Tài liệu Các quá trình và thiết bị công nghệ sinh học - Lê Văn Hoàng (Phần 2)

10 m. Caïc thiãút bë khåíi âäüng bàng taíi 
coï tên hiãûu liãn laûc theo ám thanh vaì aïnh saïng. 
Âãø chuyãøn an toaìn qua caïc bàng taíi thæåìng âàût caïc cáöu chuyãøn. 
Caïc bàng taíi loaûi nghiãng âæåüc trang bë caïc cå cáúu haîm âàût biãût âãø loaûi træì khaí 
nàng chuyãøn âäüng xuäúng dæåïi do sæïc nàûng cuía troüng læåüng baín thán chuïng hay cuía váût 
taíi. 
Caïc bàng taíi âæåüc âàût trãn âäü cao tæì 0,5 âãún 2 m, cáön phaíi coï læåïi ngàn åí táút caí 
caïc vë trê vaìo.Täúc âäü chuyãøn âäüng an toaìn nháút cuía caïc bàng taíi khäng låïn hån 0,2 m/s. 
Khi váûn haình cáön theo doîi sæû bçnh thæåìng cuía caïc chi tiãút quay vaì cáön bäi dáöu caïc chi 
tiãút hoaût âäüng. 
Caïc bàng náng âæåüc æïng duûng âãø chuyãøn caïc váût liãûu råìi theo hæåïng thàóng âæïng 
hay dæåïi mäüt goïc khäng låïn làõm, cáön phaíi coï voí kên bao boüc våïi caïc cæía quan saït. ÅÍ 
nhæîng vë trê naûp vaì thaïo liãûu cáön âàût maïy huït cuûc bäü. Bäü khåíi âäüng âæåüc trang bë hãû liãn 
laûc tên hiãûu âàûc biãût . 
Cáúu taûo vaì làõp raïp vêt taíi, bàng náng cáön phaíi âæåüc thæûc hiãûn phuì håüp våïi caïc yãu 
cáöu cuía tiãu chuáøn ban haình. 
Caïc vêt taíi. Âãø an toaìn cho hoaût âäüng cuía vêt taíi, táút caí caïc cå cáúu dáùn âäüng (caïc 
baïnh ràng, bäü truyãön âäüng, truyãön âäüng bàòng âai) cáön phaíi coï læåïi chàõn. Khäng cho vêt 
taíi hoaût âäüng khi nàõp thaïo råìi. Khäng cho pheïp tiãún haình sæía chæîa trong thåìi gian hoaût 
âäüng cuía vêt taíi, måí cæía nàõp hay âáøy váût liãûu bë hoïc bàòng tay trong maïng. 
 Váûn chuyãøn bàòng khê neïn. Khi váûn haình caïc thiãút bë váûn chuyãøn bàòng khê neïn, 
häùn håüp buûi hæîu cå vaì khäng khê coï thãø hçnh thaình, taûo ra trong caïc phãùu chæïa vaì trong 
âæåìng äúng dáùn, dãù gáy näø. 
Âäúi våïi nhæîng häùn håüp khaïc nhau cáön phaíi theo doîi quy âënh giåïi haûn näöng âäü 
cho pheïp. 
Khi caïc váût liãûu hæîu cå daûng råìi chuyãøn dëch (bäüt âáûu, baî, caïm...) theo caïc âæåìng 
äúng, do ma saït giæîa chuïng våïi thaình thiãút bë laìm xuáút hiãûn âiãûn ténh, cáön phaíi coï biãûn 
phaïp dáùn ra ngoaìi, nãúu khäng âiãûn têch seî âæåüc têch luyî vaì coï thãø gáy ra nhæîng tia saïng, 
gáy näø. 
 342
Âãø khæí âiãûn têch, táút caí caïc pháön kim loaûi cuía maïy, cuía khu chæïa, cuía âæåìng äúng 
dáùn váût liãûu, thäøi khê vaì caïc maïy neïn phaíi âæåüc näúi âáút. Caïc cå cáúu váûn chuyãøn âaío 
chiãöu phaíi âæåüc näúi âáút. 
