Bài giảng môn Tư tưởng Hồ Chí Minh - Chương II: Tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc và cách mạng giải phóng dân tộc

I. Tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc
Vấn đề dân tộc trong tư tưởng Hồ Chí Minh 
không phải là vấn đề dân tộc nói chung
Mà là vấn đề dân tộc thuộc địa
1.1. Thực chất: 
-Đấu tranh chống CNTD, giải phóng DT
-Lựa chọn con đường ptriển của DT
1. Vấn đề dân tộc thuộc địa
1. Vấn
đề dân
tộc
thuộc
địa
1.2. Độc lập, tự do nội dung 
cốt lõi của vấn đề dân tộc
thuộc địa
1.3. Chủ nghĩa yêu nước chân
chính - một động lực lớn của
đất nước
2. Mối quan hệ giữa vấn đề
dân tộc và vấn đề giai cấp
Độc lập 
dân tộc 
gắn liền 
với chủ 
nghĩa 
xã hội
Độc lập cho
dân tộc mình
đồng thời 
độc lập cho
tất cả 
các dân tộc 
CM ở các nước
TBCN P.Tây:
CM ở các nước 
thuộc địa P.Đông
TS >< VS
- Đối tượng CM là 
giai cấp TS bản xứ
Dân tộc bị áp bức >< 
CNTD
- Đối tượng CM là thực 
dân và bọn phong kiến 
tay sai
1. Tính chất, nhiệm vụ và mục tiêu của cách mạng giải
phóng dân tộc
CM ở các nước 
TBCN P.Tây:
CM ở các nước 
thuộc địa P.Đông
- CM thuộc địa: lật đổ 
ách thống trị của CNTD
- CM là lật đổ ách 
thống trị hiện có, thiết 
lập chế độ xã hội mới
Giải phóng 
dân tộc
Giải phóng 
giai cấp
Đánh đổ ách thống trị của CNTD,
giành độc lập dân tộc và thiết lập chính
quyền của nhân dân.
Bao gồm 5 luận điểm 
được thể hiện trong các văn kiện:
Bản án chế độ thực dân Pháp
Chánh cương vắn tắt 
Chương trình và Điều lệ vắn tắt 
Luận điểm 1: Cách mạng GPDT muốn
thắng lợi phải đi theo con đường CMVS
Tại sao phải đi theo
con đường đó? 
Rút ra bài học
từ sự thất bại
của các con 
đường cứu
nước trước đó
Cách
mạng tư
sản
không
triệt để
Con 
đường
giải
phóng
dân tộc
PT Cần Vương
Hàm Nghi
Khởi nghĩa
Yên Thế
Hoàng Hoa
Thám
PT Đông Du
Phan Bội Châu
PT Duy Tân
Phan Chu Trinh
Chưa có đường lối và phương pháp cách
mạng đúng đắn
Cách mạng Tư sản Pháp
Cách mạng Tư sản Mỹ
Cách mạng Tháng
Mười Nga
Là những cuộc cách
mạng không triệt để
Là cuộc cách mạng
triệt để
Giải phóng một bộ
phận người trong xã hội
Giải phóng dân tộc bị
áp bức và toàn bộ lao
động trên thế giới khỏi
ách nô lệ
So sánh cách mạng tư sản với cách mạng vô sản
Luận điểm 2: Cách mạng GPDT trong thời
đại mới phải do Đảng Cộng sản lãnh đạo
Nguyên nhân dẫn đến các Hội, Đoàn thể trước 1930 không
thể lãnh đạo các phong trào cách mạng đến thắng lợi?
