Giáo trình Xử lý ra hoa - Trần Văn Hậu (Phần 2)

i các chất điều hoà sinh trưởng từ các lá non mới 
hình thành hoặc khả năng chưa (sink) lớn hơn của các chồi hỗn hợp (Hình 9.2b và 
9. 3). Sự nối các mạch nhựa sẽ làm cho chồi có mang lá giảm sự thiếu nước hơn so 
với chồi chỉ mang hoa. 
Gibberellin và 2,4-D thường được áp dụng để cải thiện vỏ quả và sự rụng trái 
non trên cam Navel ở California (Mỹ) (Coggins, 1981). Phun GA3 làm tăng sự đậu 
trái cho cây có múi có đặc tính trinh quả sinh yếu mặc dù GA3 không có thể cải 
thiện sự đậu trái đối với tất cả các loại cây có múi. Những hoa nở đợt đầu thường 
đậu trái kém hơn những hoa nở sau. GA3 thường được áp dụng để tăng tỉ lệ đậu trái 
và năng suất và sản xuất trái không hạt cho thị trường châu Âu. 
Sự rụng trái non bắt đầu sau khi ra hoa cho đến 3-4 tuần sau khi hoa nở. Sự 
rụng trái non xảy ra nghiêm trọng khi nhiệt độ trên bề mặt lá từ 35 - 40oC hoặc khi 
cây bị khô hạn như ở vùng đất khô cằn ở miền Nam California hoặc ở Nam Phi. 
Nhiệt độ cao và sự khô hạn nghiêm trọng làm cho khí khẫu bị đóng dẫn đến giảm sự 
đồng hoá khí CO2 và sự rụng trái non gây ra bởi sự mất cân bằng của carbon. 
 163
Hình 2 Hoa bưởi 5 Roi: a) Bông không có lá; b) bông có lá 
(b) (a) 
Hình 9.3 Trái bưởi 5 Roi phát triển từ “bông lá” 
a b 
Hình 9.4 Sự rụng trái non trên bưởi 5 Roi gai đoạn 30 ngày sau khi đậu trái 
b 
a 
 164
9.1.4 Sự phát triển trái 
Sự phát triển trá của cây có múi theo đường cong đơn giản, gồm ba giai đoạn 
như các loại trái cây khác: 
(1) Giai đoạn phân chia tế bào: 4-6 tuần sau khi ra hoa 
(2) Sự phát triển kích thước trái: 
− Chanh: 2–3 tháng 
− Cam: hơn 6 tháng 
(3) Giai đoạn trưởng thành: ngắn hơn 2 tháng 
Một số đặc tính của trái (như kích thước, hình dạng trái, cấu trúc và bề dày 
của con tép) được xác định trong 2 tháng đầu sau khi ra hoa. Cây mang nhiều trái 
ảnh hưởng rất lớn đến tỉ lệ phát triển trái 
9.1.5 Ảnh hưởng của nhiệt độ lên đặc tính của trái 
Một số đặc tính của trái như kích thước, hình dạng, màu sắc, thời gian chín, 
TSS, TA bị ảnh hưởng rất mạnh bởi yếu tố khí hậu. Tỉ lệ sinh trưởng của trái tối 
hảo trong điều kiện nhiệt độ từ 20-25oC, nhiệt độ lớn hơn 30oC và thấp hơn 13oC ức 
chế sự sinh trưởng của trái. Khí hậu ẩm, lạnh trái sẽ phát triển tốt hơn khí hậu khô, 
nóng. Cấu trúc của con tép mịn trong điều kiện khí hậu ẩm. Trong điều kiện Á nhiệt 
đới màu sắc trái phát triển tốt hơn trong điều kiện nhiệt đới. Diệp lục tố bắt đầu bị 
phá huỷ khi nhiệt độ ban đêm thấp hơn 13oC. Trị số TSS cao nhất đạt được trong 
điều kiện nhiệt đới và Á nhiệt đới ẩm, nhiệt độ ban đêm cao làm giảm TSS ở vùng 
nhiệt đới. Hàm lượng Acid thấp và giảm nhanh khi nhiệt độ cao, hàm lượng acid 
cao nhất ở vùng bán sa mạc hoặc vùng sa mạc Á nhiệt đới. 