Kyî thuáût an toaìn khi nuäi cáúy vi sinh váût trãn mäi træåìng ràõn. Trong mäüt säú caïc 
xê nghiãûp khi nuäi cáúy caïc chuíng náúm mäúc vaì caïc vi khuáøn trãn caïc mäi træåìng ràõn xäúp, 
táút caí hiãûn váùn coìn duìng khay. Phæång phaïp saín xuáút nhæ thãú laìm nhiãùm báøn khäng khê 
båíi buûi hæîu cå âæåüc taûo ra tæì caïc baìo tæí trong mäi træåìng dinh dæåîng, baïn thaình pháøm 
vaì thaình pháøm. 
Khi chuáøn bë canh træåìng, cáúy vaìo mäi træåìng, nuäi cáúy, váûn chuyãøn, thaïo liãûu , 
nghiãön, sáúy vaì bao goïi thç mäüt læåüng låïn vi sinh váût vaì caïc baìo tæí cuía chuïng xám nháûp 
vaìo khäng khê trong caïc phoìng saín xuáút. Nãúu khäng coï cå cáúu kên, trao âäøi khê khäng 
maûnh vaì khäng coï bäü pháûn huït khê thç haìm læåüng buûi âaût tæì 100 âãún 150 mg/1m3 khäng 
khê, âiãöu âoï coï thãø dáùn âãún sæû xuáút hiãûn näø vaì chaïy. 
Táút caí nhæîng âiãöu âoï coï aính hæåíng khäng täút âãún sæïc khoeí cäng nhán. 
Haìm læåüng caïc baìo tæí trong khäng khê khoaíng 20000 trong 1 m3 coï thãø laìm cho 
cäng nhán bë bãûnh niãm dëch, bãûnh åí da vaì åí caïc cå quan bãn trong cå thãø. Chênh vç thãú 
nãn cáön thiãút phaíi coï caïc biãûn phaïp baío âaím an toaìn cho cäng viãûc. Viãûc nuäi cáúy canh 
træåìng cáön phaíi cå khê hoaï vaì cáön âæåüc tiãún haình trong thiãút bë kên, trong nhæîng âiãöu 
kiãûn vä truìng. 
Trong caïc phán xæåíng saín xuáút cáön phaíi tiãún haình kiãøm tra thæåìng xuyãn traûng 
thaïi mäi træåìng saín xuáút, âäü kên cuía thiãút bë, âæåìng äúng, caïc phæång tiãûn váûn chuyãøn, hãû 
thäúng quaût vaì hãû thäúng huït. 
16.3. BAÍO VÃÛ MÄI TRÆÅÌNG XUNG QUANH 
Baío vãû thiãn nhiãn vaì sæí duûng håüp lyï caïc nguäön dæû træî cuía chuïng trong âiãöu kiãûn 
khai thaïc triãût âãø laì mäüt trong nhæîng nhiãûm vuû mang tênh xaî häüi, kinh tãú quan troüng nháút 
cuía mäùi quäúc gia. 
Viãûc thu nháûn caïc chãú pháøm hoaût hoaï sinh hoüc coï liãn quan våïi sæí duûng caïc vi 
sinh váût khaïc nhau trong saín xuáút. Phán têch caïc phãú thaíi cuía nhiãöu xê nghiãûp vi sinh âaî 
khàóng âënh ràòng: khäng khê vaì næåïc thaíi vaìo mäi træåìng xung quanh cáön phaíi tiãún haình 
vä truìng. 
Hãû thäúng baío vãû mäi træåìng xung quanh bao gäöm caïc thiãút bë laìm saûch khäng khê 
thaíi, næåïc ræía vaì næåïc thaíi. 
