Bài giảng Luật và chính sách công - Bài 9: Tổng quan pháp luật về tài sản DNNN

 Luật & Chính sách công 
  © Phạm Duy Nghĩa, 12/2014 
MPP7-2014 
Bài 9: 23/12/2014 
Tổng quan 
pháp luật về 
tài sản: DNNN 
 Luật & Chính sách công 
  © Phạm Duy Nghĩa, 12/2014 
MPP7-2014 
Khái niệm căn bản 
 Tài sản => tất cả vật, quyền, sản hữu có thể quy ra tiền 
 Sở hữu => tổng hợp các quyền của người chủ đối với tài 
sản của mình 
 Sở hữu tư nhân (loại trừ), sở hữu chung, sở hữu cộng đồng 
 Bằng khoán => bằng khoán điền thổ => đăng bộ 
 Các hình thức thủ đắc sở hữu 
 Chiếm hữu 
 Mặc định bởi luật => ví dụ Luật SHTT 
 Thông qua khế ước 
 Các hành vi khác (thừa kế) 
 Luật & Chính sách công 
  © Phạm Duy Nghĩa, 12/2014 
MPP7-2014 
Nguyên tắc của luật tài sản (vật quyền) 
 Quyền loại trừ tuyệt đối với bất kỳ ai (khác với trái quyền) 
 Trái quyền: A cho B vay 1 triệu đồng => A chỉ có thể đòi B. 
 Vật quyền: A sở hữu 1 xe máy => A có quyền loại trừ tất cả mọi 
người khỏi các quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt xe máy đó 
 Công khai 
 Hoặc thông qua chiếm hữu 
 Hoặc thông qua hệ thống đăng ký (bằng khoán) 
 Gắn với vật cụ thể 
 Hạn chế loại vật quyền, không tự tiện thêm vật quyền 
 Ví dụ: căn hộ mini, bán nhà đất qua “giấy ủy quyền” 
 Phân tách tương đối giữa vật quyền và trái quyền 
 Luật & Chính sách công 
  © Phạm Duy Nghĩa, 12/2014 
MPP7-2014 
Chức năng của Luật tài sản 
 Phân bổ nguồn lực 
 Thúc đẩy cạnh tranh 
 Giải quyết xung đột 
 Tự do cá nhân 
 Phát triển nhân cách 
 Giáo dục chữ tín 
 Tôn trọng luật pháp 
 Xóa bỏ độc quyền, giảm nguy cơ độc tài 
 Góp phần xây dựng nhà nước mạnh 
 Luật & Chính sách công 
  © Phạm Duy Nghĩa, 12/2014 
MPP7-2014 
Quyền tài sản: Thực thi QSH đối với DNNN 
- Ấn định 
nguyên tắc căn 
bản của doanh 
nghiệp quốc 
gia hoạt động 
vì mục đích 
công cộng, 
thuộc sở hữu 
quốc gia 
- Là đơn vị sản 
xuất theo kế 
hoạch, nằm 
trong cân đối 
chung của toàn 
quốc 
-Là đơn vị kinh 
tế, thực hiện 
chỉ tiêu kế 
hoạch, có 
nghĩa vụ ký kết 
hợp đồng theo 
chỉ tiêu kế 
hoạch của nhà 
nước 
-Quy định 
DNNN do nhà 
nước sở hữu 
100% vốn 
-Tự chủ kinh 
doanh theo 
nguyên tắc 
hạch toán độc 
lập 
- DN do nhà 
nước đầu tư 
vốn, tổ chức 
quản lý và hoạt 
động kinh 
doanh hoặc 
công ích, thực 
hiện mục tiêu 
nhà nước giao 
- DN nhà nước 
độc lập, (công 
ty nhà nước) 