9.1.6 Trinh quả sinh (Parthenocarpic) 
Là khả năng sản xuất trái mà không cần thụ phấn. Có thể chia làm ba kiểu 
trinh quả sinh: 
− Trinh quả sinh yếu: chỉ một ít trái được sản xuất mà không cần thụ phấn: 
cam Navel 
− Trinh quả sinh trung bình: Đạt năng suất trung bình nếu không thụ phấn 
nhưng đạt năng suất cao nếu được thụ phấn như quýt Orlando 
− Trinh quả sinh mạnh: Đạt năng suất cao nhưng không cần thụ phấn như 
Chanh Tahiti 
Ở Mỹ, cam có từ 0-6 hột được xem là cam không hột. Một số giống cam 
không hột như 'Hamlin', 'Valencia' (chất lượng tốt nhất) và 'Navels'. 
Tạo ra trái không hạt cũng là một vấn đề rất được quan tâm nghiên cứu trên 
cây có múi nhằm tạo ra sản phẩm chất lượng cao và đồng điều. Phân tích đa dạng di 
truyền của các giống bưởi, Trần Thị Oanh Yến và ctv. (2004a) cho biết các dòng 
bưởi 5 Roi không hạt không có sự khác biệt về mặt di truyền nhưng có sự khác biệt 
về mặt di truyền giữa dòng bưởi không hạt và dòng bưởi có hạt (Hình 9.5). Tuy 
nhiên, khi khảo sát tính đa dạng di truyền của ba nhóm bưởi 5 Roi có hột mài, hột to 
 165
và không hột bằng phương pháp điện di protein SDS-PAGE, enzyme peroxidase và 
ADN, Võ Công Thành và ctv. (2005) đã kết luận rằng cả ba nhóm nầy rất đa dạng 
về kiểu hình (Ho) và kiểu gen (HEP) nhưng sự khác biệt giữa các nhóm khác biệt 
không có ý nghĩa về mặt thống kê. Phân tính tính đa dạng di truyền của bưởi 5 Roi 
(đa số là không hạt hoặc hạt lép, chỉ có 2 cá thể có vài hạt) tại xã Mỹ Hoà huyện 
Bình Minh bằng phương pháp RAPD, Vũ Thị Thuận và ctv. (2005) cho biết tập 
đoàn bưởi ở địa phương nầy có thể chia thành 6 nhóm trong đó có 5 nhóm rất giống 
nhau và một nhóm khác hẳn và tác giả đã kết luận rằng tập đoàn bưởi ở địa phương 
nầy rất đa dạng về mặt di truyền nhưng có sự tương đồng rất cao về hình thái và 
sinh trưởng. 
Khi bình tuyển dòng bưởi Da Xanh không hạt ở Tiền Giang Trần Thị Oanh 
Yến (2004b) nhận thấy mặc dù được nhân giống bằng phương pháp chiết nhưng số 
hạt/trái thay đổi từ năm nầy sang năm khác. Tác giả cho rằng số lượng hạt/trái của 
bưởi Da Xanh phụ thuộc vào nhiều yếu tố và bản chất của dòng nầy không thể là 
dòng không hạt. Qua hai năm khảo sát các dòng bưởi Da Xanh được tuyển chọn, tác 
giả cho rằng tính không hạt không thực sự là bản chất bất dục bên trong của bưởi 
Da Xanh, qua nhuộm hạt phấn chúng chứng tỏ hạt phấn hữu thụ hoàn toàn, nuốm 
nhuỵ cái phát triển bình thường và sẵn sàng nhận phấn tốt khi hoa nở, bản chất 
không hạt có thể là do thời gian ra hoa, vị trí trái trên cây, vị trí cây trên vườn (Hình 
9.6a và 9.6b ). Tương tự, tác giả cũng kết luận chưa tuyển chọn được dòng bưởi 
Lông Cổ Cò không hạt trong tự nhiên. Cũng nhằm tìm ra giống bưởi Đường Lá 
Cam không hạt Nguyễn Văn Thu và Nguyễn Văn Hùng (2004) cũng không ghi 
nhận được giống bưởi Đường Lá Cam không hạt mà chỉ có hai cá thể ít hạt là 
B17BD và B12ĐN. Số hạt trên trái thay đổi theo thời điểm thu hoạch, thu hoạch từ 
tháng 2-5 trái ít hạt hơn thu hoạch từ tháng 8-12. 