Laìm saûch khäng khê thaíi. Trong nhiãöu xê nghiãûp thuäüc cäng nghiãûp vi sinh, 
khäng khê thaíi vaìo khê quyãøn bë nhiãùm caïc tãú baìo vi sinh váût, bë nhiãùm buûi cuía caïc saín 
 343
pháøm protein vaì caïc saín pháøm khaïc cuía täøng håüp vi sinh, âæåüc taûo ra trong caïc giai 
âoaûn lãn men, tuyãøn näøi, sáúy, taûo haût, tiãu chuáøn hoaï, goïi, taíi saín pháøm trãn caïc phæång 
tiãûn váûn chuyãøn, cuîng nhæ bë nhiãùm buûi cuía caïc muäúi dinh dæåîng vaì nguyãn liãûu (caïc 
thiãút bë lãn men, thiãút bë tuyãøn näøi, maïy sáúy...), cuîng nhæ sæí duûng caïc xyclon khaïc nhau, 
xyclon thuyí læûc, phoìng làõng buûi, caïc bäü loüc bàòng vaíi, bàòng âiãûn, caïc bäü loüc khê. 
Âãø giaím âäü buûi cuía khê thaíi cäng nghãûp, thæåìng sæí duûng maïy loüc khê venturi 
(hçnh 16.1) sau khi sáúy, goïi vaì naûp saín pháøm lãn maïy váûn chuyãøn. Maïy loüc khê venturi 
gäöm äúng venturi 3 duìng âãø kãút tuía caïc tiãøu pháön ràõn nhoí, bäü quaïn tênh 4 vaì caïc bäü loüc 
khê kiãøu ly tám 3, nhàòm thæûc hiãûn quaï trçnh taïch khê khoíi caïc cháút loíng vaì caïc haût âæåüc 
låïn lãn. 
 Hçnh 16.1. Maïy loüc khê venturi 
Khäng khê ra khoíi thiãút bë âæåüc quaût 1 âáøy vaìo äúng venturi 3 âãø khuáúy träün våïi 
næåïc. Caïc haût buûi cuìng våïi caïc gioüt næåïc vaì khê vaìo bäü quaïn tênh 4 âãø taïch khê khoíi cháút 
loíng. Häùn håüp khê, næåïc vaì caïc haût saín pháøm âæåüc låïn lãn tæì bäü quaïn tênh vaìo caïc bäü 
loüc khê kiãøu ly tám 2 âãø taïch khê khoíi næåïc vaì caïc haût saín pháøm. Khê hæåïng lãn trãn, 
næåïc cuìng våïi caïc haût ràõn cuía saín pháøm chaíy xuäúng dæåïi vaìo thuìng chæïa 5, sau âoï âæa 
vaìo saín xuáút âãø táûn duûng caïc haût thu gom âæåüc. 
Håi Håi
Næåïc 
Næåïc
Næåïc
Khäng khê 
 344
Trong cäng nghiãûp ngæåìi ta sæí duûng räüng raîi caïc thiãút bë háúp phuû, háúp thuû, âãø laìm 
saûch caïc cháút thaíi cäng nghãû vaì caïc khê thaíi khoíi caïc khê vaì håi âäüc. Trong caïc maïy háúp 
phuû, doìng khê hay cháút qua låïp háúp phuû daûng haût coï bãö màût låïn (than hoaût tênh, 
silicagen, oxyt nhäm...). Sæû làõng vaì kãút håüp caïc cháút xaíy ra trãn bãö màût caïc haût háúp phuû. 
Trong caïc maïy háúp phuû âãø laìm saûch caïc khê, thæåìng sæí duûng caïc cháút loíng (næåïc, dung 
dëch caïc muäúi), toaìn bäü thãø têch cuía caïc cháút âäüc (khê, håi næåïc) bë huït ráút maûnh. Khê 
cäng nghãû âæåüc loaûi boí coï thãø bë âäút chaïy thaình ngoün læía. 
Trong caïc xê nghiãûp thuäüc cäng nghiãûp lãn men, quaï trçnh nuäi cáúy caïc chuíng 
náúm mäúc vaì vi khuáøn âæåüc tiãún haình trong caïc khay trãn mäi træåìng ràõn xäúp. Khäng khê 
trong phoìng nuäi cáúy seî bë nhiãùm báøn båíi baìo tæí âæåüc taûo thaình tæì caïc cáúu tæí cuía mäi 
træåìng dinh dæåîng, cuía baïn thaình pháøm vaì thaình pháøm. Âiãöu âoï seî aính hæåíng xáúu âãún 
sæïc khoeí cuía cäng nhán, gáy nãn nhæîng loaûi bãûnh truyãön nhiãùm. Ngoaìi ra khi näöng âäü 
buûi hæîu cå cao hån 8 ÷ 10 g/m3 thç seî gáy nguy hiãøm dáùn âãún hiãûn tæåüng näø. 
