Đề cương ôn tập Tư tưởng Hồ Chí Minh

c lột đã từng tồn tại trong lịch sử. 
Thế nào là nhà nước của dân? 
Điều 1 Hiến pháp nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà (Năm 1946) nói: “Nước Việt Nam là một nước dân 
chủ cộng hoà. Tất cả quyền bính trong nước là của toàn thể nhân dân Việt Nam, không phân biệt nòi giống, gái 
trai, giàu nghèo, giai cấp, tôn giáo.” 
Điều 32, viết: “Những việc liên quan đến vận mệnh quốc gia sẽ đưa ra nhân dân phúc quyết...” thực chất 
đó là chế độ trưng cầu dân ý, một hình thức dân chủ đề ra khá sớm ở nước ta. 
“Nhân dân có quyền bãi miễn đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân nếu những đại biểu ấy tỏ 
ra không xứng đáng với sự tín nhiệm của nhân dân” 
Nhà nước của dân thì mọi người dân là chủ, người dân có quyền làm bất cứ việc gì mà pháp luật không 
cấm và có nghĩa vụ tuân theo pháp luật. Nhà nước của dân phải bằng mọi nỗ lực, hình thành thiết chế dân chủ để 
thực thi quyền làm chủ của người dân. Những vị đại diện do dân cử ra chỉ là thừa uỷ quyền của dân, chỉ là công 
bộc của dân. 
Thế nào là nhà nước do dân? 
Nhà nước đó do nhân dân lựa chọn bầu ra những đại biểu của mình, nhà nước đó do dân ủng hộ, giúp đỡ, 
đóng thuế để chi tiêu, hoạt động; nhà nước đó lại do dân phê bình xây dựng, giúp đỡ. Do đó Bác yêu cầu tất cả 
các cơ quan nhà nước là phải dựa vào dân, liên hệ chặt chẽ với nhân dân, lắng nghe ý kiến và chịu sự kiểm soát 
của nhân dân. “nếu chính phủ làm hại dân thì dân có quyền đuổi chính phủ” nghĩa là khi cơ quan nhà nước không 
đáp ứng lợi ích và nguyện vọng của nhân dân thì nhân dân có quyền bãi miễn nó. Hồ Chí Minh khẳng định: mỗi 
người có trách nhiệm “ghé vai gánh vác một phần” vì quyền lợi, quyền hạn bao giờ cũng đi đôi với trách nhiệm, 
nghĩa vụ. 
Thế nào là nhà nước vì dân? 
Đó là nhà nước phục vụ lợi ích và nguyện vọng chính đáng của nhân dân, không có đặc quyền đặc lợi, 
thực sự trong sạch, cần kiệm liêm chính. Trong nhà nước đó, cán bộ từ chủ tịch trở xuống đều là công bộc của 
dân. 
“Việc gì có lợi cho dân ta phải hết sức làm, 
Việc gì có hại đến dân ta phải hết sức tránh” 
Hồ Chí Minh chú ý mối quan hệ giữa người chủ nhà nước là nhân dân với cán bộ nhà nước là công bộc 
của dân, do dân bầu ra, được nhân dân thừa uỷ quyền. Là người phục vụ, nhưng cán bộ nhà nước đồng thời là 
người lãnh đạo , hướng dẫn nhân dân. “Nếu không có nhân dân thì chính phủ không đủ lực lượng. Nếu không có 
chính phủ thì nhân dân không ai dẫn đường”. Cán bộ là đày tớ của nhân dân là phải trung thành, tận tuỵ, cần kiệm 
liêm chính..., là người lãnh đạo thì phải có trí tuệ hơn người, sáng suốt, nhìn xa trông rộng, gần gũi với dân, trọng 
dụng hiền tài... Cán bộ phải vừa có đức vừa có tài. 
2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về sự thống nhất giữa bản chất giai cấp công nhân với tính nhân dân và 
tính dân tộc của nhà nước ta 
a. Bản chất giai cấp công nhân của nhà nước ta: 
Nhà nước ta mang bản chất giai cấp, “là nhà nước dân chủ nhân dân dựa trên nền tảng liên minh công 
nông, do giai cấp công nhân lãnh đạo”. Bản chất giai cấp công nhân biểu hiện ở chỗ: 
- Nhà nước ta do đảng của giai cấp công nhân lãnh đạo. Đảng lãnh đạo bằng những chủ trương, đường lối 
thông qua tổ chức của mình trong quốc hội, chính phủ, các ngành, các cấp của nhà nước; được thể chế thành pháp 
luật, chính sách, kế hoạch của nhà nước. 