các TCT 90 và 
91, DN có phần 
vốn cổ phần 
kiểm soát đặc 
biệt của nhà 
nước 
-DN có phần 
vốn đầu tư của 
nhà nước, 
chuyển thành 
Công ty TNHH 
hoặc CTCP 
-Mô hình tập 
đoàn công ty 
mẹ-công ty con 
1948 
SL 104/SL quy 
định về hoạt 
động của 
doanh nghiệp 
quốc gia 
1977 
NĐ 93/CP về 
điều lệ xí 
nghiệp quốc 
doanh 
1987/1989 
QĐ 217/HĐBT 
1987 về tự chủ 
kinh doanh 
NĐ 50/HĐBT 
điều lệ mẫu áp 
dụng cho xí 
nghiệp quốc 
doanh (1988) 
NĐ 27/HĐBT 
điều lệ liên 
hiệp xí nghiệp 
1991-1994 
NĐ 388/HĐBT 
Quy định hoạt 
động của 
doanh nghiệp 
nhà nước 
DNNN 
1994: QĐ 90 
và 91/TTg về 
TCT nhà nước 
- 12 000 DNNN 
1995 
Luật DNNN 
quy định 
doanh nghiệp 
nhà nước là 
một pháp 
nhân, tự chịu 
trách nhiệm 
- Giảm còn 
6000 DNNN 
2003 
Luật DNNN 
2005-2010 
LDN áp dụng 
chung, chấm 
dứt hiệu lực 
Luật DNNN 
vào 01/07/2010 
NĐ 101/2009 
05/11/2009 về 
thí điểm TĐ 
=> 17 tập đoàn 
1300 DNNN 
 Luật & Chính sách công 
  © Phạm Duy Nghĩa, 12/2014 
MPP7-2014 
Thực hiện 
QSH đối 
với DNNN 
trực thuộc 
Thực hiện QSH đối với DNNN không trực thuộc 
T
ổ
 c
h
ứ
c,
 n
h
â
n
 s
ự
P
h
ư
ơ
n
g
 h
ư
ớ
n
g
 P
T
V
ố
n
 v
à
 t
à
i 
sả
n
K
iể
m
 t
ra
, 
g
iá
m
 s
á
t 
T
ổ
 c
h
ứ
c,
 n
h
â
n
 s
ự
P
h
ư
ơ
n
g
 h
ư
ớ
n
g
 P
T
V
ố
n
 v
à
 t
à
i 
sả
n
K
iể
m
 t
ra
, 
g
iá
m
 s
á
t 
T
ổ
 c
h
ứ
c,
 n
h
â
n
 s
ự
P
h
ư
ơ
n
g
 h
ư
ớ
n
g
 P
T
V
ố
n
 v
à
 t
à
i 
sả
n
K
iể
m
 t
ra
, 
g
iá
m
 s
á
t 
Tham 
gia góp 
ý, phê 
duyệt 
các đề 
án sắp 
xếp 
DNNN 
Công ty NN độc lập Tổng công ty 90 Tập đoàn, TCT 91 
CP 
Bộ Tài 
chính 
VPCP 
Thanh 
tra CP 
Bộ NV 
Bộ 
KH&ĐT 
Bộ Tư 
pháp 
Bộ quản 
lý 
ngành 
 Luật & Chính sách công 
  © Phạm Duy Nghĩa, 12/2014 
MPP7-2014 
Phân cấp thực hiện QSH đối với tập đoàn KTNN 
Thủ tướng CP 
Bộ Tài chính Bộ KH&ĐT 
Bộ Nội vụ Bộ quản lý ngành 
VPCP 
HĐQT Cty mẹ 
TGĐ Cty mẹ 
DN thành viên 
Cty liên kết 
Công ty con 
Chính phủ 
 Luật & Chính sách công 
  © Phạm Duy Nghĩa, 12/2014 
MPP7-2014 
Vinashin: Các hoạt động lập quy từ 
giữa năm 2012 cho đến nay 
 Đề án 704/QĐ-TTg 11/06/2012 về quản trị công ty 
 TT 121/2012/TT-BTC 26/07/2012 về quản trị công ty 
đại chúng 
 Đề án 929/QĐ-TTg 17/07/2012 tái cấu trúc 
 NĐ 99/2012/NĐ-CP 15/11/2012 thực hiện QSH tại 
DNNN 
 Luật đầu tư công 
 Thúc đẩy CPH DNNN, ban hành khung khổ pháp lý mới 
 Những thảo luận về mô hình thực thi QSH vốn nhà nước 
tại DNNN