Chênh vç váûy caïc thiãút bë âãø nuäi cáúy canh træåìng cáön phaíi laìm kên vaì cå khê hoaï. 
Laìm saûch næåïc thaíi. Quaï trçnh cäng nghãû thu nháûn caïc saín pháøm vi sinh täøng håüp 
âoìi hoíi phaíi sæí duûng mäüt læåüng låïn næåïc, chênh læåüng næåïc naìy bë nhiãùm báøn båíi caïc 
sinh váût âäüc haûi, båíi caïc muäúi khoaïng vaì caïc cáúu tæí hæîu cå. Caïc cháút coï thãø åí traûng thaïi 
hoaì tan hay khäng hoaì tan. Choün læûa caïc phæång phaïp laìm saûch næåïc thaíi cäng nghiãûp 
âæåüc xuáút phaït tæì thaình pháön cuía caïc doìng næåïc ráút phæïc taûp vaì hiãûn nay cuîng chæa 
âæåüc nghiãn cæïu âáöy âuí. 
Âäü nhiãùm báøn cuía doìng næåïc thaíi thæåìng âæåüc âaïnh giaï theo hai chè säú: COD vaì 
BOD (COD - læåüng oxy (mg) âãø oxy hoaï hoaìn toaìn táút caí caïc cháút nhiãùm báøn hoaï hoüc 
coï trong 1 lêt næåïc thaíi vaì BOD - læåüng oxy (mg), maì caïc vi sinh váût sæí duûng âãø oxy 
hoaï caïc cháút hæîu cå coï trong 1 lêt næåïc thaíi). 
Trong âiãöu kiãûn cäng nghiãûp thæåìng duìng mäüt säú caïc phæång phaïp laìm saûch næåïc 
thaíi. 
Laìm saûch bàòng phæång phaïp cå hoüc. Phæång phaïp naìy duìng âãø caïc cháút báøn åí 
daûng khäng hoaì tan vaì daûng phán taïn thä. Viãûc taïch raïc ræåíi loaûi låïn, âaï soíi, caïc máùu 
gäù, cuîng nhæ caïc haût caït, âáút...thæåìng sæí duûng saìng, læåïi, bãø làõng caït vaì caïc bäü xoaïy 
thuyí læûc. Taïch caïc haût nhoí âæåüc tiãún haình trong caïc bãø làõng. Âãø laìm saûch næåïc thaíi åí 
mæïc âäü cao hån thæåìng cho qua caïc bäü loüc kiãøu læåïi hay loüc bàòng caït. 
 Bäü xoaïy thuyí læûc. Trong cäng nghiãûp vi sinh âãø laìm trong caïc muäúi dinh dæåîng, 
caïc mäi træåìng, caïc cháút trung hoaì cuîng nhæ âãø laìm saûch næåïc thaíi bàòng phæång phaïp 
cå hoüc ngæåìi ta thæåìng sæí duûng caïc bäü xoaïy thuyí læûc. Bäü xoaïy thuyí læûc (hçnh16.2) âån 
giaín vãö cáúu taûo, chuïng chiãúm diãûn têch saín xuáút nhoí hån so våïi caïc bäü loüc vaì caïc bãø 
 345
làõng, thuáûn tiãûn trong thao taïc. Nhæng caïc bäü xoaïy thuyí 
læûc coï nhæåüc âiãøm laì tæåìng cuía thiãút bë nhanh choïng bë 
baìo moìn vaì tiãu hao nàng læåüng cao hån. 