- Bản chất giai cấp còn thể hiện ở định hướng đưa nước ta đi lên chủ nghĩa xã hội. “Bằng cách phát triển và 
cải tạo nền kinh tế quốc dân theo chủ nghĩa xã hội, biến nền kinh tế lạc hậu thành một nền kinh tế xã hội chủ nghĩa 
với công nghiệp và nông nghiệp hiện đại, khoa học và kỹ thuật tiên tiến.” 
 28
- Bản chất giai cấp của nhà nước ta còn thể hiện ở nguyên tắc tổ chức cơ bản là nguyên tắc tập trung dân 
chủ. “Nhà nước ta phát huy dân chủ đến cao độ... mới động viên được tất cả lực lượng của nhân dân đưa cách 
mạng tiến lên. Đồng thời phải tập trung cao độ để thống nhất lãnh đạo nhân dân xây dựng chủ nghĩa xã hội.” 
Bên cạnh dân chủ, Bác cũng nhắc đến chuyên chính, “chế độ nào cũng có chuyên chính. Vấn đề là ai 
chuyên chính với ai?”. “dân chủ là của quý báu của nhân dân, chuyên chính là cái khoá, cái cửa để đề phòng kẻ 
phá hoại... dân chủ cũng cần chuyên chính để giữ gìn lấy dân chủ.” 
b. Bản chất giai cấp của nhà nước ta thống nhất với tính nhân dân và tính dân tộc 
Tính thống nhất thể hiện ở chỗ: 
- Nhà nước dân chủ mới ra đời là kết quả của cuộc đấu tranh lâu dài và gian khổ với sự hy sinh xương 
máu của bao thế hệ cách mạng. 
- Nhà nước ta vừa mang bản chất giai cấp vừa có tính nhân dân và tính dân tộc vì nó lấy lợi ích của dân 
tộc làm nền tảng và bảo vệ lợi ích cho nhân dân. Trong thời gian Người lãnh đạo đất nước, nhờ sách lược mềm 
dẻo, cũng như Người dung nạp nhiều nhân sĩ, trí thức, quan lại cao cấp của chế độ cũ vào bộ máy nhà nước đã thể 
hiện tư tưởng nhà nước ta là nhà nước của khối đại đoàn kết toàn dân tộc. 
- Nhà nước ta vừa ra đời đã đảm nhiệm vai trò lịch sử là tổ chức toàn dân kháng chiến để bảo vệ nền độc 
lập, tự do của Tổ quốc, xây dựng một nước Việt Nam hoà bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh, góp 
phần tích cực vào sự phát triển tiến bộ của thế giới. 
3. Tư tưởng Hồ Chí Minh về một nhà nước pháp quyền có hiệu lực pháp lý mạnh mẽ 
a. Xây dựng một nhà nước hợp hiến 
Nhà nước có hiệu lực pháp lý mạnh mẽ trước hết là một nhà nước hợp hiến. Vì vậy sau khi giành chính 
quyền, Hồ Chí Minh đã thay mặt chính phủ lâm thời đọc Tuyên ngôn độc lập, tuyên bố với quốc dân đồng bào và 
với thế giới khai sinh nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hoà. Chính phủ lâm thời có địa vị hợp pháp, tổng tuyển 
cử bầu ra quốc hội rồi từ đó lập chính phủ và các cơ quan nhà nước mới. 
