Giáo trình Lịch sử Lớp 12 - Tây Âu

TÂY ÂU 
I /MỤC TIÊU BÀI HỌC 
1. Về kiến thức 
Qua bài này giúp học sinh nắm đựơc: 
- Nắm đựơc quá trình phát triển chung của châu Âu, quá trình hình thành và 
phát triển của một châu Âu thống nhất (EU) 
- Những thành tựu cơ bản của EU trong lĩnh vực KHKT, vănhoá 
- Mối quan hệ hợp tác cơ bản giữa Việt Nam với EU ( mở rộng) 
2. Về tư tưởng : 
- Nhận thức về khả năng hợp tác, cùng tồn tại và cuùng phát triển ( Xu 
hướng toàn cầu hoá ). 
3. Về kĩ năng: 
- Các kĩ năng tư duy,: So sánh, phân tích, tổng hợp. 
II. THIẾT BỊ VÀ TÀI LIỆU DẠY HỌC 
- Bản đồ nước thế giới thời kì sau chiến tranh lạnh. 
- Bộ đĩa Encatar (2004) ( Phần châu Âu và thế giới chung). 
III.TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY HỌC 
1.Kiểm ta bài cũ: 
 * Câu hỏi: 
1. Tình hình kinh tế Mĩ từ 1945 – 1973, Nguyên nhân dẫn đến sự phát triển 
kinh tế Mĩ sau chiến tranh. 
2. Chính sách đối ngoại của Mĩ từ 1945 đến 2000. 
2. Dẫn dắt vào bài mới 
Sau khi phục hồi nền kinh tế bị tàn phá sau chiến tranh, các nước Tây Âu 
bước sang một thời kì phát triển mới với những thay đổi lớn, trong đó nổi 
bật là sự kiện kinh tế - tài chính của các nước trong khu vực. Để hiểu được 
các giai đoạn phát triển của Tây Âu sau chiến tranh thế giới thứ hai và sự 
kiện kinh tế - chính trị của khu vực này, chúng ta đi tìm hiểu bài 7 Tây Âu. 
3. Tổ chức các hoạt động dạy học 
Hoạt động của GV và HS Kiến thức cơ bản 
* Hoạt động 1: Cả lớ, cá nhân 
- GV thiết kế bảng thống kê tiònh hình 
Tây Âu qua các giai đoạn 1945 – 2000 
như sau: 
1. các giai đoạn phát triểncủa Tây Âu 
từ 1945 – 2000. 
Nội dung 1945-1950 1950-1973 1973-1991 1991-2000 
Kinh tế 
Chính trị 
đối ngoại 
- HS lập bảng thống kê vào vỡ 
- GV chia lớp làm 4 nhóm và giao 
nhiệm vụ cho từng nhóm: Theo dõi 
SGK, tóm tắn những nét chính về kinh 
tế, chính trị, xã hội , đối ngoại của Tây 
Âu. 
+ Nhóm 1: Giai đoạn 1945 – 1950 
+ Nhóm 2: 1950- 1973 
+ Nhóm 3: 1973 -1991 
+ Nhóm 4: 1991 – 2000 
- HS các nhóm hoạt động theo sự 
hướng dẫn của GV. 
* Hoạt động 3: 
- GV yêu cầu các nhỏmtình bầy kết quả 
làm việc của nhóm mình. 
- HS từng nhóm cử đại diện trình bày 
kết quả kàm việc của nhóm, Hs các 
nhóm khác theo dõi. 
- GV nhận xét, bổ sung giúp học sinh 
hoàn thành phần bài học của mình. 
- Cuối cùng GV đưa ra bảng thống kê 
thống nhất. 
Nội dung 1945-1950 1950-1973 1973-1991 1991-2000 
Kinh tế - Bị chiến 
tranh tàn phá, 
khôi phục kinh 
tế. 
- Dựa vào 
viểntợ của Mĩ 
qua kế hoạch 
Macsan .Năm 
195, kinh tế 
được phục hồi. 
