Bài giảng Xử lý và phân tích thông tin thị trường

Xử lý và Phân tíchthông tin thị trườngCẩn thận trong phân tíchXử lý thông tin thị trườngMột số thông tin thị trường không thể lưu giữ bằng một mẫu/format chuẩn:Cần ghi chép các thông tin đó vào một cuốn sổ hoặc bằng file word trong máy tính. Nhiều thông tin thị trường có thể lưu trữ theo các mẫu biểu: Có thể xây dựng các bảng để ghi chép và lưu trữ thông tinNgười cung cấp giốngĐịa chỉ và số điện thoạiLoại hạt giống được bánChất lượng hạt giốngGiáCác điều khoản/ điều kiện đi kèmNhận xét khácNgười cung cấp ANgười cung cấp BNgười cung cấp C()Thông tin về người mua trong huyện, tỉnh và các tỉnh lân cận Địa chỉ và số điện thoạiLoại quả được muaYêu cầu về số lượngCác yêu cầu về đóng gói và chất lượngĐịa điểm muaGiá được trảCác điều kiện thanh toánNhận xét khácNgười mua ANgười mua BNgười mua C()Giá bắp (giá mua vào)Tháng 1Tháng 2Tháng 3Tháng 4Tháng 5Tháng 6Tháng 7Tháng 8Tháng 9Tháng 10Tháng 11Tháng 12Năm 1Năm 2Năm 3()Thông tin về nguồn cung cấp sản phẩm tại địa phương Xã/thônVụ thu hoạch cao điểmThời điểm thu hoạch trái vụLượng cung trong mùa vụLượng cung trái vụGiốngKích thướcNguồn cung hiện tạiGiá tại nông trại/ giá tại chợ đầu mốiNhận xétXZY()Phân tích dữ liệuXu thế giáTính mùa vụ của giáChi phí và lợi nhuậnPhân tích chuỗi cung cấpPhân tích SWOT 1. Xu thế giáGiá đã thay đổi như thế nào?Biểu đồ giáLý do thay đổi:xu thế cung và cầu V.vĐể làm gì?Biết được xuthế giá trong quá khứ và lý doDự đoán giá trong tương laiQuyết định sản xuất gì? Và bao nhiêuThông tin về cung và cầu1. Xu thế giáSử dụng các biểu đồ để thảo luận về xu thế giá với người nông dânGiá đã tăng lên hay giảm xuống? Tăng lên hay giảm xuống bao nhiêu?Xu thế giá có ổn định không hay mang tính chu kỳ?Giá có dao động từ năm này qua năm khác không?Cung hay cầu tạo ra xu thế này?Các điều kiện cung và cầu sẽ được giữ nguyên hay thay đổi trong những năm tới?Các điều kiện này sẽ thay đổi như thế nào và vì sao?Ảnh hưởng của những thay đổi đó tới xu thế giá trong tương lai? Giúp người nông dân quyết định sản xuất cái gì và sản xuất bao nhiêu.Cung cấp bổ sung các thông tin về các yếu tố cung và cầu gây ra xu thế này 2. Tính mùa vụ của giáSự thay đổi về giá giữa các vụ trong nămBiểu đồ giá Giúp nông dân ra quyết định?:Cung cấp cho thị trường trong thời kỳ trái vụ?Lưu kho?Sản lượng cung cá tra & basa theo tháng của nông dân đến công ty (1999-2002)Sản lượng (tấn)ThángNămCác câu hỏi cần được trả lời khi phân tích tính mùa vụ của giáGiá có xu thế thấp nhất vào giai đoạn nào trong năm?Các yếu tố cung và cầu nào đứng sau hiện tượng này?Giá thường cao vào những giai đoạn nào trong năm?Các yếu tố cung và cầu nào đứng sau hiện tượng này?Trong vòng 3 năm qua, có sự khác biệt đáng kể nào về tính mùa vụ của giá từ năm này qua năm khác không? Nếu có, tại sao?Các câu hỏi cần trả lời khi phân tích tính mùa vụ của giáTính mùa vụ của giá có thay đổi theo thời điểm không? Thay đổi như thế nào?Những yếu tố cung và cầu nào đứng sau sự thay đổi này?Sự khác