Sau đó Người bắt tay xây dựng hiến pháp dân chủ, tổ chức TỔNG TUYỂN CỬ với chế độ phổ thông đầu 
phiếu, thành lập uỷ ban dự thảo Hiến pháp của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà. Chủ tịch Hồ Chí Minh được 
Quốc hội nhất trí bầu làm chủ tịch Chính phủ liên hiệp kháng chiến. Đây là chính phủ hợp hiến đầu tiên do nhân 
dân bầu ra, có đầy đủ tư cách và hiệu lực trong việc giải quyết các vấn đề đối nội và đối ngoại. 
b. Quản lý Nhà nước bằng pháp luật và chú trọng đưa pháp luật vào cuộc sống 
Nhà nước pháp quyền có hiệu lực pháp lý là nhà nước quản lý đất nước bằng pháp luật và phải làm cho 
pháp luật có hiệu lực trong thực tế. Trong nhà nước dân chủ, dân chủ và pháp luật luôn đi đôi với nhau, đảm bảo 
cho chính quyền trở nên mạnh mẽ. Mọi quyền dân chủ phải được thể chế hoá bằng hiến pháp và pháp luật. Xây 
dựng một nền pháp chế XHCN đảm bảo việc thực hiện quyền lực của nhân dân là mối quan tâm của Hồ Chí 
Minh. Là người sáng lập Nhà nước Việt Nam dân chủ, có công lớn trong sự nghiệp lập hiến và lập pháp: một mặt, 
Người chăm lo hoàn thiện Hiến pháp và hệ thống pháp luật của nhà nước ta, mặt khác, Người chăm lo đưa pháp 
luật vào cuộc sống, tạo cơ chế đảm bảo cho pháp luật được thi hành, cơ chế kiểm tra, giám sát việc thi hành của 
các cơ quan nhà nước và của nhân dân. “Trăm điều phải có thần linh pháp quyền”. Sức mạnh là do con người và 
vì con người, vì vậy, Hồ Chí Minh yêu cầu mọi người phải hiểu và tuyệt đối chấp hành pháp luật, bất kể người đó 
giữ cương vị nào. Công tác giáo dục luật cho mọi người, đặc biệt là cho thế hệ trẻ cực kỳ quan trọng trong việc 
xây dựng một nhà nước pháp quyền có hiệu lực pháp lý, đảm bảo quyền và nghĩa vụ công dân được thực thi trong 
cuộc sống. 
c. Tích cực xây dựng đội ngũ cán bộ công chức của nhà nước có đủ đức và tài 
Để tiến tới một nhà nước pháp quyền có hiệu lực mạnh mẽ, Bác Hồ cho rằng, phải nhanh chóng đào tạo, 
bồi dưỡng nhằm hình thành một đội ngũ viên chức nhà nước có trình độ văn hoá, am hiểu pháp luật, thành thạo 
nghiệp vụ hành chính và nhất là phải có đạo đức cần kiệm liêm chính chí công vô tư, một tiêu chuẩn cơ bản của 
người cầm cân công lý. Yêu cầu của đội ngũ cán bộ phải có đức và tài trong đó đức là gốc, đội ngũ này phải 
được tổ chức hợp lý và có hiệu quả. Cụ thể là: 
(1) Tuyệt đối trung thành với cách mạng. 
(2) Hăng hái, thành thạo công việc, giỏi chuyên môn, nghiệp vụ. 
(3) Phải có mối liên hệ mật thiết với nhân dân. 
(4) Cán bộ, công chức phải là những người dám phụ trách, dám quyết đoán, dám chịu trách nhiệm, nhất là 
những tình huống khó khăn, “thắng không kiêu, bại không nản”. 
Để đảm bảo công bằng và dân chủ trong tuyển dụng cán bộ nhà nước, Người ký sắc lệnh ban hành Quy 
chế công chức. Công chức theo chế độ chức nghiệp, vì vậy phải qua thi tuyển công chức để bổ nhiệm vào 
ngạch, bậc hành chính. Nội dung thi tuyển khá toàn diện bao gồm 6 môn thi: chính trị, kinh tế, pháp luật, địa 
lý, lịch sử và ngoại ngữ. Điều này thể hiện tầm nhìn xa, tính chính quy hiện đại, tinh thần công bằng dân chủ ... 
của tư tưởng Hồ Chí Minh trong việc xây dựng nền móng cho pháp quyền Việt Nam. 
 29
4. Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng nhà nước trong sạch, vững mạnh, hoạt động có hiệu quả 
+ Tăng cường và khắc phục những tiêu cực trong hoạt động của Nhà nước. 