 Khác với cây bưởi, khi tuyển chọn giống cam mật không hạt, Trần Thị Oanh 
Yến và ctv. (2005) kết luận rằng đặc tính không hạt của cây cam Mật không hạt 
bình tuyển là gen bất dục quy định hay do cấu trúc bất thường của nhiễm sắc thể 
dẫn đến quá trình giảm phân hình thành giao tử không bình thường. 
Hình 9.5 Chất lượng trái không đồng đều là một trong những yếu tố là giảm giảm trị 
trái bưởi 5 Roi: (a) Trái có hạt; (b) Trái không hạt. 
(a) (b) 
 166
Hình 9.6 Chất lượng trái không đồng đều là một trong những yếu tố là giảm giảm 
trị trái bưởi Da Xanh: (a) Trái không hạt, con tép có màu đỏ hồng; (b) 
Trái có hạt và màu sắc con tép không đỏ hồng. 
(b) (a) 
9.2 Các yếu tố ảnh hưởng lên sự ra hoa 
Các yếu tố quan trọng liên quan đến sự ra hoa trên cây có múi là: các chất 
đồng hoá, chất điều hoà sinh trưởng, nhiệt độ, chế độ nước và dinh dưỡng 
(Davenport, 1990). 
Lý thuyết về các sản phẩm đồng hoá dựa trên kết quả của biện pháp khoanh 
cành hay khấc thân đã làm tăng sự kích thích ra hoa, sự đậu trái và hàm lượng tinh 
bột trong cành, có lẽ do sự ngăn cản sự vận chuyển các sản phẩm carbohydrate 
trong mạch libe đến rễ. Ngược lại, cũng có những nghiên cứu cho rằng không có sự 
liên hệ giữa hàm lượng tinh bột trong lá và chồi non với sự ra hoa của cây có múi 
(Davenport, 1990). Tuy nhiên hàm lượng carbohydrate trong rễ trong một số trường 
hợp có liên quan đến sự ra hoa trên cây quýt ra trái cách năm. Hàm lượng 
carbohydrate trong rễ thấp do cây mang trái quá nhiều có ảnh hưởng đến sự ra chồi 
và ra hoa. 
Vai trò của các chất điều hoà sinh trưởng lên sự ra hoa của cây có múi cũng 
được nghiên cứu (Davenport, 1990). Phun gibberelin lên lá trước khi phân hoá mầm 
hoa có thể ức chế sự ra hoa (Monselise và Halevy, 1964). Do đó, sự hiện diện của 
gibberellin có thể ảnh hưởng đến sự ra hoa. Tuy nhiên, những nghiên cứu sự biến 
động của hàm lượng GA3 nội sinh cho thấy không có sự liên quan có ý nghĩa giữa 
GA3 và kiểu chồi sinh trưởng hay sinh sản (Davenport, 1990). 
Tình trạng dinh dưỡng của cây có liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến sự ra 
hoa của cây. Hàm lượng đạm cao trong cây còn tơ có thể kích thích sự sinh trưởng 
quá mạnh và sản xuất chồi sinh trưởng hơn là chồi sinh sản. Ngược lại mức độ đạm 
thấp thúc đẩy ra hoa nhiều mặc dù sự đậu trái và năng suất thấp. Sự thiếu đạm 
nghiêm trọng sẽ sản xuất ít hoa. Do đó, duy trì mức đạm trong lá tối hảo từ 2,5-
 167
2,7% sẽ cho số lượng hoa trung bình nhưng sẽ có sự đậu trái và năng suất cao nhất. 