biệt về giá giữa các mùa trong năm có lớn không? Sự chênh lệch giữa mức giá cao nhất và thấp nhất trong năm?Sản xuất trái vụ ở địa phương có đem lại lợi nhuận không? Lợi nhuận là bao nhiêu?Lưu kho để bán trong thời kỳ trái vụ có đem lại lợi nhuận không? Lợi nhuận là bao nhiêu?3.Tính toán chi phí và lợi nhuận Phân tích giữa chi phí mà mức thu được của mỗi hướng lựa chọnGiúp ra quyết định: Sản xuất cái gì, Áp dụng phương thức sau thu hoạch nào,Có nên chế biến hay không, Bán sản phẩm ở chợ nào hay cho ai Khi nào thì bán V.vChiết khấu lạm phátGiá của nông sản tăng không phải tăng thực tế khi giá các đầu tư đầu vào và hàng tiêu dùng tăng lên=> sử dụng giá ròng Giá ròng= giá thực/chỉ số tiêu dùngChiết khấu tỷ lệ lạm phát chỉ tính được khi truy cập được các thông tin chính xác về tỷ lệ lạm phát.Cách tính giá thựcTính giá thực theo nămGiá năm 2005 = giá trung bình 2005/chỉ số giá tiêu dùng (CPI) năm 2005Giá năm 2004 = giá trung bình 2004/CPI 2004Giá năm 2003 = giá trung bình 2003/CPI 3003Tính giá thực theo thángGiá tháng 1/2005 = giá trung bình tháng 1/CPI tháng 1/2005Giá tháng 2/2005 = giá trung bình tháng 2/CPI tháng 2/2005. Lợi nhuận gộpLợi nhuận gộp=Doanh thu (số lượng x giá bánChi phí sản xuất-Lợi nhuận/1 ha cây trồng=Năng suất dk x giá bán-Giống, phân bón, trừ sâu, dịch vụ thuỷ lợi, dịch vụ bảo dướng máy móc, lao độngSo sánh được lợi nhuận của các lựa chọn cây trồng khác nhau  quyết định trồng cây gìCần lưu ý những rủi ro khi hướng tới các cây trồng mới cho nhiều lợi nhuận (bởi kênh thị trường địa phương chưa thiết lập)4. Phân tích chuỗi giá trịSơ đồ hoặc hình vẽ, trình bày các yếu tố:Các kênh thị trường/kênh phân phối;Số lượng sản phẩm đi qua mỗi kênh phân phối;Loại và số lượng các thành viên thị trường tại mỗi giai đoạn khác nhau của chuỗi cung cấp;Chức năng marketing của mỗi thành viên thị trườngDòng sản phẩm cùng với vị trí của các thành viên thị trường và các khu chợ. Hỗ trợ thảo luận về các chiến lược sản xuất và marketing Chuỗi giá trị lúa gạo ở ĐBSCLNông dân sản xuất lúaNhà máy xay xát và lao bóngThu gom địa phươngNhà máy xay xátBán lẻCông ty lương thựcThu gom khác địa phươngXuất khẩuTiêu dùng trong nướcChủ vựaTiêu dùng địa phươngCông ty lương thực4. Phân tích chuỗi giá trịSử dụng các sơ đồ hoặc hình vẽ để trình bày và phân tích các thông tin về hệ thống marketing Sử dụng công cụ này để thảo luận về các chiến lược sản xuất và marketing khác nhau với người nông dânCập nhật các sơ đồ và hình vẽ thường xuyên (6-8 tháng) để theo dõi những thay đổi trong hệ thống marketing Thường là các yếu tố bên ngoàiThường là các yếu tố bên trong5. Phân tích SWOTNguy cơ:1.-2.-3.-Cơ hội:1.-2.-3.-Điểm yếu:1.-2.-3.-Điểm mạnh:1.-2.-3.-Vấn đề phân tích: Trồng sắn ở Làm? đặt các câu hỏiĐiểm mạnh:Công việc nào làm tốt nhất?Lợi thế?Cơ hội: Cơ hội nào để mở rộng thị trường?Đã biết xu hướng nào?Điểm yếu: Cần cải thiện gì?Công việc nào làm tồi nhất?Nguy cơ:Cần tránh gì?Tiên lượng các trở ngại đang (hoặc sẽ) gặp?Đối thủ cạnh tranh đang làm gì?