Tăng cường pháp luật đi đôi với đẩy mạnh giáo dục đạo đức. Do tập quán của kinh tế tiểu nông, muốn 
hình thành ngay một nhà nước pháp quyền là chưa được, vì vậy một mặt phải nhấn mạnh vai trò của luật pháp, 
đồng thời tăng cường tuyên truyền, giáo dục pháp luật trong nhân dân nhất là giáo dục đạo đức. Đạo đức và pháp 
luật là hai hình thái ý thức xã hội có thể kết hợp cho nhau. Khắc phục những biểu hiện tiêu cực sau: 
- Đặc quyền, đặc lợi. 
- Tham ô, lãng phí quan liêu. 
- “Tư túng”, “chia rẽ”, “kiêu ngạo”. 
+ Tăng cường pháp luật đi đôi với giáo dục đạo đức cách mạng. Bên cạnh giáo dục đạo đức, Người kịp 
thời ban hành pháp luật. 
Kiên quyết chống ba thứ “giặc nội xâm” là tham ô, lãng phí, quan liêu. Sức mạnh và hiệu quả của luật 
pháp, một mặt dựa vào tính nghiêm minh của thi hành pháp luật, mặt khác dựa vào sự gương mẫu, trong sạch về 
đạo đức của người cầm quyền. Bác nói: “Tham ô, lãng phí, quan liêu, dù cố ý hay không, cũng là bạn đồng 
minh của thực dân phong kiến,... tội lỗi ấy cũng nặng như tội việt gian, mật thám”. Mác và Ăngghen đã từng 
cảnh tỉnh giai cấp vô sản rằng chủ nghĩa quan liêu có thể dẫn các đảng cộng sản cầm quyền đến chỗ “đánh mất 
một lần nữa chính quyền vừa giành được”. Lênin cũng viết “... chúng ta bị khốn khổ trước hết về tệ quan liêu. 
Những người cộng sản đã trở thành tên quan liêu. Nếu có cái gì sẽ làm tiêu vong chúng ta thì chính là cái đó”. 
Vì vậy không thể nói đến một nhà nước trong sạch vững mạnh, hiệu quả nếu không kiên quyết, thường 
xuyên đẩy mạnh cuộc đấu tranh để ngăn chặn tận gốc những nguyên nhân gây ra nạn tham ô, lãng phí, quan liêu. 
b. VËn dông t− t−ëng ®ã trong viÖc x©y dùng Nhμ n−íc ta hiÖn nay nh− thÕ nμo? 
X©y dùng Nhμ n−íc ngang tÇm nhiÖm vô cña giai ®o¹n c¸ch m¹ng míi. 
a) Nhμ n−íc b¶o ®¶m quyÒn lμm chñ thËt sù cña nh©n d©n 
QuyÒn lμm chñ thËt sù cña nh©n d©n chÝnh lμ mét néi dung c¬ b¶n trong yªu cÇu x©y dùng Nhμ 
n−íc cña d©n, do d©n, v× d©n theo t− t−ëng Hå ChÝ Minh. VËn dông t− t−ëng Hå ChÝ Minh vÒ x©y dùng 
Nhμ n−íc ®ßi hái ph¶i chó träng b¶o ®¶m vμ ph¸t huy quyÒn lμm chñ thËt sù cña nh©n d©n trªn tÊt c¶ c¸c 
lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi. Trong vÊn ®Ò nμy, viÖc më réng d©n chñ ®i ®«i víi t¨ng c−êng ph¸p chÕ 
XHCN cã ý nghÜa quan träng. ChÝnh v× vËy, quyÒn lμm chñ cña nh©n d©n ph¶i ®−îc thÓ chÕ hãa b»ng HiÕn 
ph¸p vμ ph¸p luËt, ®−a HiÕn ph¸p vμ ph¸p luËt vμo trong cuéc sèng. CÇn chó ý ®Õn viÖc b¶o ®¶m cho mäi 
ng−êi ®−îc b×nh ®¼ng tr−íc ph¸p luËt, xö ph¹t nghiªm minh mäi hμnh ®éng vi ph¹m ph¸p luËt, bÊt kÓ sù 
vi ph¹m ®ã do tËp thÓ hoÆc c¸ nh©n nμo g©y ra. Cã nh− vËy d©n míi tin vμ míi b¶o ®¶m ®−îc tÝnh chÊt 
nh©n d©n cña Nhμ n−íc ta. 
