Bài giảng môn Pháp luật kinh doanh - Chương 5: Pháp luật về hợp tác xã

CHƯƠNG 5PHÁP LUẬT VỀ HỢP TÁC XÃ------------۩------------Luật Hợp tác xã năm 20039/6/20211NHỮNG NỘI DUNG CHÍNH:Khái niệm hợp tác xãĐặc điểm pháp lý của hợp tác xãNguyên tắc hoạt động của hợp tác xãThành lập & đăng ký kinh doanh hợp tác xãCơ cấu tổ chức quản lý của hợp tác xãTổ chức lại, giải thể, phá sản hợp tác xãLiên hiệp hợp tác xãLiên minh hợp tác xã9/6/20212	1. Khái niệm:	Điều 1 Luật Hợp tác xã qui định:	"Hợp tác xã là một tổ chức kinh tế do cá nhân, hộ gia đình, pháp nhân có chung lợi ích, tự nguyện góp vốn, góp sức lập ra, cùng giúp nhau sản xuất, kinh doanh nhằm nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của xã viên và góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước"9/6/202132. ĐẶC ĐIỂM PHÁP LÝHỢP TÁC XÃTỔ CHỨCKINH TẾXà VIÊN:CÁ NHÂN, PHÁP NHÂNHỘ GIA ĐÌNHXà VIÊNCHỊU TRÁCH NHIỆMHỮU HẠNHTX CHỊU TRÁCHNHIỆM TRONG PHẠM VIVỐN ĐIỀU LỆTỐI THIỂU7 Xà VIÊNCÓ TƯ CÁCHPHÁP NHÂN9/6/20214Đặc điểm pháp lý:	- Hợp tác xã là một tổ chức kinh tế có tư cách pháp nhân hoạt động như một loại hình doanh nghiệp;	- HTX tự chủ, tự chịu trách nhiệm về các nghĩa vụ tài chính trong phạm vi vốn điều lệ;	- Xã viên HTX có thể là cá nhân, hộ gia đình, pháp nhân;	- Xã viên vừa là chủ sở hữu vừa là người lao động trong HTX;9/6/20215	- Xã viên có nghĩa vụ góp vốn, mức vốn góp của một xã viên không được quá 30% vốn Điều lệ của HTX;	- Số lượng xã viên HTX tối thiểu là 7, tối đa không hạn chế;	- Xã viên chịu trách nhiệm hữu hạn;	- HTX có quyền mở chi nhánh, văn phòng địa diện trong & ngoài nước;	- HTX được thành lập doanh nghiệp trực thuộc.9/6/20216	3. Nguyên tắc hoạt động	3.1. Tự nguyện: 	Cá nhân, hộ gia đình, pháp nhân, cán bộ, công chức nhà nước có đủ điều kiện theo quy định, tán thành Điều lệ HTX và có đơn xin gia nhập HTX đều có thể trở thành xã viên HTX.9/6/20217	3.2. Dân chủ, bình đẳng và công khai:	- Tất cả xã viên cùng tham gia quản lý hợp tác xã thông qua Đại hội xã viên	- Mỗi xã viên có một phiếu biểu quyết không phụ thuộc vào vốn góp	- Biểu quyết của xã viên có giá trị như nhau	- Hợp tác xã công khai với xã viên về kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh.9/6/20218	3.3. Tự chủ, tự chịu trách nhiệm và cùng có lợi	Hợp tác xã tự quyết định:	- Lựa chọn phương án sản xuất, kinh doanh;	- Phân phối kết quả sản xuất, kinh doanh;	- Lập và mức trích lập các quỹ;	- Mức tiền công, tiền lương đối với những người làm việc cho hợp tác xã;9/6/20219	4. Thành lập & đăng ký kinh doanh	4.1. Thành lập:	- Các sáng lập viên làm văn bản gởi Ủy ban nhân dân cấp xã nơi dự định đặt trụ sở chính của HTX về ý định thành lập, kế hoạch hoạt động của hợp tác xã.9/6/202110	- Sau khi Ủy ban nhân dân cấp xã đồng ý	- Các sáng lập viên được phép tuyên truyền, vận động những người có nhu cầu tham gia HTX	- Xây dựng phương án sản xuất kinh doanh, cung ứng dịch