Voí cuía bäü xoaïy thuíy læûc gäöm caïc pháön hçnh truû 4 vaì 
hçnh noïn 2. Dæåïi aïp suáút 0,2 MPa huyãön phuì âæåüc taïch ra 
qua âoaûn 5 vaìo pháön hçnh truû cuía thiãút bë. Taûi cæía vaìo, 
huyãön phuì coï chuyãøn âäüng xoàõn, laìm xuáút hiãûn læûc ly tám 
coï cæåìng âäü âaïng kãø. Do sæû khaïc nhau vãö troüng læûc giæîa 
caïc pha ràõn vaì loíng vaì do sæû taïc âäüng cuía læûc ly tám, caïc 
haût ràõn bë bàõn vaìo tæåìng cuía bäü xoaïy thuyí læûc vaì khi 
chuyãøn âäüng theo quyî âaûo xoàõn äúc trong pháön hçnh noïn, 
chuïng råi xuäúng dæåïi räöi qua cæía thaïo åí phêa dæåïi 1 âãø 
vaìo thuìng chæïa. Mäüt pháön låïn pha loíng âaî âæåüc laìm trong 
chuyãøn âäüng theo âæåìng xoàõn äúc gáön våïi truûc cuía bäü xoaïy 
thuyí læûc phêa trãn, vaì khi dáùn âãún âoaûn äúng roït 3 seî chaíy 
vaìo âoaûn äúng 6 âãø âæa ra khoíi thiãút bë. Hiãûu suáút phán chia cuía bäü xoaïy thuyí læûc phuû 
thuäüc vaìo kêch thæåïc cuía caïc haût ràõn, vaìo aïp suáút cuía huyãön phuì åí cæía vaìo, vaìo tyí säú 
giæîa âæåìng kênh âoaûn äúng âãø thaïo càûn vaì âæåìng kênh äúng âãø roït cháút loíng âaî âæåüc laìm 
trong (thæåìng tyí säú naìy bàòng 0,37 ÷ 0,4), vaìo chiãöu cao cuía hçnh truû, vaìo caïc tênh cháút 
cå - lyï cuía huyãön phuì ban âáöu, vaìo haìm læåüng cuía pha ràõn ... 
Nàng suáút cuía bäü xoaïy thuyí læûc (m3/s): 
pkDdQ ∆= d 
trong âoï: k - hãû säú tiãu hao chung (khi âæåìng kênh bäü xoaïy thuyí læûc 125 ÷ 600 mm vaì 
âäü noïn 380, k = 2,8⋅10−4); 
D - âæåìng kênh bäü xoaïy thuyí læûc, m; 
dd = (0,16 ÷ 0,2)D - âæåìng kênh âoaûn äúng dæåïi åí cæía thaïo, m; 
∆p - giaím aïp, bàòng hiãûu caïc aïp suáút trong âoaûn äúng naûp liãûu vaì trong âoaûn äúng 
thaïo åí trãn, m. 
Cäng suáút (kW) tiãu thuû cuía bäü xoaïy thuyí læûc: 
η
ρ
1000
htpQN ∆= 
trong âoï: Q - nàng suáút cuía bäü thuyí læûc, m3/s; 
ρh - tyí troüng cuía huyãön phuì ban âáöu, kg/m3; 
∆pt - giaím aïp trong bäü xoaïy thuyí læûc, Pa; 
η - hiãûu suáút cuía bäü thuyí læûc. 
Hçnh 16.2. Så âäö 
 bäü xoaïy thuyí læûc 
 346
Laìm saûch bàòng phæång phaïp hoaï hoüc. Laìm saûch bàòng phæång phaïp hoaï hoüc 
thuäüc phæång phaïp taïch caïc cháút báøn bàòng con âæåìng liãn kãút hoaï hoüc båíi caïc cháút phaín 
æïng, khi chuyãøn thaình caïc håüp cháút måïi thç caïc cháút báøn bë kãút tuía hoàûc bë taïch ra åí 
daûng khê. 