§Ó ph¸t huy quyÒn lμm chñ cña nh©n d©n lao ®éng, ngoμi vÊn ®Ò thùc thi nghiªm chØnh ph¸p luËt, 
cßn cÇn chó ý tíi thùc hÞªn nh÷ng quy t¾c d©n chñ trong c¸c céng ®ång d©n c−, tïy theo ®iÒu kiÖn cña tõng 
vïng, miÔn lμ c¸c quy t¾c ®ã kh«ng tr¸i víi nh÷ng quy ®Þnh cña ph¸p luËt. Theo ®ã, cÇn thùc hiÖn tèt c¸c 
Quy chÕ d©n chñ ë c¬ së ®· ®−îc ChÝnh phñ ban hμnh. 
b) KiÖn toμn bé m¸y hμnh chÝnh Nhμ n−íc 
VËn dông t− t−ëng Hå ChÝ Minh vÒ lÜnh vùc nμy ®ßi hái ph¶i chó träng c¶i c¸ch vμ x©y dùng, kiÖn 
toμn bé m¸y hμnh chÝnh Nhμ n−íc, b¶o ®¶m mét nÒn hμnh chÝnh d©n chñ, trong s¹ch, v÷ng m¹nh. Muèn 
vËy, ph¶i ®Èy m¹nh c¶i c¸ch hμnh chÝnh theo h−íng d©n chñ, trong s¹ch, v÷ng m¹nh, phôc vô ®¾c lùc vμ cã 
hiÖu qu¶ ®èi víi nh©n d©n. kiªn quyÕt kh¾c phôc quan liªu, h¸ch dÞch, cöa quyÒn, g©y phiÒn hμ, s¸ch nhiÔu, 
tham nhòng, bé m¸y cång kÒnh, kÐm hiÖu lùc, mét bé phËn kh«ng nhá c¸n bé, c«ng chøc sa sót phÈm chÊt 
®¹o ®øc c¸ch m¹ng, n¨ng lùc thùc hμnh nhiÖm vô c«ng chøc kÐm cái. 
Thùc hiÖn t− t−ëng Hå ChÝ Minh trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay cßn cÇn chó ý c¶i c¸ch c¸c thñ tôc hμnh 
chÝnh; ®Ò cao tr¸ch nhiÖm trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c khiÕu kiÖn cña c«ng d©n theo ®óng nh÷ng quy ®Þnh cña 
ph¸p luËt; tiªu chuÈn hãa còng nh− s¾p xÕp l¹i ®éi ngò c«ng chøc, x©y dùng mét ®éi ngò c¸n bé, c«ng chøc 
võa cã ®øc, võa cã tμi, tinh th«ng chuyªn m«n, nghiÖp vô. Nguån lùc ®éi ngò c«ng chøc yÕu th× kh«ng thÓ 
nãi ®Õn mét Nhμ n−íc ph¸p quyÒn cña d©n, do d©n, v× d©n m¹nh ®−îc. Do vËy, c«ng t¸c ®μo t¹o, båi d−ìng 
c¸n bé, c«ng chøc ph¶i ®−îc ®Æt lªn hμng ®Çu vμ ph¶i ®−îc tiÕn hμnh th−êng xuyªn, b¶o ®¶m chÊt l−îng. 
Theo ®ã, hÖ thèng c¸c tr−êng d¹y nghÒ, ®Æc biÖt lμ c¸c tr−êng ®μo t¹o, båi d−ìng c¸n bé chuyªn ngμnh t− 
ph¸p ph¶i ®−îc ®æi míi, n©ng cao chÊt l−îng ®μo t¹o. 