Đạm dạng ammonium có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sự ra hoa thông qua sự điều 
chỉnh ammonia và hàm lượng polyamine trong chồi (Lovatt, 1988). Nhiệt độ thấp 
và stress do khô hạn làm tăng hàm lượng ammonium trong lá và sự ra hoa. Hơn 
nữa, phun urê cho cam Navel ở California trong mùa đông làm tăng hàm lượng 
ammonia trong lá và trong mầm và số hoa trên cây. Số hoa có tỉ lệ thuận vói thời 
gian kích thích của nhiệt độ thấp. Tương tự, phun urê 1% ở giai doạn 6-8 tuần trước 
khi hoa nở làm tăng số hoa và năng suất cây cam Shamouti 9 năm tuổi (Rade and 
van de Walt, 1992). 
 * Thời kỳ “tơ” 
Thời kỳ tơ của cây có múi tuỳ thuộc vào điều kiện môi trường và từng giống. 
Ở điều kiện Á nhiệt đới, giống chanh Ta và chanh Mỹ có thời kỳ tơ là hai năm trong 
khi các loại quýt, cam ngọt và bưởi chùm có thời kỳ tơ từ 5-13 năm nếu trồng bằng 
hạt. Nếu nhân giống bằng cách chiết, cây chanh có trái sau một năm trồng. Các 
giống bưởi Da Xanh, 5 Roi, Đường lá Cam, Đường da Láng và Sa Điền (Trung 
Quốc) nhân giống bằng cách ghép trên giống chanh Volkameriana có trái sớm nhất 
là 18 tháng sau khi trồng (bưởi Da Xanh) và chậm nhất là 36 tháng (bưởi Sa Điền) 
(Đào Thị Bé Bảy và ctv., 2005). Thời kỳ tơ cũng bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ, ẩm độ 
và một số trường hợp bị ảnh hưởng bởi điều kiện đất đai, như điều kiện đất thấp với 
lượng mưa cao ở vùng nhiệt đới có thời kỳ tơ thường ngắn hơn cây được tưới dưới 
mức tối thiểu ở vùng Á nhiệt đới khô hạn. 
* Hiện tượng ra trái cách năm 
Hiện tượng ra trái cách năm xuất hiện trên hầu hết các vùng trồng cây có múi 
trên thế giới. Có thể xuất hiện trên một phần cây, một số cây hoặc cả khu vực. Ở 
Florida: Xuất hiện nhiều trên quýt, nhẹ trên cam, ít xuất hiện trên bưởi . 
Hiện tượng ra trái cách năm làm giảm năng suất, trái nhỏ. Điều khiển cho 
cây ra trái đều hàng năm tốt hơn năng suất biến động từ năm nầy sang năm khác. 
Nguyên nhân hiện tượng ra trái cách năm có thể do sự bất lợi của môi trường, sự 
khô hạn hoặc dịch hại sau khi đậu trái. 
Để khắc phục hiện tượng ra trái cách năm trên cây có múi người ta thường 
áp dụng một số biện pháp sau: 
* Biện pháp quản lý 
− Làm giảm sự ra hoa và đậu trái trong mùa thuận 
− Tỉa bớt trái trong mùa thuận 
− Tạo sự khô hạn trong thời kỳ trái non làm rụng bớt trái 
− Giảm lượng phân trong năm cho trái ít nhưng tăng lượng phân trong năm 
cây cho trái nhiều 
− Trường hợp cây cho trái quá nhiều có thể làm cho cây chết 
* Biện pháp tỉa trái trên cành luân phiên áp dụng trên quýt “Aoshima’ ở 
Nhật 
− Khi trái còn non, ngắt bỏ toàn bộ trái trên một số cành, trong những cành 
khác cho nhiều trái từ 1,5-2 lần 
− Cành ngắt trái năm trước sẽ cho ra trái ở năm tiếp theo 
 168
− Phương pháp nầy tạo ra trái có kích thước trung bình nhưng độ Brix cao 
− Chú ý: trên một số giống, cành có thể chết nếu mang quá nhiều trái. 