Laìm saûch bàòng phæång phaïp hoaï - lyï. Caïc quaï trçnh kãút tuía, kãút bäng, huït næåïc, 
tuyãøn näøi... âãöu thuäüc caïc quaï trçnh hoaï - lyï. Kãút tuía âæåüc sæí duûng khi làõng cháút coï daûng 
phán taïn mën. Thæåìng sæí duûng sunfit nhäm âãø laìm cháút âäng tuû. Sæí duûng kãút bäng âãø 
tàng cæåìng quaï trçnh kãút tuía vaì âãø laìm làõng caïc tiãøu pháön lå læíng do sæû taïc âäüng cuía caïc 
cháút phaín æïng hæîu cå vaì täøng håüp (vê duû nhæ benzen). Âãø tiãún haình kãút tuía sinh hoüc vaì 
kãút bäng caïc cháút hæîu cå åí daûng lå læíng trong næåïc thaíi, thæåìng sæí duûng thiãút bë coï quaï 
trçnh kãút tuía sinh hoüc vaì kãút bäng do naûp buìn hoaût tênh vaì khäng khê. Thiãút bë laì mäüt caïi 
bãø hçnh chæî nháût, sæïc chæïa cuía noï phuû thuäüc vaìo læåüng næåïc thaíi chaíy vaìo vaì thåìi gian 
coï màût cuía noï. Thåìi gian coï màût cuía næåïc thaíi trong thiãút bë khi naûp maûnh khäng khê 
dao âäüng tæì 10 âãún 20 phuït. Sæí duûng loaûi thiãút bë naìy laìm giaím læåüng caïc cháút hæîu cå 
trong næåïc thaíi dãún 15%. 
Trong quaï trçnh huït næåïc, caïc buûi kãút tuû trãn bãö màût cuía caïc cháút huït næåïc (vê duû 
nhæ than hoaût tênh). Cå såí cuía quaï trçnh tuyãøn näøi åí chäù: khaí nàng caïc haût phán taïn bë 
nhiãùm báøn cuìng våïi caïc boüt khäng khê baío hoaì näøi lãn trãn bãö màût coï daûng vaïng. 
Laìm saûch bàòng phæång phaïp sinh hoüc. Laìm saûch bàòng phæång phaïp sinh hoüc 
dæûa trãn khaí nàng cuía caïc vi sinh váût táûn duûng caïc cháút hæîu cå coï trong næåïc thaíi, thæûc 
cháút laì nguäön cacbon. Ngoaìi nguäön cacbon cho hoaût âäüng säúng cuía vi sinh váût cáön coï 
nhæîng nguäön khaïc nhæ nitå, phospho, kali. Chuïng thæåìng âæåüc bäø sung åí daûng muäúi 
khoaïng. Tiãún haình laìm saûch bàòng phæång phaïp sinh hoaï hoàûc laì åí trong caïc âiãöu kiãûn tæû 
nhiãn hoàûc laì trong caïc âiãöu kiãûn nhán taûo. Caïc bãø loüc sinh hoüc âaî âæåüc æïng duûng räüng 
raîi trong cäng nghiãûp âãø laìm saûch næåïc thaíi bàòng phæång phaïp sinh hoüc. Bãø loüc sinh hoüc 
(hçnh 16.3) laì bãø chæïa 1 coï hai lä vaì ba phoìng hçnh 
chæî nháût våïi bãö sáu 3 ÷ 6 m vaì caïc vaïch ngàn doüc 
caïch âaïy âãø chuyãøn âaío liãn tuûc trong caïc khoang 6, 
7, 8. Bãn trong bãø sinh hoüc coï caïc äúng dáùn gioï 2 våïi 
caïc bäü thäng gioï åí cuäúi äúng 5. Cæía næåïc thaíi vaìo 3 
âæåüc âàût åí pháön bãn trãn cuía lä âáöu, coìn cæía ra 4 åí 
pháön trãn cuía lä thæï hai. Chiãöu daìi cuía bãø låïn hån 10 
láön chiãöu räüng vaì vaìo khoaíng 50 ÷ 150 m, thãø têch 
hoaût âäüng cuía lä tæì 1500 âãún 30000 m3, thåìi gian 
næåïc thaíi coï màût trong bãø tæì 8 âãún 20 h. Khi naûp 
1 
5 
Hçnh 16.3. Bãø loüc 
sinh hoüc ba phoìng 
 347
 khäng khê 5 m3/(m2⋅h) BOD cuía næåïc thaíi coï thãø giaím tæì 300 âãún 15 mg O2/l. 