c) T¨ng c−êng h¬n n÷a sù l·nh ®¹o cña §¶ng ®èi víi Nhμ n−íc 
C«ng cuéc x©y dùng, chØnh ®èn §¶ng tÊt yÕu g¾n liÒn víi t¨ng c−êng sù l·nh ®¹o cña §¶ng ®èi víi 
Nhμ n−íc. §©y lμ tr¸ch nhiÖm cùc kú quan träng cña §¶ng víi t− c¸ch lμ §¶ng cÇm quyÒn. Trong giai ®o¹n 
hiÖn nay, vËn dông t− t−ëng Hå ChÝ Minh vμo viÖc t¨ng c−êng sù l·nh ®¹o cña §¶ng ®èi víi Nhμ n−íc thÓ 
 30
hiÖn ë nh÷ng néi dung nh−: l·nh ®¹o Nhμ n−íc thÓ chÕ hãa ®−êng lèi, chñ tr−¬ng cña §¶ng, b¶o ®¶m sù 
l·nh ®¹o cña §¶ng vμ ph¸t huy vai trß qu¶n lý cña Nhμ n−íc; ®æi míi ph−¬ng thøc l·nh ®¹o cña §¶ng ®èi 
víi Nhμ n−íc: l·nh ®¹o b»ng ®−êng lèi, b»ng tæ chøc, bé m¸y cña §¶ng trong c¸c c¬ quan Nhμ n−íc, b»ng 
vai trß tiªn phong, g−¬ng mÉu cña ®éi ngò ®¶ng viªn ho¹t ®éng trong bé m¸y Nhμ n−íc, b»ng c«ng t¸c 
kiÓm tra, §¶ng kh«ng lμm thay c«ng viÖc qu¶n lý cña Nhμ n−íc. §¶ng thèng nhÊt l·nh ®¹o c«ng t¸c c¸n bé 
trong hÖ thèng chÝnh trÞ trªn c¬ së b¶o ®¶m chøc n¨ng, nhiÖm vô, quyÒn h¹n cña Nhμ n−íc theo luËt ®Þnh. 
B¶n chÊt, tÝnh chÊt cña Nhμ n−íc ta g¾n liÒn víi vai trß, tr¸ch nhiÖm cña §¶ng cÇm quyÒn, do ®ã, ®Õn l−ît 
§¶ng, mét tiÒn ®Ò tÊt yÕu ®−îc ®Æt ra lμ sù trong s¹ch, v÷ng m¹nh cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam chÝnh lμ 
yÕu tè quyÕt ®Þnh cho thμnh c«ng cña viÖc x©y dùng Nhμ n−íc ph¸p quyÒn XHCN cña d©n, do d©n, v× d©n 
theo t− t−ëng Hå ChÝ Minh. 
C©u 15: Nh÷ng thuËn lîi, nguy c¬ vμ th¸ch thøc ®èi víi nh©n d©n ta ngμy nay? VËn dông t− t−ëng Hå 
ChÝ Minh cã ý nghÜa nh− thÕ nμo ®èi víi giai ®o¹n c¸ch m¹ng hiÖn nay ë ViÖt Nam? 
1. Nh÷ng thuËn lîi, nguy c¬ vμ th¸ch thøc ®èi víi nh©n d©n ta ngμy nay. 
 §¹i héi VI cña §¶ng (n¨m 1986) ®· ®Ò ra ®−êng lèi ®æi míi toμn diÖn ®Êt n−íc. ViÖt Nam chÝnh 
thøc b−íc vμo thêi kú ®æi míi. ViÖt Nam kiªn tr× chñ nghÜa M¸c-Lªnin, t− t−ëng Hå ChÝ Minh, tiÕp tôc ®i 
theo con ®−êng mμ Hå ChÝ Minh ®· lùa chän. Thùc hiÖn ®−êng lèi ®æi míi ®Êt n−íc ë ViÖt Nam cã nh÷ng 
®Æc ®iÓm chñ yÕu sau ®©y: 
Mét lμ: ®Êt n−íc ®· thu ®−îc nh÷ng thμnh tùu c¬ b¶n. 
§Êt n−íc tr¶i qua hμng chôc n¨m chiÕn tranh khèc liÖt ®Ó l¹i hËu qu¶ nÆng nÒ; c¸c thÕ lùc ph¶n 
®éng chèng ph¸ quyÕt liÖt nh»m phñ nhËn thμnh qu¶ c¸ch m¹ng ViÖt Nam khiÕn ®Êt n−íc l©m vμo cuéc 
khñng ho¶ng kinh tÕ-x· héi. D−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam, ®Êt n−íc ta ®· v−ît qua ®−îc 
nh÷ng thö th¸ch ®ã, ®· tho¸t ra khái cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ-x· héi, b−íc vμo thêi kú ®Èy m¹nh c«ng 
nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa. 