- Kinh tế phát 
triển nhanh, 
nhiều nước 
vươn lên. Đức 
thứ 3, Anh thứ 
5 , Pháp thứ 5 
trong thế giới 
tư bản. 
- đầu thập kỉ 70 
trở thành trung 
tâm tâm kinh tế 
tài chính lớn, 
khoa học kĩ 
thuật cao, hiện 
đại. 
- Do tác động 
của khủng 
hoảng dầu mỏ 
1973, Tây Âu 
lâm vào suy 
thoái. 
-Gặp nhiều 
khó khăn: Lạm 
phát, thất 
nghiệp, cạnh 
tranh quyết liệt 
với Mĩ, Nhật 
Bản. 
- Kinh tế phục 
hồi, phát triển 
trở lại. 
- Giữa thập 
niên 90, tỉ tổng 
sản pẩm quốc 
dân chiếm 1/3 
tổng sản phẩm 
công nhiệp 
toàn thế giới 
Chính trị - 
xã hội 
- Củng cố nền 
dân chủ tư sản 
- Ổn định 
chính trị xã 
hội. 
Nền dân chủ 
được củng cố 
song chứa 
đựng đầy 
những biến 
động 
- Phân hoá 
giàu nghèo 
ngày càng lớn. 
- Tệ nạn xã hội 
thường xuyên 
xảy ra 
Ổn định 
Đối ngoại - Liên minh 
chặt chẽ với 
Mĩ. 
- Tìm cách qua 
lại với các 
nước thuộc địa 
cũ. 
- Một số nước 
liên minh chặt 
chẽ với Mĩ 
(A.Đ, I). 
- Một sos đã đa 
dạng hoá quan 
hệ dối ngoại, 
dần khẳng định 
được ý thức 
độc lập thoát 
khỏi sự lệ 
thuộc Mĩ 
(Pháp,, Thuỵ 
- Tây Âu 
chứng kiến 
những sự kiện 
chính trị quan 
trọng 
+ Thnág 
11/1972 Đông 
Đức – Tây 
Đức kí Hiệp 
định về những 
cơ sở quan hệ 
giữa 2 nước 
Đức – tyình 
- Có thay đổi 
tích cực trừ 
Anh vẫn liên 
inh chăth chẽ 
với Mĩ. 
- Một số nước 
châu Âu đã trở 
thành đối 
trọng với Mĩ. 
- Quan hệ với 
các nước 
thuộc địa cũ 
được cảithiện. 
Điển, Phần 
Lan). 
hình châu Âu 
dịu đi. 
+ Ngày 
3/10/1990, 
nước Đức 
thống nhất. 
- 1975 các 
nước châu Âu 
kí Hiệp ước 
Hensinnxki về 
an ninh và 
hiợp tác châu 
Âu. 
- HS theo dõi bảng thống kê, bổ sung 
hoàn thiện 
- * Hoạt động 4: cả lớp 
- GV khái quát, kết hợp phân tích, nhấn 
mạnh một số nội dung: 
+ Hoàn cảnh Tây Âu sau chiến tranh: 
các nước Tây Âu ( kể cả thắng trận và 
bại trận) dều bị tàn phá nặng nề và lâm 
vào tình trạng tiêu điều, kiệt quệ. Xuất 
phát từ hoàn cảnh đó, các nước Tâu Âu 
phải nhận viện trợ của Mĩ thông qua kế 
hoạch “Macsan”. 