Caïc bãø sinh hoüc vãö cäng nghãû coï liãn quan våïi bãø làõng âåüt hai, âæåüc duìng âãø taïch 
buìn hoaût tênh khoíi næåïc thaíi âaî âæåüc laìm saûch. Caïc bãø làõng âåüt hai laì nhæîng loaûi bãø tiãúp 
xuïc, trong âoï coï bäø sung dung dëch chæïa clo âãø khæí truìng. Thåìi gian tiãúp xuïc cuía clo 
våïi næåïc khäng nhoí hån 30 phuït. 
Âãø laìm saûch næåïc saín xuáút khoíi caïc saín pháøm dáöu thæåìng duìng caïc bäü thu häöi âàûc 
biãût. 
Caïc bãø làõng. Âãø taïch caïc mäi træåìng khäng âäöng nháút, caïc huyãön phuì vaì nhuî 
tæång trong træåìng háúp dáùn, thæåìng sæí duûng caïc thiãút bë làõng. Trong cäng nghiãûp vi sinh 
sæí duûng caïc bãø làõng âãø thæûc hiãûn quaï trçnh laìm trong caïc dung dëch muäúi, mäi træåìng 
dinh dæåîng, âãø taïch caïc tiãøu pháön thaûch cao khoíi caïc cháút trung hoaì trong saín xuáút bàòng 
phæång phaïp thuyí phán, cuîng nhæ âæåüc sæí duûng trong caïc hãû thäúng chuáøn bë næåïc vaì 
laìm saûch næåïc thaíi cäng nghiãûp. 
Theo hæåïng chuyãøn âäüng cuía cháút loíng trong bãø, coï thãø chia ra caïc loaûi bãø sau 
âáy: hæåïng tám, nàòm ngang, âæïng vaì nhæîng låïp moíng. Trong caïc bãø hæåïng tám thç sæû 
chuyãøn âäüng cuía cháút loíng âæåüc thæûc hiãûn theo hæåïng tæì tám âãún tæåìng bãn ngoaìi hay 
ngæåüc laûi. Trong caïc bãø âæïng thç sæû chuyãøn âäüng cuía cháút loíng xaíy ra tæì pháön dæåïi lãn 
pháön trãn hay ngæåüc laûi. Trong caïc bãø làõng coï nhiãöu låïp moíng xaíy ra laìm làõng låïp nhuî 
tæång vaì huyãön phuì. 
Hçnh 16.4 mä taí bãø làõng trong daûng xilanh âæïng. 
Nguyãn tàõc hoaût âäüng cuía bãø nhæ sau: næåïc âæåüc naûp vaìo xilanh theo hæåïng tiãúp 
tuyãún âãø baío âaím khuáúy träün maûnh våïi cháút phaín æïng. Táúm chàõn hæåïng phun 1 âæåüc làõp 
åí cæía vaìo pháön hçnh noïn nhàòm äøn âënh chuyãøn âäüng quay cuía næåïc. Caïc tiãøu pháön låïn 
âæåüc kãút tuû trong pháön xilanh vaì âæåüc thaíi ra khoíi thiãút bë theo âënh kyì. Caïc tiãøu pháön 
nhoí khi näøi lãn trãn pháön noïn cuía bãø, âæåüc táûp trung åí tám bãø vaì âæåüc làõng trong häüp 
hçnh noïn 3 räöi cuìng våïi mäüt pháön næåïc vaìo äúng 2 vaì vaìo thuìng chæïa kãút tuía. Nhåì cå cáúu 
äúng läöng 4 maì häüp hçnh noïn 3 coï thãø chuyãøn dëch lãn xuäúng, cho nãn cháút læåüng laìm 
saûch næåïc âæåüc âiãöu chènh. Täúc âäü naûp næåïc coï aính hæåíng tåïi cháút læåüng laìm saûch. Täúc 
âäü næåïc trong pháön xilanh âæåüc âiãöu chènh trong giåïi haûn tæì 3 âãún 1,2 m/s, khi âoï täúc âäü 
chuyãøn âäüng âæïng cuía næåïc 0,013 m/s. ÅÍ pháön trãn cuía noïn, täúc âäü chuyãøn âäüng ngang 
bàòng 0,005 ÷ 0,02 m/s, coìn chuyãøn âäüng âæïng - 0,0007 m/s. 