HiÖn nay, ViÖt Nam ®ang x©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ®Þnh h−íng XHCN, x©y dùng Nhμ n−íc 
ph¸p quyÒn XHCN cña d©n, do d©n, v× d©n d−íi sù l·nh ®¹o cña §¶ng. ViÖt Nam ®ang chñ ®éng héi nhËp 
kinh tÕ quèc tÕ më cöa, s½n sμng lμ b¹n, lμ ®èi t¸c tin cËy cña c¸c n−íc trong céng ®ång quèc tÕ, phÊn ®Êu 
v× hßa b×nh, ®éc lËp vμ ph¸t triÓn. 
Tr−íc nh÷ng n¨m ®æi míi, nÒn kinh tÕ cña ®Êt n−íc tiÕp tôc ph¸t triÓn víi nhÞp ®é cao so víi c¸c 
n−íc kh¸c trong khu vùc. T×nh h×nh chÝnh trÞ cña ®Êt n−íc lu«n lu«n gi÷ ®−îc æn ®inh. T×nh h×nh x· héi cã 
tiÕn bé. §êi sèng vËt chÊt vμ tinh thÇn cña nh©n d©n kh«ng ngõng ®−îc c¶i thiÖn. VÞ thÕ cña ®Êt n−íc 
kh«ng ngõng ®−îc n©ng cao trªn tr−êng quèc tÕ. ThÕ vμ lùc cña ®Êt n−íc ta m¹nh lªn rÊt nhiÒu so víi 
nh÷ng n¨m tr−íc ®æi míi cho phÐp n−íc ta tiÕp tôc ph¸t huy néi lùc kÕt hîp tranh thñ ngo¹i lùc ®Ó ph¸t 
triÓn nhanh vμ bÒn v÷ng, tr−íc m¾t phÊn ®Êu ®Õn n¨m 2020 vÒ c¬ b¶n lμm cho ViÖt Nam trë thμnh mét 
n−íc c«ng nghiÖp theo h−íng hiÖn ®¹i; nguån lùc con ng−êi, n¨ng lùc khoa häc vμ c«ng nghÖ, kÕt cÊu h¹ 
tÇng, tiÒm lùc kinh tÕ, quèc phßng, an ninh ®−îc t¨ng c−êng; thÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr−êng ®Þnh h−íng XHCN 
®−îc h×nh thμnh vÒ c¬ b¶n; vÞ thÕ cña n−íc ta trªn tr−êng quèc tÕ tiÕp tôc ®−îc n©ng cao. 
Hai lμ: ViÖt Nam ®ang ®øng tr−íc c¬ héi lín vμ th¸ch thøc lín ®an xen nhau. 
Sù nghiÖp ®æi míi cña n−íc ta trong nh÷ng n¨m tíi, cã c¬ héi lín ®Ó ph¸t triÓn cña ®Êt n−íc. §ã lμ 
lîi thÕ so s¸nh ®Ó ph¸t triÓn do nhiÒu yÕu tè, trong ®ã yÕu tè néi lùc lμ hÕt søc quan träng. Nh÷ng c¬ héi t¹o 
cho ®Êt n−íc ta cã thÓ ®i t¾t, ®ãn ®Çu, tiÕp thu nhanh nh÷ng thμnh tùu cña c¸ch m¹ng khoa häc vμ c«ng 
nghÖ trªn thÕ giíi. Thùc hiÖn ®−êng lèi ngo¹i giao Hå ChÝ Minh, quan hÖ ®èi ngo¹i réng më vμ t¨ng c−êng 
hîp t¸c quèc tÕ theo ph−¬ng ch©m ®éc lËp tù chñ, ®a ph−¬ng hãa, ®a d¹ng hãa, hîp t¸c c¸c bªn ®Òu cã lîi 
trªn c¬ së t«n träng c¸c quyÒn d©n téc c¬ b¶n cña mçi quèc gia-d©n téc lμ ®éc lËp, chñ quyÒn, thèng nhÊt 
vμ toμn vÑn l·nh thæ. MÆt kh¸c, chóng ta rót ra ®−îc nhiÒu bμi häc tõ c¶ nh÷ng thμnh c«ng vμ yÕu kÐm cña 
gÇn hai chôc n¨m tiÕn hμnh sù nghiÖp ®æi míi ®Ó ®Èy m¹nh sù nghiÖp c¸ch m¹ng, nhÊt lμ trong thêi kú ®Èy 