vụ	- Dự thảo điều lệ HTX	- Tổ chức hội nghị thành lập HTX.9/6/202111	Hội nghị thành lập hợp tác xã	- Thông qua danh sách xã viên chính thức	- Thông qua Điều lệ HTX	- Bầu Ban quản trị, Ban kiểm soát, chủ nhiệm HTX9/6/202112	4.2. Đăng ký kinh doanh: 	HTX đăng ký kinh doanh tại Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp tỉnh hoặc cấp huyện nơi hợp tác xã dự định đặt trụ sở chính, tuỳ theo điều kiện cụ thể của hợp tác xã.	Thời hạn cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh cho HTX là 15 ngày.9/6/2021135. Cơ cấu tổ chức và quản lý hợp tác xãĐẠI HỘI Xà VIÊNCHỦ NHIỆM HTXĐỒNG THỜI LÀTRƯỞNG BAN QUẢN TRỊBAN KIỂM SOÁTBỘ MÁY QUẢN LÝĐIỀU HÀNH RIÊNGBAN QUẢN TRỊCHỦ NHIỆM HTXBỘ MÁY QUẢN LÝĐIỀU HÀNH CHUNGBAN KIỂM SOÁT9/6/202114Đại hội xã viên	- Là cơ quan quyết định cao nhất của HTX, bao gồm tất cả xã viên	- Họp thường kỳ 1 lần/năm trong vòng ba tháng kể từ ngày kết thúc năm tài chính. 	- Phải có ít nhất 2/3 xã viên tham dự	- Quyết định sửa đổi Điều lệ, tổ chức lại, giải thể HTX – ít nhất 3/4 tổng số xã viên tham dự Đại hội biểu quyết tán thành	- Những vấn đề khác - ít nhất 1/2 tổng số xã viên tham dự Đại hội biểu quyết tán thành9/6/202115	Quyền hạn của Đại hội xã viên:Bầu, miễn nhiệm Ban quản trị, Ban kiểm soát; kết nạp xã viên mớiSửa đổi Điều lệ;Tổ chức lại, giải thể HTXTăng giảm vốn Điều lệ của HTXPhân phối lợi nhuậnQuyết định mức tiền công, lương, thưởngThông qua báo cáo tài chínhThông qua kế hoạch sản xuất kinh doanh9/6/202116Ban quản trị hợp tác xã:	Ban quản trị là bộ máy quản lý hợp tác xã gồm:	- Trưởng Ban quản trị	- Các Thành viên	Số lượng thành viên Ban quản trị do Điều lệ HTX quy định. 	Nhiệm kỳ của Ban quản trị từ 2 – 5 năm	Họp mỗi tháng một lần	Cuộc họp của Ban quản trị phải có ít nhất 2/3 số thành viên tham dự9/6/202117	Quyền hạn của Ban quản trịBổ nhiệm, miễn nhiệm Chủ nhiệm, Phó chủ nhiệm, kế toán trưởngTổ chức các bộ phận chuyên mônTổ chức thực hiện nghị quyết của Đại hội xã viênKiểm tra, đánh giá công việc của Chủ nhiệm HTXChịu trách nhiệm về các quyết định trước Đại hội xã viên9/6/202118Trưởng ban quản trị:Đại diện hợp tác xã theo pháp luậtChủ trì các cuộc họp Ban quản trị, Đại hội xã viênKý các quyết định của Đại hội xã viên và Ban quản trị9/6/202119Chủ nhiệm hợp tác xã:	- Tổ chức thực hiện kế hoạch sản xuất kinh doanh	- Điều hành công việc hàng ngày của HTX	- Ký kết hợp đồng nhân danh HTX do Ban quản trị ủy quyền	- Tuyển dụng lao động.9/6/202120Ban kiểm soát:	Là cơ quan giám sát và kiểm tra mọi hoạt động của HTX theo đúng pháp luật và Điều lệ HTX.	Do đại hội xã viên bầu trực tiếp, số lượng thành viên do Điều lệ HTX qui định	Đối với những HTX có số lượng xã viên ít có thể chỉ bầu một kiểm soát viên. 	