+ kế hoạch Mac san – “kế hoạch phục 
hưng châu Âu” ( 1948 – 1952) của 
ngoại trưởng Mĩ Macsan. Danh nghĩa là 
“viện trợ” cho các nước châu Âu khôi 
phục kinh tế sau chiến tranh nhưng thực 
chất là tạo điều kiện cho Mĩ vươn lên 
hàng đầu, điều khiển và can thiệp sâu 
hơn vào nội bộ của các nước khác, qua 
các cam kết châu Âu giành cho Mĩ 
nhiều đặc quyền;ngừng buôn bán với 
Liên Xô và các nước dân chủ nhân dân, 
cho Mĩ xây dựng căn cứ quân sự trên 
lãnh thổ mình. Châu Âu nhận viện trợ 
từ kế hoạch này khoản 17 tỉ USD.Trong 
đó, Anh được nhận nhiều nhất.sau đó 
đến Pháp, Italia, Đức. Đổi lại Anh phải 
cho tư bản Mĩ đầu tư, I buộc phải cải 
cách nông nghiệp, theo yêu cầu có lợi 
cho Mĩ, Tây Đức bị biến thành bàn đạp, 
lực lượng xung kích chống Liên Xô và 
Đông Âu.kế hoạch Mácsan là sự trói 
buộc các nước Tây Âu vào Mĩ, biến 
Tây Âu trở thành Đồng minh của Mĩ, 
liên minh chặt chẽ với Mĩ, một loạt các 
nước Tây Âu đã tham gia khối quân sự 
Bắc Đại Tây Dương NATO do Mĩ 
đứng đầu. 
+ Nửa sau thập kỉ 50, kinh tế các nước 
Tây Âu bắt đầu phát triển với tốc độ 
tăng trưởng cao hơn cả Mĩ. đầu những 
năm 70, các nước Tây Âu đuổi kịp và 
vượt Mĩ về nhiều mặt, đặc biệt là về 
vàng và dự trữ ngoại tệ.Tây Âu trở 
thnàh trung tâm kinh tế - tài chính, cạnh 
tranh với Mĩ, về thị trường tiêu thụ và 
đầu tư, về nguồn nguyên liệu, nhiên 
liệu. Những cuộc chiến tranh vàng 
(1964 m- 1965), chiến tranh trứng, 
chiến tranh sửa (1965)  đã diễn ra 
gioữa Mĩ và Tây Âu.Tuy nhiên giữa Mĩ 
và Tây Âu vẫn có sự cấu kết chặt chẽ 
để chống lại phong trào CMTG, đặc 
biệt là các nước XHCN. 
- Về nguyên nhân dẫn đến sự phát triển 
của châu Âu, giai đoạn này GVtrình 
bày như SGk, kết hợp với phân tích 
+ Kinh tế phát triển giúp Tây Âu thoát 
khỏi sự lệ thuộc Mĩ trong chính sách 
đối ngoại, nhiều nước đã thực hịên đa 
phương, đa dạng hoá quan hệ đối ngoại. 
các nước Tây Âu không chỉ chú ý đến 
quan hệ với các nước tư bản mà còn với 
các nước thuộc địa cũ, các nước Đông 
Âu, và SNG ( Định ước henxinki là 
một biểu hiện)., quan hệ Pháp - Việt cải 
thiện...Đến thập kỉ 90, nhiều nước châu 
Âu trở thành đối trọng với Mĩ trong 
nhiều quan hệ quốc tê 
( Pháp..). 
* Hoạt động 1: Cả lớp 
- GV giới thiệu: Sự hợp tác châu Âu là 
nét nổi bậc nhất của châu Âu sau CTTG 
thứ hai.là biểu hiện rõ nhất của xu 
hướng khu vực hoá, quốc tế hoá trong 
thời đại ngày nay. 
- Hs tập trung theo dõi 
* Hoạt động 2: Cả lớp 
2. Liên minh châu Âu EU 
* Sự ra đời và quá trình phát triển 
- Ngày 25/3/1957, khối thị trường chung 
- GV trình bày sự ra đời và quá trình 
phát triển của Liên minh châu Âu EU: 
+ EEC là chữ viết tắt của cụm từ 
(European Economic communuty) cộng 
đồng kinh tế châu Âu. EU là chữ viết 
tắc của Liênhiệp châu Âu ( European 
Union) 
+ Hiệp ước Maxtrích ( Hà Lan) đánh 
dấu một bwsc phát triển mới của tổ 
chức này.Đây là Hiệp ước của 12 nước 
châu Âu nhằm thắt chặt hơn nửa mối 
quan hệ với nhau.Vì trước đó quan hệ 
giữa họ có tính chất liên minh chính 
phủ chứ chưa đúng nghĩa với siêu quốc 
gia.đến 1990, không gian kinh tế châu 
Âu chưa hình thành. E Ec vâẫnchưa có 
sự thống nhất trong chính sách và biện 
pháp với các vấn đề quốc tế.người châu 
Âu nhận thấy cần có một bước tiến xa 
hơn 
châu Âu (E EC) đựơc thành lập bao gồm 
6 nước: Pháp, Tây Đức, Bỉ, Hà Lan, 
Italia, Lúcxămbua. 