m¹nh c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa. Nh÷ng thμnh tùu vμ thêi c¬ ®· cho phÐp n−íc ta tiÕp tôc ®Èy m¹nh 
c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa, x©y dùng nÒn kinh tÕ ®éc lËp tù chñ, ®−a ViÖt Nam trë thμnh mét n−íc c«ng 
nghiÖp, tiÕp tôc −u tiªn ph¸t triÓn lùc l−îng s¶n xuÊt, ®ång thêi x©y dùng quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp theo 
®Þnh h−íng XHCN, ph¸t huy h¬n n÷a néi lùc. §ång thêi §¶ng vμ Nhμ n−íc ta tranh thñ nguån lùc bªn 
ngoμi vμ chñ ®éng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®Ó ph¸t triÓn nhanh, cã hiÖu qu¶ vμ bÒn v÷ng; t¨ng tr−ëng kinh 
tÕ ®i liÒn víi ph¸t triÓn v¨n hãa, tõng b−íc c¶i thiÖn ®êi sèng vËt chÊt vμ tinh thÇn cña nh©n d©n, thùc hiÖn 
tiÕn bé vμ c«ng b»ng x· héi, b¶o vÖ vμ c¶i thiÖn m«i tr−êng; kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi víi t¨ng 
c−êng an ninh quèc phßng. 
 31
Tuy vËy, chóng ta còng ®ang ®øng tr−íc nh÷ng th¸ch thøc, nguy c¬ hay nh÷ng khã kh¨n lín trªn 
con ®−êng ph¸t triÓn cña ®Êt n−íc. Bèn nguy c¬ mμ Héi nghÞ ®¹i biÓu toμn quèc gi÷a nhiÖm kú §¹i héi VII 
cña §¶ng ®· chØ ra vÉn cßn tån t¹i. C¸c nguy c¬ ®ã diÔn biÕn phøc t¹p, ®an xen vμ t¸c ®éng lÉn nhau, 
chóng ta kh«ng thÓ xem nhÑ nguy c¬ nμo. trong t×nh h×nh thÕ giíi hiÖn nay, ph¸t triÓn nhanh vμ bÒn v÷ng 
lμ mét th¸ch thøc lín. NÕu n−íc ta kh«ng tËn dông c¬ héi hiÖn nay ®Ó ph¸t triÓn nhanh, tho¸t khái nghÌo 
nμn vμ l¹c hËu th× c¬ héi sÏ bÞ bá lì. Nguy c¬ chÖch h−íng XHCN ph¶i ®−îc ®Ò phßng kh«ng nh÷ng ë viÖc 
x©y dùng vμ th«ng qua c−¬ng lÜnh, ®−êng lèi, chñ tr−¬ng, nghÞ quyÕt, ph¸p luËt cña §¶ng vμ Nhμ n−íc mμ 
cßn ë trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô kinh tÕ-x· héi. N¹n tham nhòng, tÖ quan liªu còng nh− sù suy 
tho¸i vÒ t− t−ëng chÝnh trÞ, ®¹o ®øc, lèi sèng c¶n trë viÖc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶ ®−êng lèi, chñ tr−¬ng, gi¶m 
niÒm tin trong nh©n d©n. c¸c thÕ lùc ph¶n ®éng kh«ng ngõng t×m mäi c¸ch thùc hiÖn ©m m−u diÔn biÕn 
hßa b×nh, chèng ph¸ sù nghiÖp c¸ch m¹ng cña nh©n d©n ta do §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam l·nh ®¹o. 
2. VËn dông t− t−ëng Hå ChÝ Minh cã ý nghÜa nh− thÕ nμo ®èi víi giai ®o¹n c¸ch m¹ng hiÖn nay ë 
ViÖt Nam?