- Do thiếu đường lối chính trị đúng đắn
1
- Do thiếu cơ sở rộng rãi trong quần chúng3
- Do thiếu tổ chức chặt chẽ2
Bác khẳng định:
Chủ nghĩa chân chính nhất, chắc chắn nhất, cách mệnh
nhất là chủ nghĩa Mác – Lênin. Có tổ chức chặt chẽ, kỷ
luật nghiêm minh và mật thiết liên lạc với quần chúng
Muốn giải phóng dân tộc 
thành công, trước hết 
phải có đảng cách mệnh
Đảng có vững cách mệnh mới thành công
Đảng muốn vững thì phải có chủ nghĩa làm cốt 
Luận điểm 3: Lực lượng của cách mạng
giải phóng dân tộc bao gồm toàn dân tộc
Vì vậy phải đoàn 
kết toàn dân, để:
Sĩ, nông, công, thương
đều nhất trí chống lại 
cường quyền
Trong đó, công nông là gốc cách mệnh
Luận điểm 4: CM GPDT cần được tiến
hành chủ động, sáng tạo và có khả năng
giành thắng lợi trước CMVS ở chính quốc
1 luận điểm sáng tạo của
HCM, có giá trị lý luận và
thực tiễn, bổ sung vào CN 
Mác - Lênin
Mqh giữa CM GPDT ở thuộc địa và CMVS ở chính quốc
Mác nói:
“Sự giải phóng của GCCN phải
là sự nghiệp của bản thân
GCCN”
Từ đó Bác cho rằng:
Công cuộc giải phóng anh em [tức nhân
dân thuộc địa] chỉ có thể thực hiện bằng
sự nỗ lực của bản thân anh em
CM thuộc địa không những không phụ 
thuộc vào CMVS ở chính quốc mà có 
thể giành thắng lợi trước
- Mục tiêu đấu tranh ở các nước thuộc địa
- Đặc điểm các nước thuộc địa
- Các nước thuộc địa là nơi tập trung
các mâu thuẫn thời đại
Luận điểm 5: CM GPDT phải được thực
hiện bằng con đường cách mạng bạo lực
Là bạo lực của quần chúng
Bao gồm cả đấu tranh chính trị
và đấu tranh vũ trang
Gắn bó hữu cơ với tư tưởng
nhân đạo, hòa bình
Kháng chiến toàn dân, toàn diện
và tự lực cánh sinh là chính
Bạo
lực
cách
mạng
Kết luận:
Bác đã vận dụng sáng tạo 
và phát triển học thuyết 
của Lênin về CM thuộc địa 
thành hệ thống luận điểm 
mới mẻ, sáng tạo, bao 
gồm cả đường lối chiến 
lược, sách lược và phương 
pháp cách mạng
Thắng lợi của CM 
Tháng 8 và hai 
cuộc kháng chiến 
chống Pháp, Mỹ 
đã chứng minh 
tính khoa học, 
sáng tạo của tư 
tưởng Hồ Chí 
Minh về CM giải 
phóng dân tộc ở 
Việt Nam
Trong phong trào CM thế 
giới có hai khuynh hướng
Một là, chỉ 
nhấn mạnh 
quan điểm 
giai cấp, coi 
nhẹ vấn đề 
dân tộc
Hai là, chỉ nhấn mạnh 
yếu tố dân tộc, yếu tố 
nhân loại, coi nhẹ hoặc 
vứt bỏ yếu tố giai cấp, 
từ bỏ đấu tranh CM, 
CN quốc tế VS
CN dân tộc
sôvanh
Một số khu vực mất ổn định kéo 
dài, chiến tranh sắc tộc 
Hiện nay, “Đấu tranh dân tộc và đấu tranh 
GC tiếp tục diễn ra dưới nhiều hình thức”
Nhưng bỏ rơi quan 
điểm GC, chỉ nhấn 
mạnh bảo vệ sự 
sống, lợi ích toàn 
nhân loại 
Kết quả là đã làm 
suy yếu phong 
trào CM thế giới, 
dẫn đến sự tan rã 
hệ thống XHCN
Ở nước ta, quan điểm xem xét vấn đề 
dân tộc tách rời quan điểm GC cũng 
được bộc lộ dưới nhiều hình thức
Có ý kiến cho rằng: Nước 
ta đi theo con đường, chế 
độ nào cũng được, miễn là 
sung sướng, tự do
Có ý kiến nêu vấn đề: độc 
lập dân tộc có nhất thiết 
phải gắn liền với CNXH?
Cũng có ý kiến cho rằng: 
CNXH là một lý tưởng tốt 
đẹp, nhưng là điều không 
tưởng
Họ khuyên 
ta nên từ bỏ 
định hướng 
XHCN, sự 
lãnh đạo của 
Đảng, đòi 
xem xét lại 
một số sự 
kiện và nhân 
vật LS 
Thực hiện
mục tiêu:
Dân giàu nước mạnh, xã hội
công bằng, dân chủ, văn minh, 
nhân dân ấm no, hạnh phúc
Đây vừa là vấn đề GC, 
lại vừa là vấn đề dân tộc
Vậy, ở Việt Nam chỉ có Đảng CS và GCCN 
mới là đại biểu chân chính cho lợi ích của
dân tộc, mới xây dựng khối đại đoàn kết
dân tộc để thực hiện được mục tiêu trên