- năm 1973, kết nạp thêm Anh, Đan 
Mạch, Ai Len. 
- Năm 1981, kết nạp thêm Hi Lạp (10 
nước). 
- Năm 1986 Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha 
gia nhập. 
- Ngày 7/2/1991 các nước EEC kí Hiệp 
ước Maxtrích ( Hà Lan) khẳng định tiến 
trình hình thành một liên minh châu Âu 
mới vào năm 2000 với đồng tiền chung , 
ngân hnàg chung. 
- Ngày 1/1/1993, E Ec đổi thành liên 
minh châu Âu (EU), mở rộng liên kết 
không chỉ về kinh tế , tiền tệ mà cả trong 
lĩnh vực chính trị, đối ngoại và an ninh 
chung. 
- naă 1994, kết nạp thêm Áo, Thuỵ Điển, 
Các nhà lãnh đạo của 12 nước EU đã 
cùng nhau khẳng định quyết tâm tiến 
tới một châu Âu thống nhấtcùng tiến 
hành liên minh chính trị giữa các nước 
thành viên nhầmtọ ra một chính sách 
chung về đối ngoại và phòng thủ. 
+ Hiệp ước Mantrích được kí kết với 
những nội dung chính: 
* về chính trị: Mọi công dân 12 nước 
có quyền bỏ phiếu bầu cử các cơ quan 
của cộng đồng châu Âu tại nước họ cư 
trú. 
* Về kinh tế và tiền tệ: Giải tán Uỷ ban 
thống đốc ngân hàng Trung ương của 
các thành viên, lập viện tiềntệ châu Âu, 
ra đòng tiền chung châu Âu (EURO). 
- sau hiệp định M, liên jết châu Âu 
đựơc mở rộng, tương lai tiến tới xây 
dựng một châu Âu không biên giới, 
một mái nhà chung châu Âu : Hợp 
Phần Lan ( 15 nước). 
- Năm 1995,có 7 nước châu Âu huỷ bỏ 
sự kiểm soát đi lại của các công dân . 
- 1/1/1999 phát hành đồng tiền chung 
châu Âu ( EURO) và tới ngày 1/1/2002, 
chính thức được lưu hành ở nhiều nước 
EU. 
- Tháng 5/2004, kết nạp thêm 10 nước 
Đông Âu (25 nước). 
- Tháng1/2007thâm Bungari, Rumani 
(27 nước). 
chủng quốc châu Âu”. 
+ vai trò, tác động liên kết này: Sau khi 
ra đời EEC thực tế đã tạo ra nột cộng 
đồng kinh tế và một thị trường chung 
với số vốn và KHKT hùng hậu và sức 
lao động dồi dào. 
+ Từ một liên minh kinh tế, đến cuối 
thập niên 90, EU trở thành tổ chức 
liên kết kinh tế - chính trị lớn nhất hành 
tinh, chiếm khoảng ¼ GDP của thế 
giới. 
* Hoạt động 3: Cả lớp 
- Gv yêu cầu HS trình bày hiểu biết của 
mình vầ quan hệ hợp tác giữa Việt Nam 
- EU. 
* Quan hệ Việt Nam – Tây Âu 
- Tháng 10/1999, EU và Việt Nam đặt 
quan hệ chính thức. 
4. Sơ kết bài học 
- Củng cố: 
+ Các giai đoạn phát triển của Tây Âu. 
+ Khối thị trường chung châu Âu 
- Dặn dò: Làm các bài tập trong SGK.