9.3 Biện pháp kích thích ra hoa 
9.3.1 Xử lý chanh Tàu ra hoa 
Xử lý chanh Tàu ra hoa trong mùa mưa (từ tháng 7-10) để thu hoạch vào 
mùa khô năm sau để bán được giá cao là vấn đề rất được nhà vườn trồng chanh Tàu 
ở TP. Cần Thơ. Cũng như các loại cây có múi khác do ảnh hưởng của khô hạn trong 
mùa khô, chanh Tàu sẽ ra hoa tập trung trong mùa khô và thu hoạch trong mùa 
mưa. Vào thời điểm thu hoạch tập trung giá chanh Tàu rất thấp đôi khi không đủ chi 
phí cho thu hoạch. Do xử lý ra hoa trong mùa mưa nên biện pháp xiết thường được 
nhà vườn thực hiện trong tháng 7-8, khi có hạn giữa mùa (hạn “bà Chằn”, tuy nhiên 
kết quả thường bấp bênh và phụ thuộc rất nhiều vào thời tiết. Ở Tịnh Biên (An 
Giang) nhà vườn kết hợp xiết nước với khoanh cành để kích thích cho chanh Tàu ra 
hoa (Hình 9.7). 
Ở TP. Cần Thơ, chanh Tàu được kích thích ra hoa chủ yếu bằng biện pháp 
“phá lá”, là biện pháp làm rụng lá bằng cách phun phân urê và chlorua kali với nồng 
độ cao từ 6-8% kết hợp với 2,4-D ở nồng độ từ 0,2-0,5% khi lá ở giai đoạn lá lụa 
(Hình 9.8). Sau khi lá vàng và rụng nông dân tiến hành bón phân NPK với tỉ lệ đạm 
cao kết hợp với tưới nước cho cây ra hoa. Theo kinh nghiệm của nông dân, tỉ lệ ra 
hoa phụ thuộc vào tỉ lệ lá rụng. Lá rụng khoảng 40% là có tỉ lệ ra hoa thích hợp, nếu 
rụng 20-30% tỉ lệ ra hoa thấp nhưng nếu tỉ lệ lá rụng trên 60%, cây chanh sẽ ra hoa 
nhiều nhưng sau đó sẽ suy kiệt, phải mất 2-3 năm mới phục hồi khả năng ra hoa. Do 
đó, lưa chọn nồng độ hoá chất làm rụng lá với tỉ lệ thích hợp có ý nghĩa rất quan 
trọng quyết định sự thành công hay không. 
Hình 9.7 Khoanh cành kích thích cho Chanh tàu ra hoa ở Tịnh Biên, An Giang 
a b 
 169
Hình 9.8 Kích thích ra hoa chanh Tàu bằng biện pháp “phá lá” theo phương pháp 
của nông dân. Lá chanh tàu bị cháy, khô và rụng do bị ảnh hưởng bởi hoá 
chất (1 kg Urê+1 kg KCl+ 8cc 2,4-D 720dd/16 lít nước) ở giai đoạn 5 
ngày sau khi phun hoá chất 
a 
b 
9.3.2 Xử lý bưởi ra hoa 
Trong điều kiện tự nhiên ở ĐBSCL, do ảnh hưởng của khô hạn bưởi ra hoa 
vào tháng 4-5 khi có bắt đầu mùa mưa và thu hoạch vào tháng 11-12. Tuy nhiên, 
cây có múi đòi hỏi thời gian khô hạn cho sự phân hoá mầm hoa tương đối ngắn, từ 
15-20 ngày đối với cây quýt đường hay 30 ngày đối với cam, bưởi. Do đó, sau thời 
gian cảm ứng ra hoa cần thiết, biện pháp tưới nước trong mùa khô có ý nghĩa thúc 
đẩy sự ra hoa nên cây có múi thường ra hoa vào tháng 12-1 và thu hoạch từ tháng 
đến tháng 8-12. Đây là mùa thuận của cây có múi ở ĐBSCL. Tuy nhiên, nếu kích 
thích ra hoa vào đầu mùa mưa để thu hoạch vào dịp tết như trên cây bưởi hay ra hoa 
trong mùa mưa để thu hoạch trong mùa khô như cây chanh Tàu, cam Sành sẽ gặp 
nhiều trở ngại do thời gian khô hạn chưa đủ để hình thành mầm hoa. Chính vì vậy 