Nhiệm kỳ Ban kiểm soát theo nhiệm kỳ Ban quản trị.9/6/202121	Xã viên HTX là cá nhân:	- Công dân Việt Nam, từ đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ;	- Có đơn xin gia nhập HTX	- Góp vốn theo quy định của Điều lệ hợp tác xã; góp sức dưới các hình thức trực tiếp quản lý, trực tiếp tham gia lao động sản xuất9/6/202122Cá nhân sau không được là xã viên HTX:	- Người chưa thành niên	- Người bị mất năng lực hành vi dân sự, hạn chế năng lực hành vi dân sự 	- Đang chấp hành hình phạt tù, 	- Đang trong thời gian chấp hành quyết định đưa vào cơ sở giáo dục, cơ sở chữa bệnh.9/6/202123	Đối với cán bộ, công chức:	- Được tham gia HTX với tư cách xã viên với sự đồng ý bằng văn bản của thủ trưởng cơ quan trực tiếp quản lý	- Không được giữ các chức danh quản lý, điều hành HTX9/6/202124Cán bộ, công chức sau không được là xã viên hợp tác xã:	 Cán bộ, công chức đang làm việc trong các lĩnh vực thuộc bí mật nhà nước, sĩ quan, hạ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp trong các đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân9/6/202125	Xã viên là hộ gia đình, pháp nhân:	- Phải cử người đại diện đủ điều kiện như cá nhân tham gia HTX	Chú ý: Cơ quan nhà nước, đơn vị thuộc lực lượng vũ trang nhân dân không được sử dụng tài sản của Nhà nước và công quỹ để góp vốn vào hợp tác xã.9/6/2021266. Tổ chức lại , giải thể, phá sản HTX6.1. Tổ chức lại hợp tác xã:Hợp tác xã có thể được tổ chức lại dưới các hình thức: chia, tách, hợp nhất, sáp nhập.Việc chia, tách, hợp nhất, sáp nhập hợp tác xã do Đại hội xã viên quyết định (3/4 tổng số xã viên tham dự Đại hội biểu quyết đồng ý)9/6/2021276.2. Giải thể hợp tác xã6.2.1. Giải thể tự nguyện:Cơ quan đăng ký kinh doanh ra thông báo chấp thuận giải thể HTX theo đơn xin giải thể và nghị quyết của Đại hội xã viên (3/4 tổng số xã viên tham dự Đại hội biểu quyết đồng ý giải thể HTX)HTX giải thể sau khi đã thanh toán nợ và thanh lý các hợp đồng.9/6/2021286.2.2. Giải thể bắt buộc:Ủy ban nhân dân nơi HTX đăng ký kinh doanh ra quyết định giải thể HTX trong các trường hợp sau:12 tháng từ ngày thành lập không tiến hành hoạt động;Ngừng hoạt động trong 12 tháng liền;18 tháng không tổ chức Đại hội xã viên;Số xã viên ít hơn 7 trong 6 tháng liền;Hợp tác xã bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.9/6/2021296.3. Phá sản hợp tác xãViệc giải quyết yêu cầu tuyên bố phá sản HTX thực hiện theo quy định của Luật Phá sản.9/6/2021307. Liên hiệp hợp tác xãLà tổ chức kinh tế bao gồm nhiều HTXĐăng ký kinh doanh tại Cơ quan đăng ký kinh doanh cấp tỉnhCơ cấu tổ chức quản lý: Hội đồng quản trị và Ban giám đốc9/6/2021318. Liên minh hợp tác xãLà tổ chức kinh tế - xã hội bao gồm nhiều HTX, Liên hiệp HTXĐược tổ chức theo ngành kinh tếThành lập ở Trung ương và tỉnh, thành phốChức năng: đại diện, bảo vệ quyền lợi của thành viênTuyên truyền, vận động phát triển HTXTham gia xây dựng chính sách, pháp luật về HTX9/6/202132CÂU HỎI ÔN TẬP1. Hợp tác xã là gì?2. Đặc điểm pháp lý của HTX?3. Cơ cấu tổ chức quản lý của HTX?4. Phân biệt HTX, Liên hiệp HTX, Liên minh HTX?9/6/202133