Bãø làõng trong coï âæåìng kênh pháön noïn 4,8 m, nàng suáút tênh theo næåïc 21,6 ÷ 90 
m3/h. 
 Hçnh 16.4b mä taí bãø hçnh cän âæïng. Næåïc cho vaìo laìm saûch qua van 3 vaìo maïng 
håí âãø khuáúy träün våïi caïc cháút poly- âiãûn phán cao phán tæí. Sau âoï âáøy häùn håüp vaìo 
 348
voìng chàõn trung tám bçnh truû 2. Taûi âáy caïc tiãøu pháön ràõn taûo thaình aglomerat, to dáön vaì 
bàõt âáöu làõng vaìo pháön dæåïi cuía cän. Nhåì bäü khuáúy 1 quay våïi säú voìng 0,2 ÷ 0,6 voìng/ 
phuït laìm cho caïc pháön tæí ràõn âæåüc neïn chàût thãm. Khi cháút càûn âaût âæûåc tyí troüng âaî cho 
thç caím biãún 4 seî truyãön tên hiãûu âãún bäü âiãöu chènh 5 âãø måí cå cáúu thaïo. Trong thiãút bë 
coìn âæåüc theo doîi quaï trçnh naûp tæû âäüng cháút kãút bäng. Mæïc âäü khæí næåïc cuía cháút làõng 
khoaíng tæì 95 ÷ 96 âãún 55 ÷ 65%. 
Hçnh 16.4. Caïc bãø làõng daûng âæïng: 
a- Bãø laìm trong daûng xilanh noïn; b- Bãø cä hçnh cän; 
c- Bãø làõng daûng âæïng âãø laìm saûch huyãön phuì vaì taïch càûn keo 
Trãn hçnh 16.4c mä taí bãø làõng hçnh truû cän âæïng âãø laìm saûch caïc cháút loíng chæïa 
caïc haût coï khaí nàng dênh baïm, taûo ra låïp daìy baïm trãn thaình cuía thiãút bë vaì taûo ra vaïng. 
Bãø làõng âæåüc chãú taûo coï daûng bãø hçnh truû våïi âaïy cän vaì äúng cän trung tám 2 coï loa phêa 
dæåïi 1. Voìng chàõn 6 vaì thuìng chæïa vaïng 4 âæåüc làõp theo chu vi cuía bãø. Huyãön phuì naûp 
vaìo bãø làõng theo phæång tiãúp tuyãún åí pháön trãn cuía äúng trung tám. Dæåïi taïc duûng cuía 
troüng læûc, caïc haût cæïng råi xuäúng bãø taûo thaình cháút làõng åí pháön cän cuía bãø , coìn vaïng 
cuìng våïi cháút loíng âaî âæåüc laìm trong âæåüc näøi lãn trãn, vaìo khäng gian giuîa äúng trung 
tám vaì voìng chàõn. Mäüt pháön vaïng cuìng våïi cháút loíng âaî âæåüc laìm trong, khi chuyãøn 
âäüng trong khäng gian giæîa voìng âãûm vaì thaình bãø, âæåüc thaíi ra qua âoaûn äúng 5. 
Nhåì caïc caïnh quay 7 vaì 9 maì vaïng näøi lãn, âæåüc hæåïng vaìo thuìng chæïa vaïng 4. 
Caïnh 8 duìng âãø xaí nhanh vaïng khi naûp mäüt læåüng næåïc nháút âënh. Caïc caïnh âæåüc chãú 
taûo bàòng caosu laï, coï bãö daìy 4 ÷ 8 mm. Duìng caïc xêch quay 3 âãø âáøy càûn dênh baïm trãn 
thaình bãø. Caïc xêch quay âæåüc gàõn åí pháön cän âãø thu gom càûn vaì thaïo ra ngoaìi qua cæía 
dæåïi cuía bãø. 
b)a) c) 
Næåïc âaî âæåüc 
laìm trong 
Cháút phaín æïng 
Caïc haût låïn 
Næåïc âæa 
vaìo âãø gia 
cäng 
Cháút kãút bäng