mà biện pháp kích thích ra hoa mùa nghịch bằng cách “xiết” nước hoặc lợi dụng sự 
khô hạn giữa mùa (hạn bà Chằn) sẽ cho kết quả không ổn định, sự ra hoa không tập 
trung. Sau đợt ra hoa đầu tiên nếu được bón phân và tưới nước cây bưởi sẽ tiếp tục 
ra hoa đợt hai và có thể ra hoa 4-5 đợt hoa/năm. Do sự ra hoa nhiều đợt và kéo dài 
nên nhà vườn cho rằng bưởi ra hoa quanh năm. Ở Chợ Lách, Bến Tre, có nông dân 
kích thích bưởi Da Xanh ra hoa rãi rác quanh năm bằng cách lặt lá cành đã phát 
triển nằm bên trong tán cây, được gọi là cành “nhện” (Hình 9.9). Biện pháp nầy tỏ 
ra có hiệu quả đối với hộ có diện tích nhỏ có thể chủ động cho cây ra hoa bằng cách 
lặt lá (như biện pháp phá lá trên cây chanh Tàu) nhưng có lẽ không phù hợp đối với 
vườn có quy mô lớn vì tốn nhiều công lao động và đặc biệt là không thích hợp cho 
việc sản suất hàng hóa. Trần Văn Hâu và Nguyễn Việt Khởi (2005) kích thích bưởi 
5 Roi ra hoa mùa nghịch bằng cách kết hợp biện pháp xiết nước với phun 
paclobutrazol ở nồng độ 1.000-1.500 ppm sau đó 30 ngày tiến hành kích thích ra 
 170
hoa bằng thiourê ở nồng độ 0,3% giúp cho hoa ra đồng loạt (Hình 9.10 và 9.11). 
Biện pháp nầy giúp cho cây bưởi ra hoa tập trung có thể thu hoạch một lần vào dịp 
tết nguyên Đán. Các giai đoạn trong quá trình xử lý ra hoa cho bưởi 5 Roi được tóm 
tắt như sau: 
− Phun Paclobutrazol → Kêch thêch ra hoa: 30 ngaìy 
− Kêch thêch ra hoa → Nhuï máöm hoa: 21 ngaìy 
− Nhuï máöm hoa → Âáûu traïi: 21 ngaìy 
− Âáûu traïi → Thu Hoaûch: 195 ngaìy 
Quy trình xử lý buởi ra hoa mùa nghịch để có thể thu họach vào dịp tết 
nguyện Đán được mô tả trình bày trong Hình 9.14 và Bảng 9.1. 
Hình 9.9 Kích thích bưởi Da Xanh ra hoa bằng cách lặt lá cành “nhện”- bên trong 
tán của nông dân ở huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre 
Hình 9.10 Xới gốc bón phân trước khi bắt đầu qui trình kích thích ra hoa 
a b 
 171
Hình 9.11 Chồi ngọn bưởi 5 Roi ở giai đọan 30 ngày sau hi xử lý paclobutrazol: Lá 
có màu xanh đậm, hơi cong lại. 
a b 
Hình 9.12 Trái bưởi 5 Roi phát triển từ những cành trong tán 
a b 
 172
Hình 9.13 Để số trái/chùm quá nhiều 
Hình 9.14 Qui trình xử lý cho bưởi ra hoa mùa nghịch 
 173
Bảng 9.1 QUY TRÌNH XỬ LÝ CÂY BƯỞI RA HOA MÙA NGHỊCH 
Giai đoạn 
NỘI DUNG, CÔNG VIỆC 
Sau khi thu 
hoạch 
- Mục tiêu kích thích cho cây 1-2 cơi đọt giúp cho cây phục hồi các 
chất chất dự trữ 
- Cắt tỉa cành sâu bệnh, cành ốm yếu, đan chéo trong thân 
- Bón phân: 5-10 kg phân hữu cơ và 1-2 kg phân hóa học NPK có tỉ 
lệ 3:2:1 
- Tưới nước: 2-3 ngày/lần 
Nếu kích thích ra thêm cơi đọt thứ hai thì bón phân và tưới nước như 
khuyến cáo trên 
- Phun thuốc ngừa rầy chổng cánh khi lá non đạt kích thước tối đa 
- Phun phân bón lá bổ sung nếu chồi phát triển chưa được tốt 
- Giữ mực nước trong mương ổn định ở độ sâu 60 cm trong suốt vụ. 