Đòi hỏi thay đổi sản phẩm, công nghệ?Một số lưu ý khi phân tích SWOTCụ thểThực tế khi đánh giá điểm mạnh, điểm yếuSo sánh quan điểm của người dân với người muaLuôn phân tích điểm mạnh, điểm yếu với đối thủ cạnh tranhTham khảo ý kiến của thương nhân và cơ sở sản xuất khi đánh giá các cơ hội và mối đe doạXem xét hiện trạng, tương lai ngắn, trung hạn và dài hạn của nông dân địa phươngNgắn và đơn giảnNguy cơ:1.-2.-3.-Cơ hội:1.-2.-3.-Điểm yếu:1.-2.-3.-Điểm mạnh:1.-2.-3.-Phát huyHạn chế, giảmTận dụngTránhMục đích phân tích SWOTMục đích phân tích SWOTRa quyết định:Nên chuyển sang canh tác một loại cây trồng mới hay không? Nên hướng tới một kênh thị trường mới không hay cung cấp hàng cho người mua mới không?Có nên bán hàng theo nhóm hay riêng lẻ? V.v4 chiến lượcSO (Strength – Opportunity)Dựa trên ưu thế (mạnh) để tận dụng các cơ hộiST (Strength – Threaten)Dựa trên ưu thế (mạnh) để tránh các nguy cơWO (Weakness – Opportunity)Vượt qua các điểm yếu để tận dụng cơ hộiWT (Weakness – Threaten)Vượt qua (hoặc hạn chế) các điểm yếu để tránh các nguy cơĐiểm mạnh:1.-2.-3.-Điểm yếu:1.-2.-3.-Cơ hội:1.-2.-3.-Nguy cơ:1.-2.-3.-Mục đích phân tích SWOT1234SWOTNhững thay đổi trong đặc điểm canh tác (+++)Thị trường và năng động thị trường (+)Chuỗi giá trị chain (++)Khuyến nông và nâng cao năng lực (+)Chất lượng và kiểm soát chất lượng (+++)Phát triển thị trường (++)Thông tin thị trường (++)Dịch vụ khuyến nông (+)Tiếp cận theo định hướng thị trường (+++)Gia tăng nhu cầu (+++)Chính sách tạo thuận lợi cho tác nhân (++)Giá cá nguyên liệu nhay cảm (+++)Môi trường bị ô nhiễm (++)Tiêu chuẩn chất lượng khắc khe (+++)Đối thủ cạnh tranh (Trung Quốc) (+)Điều kiện tự nhiên (+++) Cải tiến tổ chức nhóm nông dânXây dựng vùng sản xuất chất lượng caoCải tiến liên kết dọc chuỗi Tổ chức vùng sản xuất ổn định Sử dụng kỹ thuật canh tác tiên tiếnThực hiện truy xuất nguồn gốc Kiểm soát môi trường, đảm bảo vệ sinh thực phẩm Nâng cao năng lực: Thị trường và kỹ thuật canh tácNâng cao chất lượng trung tâm giống Thông tin thị trường và dự báo Nâng cao kiến thức marketing cho tác nhânSWOT Cá Tra&Basa ĐBSCLBài tập phân tích dữ liệuXu thế giá và tính mùa vụ của giá, dự đoán thị trườngĐưa ra đề xuất/lời khuyên cho nông dân và các tác nhân thị trường quan tâmPhân tích chuỗi giá trị và Chi phí & lợi nhuậnĐưa ra đề xuất/lời khuyên cho nông dân và các tác nhân thị trường quan tâmPhân tích kèm theo: Yêu cầu thị trường - khả năng đáp ứng?, các dịch vụ kèm theo: để phân tích rộng hơnPhân tích SWOT Đưa ra đề xuất/lời khuyên cho nông dân và các tác nhân thị trường quan tâmBài tập phân tíchPhân tích SWOTCác nhóm phân tích điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của sản phẩm đã lựa chọn và thu thập thông tinĐưa ra các chiến lược/giải pháp thực hiện từ bài tập SWOTBài tập tính toán chi phí và lợi nhuậnTính lợi nhuận thu được từ 1 ha mía tím, khoai tây và ngô (lai, nếp)Thông điệpXác định được các yếu tố tác động liên quan đến chuẩn bị sản xuất, thực hiện sản xuất và bán sản phẩm thu hoạch đến người mua