuộc về các dân tộc 
trên thế giới đã kiên cường đấu tranh 
chống phát xít, trong đó Anh, Mĩ, 
Liên xô đóng vai trò trụ cột trong vấn 
đề tiêu diệt CNPX. 
- Chiến tranh đã để lại hậu quả nặng 
nề cho nhân loại, chiến tranh kết thúc 
mở ra thời kỳ mới trong lịch sử thế 
giới 
4. Sơ kết bài học. 
- Cũng cố: 
Vai trò của Liên Xô trong việc tấn công tiêu diệt chủ nghĩa phát xít ? 
- Dặn dò: 
Học bài cũ, trả lời câu hỏi SGK, đọc bài 18. 
- Ra bài tập: 
Lập bảng sự kiện chiến tranh thế giới II ?