1 tháng trước 
khi kích 
thích ra hoa 
(TKKTRH) 
Mục tiêu: Làm giảm sự sinh trưởng của cây 
Bón phân có tỉ lệ phân đạm thấp, tăng tỉ lệ lân và kali như phân có tỉ 
lệ 1:3:3 
7 ngày 
TKKTRH 
Phun MKP (0-52-34) ở nồng độ 0,5%-1,0% , bắt đầu xiết nước trong 
mương khô kiệt (bơm nước ra khỏi mương khi có mưa) cho đến khi 
kích thích ra hoa 
0 Phun paclobutrazol: Thúc đẩy quá trình hình thành mầm hoa 
Phun paclobutrazol (PBZ) ở nồng độ 1.000-1.500 ppm, phun dung 
dịch hóa chất điều lên hai mặt lá vào lúc sáng sớm hay chiều mát. 
30 ngày Sau 
khi phun 
PBZ 
Phun chất kích thích ra hoa :Thiourê (0,3%), Nitrate kali 1% 
cách phun tương tự như phun Paclobutrazol. 
31 Kết thúc quá trình kích thích ra hoa: Bón phân và tưới nước giúp 
cho mầm hoa phát triển 
- Bón phân với tỉ lệ 1:1:1 
-Tước nước giúp cho cây ra hoa. 
51 Bắt đầu nhú hoa 
64 Trổ hoa rộ 
70 Nở hoa 
73 Rụng nhụy, đậu trái 
 174
79 Rụng nhụy, đậu trái: Phun phân bón lá như Micracro (15:30-15),.. để 
hạn chế sự rụng trái non 
86 Trái phát triển, rụng trái non: Phun gibberellin nồng độ 5-10 ppm , 
phun lần 2 cách lần 1 từ 15-20 ngày 
93 Trái phát triển (bón phân theo công thức 2:1:2, nên bón làm nhiều lần 
(15-20 ngày/lần), 0,3-0,5 kg/cây. Phun Ca(NO3)2 ở nồng độ 0,1-0,2% 
giai đoạn trái phát triển và kali ở nồng độ 0,1-0,5% trước khi thu 
hoạch 30 ngày để tăng phẩm chất trái. 
250 Thu hoạch 
Ghi chú: Căn cứ vào thời điểm thu hoạch mà tính thời điểm xử lý ra hoa cho phù 
hợp. Thời gian thu hoạch có thể +/-15 ngày vì có thể dùng Progibb để neo 
trái hoặc xử lý bằng Ethrel để cho trái chín tập trung và sớm hơn. 
CHƯƠNG 9....................................................................................................................... 161 
SỰ RA HOA VÀ ĐẬU TRÁI CÂY CÓ MÚI .................................................................. 161 
9.1 Đặc điểm thực vật....................................................................................................... 161 
9.1.1 Sự phân hoá và sự kích thích ra hoa ........................................................................ 162 
9.1.2 Sự ra hoa và đậu trái ................................................................................................ 162 
9.1.3 Sự rụng trái non ....................................................................................................... 163 
9.1.4 Sự phát triển trái ...................................................................................................... 165 
9.1.5 Ảnh hưởng của nhiệt độ lên đặc tính của trái .......................................................... 165 
9.1.6 Trinh quả sinh (Parthenocarpic) .............................................................................. 165 
9.2 Các yếu tố ảnh hưởng lên sự ra hoa ............................................................................ 167 
9.3 Biện pháp kích thích ra hoa ......................................................................................... 169 
9.3.1 Xử lý chanh Tàu ra hoa ............................................................................................ 169 
9.3.2 Xử lý bưởi ra hoa.................................................................................................... 170 
 175